Θέμα
Αιτιολογίας ανεπάρκεια, Καθυστέρηση αποδοχών εργαζομένου.
Περίληψη:
Ανεπάρκεια αιτιολογίας καταδικαστικής αποφάσεως για μη καταβολή αποδοχών σε εργαζόμενο. Αναιρεί και παραπέμπει.
Αριθμός 2554/2008
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ε' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Κωνσταντίνο Κούκλη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Βασίλειο Λυκούδη, Ελευθέριο Νικολόπουλο, Αναστάσιο Λιανό-Εισηγητή και Βιολέττα Κυτέα, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 7 Νοεμβρίου 2008, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Φωτίου Μακρή (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Ευδοκίας Φραγκίδη, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος-κατηγορουμένου Χ, που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Δημήτριο Ελευθεριάδη, για αναίρεση της 456/2008 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης.
Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Κατερίνης, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων-κατηγορούμενος, ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 2 Μαΐου 2008 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 969/2008.
Αφού άκουσε Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να γίνει δεκτή η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Επειδή κατά την παράγρ. 1 του άρθρου μόνου του α.ν. 690/1945, όπως αυτή αντικατ. με το άρθρο 8 παρ. 1 του ν. 2336/1995 "κάθε εργοδότης ή διευθυντής ή επιτετραμμένος ή με οποιονδήποτε τίτλο εκπρόσωπος οποιασδήποτε επιχείρησης, εκμετάλλευσης ή εργασίας, ο οποίος δεν καταβάλλει εμπρόθεσμα στους απασχολούμενους σε αυτόν τις οφειλόμενες συνεπεία της σύμβασης ή της σχέσης εργασίας πάσης φύσεως αποδοχές, που καθορίζονται είτε από τη σύμβαση εργασίας είτε από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, είτε από αποφάσεις διαιτησίας, είτε από το νόμο ή έθιμο, είτε σύμφωνα με το άρθρο 10 του ν. 3198/1955 συνεπεία της θέσεως των εργαζομένων σε κατάσταση διαθεσιμότητας, τιμωρείται κατόπιν μηνύσεως των ενδιαφερόμενων κλπ.". Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι το προβλεπόμενο από αυτή ως άνω πλημμέλημα τιμωρείται ως γνήσιο έγκλημα παράλειψης, το οποίο συντελείται ευθύς ως ο υπόχρεος παραλείψει να καταβάλει στο δικαιούχο μισθωτό τις οφειλόμενες σαυτόν αποδοχές ή άλλης φύσεως χορηγίες, μέσα στην προθεσμία που ορίζεται είτε από τη σύμβαση είτε από το νόμο ή το έθιμο, είτε από διοικητικές πράξεις (άρθρ. 655 ΑΚ). Εξ άλλου η απαιτούμενη από τις διατάξεις των άρθρων 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία της δικαστικής απόφασης, η έλλειψη της οποίας ιδρύει τον, από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' ΚΠΔ λόγο αναίρεσης, υπάρχει όταν, προκειμένου για καταδικαστική απόφαση περιέχονται σ' αυτή, με πληρότητα, σαφήνεια και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά, τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από την ακροαματική διαδικασία για τη συνδρομή των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος, οι αποδείξεις που τα θεμελίωσαν και οι σκέψεις και οι νομικοί συλλογισμοί με βάση τους οποίους υπήχθησαν τα πραγματικά περιστατικά που αποδείχθηκαν στην ουσιαστική ποινική διάταξη που στη συγκεκριμένη περίπτωση εφαρμόσθηκε. Ειδικότερα η καταδικαστική απόφαση για παράβαση της παραπάνω διάταξης του α.