Θέμα
Αιτιολογίας επάρκεια, Αιτιολογίας ανεπάρκεια, Νόμου εφαρμογή και ερμηνεία, Ισχυρισμός αυτοτελής, Ναρκωτικά, Αναίρεση μερική, Δόλος.
Περίληψη:
Εισαγωγή στην επικράτεια και μεταφορά ναρκωτικών. Δεν απαιτείται για την αιτιολογία να αναφέρεται ότι γίνονται με σκοπό την εμπορία. Πότε απλή συνέργεια και πότε αυτή από κοινού. Κοινός δόλος και συναπόφαση. Σύμπραξη. Αιτιολογία ειδική: δεν απαιτείται αιτιολογία του δόλου εκτός εάν από τον νόμο αξιώνονται τα ιδιαίτερα στοιχεία (άμεσος δόλος ή ορισμένος σκοπός). Πότε εσφαλμένη εφαρμογή και ερμηνεία ουσιαστικής ποινικής διατάξεως. Η ειδική αιτιολογία πρέπει να εκτείνεται και στους αυτοτελείς ισχυρισμούς, οι οποίοι προβάλλονται ορισμένως. Αναιρείται ως προς την αναιτιολόγητη απόρριψη αυτών και ως προς την ποινή.
Α.M.
Αριθμός 1882/2008
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
E' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Κωνσταντίνο Κούκλη, Προεδρεύοντα Αρεοπαγίτη (κωλυομένου του Αντιπροέδρου του Αρείου Πάγου Ηρακλή Κωνσταντινίδη), ως αρχαιότερο μέλος της συνθέσεως, Ελευθέριο Νικολόπουλο, Αναστάσιο Λιανό, Βιολέττα Κυτέα - Εισηγήτρια και Ελευθέριο Μάλλιο, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 14 Μαρτίου 2008, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Δημητρίου - Πριάμου Λεκκού (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Ευδοκίας Φραγκίδη, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου Χ1, κατοίκου ..., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Αντώνιο Μαρκούλη, περί αναιρέσεως της 62/2007 αποφάσεως του Πενταμελούς Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας. Με συγκατηγορούμενο τον Χ2. Το Πενταμελές Εφετείο Δυτικής Μακεδονίας, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 20.12.2007 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 238/2008.
Αφού άκουσε Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να γίνει εν μέρει δεκτή η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατ' άρθρον 5 παρ. 1 περ. α' και ζ' Ν. 1729/1987, όπως ίσχυε προ του ΚΝΝ 3459/2006, με κάθειρξη τουλάχιστον δέκα (10) ετών και με χρηματική ποινή ενός εκατομμυρίου (1.000.000) μέχρι εκατό εκατομμυρίων (100.000.000) δραχμών τιμωρείται όποιος, μεταξύ άλλων περιπτώσεων, ........ α) εισάγει στην επικράτεια ......... ναρκωτικά και ζ) ......... μεταφέρει ναρκωτικά με οποιονδήποτε τρόπο ή μέσο είτε στο έδαφος της επικράτειας ........... Εξ αυτών προκύπτει ότι δεν αποτελεί στοιχείο της αντικειμενικής υποστάσεως των άνω εγγράφων η διάγνωση και η κρίση ότι τα ναρκωτικά εισήχθησαν και μετεφέρθησαν προς εμπορίαν υπό του δράστου και όχι προς προσωπικήν αυτού χρήση. Εξ άλλου κατ' άρθρον 47 παρ. 1 Ποινικού Κώδικος όποιος, εκτός από την περίπτωση της παρ. 1 στοιχ. β' του προηγουμένου άρθρου, παρέσχε