Θέμα
Αιτιολογίας επάρκεια, Νόμου εφαρμογή και ερμηνεία, Ισχυρισμός αυτοτελής, Ναρκωτικά.
Περίληψη:
Ναρκωτικά. Απορρίπτονται οι λόγοι αναιρέσεως από το άρθρο 510 παρ.1, στοιχ. Δ΄ και Ε΄ ΚΠΔ. Αιτιολογείται ειδικά και εμπεριστατωμένα η απόρριψη του αυτοτελούς ισχυρισμού ότι αγόρασε και κατείχε 697,3 γραμμάρια ινδικής κάνναβης με την παραδοχή ότι επρόκειτο για ποσότητα αρκετά μεγάλη, που αποδεδειγμένα δεν ήταν αναγκαία προς εξυπηρέτηση προσωπικών του αναγκών, η δε κατ’ οίκο έρευνα και ανεύρεση της ως άνω ποσότητας ινδικής κάνναβης έγινε προς διερεύνηση σχετικών πληροφοριών, περί της εκ μέρους του διακίνησης και εμπορίας ναρκωτικών ουσιών. Εξάλλου η κατοχή και ενός πακέτου που περιείχε μικρά νάιλον σακουλάκια προς συσκευασία υποδηλώνει την εμπορία της εν λόγω ινδικής κάνναβης.
Αριθμός 4/2009
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ζ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Γρηγόριο Μάμαλη, Προεδρεύοντα Αρεοπαγίτη (κωλυομένου του Αντιπροέδρου του Αρείου Πάγου Μιχαήλ Δέτση), ως αρχαιότερο μέλος της συνθέσεως, Αθανάσιο Κουτρομάνο (ορισθέντα με την υπ' αριθ. 30/2008 πράξη του Προέδρου του Αρείου Πάγου), Θεοδώρα Γκοΐνη, Βιολέττα Κυτέα (ορισθείσα με την υπ' αριθ. 44/2008 πράξη του Προέδρου του Αρείου Πάγου) και Ελευθέριο Μάλλιο, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 12 Μαρτίου 2008, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Ιωάννου Χρυσού (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Χριστίνας Σταυροπούλου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου Χ και ήδη κρατουμένου στην δικαστική Φυλακή ....., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Παναγιώτη Τικόπουλο, περί αναιρέσεως της 170/2007 αποφάσεως του Πενταμελούς Εφετείου Θράκης. Το Πενταμελές Εφετείο Θράκης, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 16 Νοεμβρίου 2007 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1965/2007.
Αφού άκουσε Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο 5 παρ. 1 εδ. β, και ζ του ν. 1729/1987, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 10 του ν. 2161/1993, με κάθειρξη δέκα τουλάχιστον ετών και με χρηματική ποινή 1.000.000 μέχρι 100.000.000 δρχ. τιμωρείται όποιος, εκτός των άλλων, αγοράζει και κατέχει ναρκωτικά. Με τον όρο "κατοχή" νοείται η φυσική εξουσίαση των ναρκωτικών από το δράστη, ώστε να μπορεί σε κάθε στιγμή να διαπιστώσει την ύπαρξή τους και κατά τη δική του βούληση να τα διαθέτει πραγματικά, ως αγορά δε αυτής θεωρείται η κατά τους όρους του άρθρου 513 του ΑΚ απόκτηση της κυριότητάς τους από τον αγοραστή, που γίνεται με την προς αυτόν παράδοσή τους, αντί του συμφωνηθέντος τιμήματος. Εξ άλλου για να έχει η καταδικαστική απόφαση την απαιτούμενη από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠοινΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, η έλλειψη της οποίας ιδρύει λόγο αναιρέσεως κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' του ίδιου Κώδικα, πρέπει να αναφέρονται σε αυτή, με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά, τα πραγματικά περιστατικά που αποδείχθηκαν από την ακροαματική διαδικασία, στα οποία στηρίχθηκε η κρίση του δικαστηρίου για τη συνδρομή των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος, για το