Θέμα
Αιτιολογίας ανεπάρκεια, Εισαγγελέας Αρείου Πάγου, Παραβίαση απορρήτου προφορικής συνομιλίας, Απόφαση αθωωτική.
Περίληψη:
Με την προσβαλλόμενη απόφαση οι κατηγορούμενοι κηρύχθηκαν αθώοι, λόγω αμφιβολιών, για την αξιόποινη πράξη της παραβίασης απορρήτου προφορικής συνομιλίας από κοινού. Το Τριμελές Εφετείο δεν διέλαβε στην προσβαλλόμενη απόφασή του την απαιτούμενη από το Σύνταγμα και τον ΚΠΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία. Δεκτός ο σχετικός μοναδικός από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ΄ του ΚΠΔ λόγος αναιρέσεως της κρινόμενης αιτήσεως του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
Αριθμός 873/2009
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ζ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Μιχαήλ Δέτση, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Γρηγόριο Μάμαλη - Εισηγητή, Θεοδώρα Γκοΐνη, Βασίλειο Κουρκάκη και Ελευθέριο Μάλλιο, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 16 Ιανουαρίου 2008, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα Αρείου Πάγου Εμμανουήλ - Ρούσσου Παπαδάκη (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου) και της Γραμματέως Χριστίνας Σταυροπούλου, για να δικάσει την αίτηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου περί αναιρέσεως της με αριθμό 4.167/2007 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου (Πλημμελημάτων) Αθηνών. Με κατηγορούμενους τους 1) .... και 2) ...., κατοίκους ...., οι οποίοι παραστάθηκαν με τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Θρασύβουλο Κονταξή.
Με πολιτικώς ενάγοντα τον ...., κάτοικο ...., ο οποίος εκπροσωπήθηκε από την πληρεξούσια δικηγόρο του Χριστίνα Σπυροπούλου.
Το Τριμελές Εφετείο (Πλημμελημάτων) Αθηνών με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή και ο αναιρεσείων Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου ζητά τώρα την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 3 Ιουλίου 2007 και με αριθμό 40 έκθεση αναιρέσεως, η οποία συντάχθηκε ενώπιον του Γραμματέως του Ποινικού Τμήματος του Αρείου Πάγου Γεωργίου Σωφρονιάδη και καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1.217/2007.
Α φ ο ύ ά κ ο υ σ ε
Τον Αντεισαγγελέα Αρείου Πάγου, που ζήτησε να γίνει δεκτή η έκθεση αναίρεσης και τους πληρεξούσιους δικηγόρους των διαδίκων, που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο 505 παρ. 2 του ΚΠοινΔ, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου μπορεί να ζητήσει την αναίρεση οποιασδήποτε αποφάσεως, μέσα στην προθεσμία του άρθρου 479 παρ. 2, δηλαδή μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την καταχώρηση της προσβαλλόμενης τελεσίδικης αποφάσεως καθαρογραμμένης στο προβλεπόμενο από το άρθρο 473 παρ. 3 του ΚΠοινΔ ειδικό βιβλίο. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου δικαιούται να ασκεί αναίρεση κατά πάσης αποφάσεως, αθωωτικής η καταδικαστικής, οποιουδήποτε ποινικού Δικαστηρίου και για όλους τους λόγους του άρθρου 510 παρ.1 του ΚΠοινΔ, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η έλλειψη της από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του ίδιου Κώδικα απαιτούμενης ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας. Ειδικά δε, προκειμένου για αθωωτική απόφαση, ενόψει του τεκμηρίου αθωότητας του κατηγορουμένου, που θεσπίζεται και από τη διάταξη του άρθρου 6 παρ. 2 της ΕΣΔΑ (ν.