με πρόθεση σε άλλον οποιαδήποτε συνδρομή πριν από την τέλεση ή κατά την τέλεση της άδικης πράξης που διέπραξε, τιμωρείται ως συνεργός με ποινή ελαττωμένη (άρθρο 83). Εκ της διατάξεως του τελευταίου άρθρου συνάγεται ότι η αντικειμενική υπόσταση της απλής συνεργείας πραγματώνεται με οποιαδήποτε βοηθητική της κυρίας πράξεως ενέργεια ή παράλειψη, θετική ή αποθετική, υλική ή ψυχική. Για να υπάρχει απλή συνέργεια θα πρέπει ο αυτουργός να τέλεσε ή να απεπειράθη τουλάχιστον να τελέσει την ποινικά άδικη πράξη, για την εξ υποκειμένου δε στοιχειοθέτηση της απλής συνέργειας απαιτείται δόλος του συνεργού, συνιστάμενος εις την γνώση της υπό του αυτουργού τελέσεως ορισμένης αξιοποίνου πράξεως και εις την βούληση ή αποδοχή να συμβάλει δια της συνδρομής του εις την πραγμάτωση του εγκλήματος, χωρίς να είναι ανάγκη να γνωρίζει λεπτομέρειες της πράξεως και ιδίως πότε, πού και υπό ποίες ειδικές συνθήκες θα τελεσθεί από τον αυτουργό της πράξεως. Περαιτέρω, κατ' άρθρον 45 ΠΚ "αν δύο ή περισσότεροι τέλεσαν από κοινού αξιόποινη πράξη, καθένας τους τιμωρείται ως αυτουργός". Με τον όρο "από κοινού" νοείται αντικειμενικά σύμπραξη στην εκτέλεση της κυρίας πράξεως και υποκειμενικά κοινός δόλος, δηλαδή ότι ο κάθε συμμέτοχος θέλει ή αποδέχεται την πραγμάτωση της αντικειμενικής υποστάσεως του διαπραττομένου εγκλήματος, γνωρίζων ότι και οι λοιποί συμμέτοχοι πράττουν με δόλο τελέσεως του ιδίου εγκλήματος. Η σύμπραξη στην εκτέλεση της κυρίας πράξεως μπορεί να συνίσταται ή στο ότι καθένας πραγματώνει την όλη αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος ή ότι το έγκλημα πραγματώνεται με συγκλίνουσες επί μέρους πράξεις των συμμετόχων ταυτόχρονες ή διαδοχικές.
Εξάλλου, η καταδικαστική απόφαση έχει την απαιτουμένη από τις διατάξεις των άρθρων 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, η έλλειψη της οποίας ιδρύει τον εκ του άρθρου 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' ιδίου Κώδικος, λόγον αναιρέσεως όταν αναφέρονται σ' αυτή με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία απεδείχθησαν από την ακροαματική διαδικασία και από τα οποία το δικαστήριο που την εξέδωσε συνήγαγε την ύπαρξη των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος για το οποίο κατεδικάσθη ο κατηγορούμενος, τα αποδεικτικά μέσα από τα οποία προέκυψαν τα περιστατικά αυτά και οι νομικοί συλλογισμοί, με βάση τους οποίους έγινε η υπαγωγή των περιστατικών αυτών στην εφαρμοσθείσα ουσιαστική ποινική διάταξη. Η αιτιολογία της αποφάσεως παραδεκτώς συμπληρώνεται από το διατακτικό με το οποίο αποτελεί ενιαίο σύνολο. Η ύπαρξη του δόλου δεν είναι κατ' αρχήν αναγκαίο να αιτιολογείται ιδιαιτέρως, αφού αυτός ενυπάρχει στη θέληση παραγωγής των περιστατικών που συγκροτούν την αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος