Θέμα
Λαθρεμπορία, Ηθική αυτουργία, Πλαστογραφία και χρήση (πλαστού εγγράφου), Παράβαση καθήκοντος.
Περίληψη:
Ηθική αυτουργία σε παράβαση καθήκοντος. - Λαθρεμπορία ΙΧΕ εισαχθέντος κοινοτικού αυτοκινήτου. - Πλαστογραφία με χρήση. 1. Βάσιμοι οι από το άρθρο 510 παρ.1 στοιχ. Β και Δ ΚΠΔ λόγοι αναιρέσεως, για έλλειψη ακρόασης και για έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας , από την μη απάντηση και από τη σιγή απόρριψη υποβληθέντος σαφώς ορισμένου αιτήματος αναβολής για κρείσσονες αποδείξεις.
Αριθμός 1490/2012
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
ΣΤ' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Νικόλαο Ζαΐρη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Κωνσταντίνο Φράγκο-Εισηγητή, Γεώργιο Αδαμόπουλο, Ειρήνη Κιουρκτσόγλου-Πετρουλάκη και Μαρία Βασιλάκη, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 20 Νοεμβρίου 2012, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Γεώργιου Μπόμπολη (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Πελαγίας Λόζιου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος-κατηγορουμένου Χ. Ξ. του Α., κατοίκου ..., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Νικόλαο Κυπριώτη, για αναίρεση της υπ' αριθ. 171/2012 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Δυτικής Στερεάς Ελλάδας. Με συγκατηγορούμενη την Β. Ε. του Γ. και πολιτικώς ενάγον το Ελληνικό Δημόσιο που εδρεύει στην Αθήνα και εκπροσωπείται νόμιμα από τον Υπουργό των Οικονομικών και που στο ακροατήριο δεν παρέστη.
Το Τριμελές Εφετείο Δυτικής Στερεάς Ελλάδας με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων-κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 20 Ιουνίου 2012 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 862/2012.
Αφού άκουσε
Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Από τις διατάξεις του άρθρου 465 παρ. 1 και 42 παρ.2 β του ΚΠΔ, στις οποίες ορίζεται ότι το ένδικο μέσο μπορεί να ασκηθεί αυτοπροσώπως ή και μέσω αντιπροσώπου που έχει εντολή κατά τους όρους του άρθρου 96 και το πληρεξούσιο ή επικυρωμένο αντίγραφό του, προσαρτάται στη σχετική έκθεση, σαφώς προκύπτει ότι η εντολή του κατηγορουμένου προς τον αντιπρόσωπο, πρέπει να είναι ειδική και να υπάρχει κατά τη στιγμή που ο τελευταίος υπογράφει τη σχετική έκθεση αναιρέσεως, η έλλειψή της δε κατά τον χρόνο αυτό δεν αναπληρώνεται με τη μεταγενέστερη χορήγησή της. Αρκεί δε και γενική πληρεξουσιότητα για την άσκηση ενδίκου μέσου, υπό την προϋπόθεση όμως ότι προσδιορίζεται σε αυτή η ποινική υπόθεση για την οποία παρέχεται η πληρεξουσιότητα.
