Θέμα
Ερημοδικία , Επανάληψη συζήτησης, Αποδεικτικό επίδοσης.
Περίληψη:
Προϋποθέσεις για το παραδεκτό της αίτησης αναίρεσης ερήμην απόφασης. Η ερήμην οριστική απόφαση του Εφετείου υπόκειται σε αναίρεση, εφόσον δεν μπορεί να προσβληθεί με ανακοπή ερημοδικίας και κατά συνέπεια, όταν απορρίπτεται έφεση διαδίκου κατά πρωτόδικης απόφασης λόγω της ερημοδικίας του (ως ανυποστήρικτη), για το επιτρεπτό της άσκησης αναίρεσης πρέπει να προκύπτει από τα στοιχεία της δικογραφίας ότι η απόφαση αυτή δεν είναι (πλέον) προσβλητή με ανακοπή ερημοδικίας. Δεδομένου ότι, εν προκειμένω, δεν προκύπτει ότι κατά τον χρόνο της άσκησης της αναίρεσης η προσβαλλομένη ερήμην απόφαση δεν υπέκειτο σε ανακοπή ερημοδικίας, αφού δεν προσκομίζεται αποδεικτικό επίδοσης της προσβαλλόμενης απόφασης ή σχετική βεβαίωση του αρμόδιου γραμματέα περί μη άσκησης του ενδίκου αυτού μέσου, πρέπει να διαταχθεί η επανάληψη της συζήτησης. (Διατάσσει επανάληψη της συζήτησης ).
Αριθμός 765/2018
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Β2' Πολιτικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Πηνελόπη Ζωντανού, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Απόστολο Παπαγεωργίου - Εισηγητή, Γεώργιο Μιχολιά, Θεόδωρο Τζανάκη και Νικόλαο Πιπιλίγκα, Αρεοπαγίτες.
Συνεδρίασε δημόσια στο Κατάστημά του, στις 16 Ιανουαρίου 2018, με την παρουσία και της γραμματέως Αγγελικής Ανυφαντή, για να δικάσει την εξής υπόθεση μεταξύ:
Του αναιρεσείοντος: Ελληνικού Δημοσίου, νόμιμα εκπροσωπούμενου από τον Υπουργό Οικονομικών και ήδη από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων, ως εκπροσώπου του Δημοσίου, που κατοικοεδρεύει στην Αθήνα, το οποίο εκπροσωπήθηκε από την Μαρία Παπίδα, Πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, με δήλωση κατ' άρθρο 242 παρ. 2 του Κ.Πολ.Δ, που δεν κατέθεσε προτάσεις.
Των αναιρεσιβλήτων: 1) Δ. Α. του Γ., 2)…, και 32) Β. Τ. του Σ., oι οποίοι εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Δημήτριο Βασιλείου, που κατέθεσε προτάσεις.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 10/6/2009 αγωγή των ήδη αναιρεσιβλήτων και λοιπών προσώπων που δεν είναι διάδικοι στη δίκη αυτή, που κατατέθηκε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 894/2011 του ίδιου Δικαστηρίου και 4807/2013 του Εφετείου Αθηνών. Κατά της απόφασης αυτής ασκήθηκαν δύο αιτήσεις αναιρέσεις και εκδόθηκε η 389/2015 απόφαση του Β1 Τμήματος του Αρείου Πάγου, που τις συνεκδίκασε και αναίρεσε την 4807/2013 απόφαση του Εφετείου Αθηνών και παρέπεμψε την υπόθεση στο ίδιο δικαστήριο συγκροτούμενο από άλλους δικαστές για περαιτέρω εκδίκαση. Κατόπιν αυτής εκδόθηκε η 2980/2016 απόφαση του Δικαστηρίου τούτου, την αναίρεση της οποίας ζητεί το αναιρεσείον Ελληνικό Δημόσιο με την από 9/3/2017 αίτησή του. Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο πληρεξούσιος των αναιρεσιβλήτων ζήτησε την απόρριψη της αίτησης και την καταδίκη του αντιδίκου μέρους στη δικαστική δαπάνη του.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Με την κρινόμενη από 8-3-2017 με αριθμ. καταθ 1663/9-2-2017 αίτηση αναίρεσης προσβάλλεται η 2980/2016 απόφαση του Εφετείου Αθηνών, η οποία εκδόθηκε κατόπιν της 398/2015 απόφασης του Αρείου Πάγου, που αναίρεσε την 4807/2013 απόφαση του Εφετείου Αθηνών και παρέπεμψε την υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση στο ίδιο Εφετείο με σύνθεση από άλλους δικαστές. Με την προσβαλλόμενη απόφαση απορρίφθηκε από το Εφετείο παραπομπής η έφεση του εναγομένου Ελληνικού Δημοσίου και ήδη αναιρεσείοντος κατά της 894/2011 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, ως ανυποστήρικτη λόγω της ερημοδικίας του, επειδή δεν παρέστη κανονικά, λόγω μη υπογραφής των προτάσεών του από την πληρεξούσια δικηγόρο του.