και προκύπτει από τις ειδικότερες συνθήκες τελέσεώς του, διαλαμβάνεται δε περί αυτού (δόλου) αιτιολογία στην κύρια αιτιολογία για την ενοχή, εκτός αν αξιώνονται από τον νόμο πρόσθετα στοιχεία, για την υποκειμενική υπόσταση του εγκλήματος, όπως η εν γνώσει ορισμένου περιστατικού τέλεση της πράξεως (άμεσος δόλος) ή ορισμένος περαιτέρω σκοπός (εγκλήματα με υπερχειλή υποκειμενική υπόσταση). Τέλος λόγον αναιρέσεως της αποφάσεως αποτελεί κατά το άρθρο 510 παρ. 1 περ. Ε' ΚΠΔ (και) η εσφαλμένη εφαρμογή ή ερμηνεία ουσιαστικής ποινικής διατάξεως. Εσφαλμένη εφαρμογή υπάρχει, όταν το δικαστήριο δεν υπήγαγε ορθά τα πραγματικά περιστατικά που δέχθηκε ότι αποδείχθηκαν, στη διάταξη που εφαρμόσθηκε, ενώ εσφαλμένη ερμηνεία, όταν το δικαστήριο αποδίδει στη διάταξη διαφορετική έννοια από εκείνη που πραγματικά έχει. Περίπτωση δε εσφαλμένης εφαρμογής ουσιαστικής ποινικής διατάξεως, συνιστά και η εκ πλαγίου παραβίαση της διατάξεως αυτής, η οποία υπάρχει όταν στο πόρισμα της αποφάσεως που προκύπτει από την αλληλοσυμπλήρωση του σκεπτικού και του διατακτικού της και ανάγεται στα στοιχεία και την ταυτότητα του εγκλήματος, έχουν εμφιλοχωρήσει ασάφειες, αντιφάσεις ή λογικά κενά, που καθιστούν ανέφικτο τον αναιρετικό έλεγχο, σε σχέση με την ορθή εφαρμογή του νόμου, οπότε η απόφαση στερείται νομίμου βάσεως. Στην προκειμένη περίπτωση, το Πενταμελές Εφετείο Δυτικής Μακεδονίας εδέχθη, κατά την αναιρετικώς ανέλεγκτη περί πραγμάτων κρίση του, μετ' αναφορά κατ' είδος των αποδεικτικών μέσων, όπως προκύπτει από το αιτιολογικό σε συνδυασμό με το διατακτικό της προσβαλλομένης αποφάσεως, υπ' αριθ. 62/2007, τα εξής πραγματικά περιστατικά: "Περί τα τέλη Αυγούστου 2005 περιήλθαν στο Τμήμα Δίωξης Ναρκωτικών Βέροιας πληροφορίες ότι κάποιος Χ1, Αλβανός υπήκοος, εισάγει στην Ελλάδα ινδική κάνναβη και την διακινεί στη ... και την ... . Κατόπιν αυτού τα αστυνομικά όργανα της εν λόγω Υπηρεσίας, με προφορική εντολή του προϊσταμένου τους και έγκριση του αρμόδιου Εισαγγελέα, συνεργάσθηκαν με κάποιο άτομο, το οποίο αποτέλεσε τον σύνδεσμο και ήλθε σε επαφή με τον κατηγορούμενο αλλοδαπό Χ1 για αγορά ινδικής κάνναβης. Μετά δεκαήμερο περίπου μεταξύ τους συνομιλιών στη ... και στον ... Ημαθίας και αφού βεβαιώθηκε ο Χ1 ότι η συμφωνηθείσα ποσότητα ινδικής κάνναβης θα ήταν στα Ελληνοαλβανικά σύνορα, ο σύνδεσμος συμφώνησε με τον Χ1 να μεταβούν μαζί με τον αστυνομικό μάρτυρα Α στα σύνορα, για να παραλάβουν 100 χιλιόγραμμα ινδικής κάνναβης [χασίς]. Για το σκοπό αυτό νυκτερινές ώρες της 7/9/2005 ξεκίνησαν από τη ... για την περιοχή ... Καστοριάς [Ελληνοαλβανικά σύνορα] με τα υπ' αριθ. ... και ... Ι.Χ.Ε αυτοκίνητα, στο πρώτο από τα οποία επέβαιναν οι κατηγορούμενοι Χ2, ως οδηγός και ιδιοκτήτης του αυτοκινήτου, και Χ1, ως συνοδηγός, και στο δεύτερο ο συνεργαζόμενος σύνδεσμος της ΕΛ.