Θέμα
Αιτιολογίας επάρκεια, Εμπρησμός με πρόθεση.
Περίληψη:
1) Εμπρησμός από πρόθεση με κίνδυνο σε ξένα πράγματα. 2) Απάτη σχετικά με τις ασφάλειες. Απορρίπτει αναίρεση για έλλειψη αιτιολογίας καταδικαστικής αποφάσεως.
ΑΡΙΘΜΟΣ 1356/2008
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
ΣΤ' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Γεώργιο Σαραντινό, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Βασίλειο Λυκούδη, Ανδρέα Τσόλια, Ιωάννη Παπουτσή - Εισηγητή και Νικόλαο Ζαϊρη, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 4 Μαρτίου 2008, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Βασιλείου Μαρκή (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Πελαγίας Λόζιου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου χ1, που παραστάθηκε με την πληρεξούσια δικηγόρο του Παναγιώτα Μαστρογιαννοπούλου, περί αναιρέσεως της 4378/2007 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών. Με συγκατηγορούμενο τον χ2. Το Τριμελές Εφετείο Αθηνών, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 23 Ιουλίου 2007 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1563/2007.
Αφού άκουσε Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι. Η απαιτούμενη από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, η έλλειψη της οποίας ιδρύει λόγο αναιρέσεως, της καταδικαστικής αποφάσεως, κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ ΚΠΔ, υπάρχει όταν περιέχονται σ' αυτή με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά τα πραγματικά περιστατικά, στα οποία στηρίχθηκε η κρίση του δικαστηρίου για τη συνδρομή των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος, για το οποίο κηρύχθηκε ένοχος ο κατηγορούμενος, οι αποδείξεις από τις οποίες προέκυψαν τα περιστατικά, και, τέλος, οι σκέψεις και οι συλλογισμοί, βάσει των οποίων έγινε η υπαγωγή τους στην ποινική διάταξη που εφαρμόστηκε. Για την ύπαρξη τέτοιας αιτιολογίας α) είναι παραδεκτή η αλληλοσυμπλήρωση του αιτιολογικού με το διατακτικό της αποφάσεως, που αποτελούν ενιαίο σύνολο, και β) αρκεί να μνημονεύονται τα αποδεικτικά μέσα γενικώς κατ' είδος, χωρίς να είναι ανάγκη να εκτίθεται τι προέκυψε χωριστά από τον καθένα, αρκεί να συνάγεται ότι το δικαστήριο έλαβε υπόψη του και συνεκτίμησε όλα ανεξαιρέτως και όχι μόνο μερικά από αυτά. Στην προκειμένη περίπτωση με την προσβαλλόμενη υπ' αριθ. 4378/2007 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου (Πλημμελημάτων) Αθηνών, και μετά από συνεκτίμηση όλων των αποδεικτικών μέσων που κατ' είδος μνημονεύονται, ο αναιρεσείων καταδικάσθηκε μαζί με τον συγκατηγορούμενό του Χ2, σε συνολική ποινή φυλάκισης τριών (3) ετών, ανασταλείσαν επί 3ετίαν, για εμπρησμό εκ προθέσεως, από τον οποίο μπορούσε να προκύψει κίνδυνος σε ξένα πράγματα και για απάτη σχετικά με τις ασφάλειες, δεχθέντος ειδικότερα του Δικαστηρίου ανελέγκτως, τα παρακάτω πραγματικά περιστατικά: "Ο πρώτος κατηγορούμενος χ1 είναι μακρινός