Κατά το άρθρο 553 παρ. 1 ΚΠολΔ, αναίρεση επιτρέπεται μόνο κατά των αποφάσεων, οι οποίες δεν μπορούν να προσβληθούν με ανακοπή ερημοδικίας και έφεση. Οι προθεσμίες δε της ανακοπής ερημοδικίας και της αναίρεσης είναι διαδοχικές, δηλαδή η προθεσμία της αναίρεσης κινείται, μόλις εκπνεύσει η προθεσμία της ανακοπής ερημοδικίας. Έτσι, οι ερήμην οριστικές αποφάσεις, του εφετείου καθίστανται τελεσίδικες και, έκτοτε, συνεπώς, μπορεί να ασκηθεί κατ' αυτών αναίρεση, μόνον όταν έπαυσαν να υπόκεινται σε ανακοπή ερημοδικίας, είτε διότι παρήλθε η 15νθήμερη προθεσμία από την επίδοσή τους, είτε διότι ο ερημοδικασθείς παραιτήθηκε από το ασκηθέν ένδικο μέσο της ανακοπής ή του δικαιώματος προς άσκηση του (ΚΠολΔ 503 παρ. 1). Η απόδειξη της τελεσιδικίας γίνεται με την προσκόμιση των σχετικών εκθέσεων επίδοσης ή με τη βεβαίωση του δικαστικού επιμελητή στο δικόγραφο που εκδόθηκε, σε συνδυασμό με βεβαίωση της γραμματείας του δικαστηρίου, ότι δεν ασκήθηκε ένδικο μέσο, διαφορετικά η αίτηση αναίρεσης απορρίπτεται αυτεπάγγελτα, ως απαράδεκτη (ΑΠ 801/2017, ΑΠ 609/2017, ΑΠ 285/2017, ΑΠ 1097/2014). Αν δεν συνομολογείται ή δεν αποδεικνύεται η τελεσιδικία της προσβαλλόμενης με αναίρεση απόφασης (με την προσκομιδή αποδεικτικών επίδοσής της ή πιστοποιητικού του αρμόδιου γραμματέα κ.λπ.) τότε η αναίρεση απορρίπτεται ως απαράδεκτη κατ' αυτεπάγγελτη έρευνα του δικαστηρίου (ΑΠ 801/2017, ΑΠ 285/2017, ΑΠ 375/2013). Τέλος, κατά το άρθρο 254 παρ.1 εδ. α' του ΚΠολΔ, όπως ισχύει μετά το άρθρο 9 του Ν. 2915/2001 και εφαρμόζεται και στη δίκη για την αναίρεση (ΚΠολΔ 573 παρ. 1), το δικαστήριο μπορεί να διατάξει την επανάληψη της συζήτησης στο ακροατήριο, η οποία έχει κηρυχθεί περατωμένη, όταν κατά τη μελέτη της υπόθεσης ή τη διάσκεψη παρουσιάζονται κενά ή αμφίβολα σημεία που χρειάζονται συμπλήρωση ή επεξήγηση (ΑΠ 801/2017, ΑΠ 609/2017, ΑΠ 338/2017, ΑΠ 285/2017). Στην προκειμένη περίπτωση, από την επισκόπηση της προσβαλλόμενης απόφασης και των διαδικαστικών εγγράφων, προκύπτουν τα ακόλουθα: Η προσβαλλόμενη 2980/2016 απόφαση του Εφετείου Αθηνών, που δημοσιεύθηκε στις 6-12-2016 και εκδόθηκε μετά την έκδοση της 398/2015 απόφασης του Αρείου Πάγου, που αναίρεσε την 4807/2013 απόφαση του Εφετείου Αθηνών και παρέπεμψε την υπόθεση για περαιτέρω εκδίκαση στο ίδιο Εφετείο, απέρριψε ως ανυποστήρικτη την έφεση του εκκαλούντος -εναγομένου και ήδη