ΑΣ, ως οδηγός, και ο αστυνομικός Α, ως συνοδηγός. Καθ' όλη τη διαδρομή προς ..., ο Χ1 συνομιλούσε τηλεφωνικά στα αλβανικά με τον σύνδεσμο και καθοδηγούσε την πορεία των αυτοκινήτων. Παράλληλα, ο σύνδεσμος ενημέρωνε τον συνοδό του αστυνομικό Α. Μόλις τα αυτοκίνητα έφθασαν στο προκαθορισμένο από τον Χ1 σημείο της Ελληνοαλβανικής μεθορίου, στην περιοχή ... Καστοριάς, περί ώρα 03.20, πετάχθηκαν μέσα από τους θάμνους τέσσερα άγνωστα άτομα με επτά σάκους, τους οποίους άνοιξαν και επέδειξαν στον σύνδεσμο και τον αστυνομικό. Στη συνέχεια, αφού διαπιστώθηκε ότι οι σάκοι περιείχαν ινδική κάνναβη, φορτώθηκαν στο αυτοκίνητο του συνδέσμου. Ο Χ1 και ο συνοδός του παρακολουθούσαν από απόσταση την φόρτωση των ναρκωτικών στο αυτοκίνητο του συνδέσμου. Ο αστυνομικός δεν προέβη σε καμία κίνηση συλλήψεως των κατόχων και φορτωτών της ινδικής κάνναβης στο αυτοκίνητο του, διότι ήταν μόνος, επικρατούσε σκότος, δεν γνώριζε τον αριθμό των κατόχων της κάνναβης ούτε και τα όπλα που ενδεχομένως είχαν μαζί τους και κινδύνευε η ζωή του από μια τέτοια κίνηση. Μόλις πραγματοποιήθηκε η φόρτωση των ναρκωτικών στο αυτοκίνητο του συνδέσμου, ο Χ1 έδωσε τηλεφωνικά εντολή στον σύνδεσμο να ξεκινήσουν για τη ... και αυτός ενημέρωσε τον αστυνομικό Α. Παράλληλα, ο αστυνομικός ενημέρωσε τους άλλους συναδέλφους του-μεταξύ των οποίων ήταν και ο μάρτυρας Β και οι οποίοι από απόσταση ασφαλείας παρακολουθούσαν, με συμβατικά αυτοκίνητα την όλη επιχείρηση- ότι αναχωρούσαν για τη ... . Κατά την επιστροφή προς τη ... το αυτοκίνητο των κατηγορουμένων ήταν προπομπός, με σκοπό να ελέγχουν την κατάσταση και να ειδοποιούν τον σύνδεσμο, που ακολουθούσε με το συμβατικό αυτοκίνητο, για ενδεχόμενο αστυνομικό έλεγχο. Συνεχώς ο Χ1 ενημέρωνε τηλεφωνικά τον σύνδεσμο στην αλβανική γλώσσα για την πορεία και ταυτόχρονα ο σύνδεσμος ενημέρωνε τον συνοδό του αστυνομικό Α. Πριν φθάσουν στη ..., τηλεφώνησε ο Χ1 στον σύνδεσμο και του είπε ότι άλλαξε το δρομολόγιο και ότι δεν θα πήγαιναν για ..., αλλά για ... . Αμέσως ο σύνδεσμος ενημέρωσε τον συνοδό αστυνομικό Α και αυτός ενημέρωσε τους συναδέλφους του, οι οποίοι παρακολουθούσαν από απόσταση και αποφάσισαν να αποκλείσουν το δρόμο και να τους σταματήσουν για έλεγχο [να στήσουν μπλόκο] στον οδικό κόμβο ..., στη θέση ... . Μόλις το προπορευόμενο αυτοκίνητο των κατηγορουμένων έφθασε στην πιο πάνω θέση, οι αναμένοντες αστυνομικοί το σταμάτησαν και διαπίστωσαν ότι επέβαιναν σ' αυτό οι κατηγορούμενοι. Τότε διαπίστωσαν ότι οδηγός του αυτοκινήτου αυτού ήταν ο κατηγορούμενος Χ2. Στη συνέχεια συνελήφθησαν οι κατηγορούμενοι και μεταφέρθηκαν στην αρμόδια Αστυνομική Υπηρεσία Βέροιας, όπου ο δεύτερος κατηγορούμενος, παρουσία του αστυνομικού Β, ομολόγησε ότι για την υπηρεσία του προπομπού