συγγενής του δεύτερου κατηγορουμένου χ2 και, όταν το έτος 1998 απολύθηκε από τα Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, όπου εργαζόταν ως ηλεκτροσυγκολλητής, προσελήφθη από τον τελευταίο να εργασθεί στην επιχείρηση κατασκευής αλουμινίων, την οποία (ο χ2) διατηρούσε στο όνομα της συζύγου του, στο επί της οδού ........, στο Αιγάλεω, μίσθιο κατάστημα. Την άνω επιχείρηση ο χ2 διαφαίνεται να έχει μεταβιβάσει στην εταιρεία "ΒΙΤΟΡΙΑ ΕΛΛΑΣ" και να εγκαθιστά αυτήν (εταιρία) στο ίδιο κατάστημα, αφού προηγουμένως ζήτησε από τον εκμισθωτή του καταστήματος Ζ1 να επιτρέψει τη στέγαση της εταιρείας στο εν λόγω μίσθιο. Ο εκμισθωτής δέχθηκε και μεταξύ εκμισθωτή και της εταιρείας "ΒΙΤΟΡΙΑ ΕΛΛΑΣ" καταρτίσθηκε η από .... σύμβαση μισθώσεως. Όμως ο Χ2 και μετά την μεταβίβαση, αλλά και τη νέα σύμβαση μισθώσεως, εξακολουθούσε να βρίσκεται στην επιχείρηση, να φέρεται ως αφεντικό και ο ίδιος να καταβάλλει το μίσθωμα στον άνω εκμισθωτή, όπως τούτο προκύπτει από τις καταθέσεις του εκμισθωτή, τόσο στο Πρωτοβάθμιο, όσο και στο παρόν Δικαστήριο. Το έτος 2000 διαφαίνεται να μεταβιβάζει ο ...... 21.500 μετοχές της εταιρείας "ΒΙΤΟΡΙΑ ΕΛΛΑΣ Α.Ε.", στον χ1 και η μητέρα αυτού (.......) 5.000 μετοχές της ίδιας εταιρείας στη σύζυγο του χ1, Γ1. Στις 30-6-2000, η Γ. Συνέλευση των μετόχων της εταιρείας εξέλεξε ως μέλη του Δ.Σ. τον Χ1 (1ο κατηγορούμενο), το Ζ3 και την .......... και την ίδια ημερομηνία το Δ.Σ. εξέλεξε Πρόεδρο και Διευθύνοντα Σύμβουλο της εταιρείας του χ1 (ΦΕΚ 711/1-2-2000 ΤΑΕ ΕΠΕ). Στις 25-7-2000, η έδρα της εταιρείας μεταφέρεται στο προαναφερόμενο μίσθιο, Δωδεκανήσου 33, Αγ. Βαρβάρα, Αιγάλεω (ΦΕΚ 7436/7-8-2000 ΤΑΕ/ΕΠΕ). Στις .... η Γ. Συνέλευση των μετόχων εξέλιξε μέλη του Δ.Σ. τον χ1 την Γ1 (σύζυγό του) και τον Ζ2 με πενταετή θητεία και πρόεδρο τον χ1 και όλα αυτά με τις υποδείξεις του Χ2 (2ου κατηγορουμένου) ο οποίος βρισκόταν στην εταιρεία και εργαζόταν ως αφεντικό όπως τούτο προκύπτει από τις καταθέσεις των μαρτύρων κατηγορίας Ζ2 και Ζ3 τόσο στο πρωτοβάθμιο Δικαστήριο όσο και στο παρόν (βλ. αυτές στα πρακτικά της εκκαλουμένης και παρούσης αποφάσεως). Όταν ο ρπώτος κατηγορούμενος εισήλθε, στην εταιρεία ΒΙΤΟΡΙΑ ΑΕ το μετοχικό κεφάλαιο ήταν 30.000.000 δρχ. και λίγο αργότερα η επιχείρηση της εταιρίας ασφαλίσθηκε για το ασφαλιστικό ποσό των 152.000.000 δρχ. ως προς τα κινητά και για 20.000.000 ως προς το μίσθιο, όπως τούτο προκύπτει από το υπ' αριθμό ..... Ασφαλιστήριο Κλάδου πυρός της ..., ενώ, όπως προκύπτει από το σύστημα Τειρεσίας, το ύψος του ποσού των ακαλύπτων επιταγών που εξέδωσε η εταιρεία ΒΙΤΟΡΙΑ ΑΕ, μέχρι 8-3-2001, ανερχόταν στο ποσό των 100.000.000 περίπου και στερήθηκε και το καρνέ επιταγών. Το κατάστημα της εταιρείας λειτουργούσε και Σάββατα, όπως και το Σάββατο 7-3-2001. Στις 8-3-2001 και περί ώρα 02:35 ξημερώματα Κυριακής στο εν λόγω κατάστημα εκδηλώθηκε πυρκαγιά, για την κατάσβεση της οποίας επιλήφθηκε η Πυροσβεστική Υπηρεσία.