οποίο καταδικάσθηκε ο κατηγορούμενος, τα αποδεικτικά μέσα που τα θεμελίωσαν γενικώς κατά το είδος τους, χωρίς να απαιτείται να εκτίθεται τι προέκυψε χωριστά από το καθένα από αυτά και οι συλλογισμοί με βάση τους οποίους έγινε η υπαγωγή των περιστατικών αυτών στις εφαρμοσθείσες ουσιαστικές ποινικές διατάξεις. Για την ύπαρξη τέτοιας αιτιολογίας είναι παραδεκτή η αλληλοσυμπλήρωση του αιτιολογικού με το διατακτικό, που αποτελούν ενιαίο σύνολο. Σε σχέση με τα αποδεικτικά μέσα πρέπει να προκύπτει με βεβαιότητα ότι έχουν ληφθεί υπόψη όλα στο σύνολό τους και όχι ορισμένα μόνο από αυτά. Για τη βεβαιότητα δε αυτή αρκεί να μνημονεύονται όλα, έστω κατά το είδος τους (μάρτυρες, έγγραφα κλπ), χωρίς ανάγκη ειδικότερης αναφοράς τι προέκυψε χωριστά από καθένα από αυτά, ενώ το γεγονός ότι εξαίρονται ορισμένα αποδεικτικά μέσα δεν υποδηλώνει ότι δεν ελήφθησαν υπόψη τα άλλα. Δεν αποτελούν όμως λόγους αναιρέσεως η εσφαλμένη εκτίμηση εγγράφων, η εσφαλμένη αξιολόγηση των καταθέσεων των μαρτύρων, η παράλειψη αναφοράς και αξιολογήσεως κάθε αποδεικτικού στοιχείου χωριστά και η παράλειψη της μεταξύ τους αξιολογικής συσχετίσεως των αποδεικτικών στοιχείων, καθόσον στις περιπτώσεις αυτές πλήττεται η αναιρετικώς ανέλεγκτη κρίση του Δικαστηρίου της ουσίας.
Η επιβαλλόμενη κατά τα ανωτέρω ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία της αποφάσεως πρέπει να υπάρχει όχι μόνο ως προς την κατηγορία, αλλά πρέπει να εκτείνεται και στους αυτοτελείς ισχυρισμούς που προβάλλονται από τον κατηγορούμενο ή το συνήγορό του. Αυτοτελής ισχυρισμός είναι και η επίκληση της συνδρομής της περιπτώσεως του άρθρου 12 του Ν. 1729/1987, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 14 του Ν. 2161/1993, σύμφωνα με το οποίο, "όποιος για δική του αποκλειστικά χρήση προμηθεύεται ή κατέχει με οποιονδήποτε τρόπο ναρκωτικά σε ποσότητα που αποδεδειγμένα εξυπηρετεί τις δικές του ανάγκες ή κάνει χρήση τους ή καλλιεργεί φυτά ινδικής κάνναβης σε αριθμό ή έκταση που δικαιολογούνται μόνο για δική του αποκλειστικά χρήση, τιμωρείται με φυλάκιση. Η διαπίστωση της εξυπηρέτησης της αποκλειστικά δικής του ανάγκης για τη συγκεκριμένη ουσία γίνεται με συνεκτίμηση του είδους, της ποσότητας και της καθαρότητας της ουσίας, καθώς και των διαγνωστικών στοιχείων των αναφερομένων στο άρθρο 13 του παρόντος νόμου ...". Τέλος, κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Ε ΚΠοινΔ λόγο αναιρέσεως αποτελεί και η εσφαλμένη ερμηνεία ή εφαρμογή ουσιαστικής ποινικής διατάξεως. Εσφαλμένη ερμηνεία υπάρχει όταν ο Δικαστής αποδίδει στο νόμο διαφορετική έννοια από εκείνη που έχει, ενώ εσφαλμένη εφαρμογή υπάρχει όταν το Δικαστήριο της ουσίας δεν υπάγει σωστά τα πραγματικά περιστατικά που δέχτηκε ότι αποδείχτηκαν στη διάταξη που εφαρμόστηκε . Περίπτωση δε εσφαλμένης εφαρμογής ουσιαστικής ποινικής διατάξεως συνιστά και η εκ πλαγίου παραβίαση της διατάξεως αυτής, η οποία υπάρχει όταν στο πόρισμα της αποφάσεως, που περιλαμβάνεται στο συνδυασμό του αιτιολογικού με το διατακτικό και ανάγεται στα στοιχεία και την ταυτότητα του εγκλήματος, έχουν εμφιλοχωρήσει ασάφειες, αντιφάσεις ή λογικά κενά, με αποτέλεσμα να καθίσταται ανέφικτος ο αναιρετικός έλεγχος της ορθής ή μη εφαρμογής του νόμου, οπότε η απόφαση στερείται νόμιμης βάσεως.