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα διαδικαστικά έγγραφα της δικογραφίας, με την κρινόμενη από 20-6-2012 δήλωση αναιρέσεως, που επιδόθηκε εμπρόθεσμα στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου στις 22-6-2012, προσβάλλεται η με αριθ. 171/2012 καταδικαστική απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Δυτικής Στερεάς Ελλάδας. Η εν λόγω απόφαση δημοσιεύθηκε στις 9-4-2012 και καταχωρήθηκε στο ειδικό βιβλίο στις 5-6-2012. Την κρινόμενη ως άνω αίτηση αναιρέσεως, άσκησε στις 22-6-2012, για λογαριασμό του αναιρεσείοντος και καταδικασθέντος Χ. Ξ., ο δικηγόρος Αθηνών Πέτρος Μαντούβαλος, που υπογράφει το δικόγραφο ως πληρεξούσιος δικηγόρος, χωρίς αυτός να είναι ο παραστάς στη δίκη δικηγόρος, δυνάμει του επικαλούμενου και προσαγόμενου, προσαρτημένου στη δήλωση αναιρέσεως, με αρ. .../21-6-2012 πληρεξουσίου του συμβολαιογράφου Αγρινίου Αθανασίου Πετρόπουλου. Όπως, όμως, από το παραπάνω πληρεξούσιο προκύπτει, ο αναιρεσείων Χ. Ξ. εξουσιοδοτεί τον άνω δικηγόρο Πέτρο Μαντούβαλο και το δικηγόρο Νικόλαο Κυπριωτάκη, εκτός άλλων "να παρίστανται και εκπροσωπούν αυτόν ενώπιον παντός αρμοδίου δικαστηρίου ..., ενεργούντες όλες τις ενέργειες και πράξεις του ΚΠολ.Δ και του ΚΠοινΔ, ... ασκούντες παν τακτικό ή έκτακτο ένδικο μέσο, ειδικότερον να παραστούν και τον εκπροσωπήσουν ενώπιον του Αρείου Πάγου, κατά τη συζήτηση της αιτήσεως αναιρέσεως αυτού ... κατά της υπ' αριθμό 171/2012 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Δυτικής Στερεάς Ελλάδος". Από το όλο περιεχόμενο του παραπάνω συμβολαιογραφικού πληρεξουσίου, παρά τη στενή του διατύπωση, συνάγεται ότι δεν πρόκειται για γενικό πληρεξούσιο, αλλά για ειδικό πληρεξούσιο, δυνάμει του οποίου ο καταδικασθείς Χ. Ξ., κάτοικος ..., παρέχει ειδική εντολή και εξουσιοδότηση στους δύο δικηγόρους Αθηνών, μεταξύ των οποίων, και στο Δικηγόρο Πέτρο Μαντούβαλο, όχι μόνο να παραστούν και τον εκπροσωπήσουν ενώπιον του Αρείου Πάγου, κατά τη συζήτηση της κρινόμενης συγκεκριμένης ρητά αναφερόμενης στο πληρεξούσιο αιτήσεως αναιρέσεως αυτού κατά της προσβαλλόμενης 171/2012 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, αλλά και εξουσιοδότηση για άσκηση της αναιρέσεως αυτής, που ασκήθηκε μάλιστα την επομένη ημέρα που υπογράφηκε το εν λόγω πληρεξούσιο.
Επομένως, η κρινόμενη αίτηση αναιρέσεως δεν είναι απαράδεκτη, όπως πρότεινεν επί της έδρας ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, για έλλειψη ειδικού πληρεξουσίου ασκήσεως της αναιρέσεως, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 465, 476 παρ. 1, 509 και 513 παρ. 1α ΚΠΔ, αλλά παραδεκτή και πρέπει, να ερευνηθούν περαιτέρω οι αναιρετικοί λόγοι αυτής.
Η κατά τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠΔ απαιτούμενη ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, η έλλειψη της οποίας ιδρύει τον από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' του ΚΠΔ προβλεπόμενο λόγο αναιρέσεως υπάρχει όταν, προκειμένου για καταδικαστική απόφαση, αναφέρονται σε αυτή, με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά, τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από την αποδεικτική διαδικασία, στα οποία στηρίχθηκε η κρίση του δικαστηρίου για τη συνδρομή των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος, οι αποδείξεις που τα θεμελιώνουν και οι σκέψεις με βάση τις οποίες υπήχθησαν τα περιστατικά αυτά στην ουσιαστική ποινική διάταξη που εφαρμόσθηκε. Το ποινικό δικαστήριο, οφείλει να απαντήσει και περαιτέρω να αιτιολογήσει ειδικώς και την παραδοχή ή την απόρριψη ενός αυτοτελούς ισχυρισ΅ού, ΅όνο όμως όταν έχει υποβληθεί κατά τρόπο σαφή και ορισ΅ένο, δηλαδή, αν αναφέρονται από τον κατηγορού΅ενο ή το συνήγορό του τα πραγ΅ατικά περιστατικά που είναι αναγκαία για την κατά νό΅ο θε΅ελίωσή του, αλλιώς είναι απαράδεκτος ως αόριστος, οπότε δεν υπάρχει υποχρέωση του δικαστηρίου να αιτιολογήσει ειδικώς την απόρριψή του. Ομοίως, η παρε΅πίπτουσα απόφαση του δικαστηρίου που απορρίπτει αίτηση του κατηγορου΅ένου περί αναβολής της δίκης, λόγω σημαντικών αιτίων, κατά το άρθρο 349 του ΚΠΔ ή για κρείσσονες αποδείξεις, κατά το άρθρο 352 ΚΠΔ, πρέπει να είναι ειδικά αιτιολογη΅ένη, παρά το ότι η παραδοχή ή απόρριψη μιας τέτοιας αιτήσεως έχει αφεθεί στη διακριτική και ανέλεγκτη κρίση του δικαστηρίου, δηλαδή πρέπει η απόφαση να αναφέρει στο αιτιολογικό της τα αποδεικτικά ΅έσα που εκτι΅ήθηκαν, τα πραγ΅ατικά περιστατικά που προέκυψαν και τις σκέψεις, βάσει των οποίων το δικαστήριο κατέληξε στην απορριπτική της αιτήσεως αυτής κρίση του. Αν έγινε προβολή ή όχι και δη παραδεκτά, προκύπτει αποκλειστικά από τα πρακτικά του δικαστηρίου, που κατ' άρθρο 142 παρ. 3 του ΚΠΔ, αποδεικνύουν όλα όσα αναγράφονται σε αυτά ΅έχρι να διορθωθούν ΅ε τη νό΅ι΅η διαδικασία ή ωσότου προσβληθούν για πλαστότητα.
