Θέμα
Ακυρότητα απόλυτη, Κατηγορούμενος.
Περίληψη:
Απόλυτη ακυρότητα. Μετά το πέρας της αποδεικτικής διαδικασίας το δικαστήριο υποχρεούται να δώσει το λόγο στον εισαγγελέα και στους διαδίκους, στο δε κατηγορούμενο στο τέλος, ακόμα κι αν αυτός δεν το ζητήσει. Αναιρείται η προσβαλλόμενη απόφαση λόγω απόλυτης ακυρότητας, διότι μετά το πέρας της αποδεικτικής διαδικασίας και την εν συνεχεία αγόρευση του Εισαγγελέα επί της ενοχής του αναιρεσείοντος, δεν έδωσε το λόγο στον αναιρεσείοντα, που ήταν χωρίς συνήγορο, για να υπερασπίσει τον εαυτό του. Επιπλέον, μετά την πρόταση του Εισαγγελέα επί της ποινής, δεν έδωσε το λόγο στον κατηγορούμενο.
ΑΡΙΘΜΟΣ 1872/2008
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Z' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Γρηγόριο Μάμαλη, Προεδρεύοντα Αρεοπαγίτη (κωλυομένου του Αντιπροέδρου του Αρείου Πάγου Μιχαήλ Δέτση), ως αρχαιότερο μέλος της συνθέσεως, Θεοδώρα Γκοϊνη, Αθανάσιο Πολυζωγόπουλο (ο οποίος ορίσθηκε με την υπ' αριθμ. 30/2008 πράξη του Προέδρου του Αρείου Πάγου, όπως αυτή τροποποιήθηκε με την υπ' αριθμ. 75/2008 πράξη), Βιολέττα Κυτέα (η οποία ορίσθηκε με την υπ' αριθμ. 44/2008 πράξη του Προέδρου του Αρείου Πάγου), Ελευθέριο Μάλλιο - Εισηγητή, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 7 Μαϊου 2008, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Κυριάκου Καρούτσου (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Χριστίνας Σταυροπούλου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου .........., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Παντελή Φουρφουλάκη, περί αναιρέσεως της 1149/2007 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Ρεθύμνης. Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Ρεθύμνης, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 25 Οκτωβρίου 2007 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1828/2007.
Αφού άκουσε Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να γίνει δεκτή η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Επειδή, κατά τη διάταξη του άρθρου 369 παρ.1 ΚΠοινΔ, όταν τελειώσει η αποδεικτική διαδικασία, ο διευθύνων την συζήτηση δίνει τον λόγο στον εισαγγελέα, έπειτα στον πολιτικώς ενάγοντα, ύστερα στον αστικώς υπεύθυνο, και τέλος στον κατηγορούμενο, ενώ, κατά την παράγραφο 3 του ίδιου άρθρου, ο κατηγορούμενος ή ο συνήγορός του έχει πάντοτε το δικαίωμα να μιλήσει τελευταίος. Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει, ότι είναι υποχρεωτική η δόση του λόγου από το διευθύνοντα τη συζήτηση στον εισαγγελέα και στους διαδίκους, σύμφωνα με την παραπάνω κανονισμένη σειρά, στο δε κατηγορούμενο στο τέλος και αν δεν ζητήσει αυτός τούτο. Η παράβαση των ανωτέρω και ειδικώς, προκειμένου για τον κατηγορούμενο, επιφέρει απόλυτη ακυρότητα, κατά το άρθρο 171 παρ.1 εδ. δ' ΚΠοινΔ, διότι αφορά την υπεράσπιση του κατηγορούμενου και την άσκηση των δικαιωμάτων του, που παρέχονται σε αυτόν και ρητά θεσπίζονται από το νόμο, για την οποία δίνεται λόγος αναίρεσης της απόφασης, σύμφωνα με το άρθρο 510 παρ.1 στοιχ. Α του ΚΠοινΔ, (Ολ. ΑΠ 8/1994), ο οποίος, κατά το άρθρο 511 του ίδιου Κώδικα, εξετάζεται και αυτεπαγγέλτως.
Στην προκειμένη περίπτωση, καθώς διαπιστώνεται από τα πρακτικά της δίκης, κατά την οποία εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, ο διευθύνων τη συζήτηση, μετά την κήρυξη από αυτόν της λήξης της αποδεικτικής διαδικασίας και την στη συνέχεια αγόρευση του Εισαγγελέα επί της ενοχής του αναιρεσείοντος, δεν έδωσε το λόγο στον αναιρεσείοντα, που ήταν χωρίς συνήγορο, όπως υπερασπίσει τον εαυτό του έναντι της αποδιδομένης σε βάρος του κατηγορίας, η δε αναφερομένη περικοπή στα πρακτικά ότι "ο Πρόεδρος ρώτησε τον Εισαγγελέα και τον κατηγορούμενο αν θέλουν καμία συμπληρωματική διευκρίνιση και αυτοί απάντησαν αρνητικά", δεν αφορά στην κατά το άρθρο 369 παρ.1 ΚΠοινΔ δόση του λόγου στον αναιρεσείοντα κατηγορούμενο, αλλά στην κατ' άρθρο 368 του ίδιου Κώδικα συμπληρωματική εξέταση ή διευκρίνιση, αφού το Δικαστήριο μετά ταύτα κήρυξε το τέλος της αποδεικτικής διαδικασίας. Επιπλέον μετά την πρόταση του Εισαγγελέα επί της ποινής, το Δικαστήριο προέβη απευθείας σε επί της ποινής έρευνα, χωρίς όμως ο Πρόεδρος να δώσει το λόγο στον κατηγορούμενο. Κατόπιν αυτών, πρέπει να γίνει δεκτός ο από τα άρθρα 171 παρ.1 στοιχείο δ' και 510 παρ.1 στοιχ Α του ΚΠοινΔ πρώτος λόγος αναιρέσεως, οπότε παρέλκει, μετά ταύτα, ως αλυσιτελής, ή έρευνα των λοιπών, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση και να παραπεμφθεί η υπόθεση, για νέα συζήτηση, στο εκδόσαν την απόφαση αυτή Τριμελές Πλημμελειοδικείου Ρεθύμνης, αφού είναι δυνατή η σύνθεσή του από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους, που την είχαν δικάσει προηγουμένως (άρθρο 519 ΚΠοινΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την υπ' αριθμ. 1149/2007 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Ρεθύμνης. Και
Παραπέμπει την υπόθεση, για νέα συζήτηση, στο ανωτέρω Δικαστήριο, συντιθέμενο από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους, που την είχαν δικάσει προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 17 Ιουλίου 2008. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 18 Ιουλίου 2008.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