Στην προκείμενη περίπτωση από το σκεπτικό σε συνδυασμό με το διατακτικό της προσβαλλόμενης 170/2007 αποφάσεώς του, τα οποία ως ενιαίο σύνολο παραδεκτώς αλληλοσυμπληρώνονται, το Πενταμελές Εφετείο Θράκης δέχτηκε, κατά την ανέλεγκτη περί τα πράγματα κρίση του, μετά από εκτίμηση και αξιολόγηση των κατά το είδος τους αναφερομένων στην ίδια απόφαση αποδεικτικών μέσων, ότι αποδείχτηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: "Στις 19-9-2001, διενεργήθηκε από αστυνομικούς του Τμήματος Δίωξης Ναρκωτικών, κατ' οίκο έρευνα στην, επί της οδού ....., οικία του κατηγορουμένου Χ, προς διερεύνηση σχετικών πληροφοριών περί της εκ μέρους του διακίνησης και εμπορίας ναρκωτικών ουσιών. Κατά την έρευνα βρέθηκαν και κατασχέθηκαν μια νάϋλον συσκευασία ινδικής κάνναβης βάρους 685 γραμμαρίων, μία χάρτινη συσκευασία ινδικής κάνναβης βάρους 12,3 γραμμαρίων, ένα πακέτο σακουλάκια για συσκευασία της ινδικής κάνναβης, έξι πακέτα τσιγαρόχαρτα για την κατασκευή αυτοσχέδιων τσιγάρων. Επίσης βρέθηκαν δύο μαχαίρια, τύπου στιλέτου, μήκους 29 εκατοστών και με μήκος λεπίδας 16,5 εκατοστών το καθένα και 915.000 δραχμές. Η άνω ποσότητα ινδικής κάνναβης, που είναι ναρκωτική ουσία, υπό την έννοια του νόμου, βρισκόταν στην κατοχή του κατηγορουμένου, δηλαδή στη φυσική εξουσίαση τούτου, ώστε αυτός να μπορεί σε κάθε στιγμή να διαπιστώνει την ύπαρξή της και κατά τη δική του βούληση να τη διαθέτει πραγματικά . Ο εν λόγω κατηγορούμενος που δεν αρνήθηκε, προανακριτικά, αλλά και στην απολογία του ενώπιον του Δικαστηρίου αυτού την κατοχή των ως άνω ναρκωτικών ουσιών, δήλωσε ότι την αγόρασε από τρίτο άτομο, κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα, αντί τιμήματος 300.000 δραχμών, για δική του αποκλειστικά χρήση. Και ναι μεν αποδείχθηκε ότι ο κατηγορούμενος κάνει περιστασιακή χρήση ινδικής κάνναβης, πλην όμως η ως άνω ποσότητα των 697,3 ( 685 + 12,3) γρ, που βρέθηκε στην κατοχή του και περιήλθε σ' αυτόν από αγορά, προοριζόταν δε για εμπορία και όχι για δική του αποκλειστικά χρήση, γεγονός που αποδεικνύεται από το ότι επρόκειτο για ποσότητα αρκετά μεγάλη, που αποδεδειγμένα δεν ήταν αναγκαία προς εξυπηρέτηση των προσωπικών του αναγκών, που ως προαναφέρθηκε είναι περιστασιακές και δεν είναι εξαρτημένος από ναρκωτικές ουσίες, ενώ εξάλλου η κατοχή και ενός πακέτου που περιείχε μικρά νάϋλον σακουλάκια προς συσκευασία μικροποσοτήτων, δεν δικαιολογεί την ιδία αποκλειστική χρήση, αλλά σαφέστατα υποδηλώνει την εμπορία της εν λόγω ινδικής κάνναβης. Συνακόλουθα τούτων, απορριπτόμενου του ισχυρισμού του κατηγορουμένου για κατοχή και αγορά της επίδικης ινδικής κάνναβης για ίδια αποκλειστικά χρήση, πρέπει να κηρυχθεί ένοχος ο κατηγορούμενος για τις αποδιδόμενες με το κατηγορητήριο αξιόποινες πράξεις της κατοχής και αγοράς ινδικής κάνναβης, καθόσον τα ως άνω περιστατικά που προέκυψαν από τις καταθέσεις των μαρτύρων, τα έγγραφα σε συνδυασμό και με τις απολογίες του, θεμελιώνουν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση των ως άνω αξιοποίνων πράξεων. Όμως, ενόψει του ότι η κατοχή και η αγορά της ινδικής κάνναβης αφορά την ίδια ποσότητα, (ήτοι κατοχή 685 + 12,3 γρ. και αγορά 697,3 γρ.) πρέπει κατά την επιβολή της ποινής να εφαρμοσθεί η παρ.2 του άρθρου 5 του Ν 1729/1987, ως ισχύει, και να επιβληθεί σ' αυτόν μια ποινή".