θα του κατέβαλλε ο δεύτερος κατηγορούμενος ως αμοιβή το ποσό των 500 ευρώ. Οι κατηγορούμενοι ισχυρίσθηκαν ότι μετέβησαν στην ... για μεταφορά λαθρομεταναστών και όχι για παραλαβή και μεταφορά ναρκωτικών και ο καθένας ότι παρασύρθηκε από τον άλλο. Ειδικότερα, ο Χ1 ισχυρίσθηκε ότι τον παρέσυρε ο Χ2, ο οποίος έκανε και τις συνομιλίες με τον Αλβανό, ενώ ο Χ2 ισχυρίσθηκε ότι ο συγκατηγορούμενός του υποσχέθηκε να του καταβάλει 500 ευρώ για την συμμετοχή του στην παράνομη μεταφορά λαθρομεταναστών. Ο ανωτέρω ισχυρισμός των κατηγορουμένων είναι αβάσιμος και αντικρούεται από τις καταθέσεις των αστυνομικών μαρτύρων Α και Β, οι οποίοι έλαβαν μέρος στην όλη επιχείρηση, έχουν άμεση γνώση και ιδία αντίληψη και με επίγνωση κατέθεσαν ότι ο Χ1 έκανε τις συζητήσεις με τον σύνδεσμο για την αγορά και μεταφορά των ναρκωτικών και ότι οι κατηγορούμενοι γνώριζαν ότι συμμετείχαν στην παράνομη διακίνηση ινδικής κάνναβης. Οι μάρτυρες αυτοί κατέθεσαν με λεπτομέρεια όσα υπέπεσαν στην αντίληψη τους από τη συμμετοχή τους στην επιχείρηση και την παρακολούθηση των ενεργειών των κατηγορουμένων, δεν στηρίζονται δε σε πληροφορίες από το ενδιάμεσο άτομο που χρησιμοποιήθηκε για την εξιχνίαση της διακίνησης των ναρκωτικών. Οι εν λόγω καταθέσεις ενισχύονται έμμεσα και από τις απολογίες των κατηγορουμένων, οι οποίοι ομολόγησαν ότι γνώριζαν ότι ήταν προπομποί του αυτοκινήτου που ακολουθούσε. Σημειώνεται ότι η εμφάνιση του ενδιάμεσου προσώπου και του αστυνομικού στον αλλοδαπό κατηγορούμενο ως ενδιαφερομένων για την αγορά και μεταφορά ναρκωτικών, δεν είναι άδικες πράξεις, δεδομένου ότι έγιναν με εντολή του αρμόδιου για τη δίωξη ναρκωτικών προϊσταμένου και με σκοπό την ανακάλυψη και σύλληψη των διακινητών των ναρκωτικών [βλ. άρθρο 28 Ν. 3459/2006 ΚΝΝ]. Από τα εν λόγω περιστατικά αποδείχθηκε ότι οι κατηγορούμενοι, κατά τους αναφερόμενους στο διατακτικό τόπους και χρόνους, με πρόθεση και από κοινού παρέσχον σε δράστες, των οποίων τα στοιχεία δεν έγιναν γνωστά, οποιαδήποτε συνδρομή, ο πρώτος κατηγορούμενος, πριν από την τέλεση και κατά την τέλεση της εισαγωγής και της μεταφοράς στο έδαφος της επικράτειας απαγορευμένης από το νόμο ναρκωτικής ουσίας, ο δε δεύτερος κατηγορούμενος κατά τη διάρκεια και κατά την τέλεση της παραπάνω μεταφοράς, με σκοπό την εμπορία αυτής". Μετά ταύτα, εκήρυξεν ενόχους τους κατηγορουμένους του ότι "στους παρακάτω τόπους και χρόνο από κοινού με περισσότερες πράξεις τέλεσαν με πρόθεση περισσότερα εγκλήματα, που προβλέπονται και τιμωρούνται από το νόμο με στερητικές της ελευθερίας και χρηματικές ποινές. Συγκεκριμένα δε την 7-9-2005, στους παρακάτω αναφερόμενους τόπους με πρόθεση και από κοινού και με κοινό προς τούτο δόλο παρέσχον σε δράστες, των οποίων τα στοιχεία δεν έγιναν γνωστά, οποιαδήποτε συνδρομή, ο πρώτος