ν. 690/1945 για να έχει ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία πρέπει να εκτίθενται σ' αυτή με πληρότητα και σαφήνεια, πλην των παραπάνω και η ιδιότητα του κατηγορουμένου, καθώς και αν οι οφειλόμενες αποδοχές καθορίζονταν από ατομική ή συλλογική σύμβαση εργασίας ή διαιτητική απόφαση, ή από το νόμο ή έθιμο, καθώς επίσης αν αυτές δεν καταβλήθηκαν εμπροθέσμως, πότε έπρεπε να πληρωθούν με βάση τη συμφωνία, το νόμο ή το έθιμο κλπ. Στην προκειμένη περίπτωση το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Κατερίνης που δίκασε ως Εφετείο, με την προσβαλλόμενη υπ' αριθμ. 456/2008 απόφασή του καταδίκασε τον αναιρεσείοντα για παράβαση του α.ν. 690/1945 σε φυλάκιση πέντε (5) μηνών την οποία ανέστειλε επί τριετία και χρηματική ποινή 4.000 ευρώ.. Το Δικαστήριο για να καταλήξει στην καταδικαστική του κρίση δέχθηκε, όπως προκύπτει από το αιτιολογικό της προσβαλλόμενης απόφασής του που συμπληρώνεται παραδεκτά από το διατακτικό της, κατά την αναιρετικώς ανέλεγκτη περί των πραγμάτων κρίση του, την οποία στήριξε στα αναφερόμενα κατ' είδος αποδεικτικά μέσα, τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: "την 1-5-2005 στο πρώτο χιλιόμετρο της εθνικής οδού ..... ο κατηγορούμενος, με την ιδιότητα του νομίμου εκπροσώπου της ομόρρυθμης εταιρίας με την επωνυμία "...-... και Σια Ο.Ε.", η οποία εδρεύει στην ... και διατηρεί κέντρο διασκέδασης με το διακριτικό τίτλο "Χρώματα", αν και προσέλαβε το μάρτυρα κατηγορίας Α, για να προσφέρει τις υπηρεσίες του ως τραγουδιστής στο ως άνω κέντρο διασκέδασης, δυνάμει της από του έτους 2004 σύμβασης εργασίας του μερικής απασχόλησης αόριστης διάρκειας, που συνήφθη μεταξύ του κατηγορουμένου με την ιδιότητα του ως νομίμου εκπροσώπου της εργοδότριας εταιρίας με την επωνυμία "...-... και Σια Ο.Ε." και του ανωτέρω εργαζόμενου, και απασχόλησε αυτόν, δυνάμει της ως άνω συμβάσεως εργασίας, κατά το χρονικό διάστημα από 1-10-2004 έως 30-4-2005, δεν του κατέβαλε : Ι) υπόλοιπο δεδουλευμένων αποδοχών ποσού ύψους 400 ευρώ, 2) επίδομα εορτών Χριστουγέννων 2004 ποσού ύψους 2.000 ευρώ, 3) επίδομα εορτών Πάσχα 2005 ποσού ύψους 3.320 ευρώ, 4) αποζημίωση αδείας ποσού ύψους 3.008 ευρώ και 5) επίδομα αδείας ποσού ύψους 3.008 ευρώ. Το γενικό σύνολο οφειλομένων, που αφορά υπόλοιπο δεδουλευμένων αποδοχών, επίδομα εορτών Χριστουγέννων 2004, επίδομα εορτών Πάσχα 2005, αποζημίωση αδείας και επίδομα αδείας είναι ποσού ύψους 11.736 ευρώ. Στην κρίση αυτή, περί του ότι ο μάρτυρας κατηγορίας Α προσλήφθηκε στην ως άνω ομόρρυθμη εταιρία με την επωνυμία "...-... και Σία Ο.Ε."από τον κατηγορούμενο, ο οποίος λειτουργούσε με την ιδιότητα του ως νόμιμος εκπρόσωπος της ομόρρυθμης εταιρίας με την επωνυμία "...-... και ΣΙΑ Ο.