Θέμα
Ποινή συνολική, Νόμου εφαρμογή και ερμηνεία.
Περίληψη:
Καθορισμός συνολικής ποινής (χρηματικής). Έφεση του Εισαγγελέα Πρωτοδικών κατά αποφάσεως Μονομελούς Πλημμελειοδικείου, που προέβη σε εσφαλμένο καθορισμό συνολικής χρηματικής ποινής λαμβάνοντας ως βάση άλλη ποινή και όχι τη μεγαλύτερη. Η διορθωτική απόφαση συμπροσβάλλεται με εκείνη που διόρθωσε. Αναιρεί. Κρατεί και καθορίζει συνολική χρηματική ποινή.
Αριθμός 670/2010
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
ΣΤ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Δημήτριο Πατινίδη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Χαράλαμπο Παπαηλιού, Νικόλαο Κωνσταντόπουλο - Εισηγητή, Παναγιώτη Ρουμπή και Γεώργιο Μπατζαλέξη, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του την 1 Δεκεμβρίου 2009, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Γεωργίου Παντελή (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Πελαγίας Λόζιου, για να δικάσει την αίτηση του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Κατερίνης, περί αναιρέσεως της 3305/2009 αποφάσεως του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης. Με κατηγορούμενο τον Χ1, που δεν παρέστη στο ακροατήριο.
Το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Κατερίνης, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων Εισαγγελέας Πρωτοδικών Κατερίνης ζητεί τώρα την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην με αριθμό και ημερομηνία 3/3.6.2009 έκθεση αναιρέσεως, η οποία συντάχθηκε ενώπιον του Γραμματέως του Πρωτοδικείου Κατερίνης Αθανασίου Τσιαμασιώτη και καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1012/2009.
Αφού άκουσε
Τον Αντεισαγγελέα, που ζήτησε να γίνει δεκτή η έκθεση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Από τον συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 94 παρ. 1 του ΠΚ, 505 παρ. 1 και 551 παρ. 1, 2 και 3 του ΚΠΔ προκύπτει, μεταξύ άλλων, ότι, αν πρόκειται να εκτελεσθούν κατά του ίδιου προσώπου περισσότερες αμετάκλητες καταδικαστικές αποφάσεις για διαφορετικά εγκλήματα που συρρέουν, εφαρμόζονται οι ορισμοί του Ποινικού Κώδικα για τη συρροή, δηλαδή τα άρ. 94 επ. αυτού, αν δε μεταξύ των προς εκτέλεση αποφάσεων υπάρχει και απόφαση που αμετάκλητα έχει καθορίσει συνολική ποινή, για τον καθορισμό της νέας συνολικής ποινής λαμβάνεται ως βάση η καθορισθείσα συνολική ποινή, αν αυτή είναι βαρύτερη από τις ποινές που επιβλήθηκαν με τις άλλες αποφάσεις. Αν όμως η καθορισθείσα συνολική ποινή δεν είναι η βαρύτερη και δεν πρόκειται να αποτελέσει τη βάση της νέας επιμέτρησης, αλλά πρόκειται να συγχωνευθεί με άλλη βαρύτερη, τότε διασπάται και συγχωνεύονται οι επί μέρους ποινές με τον περιορισμό ότι δεν μπορεί να ληφθεί από αυτές μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για το σχηματισμό νέας συνολικής ποινής από αυτά που είχε ληφθεί προηγουμένως. Αν παραβιασθούν οι παραπάνω διατάξεις για τον καθορισμό της συνολικής ποινής, επιτρέπεται αναίρεση στον καταδικασθέντα και τον Εισαγγελέα για τον από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Ε' του ΚΠΔ λόγο, καθόσον οι διατάξεις αυτές είναι ουσιαστικές. Περαιτέρω κατά το άρθρο 504 παρ. 1 ΚΠΔ, όταν ο νόμος δεν ορίζει ειδικά κάτι άλλο, αίτηση αναίρεσης επιτρέπεται μόνο κατά της απόφασης που, όπως απαγγέλθηκε, δεν προσβάλλεται με έφεση και κατά της απόφασης του δευτεροβαθμίου δικαστηρίου που εκδόθηκε ύστερα από άσκηση έφεσης, αν με τις αποφάσεις αυτές το δικαστήριο αποφάνθηκε τελειωτικά για την κατηγορία ή αν έπαυσε οριστική ή κήρυξε απαράδεκτη την ποινική δίωξη (άρθρο 370). Η απόφαση όμως που εκδίδεται κατά το άρθρο 145 ΚΠΔ ως διορθωτική - συμπληρωματική, δεν υπόκειται αυτοτελώς σε αναίρεση, αλλά συμπροσβάλλεται με εκείνη την οποία διόρθωσε ή συμπλήρωσε. Στην προκειμένη περίπτωση, ενώπιον του γραμματέα του Πρωτοδικείου Κατερίνης, για την οποία συντάχθηκε η με αριθμό 3/3-6-2009 έκθεση, ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Κατερίνης δήλωσε "ότι ασκεί αναίρεση κατά της υπ' αριθμ. 3305/25-5-2009 αποφάσεως του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης καθώς και της συναφούς (συμπροσβαλλομένης) υπ' αριθμ. 3310/28-5-2009 διορθωτικής αποφάσεως του αυτού δικαστηρίου (άρθρο 145 ΚΠΔ), σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 473 παρ. 1, 505 παρ. 1δ, 507, 509, 510 παρ. 1Ε και 551 ΚΠΔ, διότι το ως άνω δικαστήριο εσφαλμένα ερμήνευσε και εφήρμοσε τις διατάξεις των άρθρων 94, 97 ΠΚ και 551 ΚΠΔ. Η αίτηση αυτή, κατά το μέρος που στρέφεται κατά της πρώτης αποφάσεως, είναι νόμιμη και πρέπει να εξεταστεί κατ' ουσίαν. Κατά δε το μέρος που στρέφεται κατά της άνω δεύτερης αποφάσεως (διορθωτικής - συμπληρωματικής) συμπροσβαλλομένης με την πρώτη και όχι αυτοτελώς, θα συνερευνηθεί και αυτή με εκείνη την οποία διόρθωσε, διότι αποτελεί ένα όλο με αυτή και υπόκειται σε αναίρεση μόνο μαζί με την απόφαση που διορθώθηκε (ΑΠ 235/2006 Ποιν. Χρ. ΝΣΤ'805).
