Θέμα
Αιτιολογίας επάρκεια, Ακυρότητα απόλυτη, Υπέρβαση εξουσίας, Αναιρέσεων συνεκδίκαση, Δικαστηρίου σύνθεση.
Περίληψη:
Αρχαιότητες. Υπεξαίρεση κλπ. Αναίρεση καταδικαστικής αποφάσεως για παράβαση του νόμου περί αρχαιοτήτων - παράνομη ανασκαφή κλπ, με την επίκληση των λόγων αναιρέσεως: α) της ελλείψεως ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, ως προς την απόρριψη της εφέσεως ως ανυποστήρικτης (δεν απαιτείται ειδικότερος προσδιορισμός των στοιχείων εγκυρότητας της κλήσεως, αλλά αρκεί μνεία του αποδεικτικού επίδοσης και της χρονολογίας του - ΑΠ 1547/2003), β) υπερβάσεως εξουσίας (το δικαστήριο δεν οφείλει να παύσει οριστικά την ποινική δίωξη λόγω παραγραφής, παρά την απουσία του εκκαλούντος (ΑΠ 219/2001) και γ) απόλυτης ακυρότητας λόγω κακής σύνθεσης Δικαστηρίου. Απορρίπτει αναιρέσεις.
ΑΡΙΘΜΟΣ 1139/2009
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Z' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Γρηγόριο Μάμαλη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Νικόλαο Ζαΐρη - Εισηγητή, Νικόλαο Κωνσταντόπουλο, Παναγιώτη Ρουμπή και Κωνσταντίνο Φράγκο, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 18 Μαρτίου 2009, με την παρουσία της Αντεισαγγελέως του Αρείου Πάγου Ευτέρπης Κουτζαμάνη (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και του Γραμματέα Χρήστου Πήτα, για να δικάσει την αίτηση των αναιρεσειόντων - κατηγορουμένων: 1. Χ1, κατοίκου ... και 2. Χ2, κατοίκου ... και ήδη κρατούμενου στις Δικαστικές Φυλακές ..., που εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Γεώργιο Σταματογιάννη, περί αναιρέσεως της 17/2007 αποφάσεως του Πενταμελούς Εφετείου Λάρισας.
Το Πενταμελές Εφετείο Λάρισας, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και οι αναιρεσείοντες - κατηγορούμενοι ζητούν την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στις από 10 Σεπτεμβρίου 2008 δύο χωριστές αιτήσεις τους αναιρέσεως, οι οποίες καταχωρίστηκαν στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1711/2008.
Αφού άκουσε
Τον πληρεξούσιο δικηγόρο των αναιρεσειόντων, που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και την Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθούν οι προκείμενες αιτήσεις αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Εισάγονται ενώπιον του Αρείου Πάγου οι από 10-9-2008 και 10-9-2008, αιτήσεις αναιρέσεως που ασκήθηκαν από τους κατηγορουμένους, Χ1 και Χ2, κατά της υπ' αριθμό 17/2007 καταδικαστικής αποφάσεως του Πενταμελούς Εφετείου Λαρίσης, των οποίων οι λόγοι είναι ταυτόσημοι και πρέπει να συνεκδικασθούν λόγω της συνάφειάς τους, αφού στρέφονται κατά της ίδιας απόφασης.