κατηγορούμενος, πριν από την τέλεση και κατά την τέλεση της εισαγωγής και της μεταφοράς στο έδαφος της επικράτειας απαγορευμένης από το νόμο ναρκωτικής ουσίας, ο δε δεύτερος κατηγορούμενος κατά τη διάρκεια και κατά την τέλεση της παραπάνω μεταφοράς, με σκοπό την εμπορία αυτής. Ειδικότερα: στον ... Ημαθίας κατά τον παραπάνω χρόνο, με πρόθεση και από κοινού και με κοινό προς τούτο δόλο ήρθαν αρχικά σε τηλεφωνική επικοινωνία με δράστες, των οποίων τα στοιχεία δεν έγιναν γνωστά, προκειμένου να κανονίσουν τις λεπτομέρειες για την εξεύρεση ατόμων που θα παρελάμβαναν και θα μετέφεραν την κατωτέρω αναφερόμενη ποσότητα ναρκωτικής ουσίας και στη συνέχεια μετέβησαν στην περιοχή ... του νομού Καστοριάς (Ελληνοαλβανικά σύνορα), απ' όπου ξεκινώντας ο Χ2 ως οδηγός και ο Χ1 ως συνοδηγός του με αριθμ. κυκλ. ... Ι.Χ.Ε. αυτοκινήτου, μάρκας AUDI Α3, ιδιοκτησίας του Χ1, έβαιναν επί της Ε.Ο. (τμήμα ...) και προπορεύονταν του με αριθμ. κυκλ. ΚΖΚ 4115 Ι.Χ.Ε. αυτοκινήτου, που οδηγούσε συνεργαζόμενος σύνδεσμος της ΕΛ.ΑΣ. (Ομάδα Δίωξης Ναρκωτικών) και στο οποίο τα άγνωστα άτομα είχαν φορτώσει ποσότητα ακατέργαστης ινδικής κάνναβης, βάρους ενενήντα πέντε (95) κιλών και τετρακοσίων ενενήντα δύο (492) γραμμαρίων, συσκευασμένης σε επτά (7) σάκους, περιέχοντας συνολικά εκατόν πέντε (105) δέματα σε πεπιεσμένη μορφή, με σκοπό την εμπορία αυτής (κάνναβης), και ο Χ1 έδινε τηλεφωνικά πληροφορίες στον ως άνω οδηγό του αυτοκινήτου που τους ακολουθούσε σχετικά με παρεμβαλλόμενα στην πορεία των οχημάτων τους μπλόκα ελέγχου της Αστυνομίας, ώστε να τα αποφεύγει". Με αυτά που εδέχθη, το Πενταμελές Εφετείο Δυτικής Μακεδονίας διέλαβε στην προσβαλλομένη απόφασή του την απαιτουμένη ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, αφού εκθέτει σ' αυτήν με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από την ακροαματική διαδικασία, τις αποδείξεις από τις οποίες συνήγαγε τα περιστατικά αυτά, καθώς και τις σκέψεις με τις οποίες έκανε την υπαγωγή αυτών στις ουσιαστικές ποινικές διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 1 περ. α' και ζ' και παρ. 2 Ν. 1729/1987 (άρθρο 20 ΚΝΝ 3459/2006), τις οποίες εφήρμοσε και τις οποίες δεν παρεβίασε ούτε ευθέως ούτε εκ πλαγίου. Ειδικότερα σ' αυτήν περιλαμβάνονται τα στοιχεία της από κοινού απλής συνέργειας στην εισαγωγή και μεταφορά στην επικράτεια των ναρκωτικών, η γνώση και η θέληση του ενός να τελέσει την πράξη της απλής συνεργείας στην εισαγωγή και μεταφορά των ναρκωτικών, σε σύμπραξη με τον άλλον ως και η γνώση του αναιρεσείοντος της υπό των αυτουργών τελέσεως της εισαγωγής και μεταφοράς ναρκωτικών.
Συνεπώς, οι τα αντίθετα υποστηρίζοντες σχετικοί λόγοι της κρινομένης αναιρέσεως υπό στοιχ. Ι και
ΙΙ, εκ του άρθρου 510 παρ. 1 περ. Δ' και Ε' Κ.Π.Δ είναι αβάσιμοι και απορριπτέοι.
