Θέμα
Αιτιολογίας ανεπάρκεια, Αποδεικτικά μέσα, Δασικά αδικήματα.
Περίληψη:
Παράβαση άρθρου 71 Ν. 998/ 1979. Αναιρείται η προσβαλλόμενη για έλλειψη αιτιολογίας, διότι στο σκεπτικό της δεν αναφέρονται ούτε κατ’ είδος τα αποδεικτικά μέσα τα οποία έλαβε υπόψη της για το σχηματισμό της δικανικής κρίσης αναφορικά με την ένοχή του αναιρεσείοντος.
Αριθμός 379/2009
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
ΣΤ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Εμμανουήλ Καλούδη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Αιμιλία Λίτινα, Ανδρέα Τσόλια, Ιωάννη Παπουτσή- Εισηγητή και Ανδρέα Δουλγεράκη, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 2 Δεκεμβρίου 2008, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Γεωργίου Βλάσση (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Πελαγίας Λόζιου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου ....., που παραστάθηκε με τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Μιχαήλ Μιχόπουλο, περί αναιρέσεως της 869/2007 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λιβαδειάς. Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Λιβαδειάς, με την ως άνω απόφασή του, διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων-κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 14 Φεβρουαρίου 2008 αίτησή του, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 388/2008.
Αφού άκουσε Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να γίνει δεκτή η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι.Για την ύπαρξη της από τα άρθρα 93 παρ.3 του Συντάγματος και 139 ΚΠΔ απαιτούμενης ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας είναι επιτρεπτή η αλληλοσυμπλήρωση του αιτιολογικού με το διατακτικό, που αποτελούν ενιαίο σύνολο και αρκεί να αναφέρονται τα αποδεικτικά μέσα γενικά κατά το είδος τους, χωρίς να εκτίθεται τι προέκυψε χωριστά από το καθένα από αυτά, ούτε είναι απαραίτητη η αξιολογική συσχέτιση και σύγκριση των διαφόρων αποδεικτικών μέσων και των μαρτυρικών καταθέσεων μεταξύ τους, ούτε απαιτείται να προσδιορίζεται ποιο βαρύνει περισσότερο για το σχηματισμό της δικαστικής κρίσης. Απαιτείται μόνο να προκύπτει ότι το Δικαστήριο έλαβε υπόψη και συνεκτίμησε για το σχηματισμό της δικανικής του κρίσης όλα τα αποδεικτικά στοιχεία- και όχι μόνο μερικά από αυτά κατ'επιλογή-όπως αυτό επιβάλλεται από τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 177 παρ.1 και 178 ΚΠΔ (Ολ.ΑΠ 1/2005). Στην προκειμένη περίπτωση, με την προσβαλλόμενη υπ'αρ. 869/2007 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λιβαδειάς, ο αναιρεσείων καταδικάστηκε σε ποινή φυλάκισης δύο (2) ετών, ανασταλείσαν επί τριετία και χρηματική ποινή πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ, για παράβαση του άρθρου 71 του Ν.998/1979, σε συνδ. με άρθρο 46 Ν.2145/93. Ειδικότερα, η απόφαση αυτή, χωρίς να παραθέτει κατ'είδος τα αποδεικτικά μέσα, από τα οποία το Δικαστήριο σχημάτισε την περί ενοχής του αναιρεσείοντος κρίση του, διαλαμβάνει στο σκεπτικό της τα ακόλουθα: "Το έτος 1996, ο κατηγορούμενος υπέβαλε αίτηση στο Δασαρχείο Λιβαδειάς για το χαρακτηρισμό έκτασης στη θέση "..." του Δ.Δ. ... εμβαδού 55.941,30 τ.