Με βάση αυτά τα πραγματικά περιστατικά το Δικαστήριο κήρυξε ένοχο τον αναιρεσείοντα του ότι: "κατά τους παρακάτω τόπους και χρόνους, με περισσότερες πράξεις του, τέλεσε περισσότερα εγκλήματα, που προβλέπονται και τιμωρούνται από το νόμο με πρόσκαιρες στερητικές της ελευθερίας ποινές. Ειδικότερα: Α) Στην ..... και στην οικία του, επί της οδού ....., στις 19-9-2001, κατείχε παράνομα ναρκωτικές ουσίες και συγκεκριμένα κατείχε μία νάϋλον συσκευασία ινδικής κάνναβης βάρους 685 γραμμαρίων και μία χάρτινη συσκευασία ινδικής κάνναβης βάρους 12,3 γραμμαρίων. Β) Στην ....., τον Ιούλιο του 2001 και σε μη εξακριβωθείσα ημερομηνία, αγόρασε από άγνωστο άτομο ονόματι Α, ινδική κάνναβη και συγκεκριμένα αγόρασε την υπό στοιχείο Α ποσότητα ινδικής κάνναβης συνολικού βάρους 697,3 γραμμαρίων, αντί του τιμήματος των 300.000 δραχμών".
Με τις παραδοχές αυτές το Πενταμελές Εφετείο, αφού απέρριψε τον ισχυρισμό του αναιρεσείοντος περί του ότι προμηθεύτηκε και κατείχε την ως άνω ποσότητα ινδικής κάνναβης για δική του αποκλειστικά χρήση, τον κήρυξε ένοχο των κακουργημάτων της αγοράς και κατοχής από πρόθεση της ναρκωτικής αυτής ουσίας, με την ελαφρυντική περίσταση του άρθρου 84 παρ. 2 περ. α ΠΚ και τον καταδίκασε σε κάθειρξη έξι (6) ετών και χρηματική ποινή τριών χιλιάδων (3.000) ευρώ για τις πράξεις της αγοράς και κατοχής ναρκωτικών ουσιών και φυλάκιση έξι (6) μηνών για την πράξη της παράνομης κατοχής όπλων και συνολική ποινή έξι (6) ετών και δύο μηνών. ( Η πράξη της παράνομης κατοχής όπλου δεν προσβάλλεται με ορισμένο και συνακόλουθα παραδεκτό λόγο αναιρέσεως). Με βάση τις παραπάνω παραδοχές το Δικαστήριο της ουσίας διέλαβε στην προσβαλλόμενη απόφασή του την απαιτούμενη από τις αναφερόμενες διατάξεις του Συντάγματος και του ΚΠοινΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, αφού εκθέτει σ' αυτή με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία αποδείχθηκαν από την ακροαματική διαδικασία και συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση του άνω εγκλήματος, για το οποίο καταδικάσθηκε ο αναιρεσείων, τις αποδείξεις από τις οποίες συνήγαγε τα περιστατικά αυτά και τους συλλογισμούς με βάση τους οποίους έκανε την υπαγωγή τους στις ουσιαστικές ποινικές διατάξεις των άρθρων 26 παρ.1, 27, 94 του ΠΚ και 4 παρ. 1 και 3 Πιν. Α αριθ. 6, 5 παρ.1 στοιχ. β και ζ Ν. 1729/1987, που αναφέρθηκαν παραπάνω, τις οποίες ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε και δεν παραβίασε ευθέως ή εκ πλαγίου, με ελλιπή, δηλαδή, ή αντιφατική αιτιολογία. Ειδικότερα, αναφέρονται στην αιτιολογία τα αποδεικτικά μέσα κατά το είδος τους (μάρτυρες, έγγραφα και απολογία του κατηγορουμένου), από τα οποία το Δικαστήριο συνήγαγε τα περιστατικά που εκτέθηκαν και οδηγήθηκε στην καταδικαστική του κρίση, ενώ δεν υπήρχε, κατά νόμο, ανάγκη να τα παραθέσει αναλυτικά και να εκθέσει τι προκύπτει χωριστά από το καθένα από αυτά.
