Θέμα
Ακυρότητα απόλυτη, Υπέρβαση εξουσίας, Ανθρωποκτονία από πρόθεση, Πολιτική αγωγή.
Περίληψη:
Ανθρωποκτονία από πρόθεση. Αναιρείται η απόφαση, λόγω ακυρότητας και υπερβάσεως εξουσίας, διότι το ΜΟΕ έκρινε για την πολιτική αγωγή, αν και δεν προκύπτει από τα πρακτικά ότι παρέστη πολιτική αγωγή.
Αριθμός 1733/2008
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
ΣΤ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Γεώργιο Σαραντινό, Αντιπρόεδρο, Βασίλειο Λυκούδη, Ανδρέα Τσόλια - Εισηγητή, Ιωάννη Παπουτσή και Νικόλαο Ζαΐρη, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 4 Δεκεμβρίου 2007, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Βασιλείου Μαρκή (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Πελαγίας Λόζιου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου ......, που εκπροσωπήθηκε από τους πληρεξούσιους δικηγόρους του Ιωάννη Παντελίδη, Ανδρέα Αναγνωστάκη και Αλεξάνδρα Σπανάκη, περί αναιρέσεως της 3/2007 αποφάσεως του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Δωδεκανήσου. Με πολιτικώς ενάγοντα τον ..... , που δεν παρέστη στο ακροατήριο. Το Μικτό Ορκωτό Εφετείο Δωδεκανήσου, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 3.5.2007 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 963/2007.
Αφού άκουσε
Τους πληρεξούσιους δικηγόρους του αναιρεσείοντος, που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να γίνει δεκτή η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Επειδή, κατά το άρθρο 171 παρ. 2 του Κ.Π.Δ., απόλυτη ακυρότητα, η οποία δημιουργεί τον από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α' του Κ.Π.Δ. προβλεπόμενο λόγο αναιρέσεως, συνεπάγεται και παράνομη παράσταση του πολιτικώς ενάγοντος στη διαδικασία του ακροατηρίου. Η ακυρότητα, που δημιουργεί λόγο αναιρέσεως κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α' του παραπάνω κώδικα, επέρχεται, όταν υπάρχει έλλειψη ενεργητικής η παθητικής νομιμοποιήσεως του πολιτικώς ενάγοντος ή όταν δεν τηρήθηκε η διαδικασία, που επιβάλλεται από το άρθρο 68 επ. του ίδιου Κώδικα ως προς τον τρόπο και χρόνο ασκήσεως της πολιτικής αγωγής. Περαιτέρω, κατά τις διατάξεις των άρθρων 63, 64 65 και 68 του Κ.Π.Δ. και του άρθρου 932 του Αστικού Κώδικα, η πολιτική αγωγή για ψυχική οδύνη ασκείται από τα μέλη της οικογένειας του θύματος στο ποινικό δικαστήριο με δήλωση με την οποία ο δικαιούχος προβάλλει την απαίτησή του. Από το συνδυασμό των παραπάνω διατάξεων, προκύπτει ότι πρέπει να προσδιορίζεται στην απόφαση ο δικαιούχος της αποζημιώσεως για ψυχική οδύνη και να παρατίθεται η δήλωσή του, η οποία πρέπει να περιέχει όλα τα στοιχεία που απαιτούνται σύμφωνα με τον αστικό κώδικα για τη θεμελίωση τις απαιτήσεως. Τα παραπάνω απαιτούνται για να υπάρχει η δυνατότητα του δικαστηρίου που εξετάζει τη δήλωση στην αρχή της διαδικασίας (κατά την υποβολή της) να ερευνήσει αν ο αιτών είναι δικαιούχος και η απαίτηση σύννομη. Στην προκειμένη περίπτωση, από το διατακτικό της αναιρεσιβαλλόμενης αποφάσεως, δεν προκύπτει ποιοι είναι οι πολιτικώς ενάγοντες, σε καθένα από τους οποίους επιδίκασε το Μικτό Ορκωτό Εφετείο Δωδεκανήσου χρηματική ικανοποίηση, λόγω ψυχικής οδύνης, το ποσό των 293 ευρώ, αφού αυτοί δεν προσδιορίζονται ούτε κατά τα στοιχεία της ταυτότητάς τους ούτε ως προς τις ιδιότητες, που θα δικαιολογούσαν και θα στήριζαν την ενεργητική τους νομιμοποίηση. Ο προσδιορισμός αυτός δεν γίνεται ούτε στο σκεπτικό, αλλ' ούτε και από τα επιτρεπτώς επισκοπούμενα πρακτικά προκύπτει η ταυτότητα των πολιτικώς εναγόντων. Έτσι, από τα πρακτικά, δεν φαίνεται να έχει γίνει δήλωση παραστάσεως πολιτικής αγωγής από οποιονδήποτε, αλλ' ούτε και αναφορά σ' αυτά ότι η δήλωση αυτή έγινε στο πρωτόδικο Δικαστήριο. Αντιθέτως, υπάρχουν αντιφατικές παραδοχές και ειδικότερα, σύμφωνα με τα πρακτικά, ο μάρτυς ....... εξετάσθηκε χωρίς όρκο, ως πολιτικώς ενάγων (βλ. σελ. 8 πρακτικών), στη συνέχεια, ο Πρόεδρος φέρεται να δίνει τον λόγο στον πληρεξούσιο της πολιτικώς ενάγουσας (βλ. σελ. 22 πρακτικών), χωρίς όμως από τα πρακτικά αυτά να προκύπτει ότι παρέστη πληρεξούσιος δικηγόρος πολιτικώς ενάγουσας, που δεν προσδιορίζεται, κατά τα στοιχεία της ταυτότητάς του και τέλος, ο Εισαγγελεύς πρότεινε και το Δικαστήριο αποφάσισε (βλ. σελ. 32 των πρακτικών) να καταβληθεί στους πολιτικώς ενάγοντες η χρηματική ικανοποίηση που επιδικάσθηκε πρωτοδίκως, χωρίς να προσδιορίζεται ποιοι είναι αυτοί οι πολιτικώς ενάγοντες. Ενόψει αυτών, επήλθε απόλυτη ακυρότητα της διαδικασίας στο ακροατήριο του δευτεροβάθμιου Δικαστηρίου και υπέρβαση εξουσίας και πρέπει, κατά παραδοχή των από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α' και Η' περ. γ' του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας πρώτου λόγου της αιτήσεως αναιρέσεως, οπότε παρέλκει η έρευνα των λοιπών, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση και να παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση ενώπιον του ίδιου Δικαστηρίου, εφ' όσον είναι δυνατή η συγκρότησή του από άλλους δικαστές και ενόρκους, εκτός από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως (άρθρο 519 Κ.Π.Δ.).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την 3/2007 απόφαση του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Δωδεκανήσου.
Παραπέμπει την υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, συγκροτούμενο από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 7 Φεβρουαρίου 2008. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 30 Ιουνίου 2008.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