Κατά τις διατάξεις των άρθρων 500 εδ. γ και 501 παρ.1 του Κ.Π.Δ, αν κατά τη συζήτηση της υποθέσεως, ο εκκαλών δεν εμφανισθεί αυτοπροσώπως η δια συνηγόρου (όπου τούτο επιτρέπεται), η έφεσή του απορρίπτεται ως ανυποστήρικτη, εφόσον διαπιστώνεται ότι ο εκκαλών κλητεύθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα. Η απόφαση αυτή μπορεί να προσβληθεί με αναίρεση για οποιονδήποτε λόγο από τους περιοριστικά διαλαμβανόμενους στο άρθρο 510 παρ.1 του ΚΠΔ, μεταξύ των οποίων και για έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας. Από τις διατάξεις αυτές, σε συνδυασμό με εκείνες των άρθρων 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 και 166 του Κ.Π.Δ, προκύπτει ότι στην περίπτωση που ο εκκαλών κλητεύθηκε με κλήση προς συζήτηση της εφέσεώς του, αρκεί για την πληρότητα της αιτιολογίας της αποφάσεως, η οποία απορρίπτει την έφεση ως ανυποστήρικτη, η μνεία του αποδεικτικού κλητεύσεώς του και η χρονολογία τούτου, ώστε να προκύπτει η εμπρόθεσμη κλήτευσή του κατά το άρθρο 166 ΚΠΔ, χωρίς να απαιτείται και ειδικότερος προσδιορισμός των στοιχείων εγκυρότητας της κλήσης. Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφαση, το Πενταμελές Εφετείο Λαρίσης, που δίκασε ως δευτεροβάθμιο δικαστήριο, απέρριψε τις εφέσεις των εκκαλούντων και ήδη αναιρεσειόντων, ως ανυποστήρικτες λόγω της απουσίας τους, με την εξής αιτιολογία: "Επειδή, όπως προκύπτει από τα ... δυο (2) αποδεικτικά του ..., επιμελητή της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών, οι από 29-8-2003 κλήσεις για να εμφανιστούν οι κατηγορούμενοι στο Δικαστήριο, επιδόθηκαν για τον μεν πρώτο κατηγορούμενο, Χ1 στον ίδιο, για τον δε δεύτερο κατηγορούμενο Χ2, στον σύνοικο αδελφό του, Χ1. Επομένως, οι κατηγορούμενοι έχουν νόμιμα κλητευθεί για να εμφανιστούν σήμερα στο ακροατήριο του Δικαστηρίου τούτου και να υποστηρίξουν τις εφέσεις τους, κατά της με αριθμό 557/19-12-2005 απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Λάρισας, και τους έχει νόμιμα κοινοποιηθεί ο κατάλογος των μαρτύρων κατηγορίας που πρόκειται να εξεταστούν. Επομένως, αφού δεν εμφανίστηκαν, πρέπει να απορριφθούν οι εφέσεις τους, ως ανυποστήρικτες και να καταδικαστούν οι κατηγορούμενοι στα έξοδα της δίκης εκ 250 ευρώ ο καθένας". Με αυτά που δέχθηκε το δικαστήριο της ουσίας, διέλαβε στην προσβαλλόμενη απόφασή του την επιβαλλόμενη ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν. Για την πληρότητά της δεν ήταν αναγκαίο να αναφέρεται ειδικότερα στην απόφαση, ο ακριβής τόπος και χρόνος επιδόσεως, στοιχεία τα οποία διαλαμβάνονται στα σχετικά αποδεικτικά επιδόσεως, όπως επίσης, δεν ήταν απαραίτητο να αναφέρεται εάν ο τόπος επιδόσεως, ήταν και ο τόπος της μόνιμης διαμονής των εκκαλούντων-αναιρεσειόντων, ή γιατί η προσβαλλόμενη απόφαση δεν κάνει μνεία του αριθμού των κλήσεων, όπως αβασίμως ισχυρίζονται οι αναιρεσείοντες. Επομένως, ο από το άρθρο 510 παρ.1 στοιχ. Δ του Κ.Π.