Η πυρκαγιά αυτή προξενήθηκε με πρόθεση από κοινού από αμφοτέρους τους κατηγορουμένους, οι οποίοι, αφού συγκέντρωσαν στο εσωτερικό του ισογείου καταστήματος της οδού Δωδεκανήσου 33, όπου στεγαζόταν η εταιρεία "ΒΙΤΤΟΡΙΑ ΕΛΛΑΣ ΑΕ" χάρτινα κυτία, ένα δέμα διαφόρων εμπορευμάτων, βιβλία και έγγραφα και τα διαπότισαν με βενζίνη, όπως έκαμαν και στους λοιπούς χώρους και αντικείμενα του καταστήματος (γραφείο, πατάρι, έπιπλα γραφείου, ντοσιέ αρχειοθέτησης) τα οποία περιέβρεξαν με βενζίνη και στη συνέχεια έθεσαν επ' αυτών πυρ, το οποίο, εξαιτίας των ευφλέκτων υλών (βενζίνης και χάρτινων, ξύλινων, πλαστικών αντικειμένων) επεξετάθη και εξερράγη πυρκαγιά η οποία κατέκαυσε την ηλεκτρική εγκατάσταση του κτιρίου, εμπορεύματα και έπιπλα της άνω εταιρεία, ρύπανε τον όλο χώρο και προκλήθηκε κίνδυνος επεκτάσεως της πυρκαγιάς στις παρακείμενες ακίνητες ιδιοκτησίες. Την πραγμάτωση του κινδύνου για τον οποίο είχε προηγηθεί ασφαλιστική κάλυψη για τα κινητά ύψους 152.000.000 δρχ. και σε ευρώ 446.075 και 20.000.000 και σε ευρώ 58.695 για το ακίνητο μίσθιο, επέφεραν αμφότεροι οι κατηγορούμενοι εκ των οποίων ο πρώτος ετύγχανε πρόεδρος και μέτοχος του 80% του μετοχικού κεφαλαίου και ο δεύτερος αφανής συνδιαχειριστής με σκοπό να εισπράξει ο πρώτος και να καρπωθούν αμφότεροι το ποσό που θα εισέπρατταν από την ασφαλιστική Εταιρεία ....... Την άνω κρίση του Δικαστηρίου, δηλαδή ότι την πυρκαγιά προκάλεσαν από πρόθεση αμφότεροι οι κατηγορούμενοι ενισχύεται και η από ...... έκθεση απλής αυτοψίας του Πυρονόμου ...... στην οποία επί λέξει μεταξύ άλλων αναφέρονται και τα εξής " ...Η πυρκαγιά οφείλεται σε εσφαλμένη ενέργεια, εξερράγη στο εσωτερικό του καταστήματος, ο συναγερμός του οποίου κατά την είσοδο των πυροσβεστών δεν λειτούργησε με την εστία της να βρίσκεται στο ισόγειο και στο χώρο μπροστά από τα W.C. Εκεί αρκετά εμπορεύματα αλλά και διάφορα έγγραφα είχαν ριφθεί στο δάπεδο και εμποτισθεί με βενζίνη, υπολείμματα δε του δοχείου μεταφοράς της, βρέθηκαν στο σημείο αυτό. Επίσης με πολύ μεγάλη ποσότητα βενζίνης είχαν εμποτισθεί και τα γραφεία στο πατάρι όπου δεν υπήρχε ανάφλεξη, με αποτέλεσμα να βρεθούν διάσπαρτα 4 πλαστικά δοχεία χωρητικότητας 4 λίτρων το καθένα όσο και των διάφορων εγγράφων. Οσο για την είσοδο του δράστη ή των δραστών στο εσωτερικό του καταστήματος, επειδή δεν υπήρχαν ίχνη, από τα οποία να προκύπτει ότι αυτή έγινε από το ανοιχτό παράθυρο του ακάλυπτου, που βρίσκεται σε ύψος 3,5 μέτρα από το έδαφος, επειδή και στην περίπτωση αυτή θα έπρεπε να έχει ηχήσει ο συναγερμός, πράγμα που δεν συνέβη, επειδή στην περίπτωση που ο δράστης εισήρχετο από το παράθυρο, υπήρχε μεγάλος κίνδυνος να εγκλωβισθεί, κατά τη φυγή του, οπότε θα προτιμούσε να προκαλέσει την πυρκαγιά, χωρίς να εισέλθει στο εσωτερικό, επειδή η μεταφορά των 5 τουλάχιστον δοχείων με βενζίνη από το παράθυρο ήταν αρκετά δύσκολη επιχείρηση, με κίνδυνο οι δράστες να γίνουν αντιληπτοί από κάποιους ενοίκους διαμερισμάτων