Η κατά τα άνω άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία πρέπει να εκτείνεται και στους αυτοτελείς ισχυρισμούς. Είναι δε αυτοτελείς ισχυρισμοί εκείνοι, οι οποίοι προβάλλονται σύμφωνα με τα άρθρα 170 παρ. 2 και 333 παρ. 2 ΚΠΔ στο δικαστήριο της ουσίας από τον κατηγορούμενο ή τον συνήγορό του και τείνουν εις την άρση του αδίκου χαρακτήρος της πράξεως ή της ικανότητος προς καταλογισμόν ή την εξάλειψη του αξιοποίνου ή την μείωση της ποινής, υπό την προϋπόθεση ότι οι ισχυρισμοί αυτοί έχουν προβληθεί κατά τρόπο σαφή και ορισμένο, ήτοι με όλα τα πραγματικά περιστατικά που είναι αναγκαία για την κατά νόμο θεμελίωσή τους, ώστε να μπορέσει ο δικαστής, ύστερα από αξιολόγησή τους, να τους κάμει δεκτούς η να τους απορρίψει, άλλως το δικαστήριο της ουσίας δεν υπέχει υποχρέωση να απαντήσει αιτιολογημένα στην απόρριψή τους. Ούτως είναι αυτοτελής ο ισχυρισμός περί συνδρομής των ελαφρυντικών περιστάσεων των διατάξεων του άρθρου 84 παρ. 2 α' και ε' ΠΚ, δηλαδή ότι ο υπαίτιος έζησε ως το χρόνο που έγινε το έγκλημα έντιμη ατομική, οικογενειακή, επαγγελματική και γενικά κοινωνική ζωή και ότι ο υπαίτιος συμπεριφέρθηκε καλά για σχετικά μεγάλο διάστημα μετά την πράξη του, είναι δε ορισμένος ο τελευταίος ισχυρισμός αυτός όταν περιλαμβάνει τα αναγκαία περιστατικά για την θεμελίωσή του καλή γενικά συμπεριφορά στην κοινωνία που να εκτείνεται σε σχετικά μεγάλο χρονικό διάστημα μετά την αξιόποινη πράξη και να είναι αποτέλεσμα ελευθέρας βουλήσεως και όχι φόβου ή καταναγκασμού. Η έλλειψη της άνω αιτιολογίας, εις αμφοτέρας τας άνω περιπτώσεις, ιδρύει τον εκ του άρθρου 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' Κ.Π.Δ λόγον αναιρέσεως. Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της δίκης, κατά την οποίαν εξεδόθη η προσβαλλομένη απόφαση, οι συνήγοροι του ήδη αναιρεσείοντος - πρώτου τότε κατηγορουμένου Χ1, προ της ενάρξεως της αποδεικτικής διαδικασίας, αφού έλαβαν τον λόγο εζήτησαν την αναγνώριση της συνδρομής των ελαφρυντικών περιστάσεων του άρθρου 84 παρ. 2 α' και ε' ΠΚ, τις οποίες ανέπτυξαν προφορικώς και κατέθεσαν στο δικαστήριο έγγραφο σημείωμα, το οποίο ενσωματώθη στα πρακτικά της αποφάσεως και έχει ως εξής: "Α) Γεννήθηκα την 24.11.1979 στο ... της ... . Η οικογένεια μου αποτελείται από εμένα, την σύζυγο μου Γ και τον υιό μου Δ, που σήμερα είναι ηλικίας περίπου δύο ετών. Από μικρή ηλικία ασχολήθηκα εργαζόμενος σκληρά στην Αλβανία ενώ κατόρθωσα και άνοιξα κοντά στην οικία μου στην Αλβανία ένα μικρό κατάστημα λιανικής πώλησης φρούτων προς εξασφάλιση των αναγκαίων προς το ζην. Μάλιστα για τον σκοπό αυτό εξασφάλισα και σχετική άδεια εμπορίου φρούτων, όπως προκύπτει από την υπ' αρ. 684 άδεια του Υπουργείου Υγείας της Αλβανίας. Μάλιστα για την εξασφάλιση της απαιτούμενης ποσότητας φρούτων προέβην στην έκδοση προξενικής θεώρησης εισόδου από το Ελληνικό προξενείο στην Αλβανία. Η οικονομική στενότητα, την οποία αντιμετώπιζα εγώ και η οικογένειά μου, κατέστησε επιτακτική την επίσκεψή μου στην Ελλάδα για την εξασφάλιση ποσοτήτων φρούτων τα οποία θα εισήγαγα στην Αλβανία για Λιανεμπόριο. Τέλος, και προς συνολική και ενδελεχή διερεύνηση της προσωπικότητάς μου, εκ της οποίας θεμελιώνεται ο νυν προτεινόμενος αυτοτελής ισχυρισμός μου, δέον όπως υπογραμμισθεί το γεγονός ότι, προ της τελέσεως της άδικης πράξης δεν είχα προβεί στην τέλεση οποιασδήποτε άδικης πράξης (οράτε ποινικό μητρώο) ενώ και μετά τον χρόνο κατά τον οποίον φέρομαι να έχω τελέσει την πράξη, έχω επιδείξει διαγωγή άμεμπτη, εν τη εννοία της απολύτου πειθαρχίας προς τους νομικούς κανόνες, του σεβασμού προς τους συμπολίτες μου και της ορθής συμπεριφοράς προς αυτούς) (οράτε σχετικώς). Β) Μετά τον εγκλεισμό μου στις Δικαστικές φυλακές επέδειξα διαγωγή αρίστη, όπως προκύπτει από το υπ' αρ. .../30-10-07 πιστοποιητικό των φυλακών Λάρισας, ενώ επιπροσθέτως, όπως προκύπτει από το υπ' αρ. πιστοποιητικό έχω πραγματοποιήσει 136 ημερομίσθια εντός των φυλακών (βλ. Κ- 00391 απόσπασμα Δ.Φ.Λάρισας). Επιπροσθέτως και λόγω της αγάπης μου στην Ελληνική γλώσσα, όπως προκύπτει από την υπ' αρ. .../07 βεβαίωση, έχω παρακολουθήσει και ειδικά μαθήματα "συμβουλευτικής Κρατουμένων" και "Ελληνική Γλώσσα".
