Θέμα
Αιτιολογίας ανεπάρκεια, Αλλοδαπού παράνομη μεταφορά, Συνέργεια.
Περίληψη:
Προώθηση λαθρομεταναστών. Άμεση συυνέργεια στην άνω πράξη. Αναίρεση για έλλειψη αιτιολογίας και εκ πλαγίου παράβαση.
ΑΡΙΘΜΟΣ 2353/2007
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
E΄ ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Ηρακλή Κωνσταντινίδη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Κωνσταντίνο Κούκλη, Ελευθέριο Νικολόπουλο - Εισηγητή, Αναστάσιο Λιανό και Βιολέττα Κυτέα, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 21 Σεπτεμβρίου 2007, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αντώνιου Μύτη (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Ευδοκίας Φραγκίδη, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου ...., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Ζήση Κωνσταντίνου, περί αναιρέσεως της 150/2006 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Ιωαννίνων. Με συγκατηγορούμενο τον .......
Το Τριμελές Εφετείο Ιωαννίνων, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ΄ αυτή, και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 3 Ιουλίου 2006 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1309/2006.
Αφού άκουσε Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναίρεσης ως απαράδεκτη, άλλως, εάν κριθεί παραδεκτή, να απορριφθεί ως αβάσιμη.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι. ΄Ελλειψη της απαιτούμενης από τα άρθρα 93 παρ. 3 Συντάγματος και 139 Κ.Π.Δ. ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, που ιδρύει λόγο αναιρέσεως της αποφάσεως κατά το άρθρο 510 παρ.1 στοιχ. Δ΄ του Κ.Π.Δ., υπάρχει, όταν δεν εκτίθενται σε αυτήν με πληρότητα, σαφήνεια και χωρίς αντιφάσεις τα πραγματικά περιστατικά, στα οποία στηρίχτηκε η κρίση του δικαστηρίου για τη συνδρομή των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος, οι αποδείξεις που τα θεμελίωσαν και οι νομικοί συλλογισμοί, με τους οποίους έγινε η υπαγωγή των πραγματικών περιστατικών που αποδείχτηκαν στην ουσιαστική ποινική διάταξη που εφαρμόστηκε. Για την ύπαρξη τέτοιας αιτιολογίας: α) Είναι επιτρεπτή η αλληλοσυμπλήρωση του αιτιολογικού με το διατακτικό, που αποτελούν ενιαίο σύνολο β) Αρκεί να αναφέρονται τα αποδεικτικά μέσα γενικώς κατά το είδος τους, χωρίς να απαιτείται να εκτίθεται τί προέκυψε από καθένα από αυτά, ούτε είναι απαραίτητη η αξιολογική συσχέτιση και σύγκριση των διαφόρων αποδεικτικών μέσων και των μαρτυρικών καταθέσεων μεταξύ τους ή να προσδιορίζεται ποιό βαρύνει περισσότερο για το σχηματισμό της δικαστικής κρίσης. Απαιτείται μόνο να προκύπτει ότι το Δικαστήριο έλαβε υπόψη και συνεκτίμησε όλα τα αποδεικτικά στοιχεία, για το σχηματισμό της δικανικής του πεποίθησης, και όχι μόνο μερικά από αυτά. Εξάλλου περίπτωση εσφαλμένης εφαρμογής ουσιαστικής ποινικής διάταξης, που ιδρύει λόγο αναίρεσης κατά το άρθρο 510 παρ.1 στοιχ.Ε΄ του Κ.Π.Δ., συντρέχει όχι μόνον όταν το δικαστήριο δεν υπάγει σωστά τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία έχει δεχθεί, στη διάταξη που εφαρμόστηκε, αλλά και όταν η διάταξη αυτή παραβιάστηκε εκ πλαγίου, για το λόγο ότι έχουν εμφιλοχωρήσει στο πόρισμα της αποφάσεως, που περιλαμβάνεται στο συνδυασμό του διατακτικού προς το σκεπτικό και ανάγεται στα στοιχεία και την ταυτότητα του εγκλήματος, ασάφειες, αντιφάσεις ή λογικά κενά, με αποτέλεσμα να καθίσταται ανέφικτος ο έλεγχος από τον ΄Αρειο Πάγο της ορθής ή μη εφαρμογής του νόμου, οπότε η απόφαση στερείται νόμιμης βάσης.