Στην προκειμένη περίπτωση, από τις δικαστικές αποφάσεις και τα λοιπά έγγραφα που υπάρχουν στη δικογραφία, τα οποία παραδεκτώς επισκοπεί ο Άρειος Πάγος προκειμένου να κρίνει περί της βασιμότητας του λόγου της αναίρεσης, προκύπτουν τα ακόλουθα: Κατά τον καθορισμό συνολικής ποινής φυλάκισης και συνολικής χρηματικής ποινής εις βάρος του καταδικασθέντος Χ1, στον οποίο δια των κατωτέρω αποφάσεων επεβλήθησαν οι παρακάτω ποινές, ήτοι:
1. Με την υπ' αριθμ. 5256/2003 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης, φυλάκιση 3 ετών.
2. Με την υπ' αριθμ. 578/2001 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης, φυλάκιση 3 ετών.
3. Με την υπ' αριθμ. 577/2001 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης, φυλάκιση 3 ετών.
4. Με την υπ' αριθμ. 5255/2003 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης, φυλάκιση 2 ετών και χρηματική ποινή 10.000 ευρώ.
5. Με την υπ' αριθμ. 5254/2003 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης, φυλάκιση 1 έτους και χρηματική ποινή 3.000 ευρώ.
6. Με την υπ' αριθμ. 2299/2003 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης, φυλάκιση 18 μηνών.
7. Με την υπ' αριθμ. 573/2000 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης, φυλάκιση 10 μηνών.
8. Με την υπ' αριθμ. 863/2000 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Βέροιας, φυλάκιση 8 μηνών.
9. Με την υπ' αριθμ. 1235/2001 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης, φυλάκιση 5 μηνών, καθορίστηκε ως εκτιτέα συνολική ποινή φυλακίσεως 9 ετών και 2 μηνών και συνολική χρηματική ποινή 3.015 ευρώ. Ο καθορισμός όμως της συνολικής χρηματικής ποινής είναι εσφαλμένος και μη νόμιμος, διότι ως βαρυτέρα ποινή (ποινή-βάση) ελήφθη η χρηματική ποινή των 3.000 ευρώ, η οποία επαυξήθηκε κατά 15 ευρώ από την ετέρα χρηματική ποινή, ενώ, κατά νόμον, έπρεπε ως ποινή - βάση να ληφθεί η βαρύτερη των 10.000 ευρώ. Σημειωτέον ότι η κατά τα άνω εσφαλμένη συνεπιμέτρηση δεν θεραπεύθηκε με την (συμπροσβαλλομένη) διορθωτική απόφαση του αυτού δικαστηρίου (αριθμός απόφασης 3310/2009 Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης), με την οποία η χρηματική ποινή των 10.000 ευρώ, που είχε επιβληθεί στον καταδικασθέντα με την υπ' αριθμ. 5255/2003 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης, επαυξήθηκε κατά 1.500 ευρώ από την χρηματική ποινή των 3.000 ευρώ, που είχε επιβληθεί με την υπ' αριθμ. 5254/2003 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης, διότι με την προαναφερόμενη διορθωτική απόφαση επέρχεται ανεπιτρέπτως ουσιαστική μεταβολή του διατακτικού της διορθουμένης αποφάσεως.
Επομένως, πρέπει να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση (τόσο η πρώτη όσο και η ενσωματωμένη σε αυτή διορθωτική), κατά το βάσιμο από το άρθρο 510 παρ. 1 περ. Ε' ΚΠΔ σχετικό λόγος της αιτήσεως του Εισαγγελέα Πλημ/κών Κατερίνης. Όμως, δεν θα παραπεμφθεί η υπόθεση στο Δικαστήριο που δίκασε, αλλά κατ' άρθρο 518 παρ. 1 του αυτού Κώδικα, θα κρατήσει την υπόθεση και, εφαρμόζοντας την σωστή ποινική διάταξη, θα καθορίσει τη συνολική χρηματική ποινή σε βάρος του κατηγορουμένου, κατά τα αναφερόμενα στο διατακτικό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την με αριθμό 3.305/2009 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης και τη διορθωτική αυτής με αριθμό 3.310/2009 απόφαση του αυτού Δικαστηρίου.
Κρατεί αυτό την υπόθεση ως προς το άνω θέμα.
Καθορίζει ως εκτιτέα συνολική χρηματική ποινή, με επαύξηση της χρηματικής ποινής των 10.000 ευρώ, που επιβλήθηκε στον καταδικασθέντα Χ1 με την 5.255/2003 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Κατερίνης, κατά 1500 ευρώ, από τη χρηματική ποινή των 3.000 ευρώ, που επιβλήθηκε στον κατηγορούμενο με την 5.254/2003 απόφαση του αυτού Δικαστηρίου, το ποσό των έντεκα χιλιάδων πεντακοσίων (11.500) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 9 Φεβρουαρίου 2010. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 7 Απριλίου 2010.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