Το Πενταμελές Εφετείο Δυτικής Μακεδονίας με την προσβαλλομένη απόφασή του απέρριψε τους άνω κατά τρόπο σαφή και ορισμένο, προβληθέντες αυτοτελείς ισχυρισμούς του αναιρεσείοντος με την εξής αιτιολογία: "Περαιτέρω το Δικαστήριο κρίνει ότι δεν πρέπει να αναγνωρισθούν στους κατηγορουμένους τα ελαφρυντικά των άρθρων 84 παρ. 2 α, ε ΠΚ και 29 του Ν. 3459/2006. Και τούτο διότι από την όλη προσωπικότητα των κατηγορουμένων, την βαρύτητα και τις συνθήκες τελέσεως των αδικημάτων, προκύπτει ότι ο μέχρι τώρα βίος τους και η συμπεριφορά τους συμπτωματικά φέρονται ως έντιμοι [βλ. ΑΠ 5/05 Νομ]", ήτοι χωρίς να γίνεται αναφορά στα επικαλούμενα περιστατικά υπό του αναιρεσείοντος και χωρίς να εκτίθενται ειδικώς και συγκεκριμένως τα αρνητικά περιστατικά, τα οποία οδήγησαν στην απορριπτική του κρίση.
Συνεπώς, το άνω Εφετείο υπέπεσε κατ' αυτό το μέρος στην εκ του άνω άρθρου 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' ΚΠΔ πλημμέλεια της ελλείψεως της ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας στην απόφαση. Δι' ό και πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος ο σχετικός λόγος της κρινομένης αιτήσεως αναιρέσεως (αριθμός ΙΙΙ), που προβάλλει αιτίαση της ελλείψεως αιτιολογίας για την απόρριψη των άνω ελαφρυντικών περιστάσεων και πρέπει να αναιρεθεί η πληττομένη απόφαση ως προς τις διατάξεις περί απορρίψεως των άνω αυτοτελών ισχυρισμών περί συνδρομής ελαφρυντικών περιστάσεων και αναγκαίως και ως προς την διάταξη περί επιβολής ποινής. Εν συνεχεία δε, να παραπεμφθεί η υπόθεση, κατά το αναιρούμενο μέρος της, στο ίδιο δικαστήριο, συγκροτηθησόμενο από άλλους δικαστάς, εκτός εκείνων που είχαν δικάσει προηγουμένως (άρθρο 519 Κ.Π.Δ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί εν μέρει την υπ' αριθ. 62/2007 απόφαση του Πενταμελούς Εφετείου Δυτικής Μακεδονίας ως προς τις διατάξεις περί απορρίψεως των ελαφρυντικών περιστάσεων του προτέρου εντίμου βίου και της καλής συμπεριφοράς μετά την πράξη ως και ως προς την επιβολή της ποινής διάταξη αυτής. Και
Παραπέμπει την υπόθεση, για νέα κρίση ως προς το αναιρούμενο μέρος της στο ίδιο δικαστήριο που θα συγκροτηθεί από άλλους δικαστάς.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 9 Μαΐου 2008. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 22 Ιουλίου 2008.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