Θέμα
Έγκλησης δικαιούχος, Τραπεζική επιταγή ακάλυπτη.
Περίληψη:
Έκδοση ακάλυπτης επιταγής στην οποία υπάρχει οπισθογράφηση που περιέχει τη μνεία ενέχουσα απλή εντολή. Συνάγεται ότι ο δυνάμει οπισθογραφήσεως λόγω πληρεξουσιό-τητας κομιστής μπορεί να ασκήσει τα από την επιταγή απορρέοντα δικαιώματα επ’ ονόματι και για λογαριασμό του οπισθογράφου, ο οποίος παραμένει νόμιμος κομιστής της επιταγής και συνεπώς αυτός δικαιούται να υποβάλει την έγκληση
Αριθμός 2060/2007
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ε΄ Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Ηρακλή Κωνσταντινίδη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Κωνσταντίνο Κούκλη, Ελευθέριο Νικολόπουλο, Αναστάσιο Λιανό - Εισηγητή και Βιολέττα Κυτέα, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 12 Οκτωβρίου 2007, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα Αρείου Πάγου Δημητρίου - Πρίαμου Λεκκού (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου) και της Γραμματέως Ευδοκίας Φραγκίδη, για να δικάσει την αίτηση της Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, περί αναιρέσεως της με αριθμό 70842/2007 αποφάσεως του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών. Με κατηγορούμενους τους: 1) Χ1 και 2) Χ2 που δεν παρέστησαν στο ακροατήριο. Με πολιτικώς ενάγουσα την ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία "SHELL GAS ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΥΓΡΑΕΡΙΟΥ", που εδρεύει στον Ασπρόπυργο Αττικής, την οποία στο ακροατήριο εκπροσώπησε η πληρεξούσια δικηγόρος Ελένη Φραγκάκη. Το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ΄ αυτή και η αναιρεσείουσα Εισαγγελέας Εφετών Αθηνών ζητά τώρα την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην με αριθμό "91" και ημερομηνία 10 Ιουλίου 2007 έκθεση αναιρέσεως, η οποία συντάχθηκε ενώπιον της Γραμματέως του Πρωτοδικείου Αθηνών Στυλιανής Ντεμίρη και καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1433/2007.
Αφού άκουσε
Τον Αντεισαγγελέα Αρείου Πάγου, που ζήτησε να γίνει δεκτή η έκθεση αναίρεσης και την πληρεξούσια δικηγόρο της πολιτικώς ενάγουσας, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο 515 παρ. 1 του ΚΠοινΔ, με αίτηση ενός από τους διαδίκους ή του Εισαγγελέα μπορεί το δικαστήριο του Αρείου Πάγου σε ιδιαιτέρως εξαιρετικές περιπτώσεις να αναβάλει για μια μόνο φορά τη συζήτηση της υποθέσεως σε ρητή δικάσιμο. Στην προκειμένη περίπτωση το προβαλλόμενο από τον δικηγόρο Σέργιο Μαναράκη, αίτημα αναβολής, διότι ο πληρεξούσιος Δικηγόρος των καθ'ών η αναίρεση Κωνσταντίνος Αλεξίου δεν μπορεί να παρασταθεί, για τον λόγο ότι είναι ασθενής, χωρίς να προσδιορίζεται επακριβώς η ασθένεια αυτού, πρέπει ν' απορριφθεί, δεδομένου ότι κατά την κρίση του Δικαστηρίου τούτου, ο συνήγορός τους θα ηδύνατο να παραστεί σήμερα ενώπιον του Αρείου Πάγου, ανεξαρτήτως όμως όλων αυτών οι καθ' ών η αναίρεση θα ηδύναντο να ανεύρουν άλλο συνήγορο να τους υπερασπισθεί.
Όπως προκύπτει από τα με χρονολογία ...,...., .... και ... τέσσερα αποδεικτικά επιδόσεως του δικαστικού επιμελητή της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου ...., οι καθών η αίτηση αναιρέσεως του Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών Χ1 και Χ2 καθώς και ο αντίκλητός τους δικηγόρος Γεώργιος Γραβιάς κλητεύθηκαν από τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, νόμιμα και εμπρόθεσμα, με επίδοση της σχετικής κλήσεως στους πρώτους με θυροκόλληση, για να εμφανισθούν αυτοί στη συνεδρίαση που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας απόφασης . Από τις διατάξεις των άρθρων 504 και 505 παρ. 1δ του Κ.Π.Δ. προκύπτει ότι ο Εισαγγελέας Εφετών μπορεί να ζητήσει την αναίρεση απόφασης δικαστηρίου της περιφέρειάς του που κήρυξε απαράδεκτη την ποινική δίωξη [άρθρο 370 ΚΠΔ] για έγκλημα για το οποίο δεν υποβλήθηκε από τον δικαιούχο η απαιτούμενη έγκληση, προτείνοντας τους προβλεπόμενους στο άρθρο 510 παρ. 1 ΚΠΔ λόγους αναίρεσης, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η υπέρβαση εξουσίας. Επειδή από τις διατάξεις του άρθρου 79 του ν.5960/1933 "περί επιταγής", όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 1 του ν.δ. 1325/1972 και συμπληρώθηκε με το άρθρο 4 παρ.1 περ.