δ. 53/1974), και δεδομένου ότι αντικείμενο αποδείξεως στην ποινική δίκη αποτελεί η ενοχή και όχι η αθωότητα εκείνου, τέτοια έλλειψη αιτιολογίας, που ιδρύει τον από το άρθρο 510 παρ, 1 στοιχ. Δ' του ΚΠοινΔ λόγο αναιρέσεως, υπάρχει όταν δεν εκτίθενται στην απόφαση με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις τα πραγματικά περιστατικά που αποδείχθηκαν από την ακροαματική διαδικασία και θεμελιώνουν την ανυπαρξία αντικειμενικών ή υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος" οι αποδείξεις, από τις οποίες προέκυψαν τα περιστατικά αυτά, και οι λόγοι για τους οποίους το Δικαστήριο της ουσίας κατέληξε σε απαλλακτική κρίση για τον κατηγορούμενο. Στην προκείμενη περίπτωση, όπως προκύπτει από το σκεπτικό της προσβαλλόμενης υπ' αριθ. 4.167/2007 αποφάσεώς του, το Τριμελές Εφετείο (Πλημμελημάτων) Αθηνών (που δίκασε σε δεύτερο βαθμό και κήρυξε αθώους τους κατηγορουμένους για την αξιόποινη πράξη της παραβιάσεως απορρήτου προφορικής συνομιλίας από κοινού) δέχθηκε, κατά την ανέλεγκτη περί τα πράγματα κρίση του, μετά από εκτίμηση και αξιολόγηση των κατ' είδος αναφερομένων στην ίδια απόφαση αποδεικτικών μέσων, ότι "ενόψει α) του ότι το φερόμενο ως υπό παρακολούθηση διαμέρισμα αποτελεί συνένωση τριών αποθηκών, συνολικού εμβαδού 54 τ.μ., και δεν αποτελεί κατοικία του εγκαλούντος και της συζύγου του, οι οποίοι διαμένουν σε ιδιόκτητο διαμέρισμα του τετάρτου ορόφου της ίδιας πολυκατοικίας, πάνω από το διαμέρισμα των κατηγορουμένων, στο φερόμενο δε ως υπό παρακολούθηση διαμέρισμα διέμενε ο γιός του εγκαλούντος μέχρι το καλοκαίρι του 2002, οπότε και μετοίκησε στις Η.Π.Α., β) του ότι τα κλειδιά της επίμαχης αποθήκης είχαν και άλλα άτομα, κατά διάφορα χρονικά διαστήματα, γ) του ότι υπολείμματα σοβά από τη διάνοιξη της οπής, βρέθηκαν μόνο από την πλευρά του διαμερίσματος του εγκαλούντος, δ) της απουσίας των κατηγορουμένων και της μη δυνατότητας αυτών απομάκρυνσης τυχόν καταγραφικής συσκευής και ε) της μη υπάρξεως κινήτρου από μέρους των κατηγορουμένων παρακολουθήσεως του διαμερίσματος - αποθήκης του εγκαλούντος, ενόψει και της συμβιβαστικής λύσης μεταξύ τους, σχετικά με τις προκύψασες στο παρελθόν διαφορές τους, πριν τον φερόμενο ως χρόνο τελέσεως της αποδιδομένης σε αυτούς (κατηγορουμένους) αξιόποινης πράξεως κ.λ.π., προέκυψαν ικανές αμφιβολίες περί του αν οι κατηγορούμενοι τέλεσαν κατά την αντικειμενική και υποκειμενική της υπόσταση την πράξη που τους αποδίδεται.
Συνεπώς, ενόψει και του γνωστού δικονομικού αξιώματος "IN DUBIO PRO REO", πρέπει να κηρυχθούν αυτοί αθώοι της εν λόγω πράξης". Ακολούθως, το Τριμελές Εφετείο στο διατακτικό της προσβαλλόμενης αποφάσεώς του κήρυξε αθώους τους κατηγορουμένους .... και .... του ότι "στη ..... κατά το χρονικό διάστημα από Σεπτέμβριο 2003 μέχρι και 5-7-2004, ενεργώντας από κοινού και κατόπιν συναπόφασης, αθέμιτα μαγνητοφωνούσαν με ειδικά τεχνικά μέσα την προφορική συνομιλία μεταξύ τρίτων που δεν διεξαγόταν δημόσια και συγκεκριμένα σε διαμέρισμα του 1ου ορόφου της επί της οδού ....., πολυκατοικίας, ιδιοκτησίας του εγκαλούντος ...., είχαν τοποθετήσει συνδεσμολογία, οποία διερχόταν από αποθήκη, ιδιοκτησίας της πρώτης κατηγορουμένης, και κατέληγε στην κρεβατοκάμαρα και πίσω από το κρεβάτι του διαμερίσματος του ως άνω εγκαλούντος, η οποία συνδεσμολογία αποτελούνταν από μια κάψα χρώματος ασημί και τρία καλώδια από τα οποία τα δύο με επένδυση χρώματος μαύρου και το ένα με επένδυση χρώματος ερυθρού, εκ των οποίων η κάψα αποτελούσε πυκνωτικό μικρόφωνο, το οποίο ήταν καλυμμένο με αντιανεμική μεμβράνη και την οποία συνδεσμολογία συνέδεαν με κασετόφωνο, προβαίνοντας έτσι αθέμιτα στην ηχογράφηση των προφορικών συνομιλιών που δεν, διεξάγονταν δημόσια, αλλά γίνονταν εντός του διαμερίσματος του εγκαλούντος".