Δ, προβαλλόμενος πρώτος λόγος των κρινομένων αιτήσεων αναιρέσεως, με τον οποίο ισχυρίζονται αυτοί ότι το Δικαστήριο υπερέβη την εξουσία του, γιατί, το Δικαστήριο που την εξέδωσε "ανεξαρτήτως της απουσίας των εκκαλούντων από το δευτεροβάθμιο δικαστήριο κατά την εκδίκαση των εφέσεών τους, τούτο όφειλε να προβεί, στην κατ' ουσία έρευνα της υποθέσεως και να προχωρήσει στην οριστική παύση της ποινικής δίωξης λόγω παραγραφής, και όχι να απορρίψει ως ανυποστήρικτες τις εφέσεις τους", πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτος. Τούτο, γιατί, ούτε οι αναιρεσείοντες επικαλούνται, ούτε άλλωστε, συνέτρεχε ενώπιον του δευτεροβαθμίου δικαστηρίου (κατά την 24-1-2007), παραγραφή των αδικημάτων, (τα οποία φέρονται να έχουν τελεσθεί από το μήνα Ιούνιο του 2001 έως 30-11-2001), ή άλλη περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 501 παρ.4 του ΚΠΔ, ώστε το δευτεροβάθμιο δικαστήριο να όφειλε να προχωρήσει στην έρευνα της υποθέσεως.-
Επειδή, κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α' του Κ.Π.Δ, λόγο αναιρέσεως της αποφάσεως αποτελεί η απόλυτη ακυρότητα που συνέβη κατά τη διαδικασία στο ακροατήριο (άρθρο 171Κ.Π.Δ). Κατά το τελευταίο άρθρο του ίδιου Κώδικα, τέτοια ακυρότητα, που λαμβάνεται και αυτεπαγγέλτως υπόψη από το Δικαστήριο σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και στον 'Αρειο Πάγο ακόμη προκαλείται, αν δεν τηρηθούν οι διατάξεις που καθορίζουν τη σύνθεση του δικαστηρίου, σύμφωνα με τις ειδικές διατάξεις του οργανισμού των δικαστηρίων, για ακυρότητα εξαιτίας κακής σύνθεσής του. Στην προκείμενη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της δίκης, επί της οποίας εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση και τα οποία παραδεκτώς επισκοπούνται από τον Άρειο Πάγο, για τις ανάγκες του αναιρετικού ελέγχου, το Δικαστήριο που την εξέδωσε συγκροτήθηκε από τους παρακάτω Δικαστές: Ελένη Σπίτσα Πρόεδρο Εφετών, ως Πρόεδρο, και ως μέλη τους εφέτες, Ναπολέοντα Ζούκα, Γρηγόριο Παπαδημητρίου, Μαρία Ρώμπη και Μαίρη Ζαχαριάδου, χωρίς να σημειώνεται οποιαδήποτε αναπλήρωση κάποιου μέλους, ούτε το τυχόν κώλυμα τους.
Συνεπώς, η αιτίαση των αναιρεσειόντων, που αποτελεί και αυτοτελή λόγο αναιρέσεως, και με τον οποίο πλήττεται η ως άνω απόφαση, με την επίκληση ότι επί της αρχικής σελίδας της δικογραφίας, (προφανώς επί του εξωτερικού φακέλου αυτής), σημειώνεται προς επισήμανση, ότι κωλύονται οι εφέτες Αποστολάκης και Πελεκούδα, είναι απορριπτέα ως αβάσιμη. Τέλος, δεν επήλθε η επικαλούμενη από τον αναιρεσείοντα απόλυτη ακυρότητα της διαδικασίας στο ακροατήριο, αφού από τα επισκοπούμενα πρακτικά της αποφάσεως, δεν προκύπτει ότι έλαβε χώρα, η επικαλούμενη μεταβολή της σειράς συζητήσεως της υποθέσεως από το οικείο έκθεμα. Μετά από αυτά, και εφόσον δεν υπάρχει προς έρευνα, άλλος παραδεκτός λόγος αναιρέσεως, πρέπει να απορριφθούν οι κρινόμενες αιτήσεις αναιρέσεως και να καταδικασθούν οι αναιρεσείοντες στα δικαστικά έξοδα, τα οποία θα πρέπει να επιβληθούν χωριστά για τον καθένα (άρθρο 583 Κ.Π.Δ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει τις υπ' αριθμό 32 και 33/10-9-2008 αιτήσεις του Χ1, κατοίκου ..., καιΧ2, για αναίρεση της υπ' αριθμό 17/2007 αποφάσεως του Πενταμελούς Εφετείου Λαρίσης. Και
Καταδικάζει τους αναιρεσείοντες στα δικαστικά έξοδα, τα οποία ανέρχονται για τον καθένα σε διακόσια είκοσι (220) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 3 Απριλίου 2009. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 8 Μαΐου 2009.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