α' του ν.2408/1996 , σε συνδυασμό με τις διατάξεις των άρθρων 40 - 47 του ν. 5.960/1933, συνάγεται, ότι δικαιούχος προς υποβολή εγκλήσεως για έκδοση ακάλυπτης επιταγής μπορεί να είναι όχι μόνο ο τελευταίος κομιστής της επιταγής που δεν πληρώθηκε, όταν εμφανίσθηκε η επιταγή στον πληρωτή αλλά και οποιοσδήποτε άλλος που έγινε κομιστής της επιταγής εξ αναγωγής, αφού αυτός τελικά υφίσταται τη ζημία από τη μη πληρωμή της επιταγής, η δε ζημία του είναι απότοκος της παράνομης συμπεριφοράς του εκδότη και τελεί σε πρόσφορη αιτιώδη συνάφεια με αυτή (Ολ.ΑΠ 29/2007). Εξάλλου από τη διάταξη του άρθρου 23 του ν.5960/1993, σύμφωνα με την οποία "οσάκις η οπισθογράφησις περιέχει την μνείαν "αξία εις κάλυψιν" "προς είσπραξιν", "κατά πληρεξουσιότητα", ή πάσαν άλλην μνείαν ενέχουσαν απλήν εντολήν, ο κομιστής δύναται να ασκήσει πάντα τα εκ της επιταγής απορρέοντα δικαιώματα, αλλά δεν δύναται να οπισθογραφήσει αυτήν ειμή λόγω πληρεξουσιότητος" συνάγεται ότι η λόγω πληρεξουσιότητας οπισθογράφηση (όπως είναι η περιέχουσα τη ρήτρα αξία προς είσπραξη) δεν επάγεται μεταβιβαστικά ή εγγυητικά αποτελέσματα. Ούτε η κυριότητα της επιταγής μεταβιβάζεται ούτε ο οπισθογράφος ευθύνεται. Απλώς ο δυνάμει οπισθογραφήσεως λόγω πληρεξουσιότητας κομιστής μπορεί να ασκήσει τα από την επιταγή απορρέοντα δικαιώματα επ' ονόματι και για λογαριασμό του οπισθογράφου, ο οποίος παραμένει νόμιμος κομιστής της επιταγής και συνεπώς αυτός δικαιούται να υποβάλει την έγκληση. Στην προκείμενη περίπτωση, εισάγεται προς κρίση η με αριθ. 91/10-7-2007 αίτηση του Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών για αναίρεση της 70842/2007 απόφασης του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών, με την οποία κηρύχθηκε απαράδεκτη η ποινική δίωξη σε βάρος των κατηγορουμένων Χ1 και Χ2 για παράβαση, του άρθρου 79 Ν. 5960/33, λόγω του ότι η εγκαλούσα δεν ήταν κομίστρια της επιταγής. Από τα έγγραφα της δικογραφίας, που παραδεκτά επισκοπούνται από τον ΄Αρειο πάγο για την έρευνα της βασιμότητας του λόγου αναιρέσεως, προκύπτει ότι την 31-7-2004 οι κατηγορούμενοι και ήδη καθών η αναίρεση ως νόμιμοι εκπρόσωποι της εταιρείας "ΑΝΚΕΡ ΑΒΕΕ" εξέδωσαν στην Αθήνα σε διαταγή της εταιρίας "SHELL GAS ΑΕΒΕ" την υπ'άριθμ. .....τραπεζική επιταγή, που ήταν πληρωτέα από τη Τράπεζα "SOCIETE GENERALE", για ποσό 46.916,33 ευρώ. Στη συνέχεια η εταιρία "SHELL GAS ΑΕΒΕ " προέβη σε οπισθογράφηση της επιταγής αυτής προς την Εθνική Τράπεζα Υποκατάστημα ...., με την ένδειξη "πληρώσατε εις διαταγήν ΕΘΝΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑΣ ΥΠΟΚ/ΜΑ .... σε πίστωση λογ/ού μας ΕΤΕ .... SHELL GAS ΑΕΒΕ ", η οποία έχει την έννοια της κατά πληρεξουσιότητα μεταβιβάσεως της επίμαχης επιταγής, χωρίς μεταβιβαστικά και εγγυητικά αποτελέσματα. Την ... η εν λόγω επιταγή εμφανίσθηκε προς πληρωμή στην πληρώτρια τράπεζα, αλλά δεν πληρώθηκε, γιατί δεν υπάρχουν στην τελευταία αντίστοιχα διαθέσιμα κεφάλαια. Με βάση τα προεκτεθέντα η εταιρία "SHELL GAS ΑΕΒΕ " παρέμεινε κυρία και κομίστρια τις επιταγής αυτής, δικαιούμενη σε υποβολή εγκλήσεως κατά των κατηγορουμένων για παράβαση του άρθρου 79 του ν.5960/1933. γι' αυτό και το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών που με την προσβαλλόμενη απόφασή του έκρινε ότι η ως άνω εταιρεία δεν ήταν δικαιούχος προς υποβολή εγκλήσεως κατά των κατηγορουμένων διότι δεν ήταν κομίστρια της επιταγής αλλά κομίστρια αυτής ήταν η Εθνική Τράπεζα, και κήρυξε απαράδεκτη την κατά των κατηγορουμένων Χ1 και Χ2 ποινική δίωξη, υπερέβη την εξουσία του. Συνακόλουθα είναι βάσιμος ο μοναδικός από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Η' του ΚΠΔ λόγος της υπό κρίση αίτησης αναίρεσης της Εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, και πρέπει να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση, και να παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, δεδομένου ότι είναι δυνατή η σύνθεσή του από άλλο δικαστή.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την 70842/2007 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών. Και
Παραπέμπει την υπόθεση για νέα κρίση στο ίδιο Δικαστήριο συγκροτούμενο από άλλο δικαστή, εκτός εκείνου που δίκασε προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 6 Νοεμβρίου 2007. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση, στο ακροατήριό του, στις 23 Νοεμβρίου 2007.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