μ. επί της αιτήσεως αυτής εκδόθηκε η υπ'αριθμόν 949/11-7-97 πράξη χαρακτηρισμού, με την οποία ένα τμήμα της έκτασης εμβαδού 23.941,30 τετ. μέτρων χαρακτηρίσθηκε ως δημόσια δασική της παρ.2 του άρθρου 3 του Ν.998/79 επειδή καλυπτόταν από δασική βλάστηση, δηλαδή, πουρνάρια, κέδρα κλπ. Κατά της πράξης χαρακτηρισμού ο κατηγορούμενος άσκησε αντιρρήσεις ενώπιον της πρωτοβάθμιας Επιτροπής Δασικών Αμφισβητήσεων του Ν. Βοιωτίας, επί των οποίων εκδόθηκε η υπ'αριθμόν 24/4-12-97 απόφαση της επιτροπής αυτής, με την οποία απορρίφθηκαν οι αντιρρήσεις. Ακολούθως ο κατηγορούμενος άσκησε αντιρρήσεις ενώπιον της Δευτεροβάθμιας επιτροπής δασικών αμφισβητήσεων Ν.Βοιωτίας οι οποίες απορρίφθηκαν ως εκπρόθεσμες με την υπ'αριθμόν 1/2003 απόφαση της επιτροπής αυτής, και με την υπ'αριθμόν 869/11-3-2004 βεβαίωση του Δασάρχη Λιβαδειάς βεβαιώθηκε ότι η πράξη χαρακτηρισμού κατέστη τελεσίδικη. Ο κατηγορούμενος την 30-1-02 και την 31-1-02 προέβη παράνομα σε κατάληψη τμήματος της ανωτέρω δημόσιας δασικής έκτασης εμβαδού 15.486,80 τετ. μέτρων, η οποία καλυπτόταν από δασική βλάστηση κέδρων, σχίνων, πουρναριών και αγριελιών προβαίνοντας στην εκχέρσωση και σπορά της, και στη συνέχεια στη κατασκευή περίφραξης με σιδηροπάσσαλους και συρματόπλεγμα, και στην ανέγερση αυθαίρετου κτίσματος εμβαδού 20 τετ. μέτρων. Η ζημία που προξενήθηκε από τον κατηγορούμενο ανέρχεται στο ποσό των 300.000 δρχ., όπως σαυτό αποδεικνύεται από το υπ'αριθμόν 3386/2003 πρωτόκολλο επιβολής ειδικής αποζημίωσης. Περαιτέρω εκδόθηκε το υπ'αριθμόν 409/8-2-2002 πρωτόκολλο διοικητικής αποβολής του Δασάρχη Λιβαδειάς κατά του οποίου άσκησε ανακοπή ο κατηγορούμενος, επ'αυτής εκδόθηκε η υπ'αριθμόν 116/2002 απόφαση του Ειρηνοδικείου Λιβαδειάς με την οποία απορρίφθηκε η ανακοπή, ο κατηγορούμενος άσκησε έφεση, επί της οποίας εκδόθηκε η υπ'αριθμόν 63/2004 απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου Λιβαδειάς με την οποία απορρίφθηκε η έφεση. Το ότι η υπ'αριθμόν 949/97 πράξη χαρακτηρισμού του Δασάρχη Λιβαδειάς που αφορά μείζονα έκταση 23.941,30 τ.μ. στην οποία περιλαμβάνεται η αναφερόμενη στο διατακτικό έκταση των 15.486,80 τ.μ., είναι τελεσίδικη και ανέκκλητη προκύπτει από το υπ'αριθμόν πρωτοκόλλου 92120/1783/22-5-2006 έγγραφο του τμήματος νομικών υποθέσεων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Εξάλλου το ότι η έκταση αυτή είναι δημόσια δασική έκταση αποδεικνύεται και από τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων κατηγορίας από τους οποίους ο ..... ρητώς κατέθεσε ότι ήταν ο εισηγητής για τη σύνταξη της πράξης χαρακτηρισμού, ότι η εισήγητή του βασίσθηκε σε εξέταση αεροφωτογραφιών των ετών 1945, 1960, 1986, 1996, ότι "το συγκεκριμένο κομμάτι" δεν είχε ποτέ ίχνη καλλιέργειας, ότι καλύπτεται κατά 85% από δασική βλάστηση, ότι υπάρχουν ένα δύο τεμάχια αγριελιές εμβολιασμένα, ότι έγινε στερεοσκοπική φωτοερμηνεία των αεροφωτογραφιών των ανωτέρω ετών, ότι τα υφιστάμενα στην ανωτέρω έκταση ελαιόδενδρα είναι αγριελιές εμβολιασμένες ότι στην επίμαχη έκταση εφύοντο κέδρα, σχίνα, αγριελιές και πουρνάρια και ότι τα ελαιόδενδρα σ'αυτό ήταν διάσπαρτα και δεν έχει δει ελαιόκτημα με διάσπαρτα δέντρα και ότι η εκχέρσωση έγινε το έτος 2002 από τον κατηγορούμενο. Αντιστοίχως και από τη κατάθεση του μάρτυρα κατηγορίας ... ρητώς προκύπτει ότι η επίδικη έκταση είναι δημόσια δασική έκταση, ότι εκτός αυτής υφίσταται το ανωτέρω εμβαδού 20 τ.