Επίσης, αν το δικαστήριο αρνηθεί την άσκηση κάποιου νομίμου δικαιώ΅ατος στον κατηγορού΅ενο ή δεν απαντήσει σε υποβληθέν παραδεκτά αίτημα αυτού, τότε ιδρύεται λόγος αναιρέσεως για έλλειψη ακρόασης, σύ΅φωνα ΅ε το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Β' και 170 παρ. 2 ΚΠΔ.
Στην προκειμένη περίπτωση, ο αναιρεσείων Χ. Ξ. με τους πρώτο και δεύτερο λόγους της κρινόμενης αναιρέσεώς του, προβάλλει ως λόγους αναιρέσεως, ακυρότητα της διαδικασίας ελλείψει ακροάσεως και έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας της προσβαλλόμενης 171/2012 καταδικαστικής αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Δυτικής Στερεάς Ελλάδας και δη διότι το δικαστήριο, σιγή απέρριψε, χωρίς απάντηση και χωρίς καμία αιτιολογία το σαφές και ορισμένο αίτημα αναβολής που υπέβαλε παραδεκτά στο ακροατήριο. Από τα πρακτικά της προσβαλλόμενης 171/2012 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, (σελ. 5-6) προκύπτουν τα εξής: Μετά την κατάθεση του μάρτυρος τελωνειακού υπαλλήλου Δ. Β., που κατέθεσε σχετικά με την εκδικαζόμενη πλαστογραφία και λαθρεμπορία εισαχθέντος από τον κατηγορούμενο αυτοκινήτου και περιστατικά σε βάρος αυτού, ο συνήγορος υπεράσπισης του πρώτου κατηγορουμένου Χ. Ξ., έλαβε το λόγο και "προέβαλε τρία αιτήματα στηριζόμενος στα όσα ανέφερε εξεταζόμενος ο μάρτυρας Δ. Β., και ειδικότερα ζήτησε πρώτον να κληθεί η Τ. να καταθέσει όσον αφορά στην επανέκδοση της άδειας κυκλοφορίας, δεύτερον να κληθεί αρμόδιος υπάλληλος από το τελωνείο ο οποίος να βεβαιώσει αν η μεταφρασμένη άδεια από την Ιταλία, την οποία αμφισβήτησε ο κ. Β., είναι αυτό που κατατίθεται στο τελωνείο για να βγουν πιστοποιητικά και τρίτον, αφού ανέφερεν (ο δικηγόρος) ότι στη Λάρισα εκτελωνίστηκε όμοιο αυτοκίνητο με 5.000 ευρώ, ζήτησε να ληφθεί αυτό υπόψη ως αντιδιαστολή στην αμφισβήτηση του κ. Β. για τη διαδικασία του εκτελωνισμού του αυτοκινήτου του πελάτη του". Από τα ίδια πρακτικά προκύπτει ότι αμέσως μετά την υποβολή του παραπάνω αιτήματος αναβολής, η πληρεξουσία δικηγόρος της πολιτικής αγωγής ζήτησε την απόρριψη, ο εισαγγελέας της έδρας, επιφυλάχθηκε να απαντήσει κατά τη διάρκεια της δίκης, στη συνέχεια εξελίχθηκε και περατώθηκε η όλη διαδικασία και μετά καταδικαστική πρόταση του εισαγγελέα, χωρίς αναφορά στο παραπάνω αίτημα αναβολής, το δικαστήριο με το αιτιολογικό της άνω αποφάσεώς του, χωρίς καμία αναφορά ή απάντηση στο παραπάνω υποβληθέν αίτημα αναβολής της δίκης για κρείσσονες αποδείξεις, κατέληξε σε καταδικαστική κρίση και καταδίκασε τους δύο κατηγορουμένους, τη δεύτερη κατηγορουμένη Β. Ε., υπάλληλο της Διεύθυνσης Μεταφορών Αγρινίου για παράβαση καθήκοντος και τον αναιρεσείοντα δεύτερο κατηγορούμενο, α) για ηθική αυτουργία σε παράβαση καθήκοντος της