Με αυτά, όμως, που δέχθηκε το Δικαστήριο της ουσίας διέλαβε στην προσβαλλόμενη πιο πάνω απόφασή του ελλιπή και ανεπαρκή αιτιολογία, αφού δεν εκτίθενται σ' αυτή συγκεκριμένα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από την ακροαματική διαδικασία και δεν αιτιολογείται επαρκώς, γιατί δεν πείσθηκε το Δικαστήριο για τη ενοχή των κατηγορουμένων για την πιο πάνω αξιόποινη πράξη της παραβιάσεως απορρήτου προφορικής συνομιλίας από κοινού από τα αναφερόμενα στην απόφασή του και τα πρακτικά αποδεικτικά μέσα. Και ειδικότερα, ενώ δέχεται το Τριμελές Εφετείο α) ότι το φερόμενο ως υπό παρακολούθηση διαμέρισμα του πρώτου ορόφου της αναφερόμενης πολυκατοικίας, ιδιοκτησίας του εγκαλούντος ......, δεν αποτελεί κατοικία αυτού και της συζύγου του και ότι σ'αυτό διέμενε ο γιός του εγκαλούντος μέχρι το καλοκαίρι του 2002, οπότε και μετώκησε στις ΗΠΑ, και β) ότι τα κλειδιά της αποθήκης, ιδιοκτησίας της πρώτης κατηγορουμένης, είχαν και άλλα άτομα, κατά διάφορα χρονικά διαστήματα, δεν διευκρινίζει, όμως, αν ο ειρημένος γιός του εγκαλούντος απουσίαζε στις ΗΠΑ και ο εγκαλών ή τα λοιπά μέλη της οικογένειάς του δεν χρησιμοποιούσαν τον άνω χώρο (διαμέρισμα) που φέρεται ότι παρακολουθείτο, ενόψει μάλιστα και του ότι, σύμφωνα με τις παραδοχές της αποφάσεως, ο εγκαλών διαμένει με την οικογένειά του σε ιδιόκτητο διαμέρισμα του τέταρτου ορόφου της ίδιας πιο πάνω πολυκατοικίας. Ούτε, επίσης, το Δικαστήριο της ουσίας, διευκρινίζει ποιά ήταν τα άλλα άτομα και σε ποιά χρονικά διαστήματα είχαν τα κλειδιά της ανωτέρω αποθήκης της πρώτης κατηγορουμένης, ώστε να συνάγεται βασίμως ότι αυτή δεν είχε πρόσβαση, αλλά τα εν λόγω άτομα και ως εκ τούτου αυτά είχαν τη δυνατότητα να εγκαταστήσουν συσκευή παρακολουθήσεως ομιλιών στο ειρημένο διαμέρισμα του εγκαλούντος. Περαιτέρω, το Τριμελές Εφετείο, ενώ δέχεται την ύπαρξη υπολειμμάτων σοβά, από τη διάνοιξη της οπής, στο ανωτέρω διαμέρισμα του εγκαλούντος και με την παραδοχή αυτή επιβεβαιώνει την πορεία της διανοίξεως της οπής αυτής από την πιο πάνω αποθήκη της πρώτης κατηγορουμένης προς το εν λόγω διαμέρισμα του τελευταίου, δεν αναφέρει όμως, στη συνέχεια πώς, παρά ταύτα, δικαιολογείται η ύπαρξη αμφιβολιών ως προς την ενοχή των κατηγορουμένων για την αποδιδόμενη σ' αυτούς πιο πάνω αξιόποινη πράξη. Οι προαναφερθείσες δε ελλείψεις στερούν την προσβαλ-λόμενη πιο πάνω απόφαση της από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 ΚΠοινΔ απαιτούμενης ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, είναι βάσιμος ο σχετικός από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' ΚΠοινΔ μοναδικός λόγος αναιρέσεως της κρινόμενης αιτήσεως του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και πρέπει, κατά παραδοχή αυτού, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση και να παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, αφού είναι δυνατή η συγκρότησή του από άλλους Δικαστές, εκτός από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως (άρθρο 519 ΚΠοινΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΑΝΑΙΡΕΙ την υπ' αριθ. 4.167/2007 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου (Πλημμελημάτων) Αθηνών. Και
ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ την υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, συντιθέμενο από άλλους Δικαστές, εκτός από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 19 Ιουνίου 2008.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση, στο ακροατήριό του, στις 30 Μαρτίου 2009.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