μ. κτίσμα και ότι υφίστατο περίφραξη με σιδηροπάσσαλους και συρματόπλεγμα και ότι είχε οργωθεί, ότι στη δασική αυτή έκταση μέσα βρήκαν τον κατηγορούμενο, τους είπε, δηλαδή στο μάρτυρα αυτό και στη μάρτυρα .... ότι η έκταση είναι δικιά του όπως και το αυθαίρετο κτίσμα, ότι σαφώς προκύπτει από τη φωτοερμηνεία ότι η ανωτέρω έκταση είναι δημόσια δασική έκταση σε ποσοστό 85%. Τέλος από την ένορκη κατάθεση της μάρτυρος κατηγορίας .... αποδεικνύεται ότι είχαν γίνει καταγγελίες στη Υπηρεσία της για κατάληψη και εκχέρσωση δημόσιας δασικής έκτασης, δηλαδή της προαναφερθείσας, ότι είδε η ίδια τον κατηγορούμενο να προβαίνει σε διαμόρφωση χώρου με μικρό σκαπτικό μηχάνημα, ότι η έκταση είχε δασική βλάστηση από κέδρα και σχίνα, ότι ο κατηγορούμενος δήλωσε ότι είναι δική του η έκταση αυτή. Εξάλλου οι τίτλοι ιδιοκτησίας δεν αποδεικνύουν ότι αφορούν την ανωτέρω δημόσια δασική έκταση, αντίθετα οι τίτλοι ιδιοκτησίας που επικαλείται ο κατηγορούμενος αφορούν τη χαρακτηρισθείσα ως μη δασική έκταση. Αντιστοίχως η κατάθεση του μάρτυρος υπερασπίσεως .... και η απολογία του κατηγορουμένου ότι δεν προέβη αυτός στη κατάληψη και εκχέρσωση της επίδικης έκτασης και στην περίφραξη αυτής και στη κατασκευή του αυθαιρέτου κτίσματος δεν κρίνονται αξιόπιστες, όπως επίσης δεν κρίνονται αξιόπιστες βάσει των προαναφερθέντων οι καταθέσεις των μαρτύρων υπερασπίσεως και η απολογία του κατηγορουμένου ως προς το ότι το επίδικο τμήμα δεν είναι δημόσια δασική έκταση, το δε αίτημα περί διενέργειας αυτοψίας πρέπει να απορριφθεί αφού έχει ήδη γίνει καλλιέργεια-εκχέρσωση του ακινήτου, οι δε εκεί υφιστάμενες διάσπαρτες αγριελιές έχουν εμβολιασθεί και το υφιστάμενο αποδεικτικό υλικό αρκεί για να σχηματίσει το δικαστήριο δικανική πεποίθηση ως προς το ότι η έκταση αυτή είναι δημόσια δασική έκταση. Τόσο δε η πράξη χαρακτηρισμού όσο και οι αποφάσεις των επιτροπών επιλύσεως δασικών αμφισβητήσεων δεν οφείλονται σε πλάνη περί τα πράγματα και πρέπει να κηρυχθεί ένοχος ο κατηγορούμενος για τη πράξη για την οποία κατηγορείται". Η έλλειψη αυτή της προσβαλλόμενης απόφασης, ως προς την έκθεση των αποδεικτικών μέσων κατ'είδος, δεν καλύπτεται με την αξιολόγηση, στο σκεπτικό της απόφασης, ορισμένων αποδεικτικών μέσων, όπως μαρτυρικών καταθέσεων και εγγράφων, αφού δεν καθίσταται σαφές εάν αποκλειστικά και μόνο τα στοιχεία αυτά επιλεκτικά αξιολογεί ή απλώς εξαίρει το περιεχόμενο των μαρτυρικών καταθέσεων και των εγγράφων που μνημονεύει. 'Ετσι, όμως, δεν καθίσταται αδιστάκτως βέβαιο ότι συνεκτιμήθηκαν και λήφθηκαν υπόψη, από το Δικαστήριο της ουσίας, για το σχηματισμό της δικανικής του κρίσης, όλα τα αποδεικτικά στοιχεία, με βάση τα οποία προέκυψαν, τα αναφερόμενα στο σκεπτικό, πραγματικά περιστατικά της ακροαματικής διαδικασίας και στη συνέχεια υπήχθησαν στην αναφερθείσα ουσιαστική ποινική διάταξη που εφαρμόσθηκε. Επομένως, η προσβαλλόμενη απόφαση, στερείται της απαιτούμενης ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, όπως βάσιμα υποστηρίζεαι με τον πέμπτο λόγο της ένδικης αίτηση αναίρεσης και πρέπει, παρελκούσης της έρευνας των λοιπών λόγων αυτής, να αναιρεθεί αυτή και να παραπεμφθεί η υπόθεση, για νέα συζήτηση, στο ίδιο Δικαστήριο, συγκροτούμενο από άλλους δικαστές, εκτός εκείνων που δίκασαν προηγουμένως (άρθρο 519 ΚΠΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την υπ'αριθ. 869/2007 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λιβαδειάς.
Παραπέμπει την υπόθεση για νέα συζήτηση και κρίση, στο ίδιο Δικαστήριο, το οποίο θα συγκροτηθεί από Δικαστές άλλους, εκτός εκείνων που δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 14 Ιανουαρίου 2009. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 12 Φεβρουαρίου 2009.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