Ε." οδηγείται το Δικαστήριο από τη πειστική και σαφή κατάθεση της μάρτυρα κατηγορίας Β, υπαλλήλου της επιθεώρησης εργασίας, η οποία κατέθεσε ότι όταν η εν λόγω εταιρία προσέλαβε τον παραπάνω εργαζόμενο, εκπρόσωπος της ήταν ο Χ (κατηγορούμενος). Η κρίση αυτή του Δικαστηρίου ενισχύεται εξάλλου και από το από 27-2-2008 ακριβές αντίγραφο της από του έτους 2004 σύμβασης εργασίας μερικής απασχόλησης του ως άνω εργαζόμενου, στην οποία αναφέρεται ότι νόμιμος εκπρόσωπος της ομόρρυθμης εταιρίας, κατά το χρόνο πρόσληψης του ως άνω απασχολούμενου, ήταν ο κατηγορούμενος Χ. Η κρίση αυτή του Δικαστηρίου ουδόλως αναιρείται από τα όσα αντίθετα ισχυρίζεται ο κατηγορούμενος, ούτε και από τα ως άνω έγγραφα, που προσκόμισε ο συνήγορος υπεράσπισης του κατηγορούμενου για την απόδειξη των ισχυρισμών του. Τούτο δε, διότι από κανένα από τα ανωτέρω έγγραφα δεν προκύπτει ότι ο κατηγορούμενος κατά το επίδικο χρονικό διάστημα δεν ήταν νόμιμος εκπρόσωπος της ομόρρυθμης εταιρίας με την επωνυμία "...-... και ΣΙΑ Ο.Ε.", ούτε και από το από 15-2-1994 τροποποιημένο καταστατικό της εν λόγω ομόρρυθμης εταιρίας, καθόσον δεν προκύπτει από την επισκόπηση του περιεχόμενου του ότι αυτό (καταστατικό) δεν είχε υποστεί άλλη τροποποίηση κατά το επίδικο χρονικό διάστημα απασχόλησης του εν λόγω εργαζόμενου στην εργοδότρια ομόρρυθμη εταιρία με την επωνυμία "...-... και Σία Ο.Ε.". Επομένως, κατόπιν των ανωτέρω πραγματικών περιστατικών, που αποδείχθηκαν, πρέπει να απορριφθεί ο αυτοτελής ισχυρισμός του συνηγόρου υπεράσπισης του κατηγορούμενου περί του ότι αυτός (κατηγορούμενος) δεν ήταν νόμιμος εκπρόσωπος της ομόρρυθμης εταιρίας με την επωνυμία "...-... και Σία Ο.Ε." κατά το επίδικο χρονικό διάστημα απασχόλησης του εν λόγω εργαζόμενου και να κηρυχθεί ο κατηγορούμενος ένοχος της αποδιδόμενης σ'αυτόν κατηγορίας, κατά τα οριζόμενα ειδικότερα στο διατακτικό της παρούσας".
Με βάση τις παραδοχές αυτές η προσβαλλόμενη απόφαση δεν περιέχει την απαιτούμενη από τις προαναφερόμενες διατάξεις ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, αφού δεν αναφέρεται σ' αυτή, ποίες ήταν οι τακτικές μηνιαίες ή επί άλλης βάσεως υπολογιζόμενες αποδοχές του πιο πάνω εργαζομένου και αν αυτές οφείλονται βάσει νόμου, της ατομικής σύμβασης, διοικητικής πράξης, συλλογικής σύμβασης εργασίας, διαιτητικής αποφάσεως ή εθίμου. Ακόμη δεν καθορίζεται, ενόψει της αναφερόμενης στην απόφαση συνολικής διάρκειας απασχόλησης του εργαζομένου, ο χρόνος κατά τον οποίο το μερικότερο κονδύλιο των 400 ευρώ έπρεπε να καταβληθεί και αν ο χρόνος καταβολής αυτού καθορίζεται από την ατομική σύμβαση, νόμο, διοικητική πράξη, συλλογική σύμβαση εργασίας, διαιτητική απόφαση ή έθιμο. Εξαιτίας των προαναφερομένων ελλείψεων στερείται η προσβαλλόμενη απόφαση της απαιτούμενης ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας και πρέπει, κατά παραδοχή ως βασίμου του σχετικού από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' του ΚΠοινΔ λόγου της αιτήσεως αναιρέσεως, ενώ παρέλκει η έρευνα των άλλων λόγων, να αναιρεθεί αυτή και να παραπεμφθεί η υπόθεση, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 519 ΚΠοινΔ, για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, αφού είναι δυνατή η συγκρότησή του από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την 456/2008 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείο Κατερίνης που δίκασε ως Εφετείο. Και,
Παραπέμπει την υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο που θα συγκροτηθεί από άλλους δικαστές, εκτός εκείνων που δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 21 Νοεμβρίου 2008. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 28 Νοεμβρίου 2008.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