των παρακειμένων πολυκατοικιών και επειδή την προηγούμενη ημέρα Σάββατο, κατά πληροφορίες, το κατάστημα ήταν ανοιχτό, συμπεραίνουμε ότι η εισαγωγή των δοχείων με τη βενζίνη καθώς και η είσοδος του δράστη ή των δραστών έγινε με κλειδιά από την κεντρική είσοδο του καταστήματος και ότι οι ίδιοι φυσικοί ή ηθικοί αυτουργοί θα είχαν μεγαλύτερη ωφέλεια από την καταστροφή των γραφείων, παρά του εμπορεύματος, αφού στα γραφεία υπήρξε μεγάλη διαβροχή σε όλο το χώρο τους αντίθετα με τον εκθεσιακό χώρο, όπου διαβροχή υπήρξε μόνο στο σημείο της εστίας της φωτιάς", ενώ θα πρέπει να τονισθεί ότι από το περιεχόμενο της απολογίας του 2ου κατηγορουμένου Χ2 (ο 1ος δεν εμφανίσθηκε) δεν παραμένει καμιά αμφιβολία 1) ότι ο 1ος κατηγορούμενος δεν είχε οποιαδήποτε δυνατότητα αγοράς μετοχών, αφού ο μισθός που ελάμβανε προηγουμένως ως υπάλληλος του Χ2, ήταν 40.000 δρχ., είχε 3 παιδιά και η σύζυγός του εργαζόταν περιστασιακά στο Δήμο 2) ότι το πραγματικό αφεντικό ήταν αυτός, δηλαδή ο Χ2 και τούτο αβίαστα προκύπτει από τον ισχυρισμό και του ίδιου του Χ2, ότι το 2000 έγινε πρόταση στον χ1 να αναλάβει τη διοίκηση της εταιρείας από τους νέους ιδιοκτήτες, ο χ1 τον ρώτησε και αυτός του είπε "χ1 από εμένα δεν υπάρχει πρόβλημα". Η τελευταία αυτή φράση μαρτυρεί την προηγούμενη σχέση του Χ2 (2ου κατηγορουμένου) στην εταιρεία, ως αφανής συνδιαχειριστής και αφεντικό και την εξάρτηση του 1ου κατηγορουμένου (χ1) από τον Χ2, ο οποίος εν τοις πράγμασι τον χρησιμοποιούσε για την επίτευξη του ως άνω σκοπού του. Ανεξάρτητα όμως από την ουσιαστική αλλά αφανή συμμετοχή του Χ2 στην εταιρεία και την εικονική τοιαύτη του χ1, όπως αυτή προέκυψε από τα άνω αποδειχθέντα, καθόσον ούτε χρήματα διέθετε για αγορά 21.500 μετοχών ο ίδιος ο χ1 και 5000 η σύζυγός του, ούτε το χαμηλό μορφωτικό επίπεδο αυτού, το οποίο επιβεβαιώνουν και οι μάρτυρες κατηγορίας Ζ1 και Ζ2 δικαιολογούσε την θέση του Προέδρου και Διευθύνοντος Συμβούλου της άνω Αν. Εταιρείας την οποία κατείχε, αμφότεροι οι κατηγορούμενοι ήτοι χ1 και Χ2, τέλεσαν τις πράξεις για τις οποίες κατηγορούνται, καθόσον ο μεν πρώτος, είχε εκδώσει σωρεία επιταγών ακάλυπτων και έπρεπε να βγει από το αδιέξοδο, ο δε δεύτερος είχε όφελος να καρπωθεί μέρος του ασφαλιστικού ποσού ως αφανής, αλλά εταίρος πραγματικός και διαχειριστής της εταιρείας, στην είσπραξη του οποίου αμφότεροι απέβλεπαν, με την πραγμάτωση του ασφαλιστικού κινδύνου, την οποία, κατά τα άνω επέφεραν. Το γεγονός βέβαια ότι ο χ1 υπέβαλε μετά πέντε έτη από την πυρκαγιά, την από 29-5-2006, μήνυση, κατά του Χ2, συγκατηγορουμένου του, στην οποία εκθέτει την πραγματική κατάσταση των μεταξύ τους σχέσεων και που αποδίδει τα αδικήματα της απάτης και της πλαστογραφίας, δεν αίρει την, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, ως άνω από κοινού συμμετοχή του στις πράξεις που του αποδίδονται. Επομένως αμφότεροι οι κατηγορούμενοι πρέπει να κηρυχθούν ένοχοι των πράξεων για τις οποίες κατηγορούνται".