δεύτερης κατηγορουμένης Β. Ε., που κατά την ταξινόμηση εισαχθέντος από Γερμανία αυτοκινήτου εξέδωσε μη έγκυρη άδεια κυκλοφορίας αυτού, με πλαστογραφημένα από τον πρώτο δικαιολογητικά και χωρίς καταβολή των νόμιμων δασμολογικών επιβαρύνσεων και β) επίσης τον αναιρεσείοντα, για λαθρεμπορία του εν λόγω αυτοκινήτου που αυτός εισήγαγε από τη Γερμανία και για πλαστογραφία μετά χρήσεως των δικαιολογητικών ταξινόμησης- εκτελωνισμού του αυτοκινήτου αυτού. Επομένως προκύπτει από τα παραπάνω, ότι ενώ υποβλήθηκε στο ακροατήριο από το συνήγορο υπεράσπισης του πρώτου κατηγορουμένου, νυν μόνου αναιρεσείοντος, παραδεκτά σαφές και ορισμένο αίτημα αναβολής της δίκης, για κρείσσονες αποδείξεις για να κληθούν συγκεκριμένοι μάρτυρες τελωνειακοί υπάλληλοι για να καταθέσουν και δώσουν διευκρινίσεις επί συγκεκριμένων ζητημάτων του εκτελωνισμού του εισαχθέντος και εκτελωνισθέντος αυτοκινήτου, το δικαστήριο, ουδόλως απάντησε, σιγή δε και χωρίς καμία αιτιολογία απέρριψε αυτό, με αποτέλεσμα να επέλθει ακυρότητα της διαδικασίας για έλλειψη ακρόασης του κατηγορουμένου από τη μη απάντηση στο αίτημα αυτό. Ήτοι είναι βάσιμοι και πρέπει να γίνουν δεκτοί οι από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Β' και Δ' του ΚΠΔ, πρώτος και δεύτερος, λόγοι αναιρέσεως, με τους οποίους προβάλλεται η αναφερόμενη πλημμέλεια του Εφετείου, η έλλειψη ακρόασης και η έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας της προσβαλλόμενης απόφασης, όσον αφορά το εν λόγω υποβληθέν και σιγή απορριφθέν αίτημα αναβολής. Μετά από αυτά, και ενώ παρέλκει η έρευνα των λοιπών λόγων αναιρέσεως, πρέπει να γίνει δεκτή η κρινόμενη αίτηση αναιρέσεως, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση, όσον αφορά μόνον τον αναιρεσείοντα κατηγορούμενο, στο πρόσωπο του οποίου αφορούν και αρμόζουν αποκλειστικά οι ανωτέρω λόγοι αναιρέσεως, κατ' άρθρο 469 ΚΠΔ, και να παραπεμφθεί η υπόθεση, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 519 του ΚΠΔ, για νέα συζήτηση στο ίδιο δικαστήριο, του οποίου η σύνθεση είναι δυνατή από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που είχαν δικάσει προηγουμένως.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί εν μέρει την υπ' αριθμόν 171/2012 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Δυτικής Στερεάς Ελλάδας, όσον αφορά μόνο τον αναιρεσείοντα Χ. Ξ. του Α.. Και
Παραπέμπει την υπόθεση, κατά το άνω αναιρούμενο μέρος της, για νέα συζήτηση στο ίδιο δικαστήριο, συντιθέμενο από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που είχαν δικάσει προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 4 Δεκεμβρίου 2012.
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 5 Δεκεμβρίου 2012.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