αναιρεσείοντος Ελληνικού Δημοσίου κατά της 894/2011 απόφασης του Μονομελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, λόγω της ερημοδικίας αυτού, επειδή το αναιρεσείον δεν παρέστη κανονικά, λόγω μη υπογραφής των προτάσεών του από την πληρεξούσια δικηγόρο του. Όμως, δεν προκύπτει αν, κατά το χρόνο άσκησης της κρινόμενης αίτησης αναίρεσης (9-3-2017), είχε καταστεί τελεσίδικη η προσβαλλόμενη απόφαση ως προς το ερημοδικασθέν αναιρεσείον, μη υποκείμενη σε ανακοπή ερημοδικίας, αποδεικνυομένου τούτου, με προσκομιδή αποδεικτικών επίδοσης της προσβαλλόμενης ή με προσκομιδή της προσβαλλόμενης με σχετική βεβαίωση του δικαστικού επιμελητή επ' αυτής και πιστοποιητικό του Γραμματέα του Δικαστηρίου που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση περί άσκησης ή μη ανακοπής ερημοδικίας κατ' αυτής ή κατ' άλλο τυχόν νόμιμο τρόπο (όπως με την νομότυπη παραίτηση από το δικαίωμα άσκησης ανακοπής ερημοδικίας). Συνακόλουθα, κατά τη μελέτη και διάσκεψη της υπόθεσης παρουσιάστηκαν τα εν λόγω κενά και αμφίβολα σημεία, αναφορικά με τη συνδρομή ή όχι της απαιτούμενης κατά νόμο τελεσιδικίας της προσβαλλόμενης απόφασης (εξεταζομένου τούτου και αυτεπαγγέλτως), τα οποία χρειάζονται συμπλήρωση και διευκρίνιση. Το αναιρεσείον απλώς επικαλείται επίδοση σ' αυτό από τους αναιρεσιβλήτους της προσβαλλόμενης απόφασης στις 10-2-2017, χωρίς όμως να προσκομίζει σχετικό αποδεικτικό επίδοσης και πιστοποιητικό του Γραμματέα του δικαστηρίου περί μη άσκησης ανακοπής ερημοδικίας κατά αυτής. Επομένως, πρέπει να διαταχθεί η επανάληψη της συζήτησης στο ακροατήριο, προκειμένου να προσκομισθούν, με επιμέλεια του αναιρεσείοντος, τα προαναφερόμενα έγγραφα, από τα οποία να προκύπτει ότι η προσβαλλόμενη απόφαση είχε καταστεί τελεσίδικη ως προς αυτό.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Διατάσσει την επανάληψη της συζήτησης στο ακροατήριο της από 8-3-2017 με αριθμό κατάθεσης 1663/9-2-2017 για αναίρεση της υπ' αριθμ. 2980/2016 απόφασης του Εφετείου Αθηνών, με σκοπό να προσκομισθούν, με επιμέλεια του αναιρεσείοντος, τα αναφερόμενα στο σκεπτικό έγγραφα.
ΚΡΙΘΗΚΕ και αποφασίστηκε στην Αθήνα στις 13 Φεβρουαρίου 2018.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΕ στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση, στο ακροατήριό του, στις 24 Απριλίου 2018.
Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