Με τις παραδοχές αυτές, η προσβαλλόμενη απόφαση περιέχει την επιβαλλόμενη από τις διατάξεις των άρθρων 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του Κ.Π.Δ., ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, αφού εκτίθενται σ' αυτήν, με πληρότητα, σαφήνεια και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά, τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από τη διαδικασία στο ακροατήριο και συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση των ανωτέρω αξιοποίνων πράξεων, οι αποδείξεις από τις οποίες προέκυψαν αυτά και οι νομικοί συλλογισμοί, με βάση τους οποίους έγινε η υπαγωγή τους στις οικείες ουσιαστικές ποινικές διατάξεις των άρθρων 264 περ. α' και 388 παρ. 1 του Π.Κ., τις οποίες σωστά εφάρμοσε και δεν παραβίασε ούτε ευθέως, ούτε εκ πλαγίου. Ειδικότερα, σε σχέση με τις επί μέρους αιτιάσεις, αβάσιμα υποστηρίζεται ότι η καταδικαστική κρίση στηρίχθηκε αποκλειστικά και μόνο στο κίνητρο των υπαιτίων, αφού, αυτό (κίνητρο), ενόψει των όσων διαλαμβάνονται στο αιτιολογικό, αποτελεί μόνο ένα μέρος των πραγματικών παραδοχών της προσβαλλομένης, όχι όμως και το αποκλειστικό. Επίσης, αβασίμως υποστηρίζεται ότι υπάρχει ασάφεια, η οποία επιφέρει έλλειψη αιτιολογίας, με την αναφερόμενη στο σκεπτικό περικοπή "ότι το γεγονός της καταμήνυσης από τον (ήδη αναιρεσείοντα) χ1, του συγκατηγορουμένου του Χ2, δεν αίρει την, κατά την κρίση του Δικαστηρίου, ως άνω, από κοινού συμμετοχή τους στις πράξεις που τους αποδίδονται", καθόσον, σύμφωνα με τις παρατεθείσες πραγματικές παραδοχές της προσβαλλομένης, η ενέργεια αυτή του αναιρεσείοντος, δεν ήταν αρκετή για το σχηματισμό διαφορετικής κρίσης, πέρα από το γεγονός ότι, η αιτίαση αυτή είναι και απαράδεκτη, διότι, με αυτήν, πλήττεται η ανέλεγκτη αναιρετικά ουσιαστική κρίση του Δικαστηρίου περί την εκτίμηση των αποδείξεων. Επομένως, ο μοναδικός, εκ του άρθρου 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' του Κ.Π.Δ., λόγος της ένδικης αναίρεσης, με τον οποίο προβάλλονται αντίθετες αιτιάσεις, είναι αβάσιμος και απορριπτέος. Πρέπει, συνεπώς, να απορριφθεί η αναίρεση και θα καταδικαστεί ο αναιρεσείων στα δικαστικά έξοδα (άρ. 583 παρ. 1 του Κ.Π.Δ.).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την υπ' αρ. 305/23.7.2007 αίτηση του χ1, για αναίρεση της υπ' αρ. 4378/2007 απόφασης του Τριμελούς Εφετείου (Πλημμελημάτων) Αθηνών. Και
Καταδικάζει τον αναιρεσείοντα στα δικαστικά έξοδα, εκ διακοσίων είκοσι (220) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 15 Απριλίου 2008. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 20 Μαϊου 2008.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