Περαιτέρω, διέλαβε το Πενταμελές Εφετείο Θράκης στην προσβαλλόμενη απόφασή του την επιβαλλόμενη ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία σε σχέση με την ενοχή για τις πράξεις αγοράς και κατοχής ινδικής κάνναβης και την απόρριψη του αυτοτελούς ισχυρισμού της προμήθειας και κατοχής αυτής (ινδικής κάνναβης) για δική του αποκλειστικά χρήση, με την παραδοχή ότι δεν είναι τοξικομανής κατά την έννοια του νόμου, (υπό την έννοια ότι απέκτησε την έξη της χρήσης ναρκωτικών και δεν μπορεί να την αποβάλλει με τις δικές του δυνάμεις) και ότι "η ως άνω ποσότητα των 697,3 (685και 12,3) γρ. που βρέθηκε στην κατοχή του και περιήλθε σ' αυτόν από αγορά, προοριζόταν για εμπορία και όχι για δική του αποκλειστικά χρήση, γεγονός που αποδεικνύεται από το ότι επρόκειτο για ποσότητα αρκετά μεγάλη, που αποδεδειγμένα δεν ήταν αναγκαία προς εξυπηρέτηση των προσωπικών του αναγκών ... ενώ εξάλλου η κατοχή ενός πακέτου που περιείχε μικρά νάϋλον σακουλάκια προς συσκευασία μικροποσοτήτων, δεν δικαιολογεί την ίδια αποκλειστική χρήση, αλλά υποδηλώνει την εμπορία της εν λόγω ινδικής κάνναβης". Επίσης διαλαμβάνεται στην αρχή του σκεπτικού ότι διενεργήθηκε κατ' οίκο έρευνα "προς διερεύνηση σχετικών πληροφοριών περί της εκ μέρους του διακίνησης και εμπορίας ναρκωτικών", οπότε και βρέθηκε η ως άνω αρκετά μεγάλη ποσότητα, που δεν προοριζόταν για δική του αποκλειστικά χρήση, αλλά για εμπορία. Οι αιτιάσεις του αναιρεσείοντος, που υπό την επίκληση του λόγου της ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, πλήττουν την ουσιαστική κρίση του δικάσαντος Εφετείου, είναι απαράδεκτες, αφού ο Άρειος Πάγος ελέγχει τη νομιμότητα της προσβαλλόμενης αποφάσεως με βάση τις παραδοχές αυτής και δεν συνιστά λόγο αναιρέσεως από τους περιοριστικά αναφερόμενους στο άρθρο 510 του ΚΠοινΔ, η εσφαλμένη εκτίμηση των αποδεικτικών μέσων. Συνεπώς, πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι οι σχετικοί λόγοι αναιρέσεως από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' και Ε του ΚΠοινΔ που υποστηρίζουν τα αντίθετα. Ακολούθως, αφού δεν υπάρχει άλλος παραδεκτός λόγος προς εξέταση, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση και να καταδικασθεί ο αναιρεσείων στα δικαστικά έξοδα (άρθρο 583 παρ. 1 ΚΠοινΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 16-11-2007 αίτηση του Χ για αναίρεση της υπ' αριθμ. 170/2007 αποφάσεως του Πενταμελούς Εφετείου Θράκης. Και
Καταδικάζει τον αναιρεσείοντα στα δικαστικά έξοδα από διακόσια είκοσι (220) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 11 Νοεμβρίου 2008.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 2 Ιανουαρίου 2009.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
και ήδη ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