ΙΙ. Κατά το άρθρο 55 παρ.1 του ισχύοντος κατά τον προκείμενο κρίσιμο χρόνο Ν.2910/2001 " Πλοίαρχοι ή κυβερνήτες πλοίου..... και οδηγοί κάθε είδους μεταφορικού μέσου που μεταφέρουν από το εξωτερικό στην Ελλάδα αλλοδαπούς, που δεν έχουν δικαίωμα εισόδου στο ελληνικό έδαφος ή στους οποίους έχει απαγορευθεί η είσοδος για οποιαδήποτε αιτία, καθώς και αυτοί που τους προωθούν στο εσωτερικό της χώρας, ή διευκολύνουν την μεταφορά ή προώθησή τους, ή εξασφαλίζουν σε αυτούς κατάλυμα για απόκρυψη, τιμωρούνται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους και χρηματική ποινή ενός εκατομμυρίου έως πέντε εκατομμυρίων δραχμών για κάθε μεταφερόμενο πρόσωπο..... Συνιστά επιβαρυντική περίπτωση και επιβάλλεται φυλάκιση τουλάχιστον δύο ετών και χρηματική ποινή πέντε εκατομμυρίων έως οκτώ εκατομμυρίων δραχμών για κάθε μεταφερόμενο άτομο, αν η μεταφορά ενεργείται κατ' επάγγελμα ή με σκοπό το παράνομο κέρδος, ή αν ο υπαίτιος είναι δημόσιος υπάλληλος ή τουριστικός ή ναυτιλιακός ή ταξιδιωτικός πράκτορας ή είναι υπότροπος". Εξάλλου, από την διάταξη του άρθρου 46 παρ. 1β΄ Π.Κ., στην οποία ορίζεται ότι, με την ποινή του αυτουργού, τιμωρείται όποιος με πρόθεση παρέσχε άμεση συνδρομή στον δράστη κατά τη διάρκεια αυτής της πράξης και στην εκτέλεση της κύριας πράξης, συνάγεται, ότι άμεσος συνεργός είναι εκείνος, που, με πρόθεση, παρέχει άμεση συνδρομή στον αυτουργό κατά την εκτέλεση και την διάρκεια της κύριας πράξης κατά τέτοιο τρόπο, ώστε, χωρίς αυτήν την συνδρομή, δεν θα ήταν με βεβαιότητα δυνατή η τέλεση του εγκλήματος υπό τις περιστάσεις που διαπράχθηκε, ενώ ο δόλος του άμεσου συνεργού περιλαμβάνει την θέληση ή αποδοχή για άμεση υποστήριξη του εκτελούντος την κύρια πράξη και την γνώση της συγκεκριμένης πράξης, στην οποία παρέχει την συνδρομή του, καθώς και ότι η τελευταία παρέχεται κατά την εκτέλεση της ίδιας πράξης. Τέλος, κατά το άρθρο 49 παρ.2 του Π.Κ οι ιδιαίτερες ιδιότητες ή σχέσεις ή άλλες περιστάσεις που επιτείνουν, μειώνουν ή αποκλείουν την ποινή λαμβάνονται υπόψη μόνον για εκείνο τον συμμέτοχο στον οποίο υπάρχουν.
Στην προκείμενη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφαση, το κατ΄ έφεση δικάσαν Τριμελές Εφετείο Ιωαννίνων δέχθηκε, κατά την αναιρετικά ανέλεγκτη ουσιαστική κρίση του, ότι από τα κατ' είδος αναφερόμενα αποδεικτικά μέσα αποδείχθησαν τα ακόλουθα: "... Ότι κατά τον αναφερόμενο στο διατακτικό τόπο και χρόνο, ο πρώτος κατηγορούμενος κατελήφθη από αστυνομικά όργανα του Τ.Σ.Φ Άρτας να μεταφέρει με το υπ' αριθμ. .. ..... αυτοκίνητο ιδιοκτησίας του δευτέρου συγκατηγορουμένου του, προωθώντας στο εσωτερικό της χώρας από την Κακαβιά Ιωαννίνων όπου τους είχε παραλάβει προς την Αθήνα, τέσσερις Αλβανούς υπηκόους που αναφέρονται στο διατακτικό της παρούσας, οι οποίοι στερούνταν ταξιδιωτικών εγγράφων και άδειας παραμονής. Στην πράξη του αυτή προέβη με σκοπό να ποριστεί εισόδημα, αφού συμφώνησε την είσπραξη 4.000 ευρώ από τους μεταφερόμενους, γεγονός το οποίο εγνώριζε ο δεύτερος κατηγορούμενος ήτοι ότι ο πρώτος θα προέβαινε στην ως άνω πράξη με το αυτοκίνητο που του παραχώρησε αυτός (δεύτερος)....". Στη συνέχεια των παραδοχών αυτών, η ίδια προσβαλλόμενη απόφαση κήρυξε ένοχο τον αναιρεσείοντα κατηγορούμενο για την από πρόθεση παροχή άμεσης συνδρομής κατ' επάγγελμα στον συγκατηγορούμενό του ..... και επέβαλε σ' αυτόν ποινή φυλακίσεως δύο (2) ετών και χρηματική ποινή 20.000 ευρώ για κάθε μεταφερόμενο αλλοδαπό και συνολικά ποινή φυλάκιση τριών (3) ετών και έξι (6) μηνών και χρηματική ποινή 35.000 ευρώ. Με αυτά τα οποία, ως προς τον αναιρεσείοντα κατηγορούμενο ....., δέχθηκε το Τριμελές Εφετείο Ιωαννίνων, δεν διέλαβε την κατά το Σύνταγμα και το νόμο ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία στην προσβαλλόμενη απόφασή του και στέρησε αυτήν νομίμου βάσεως ώστε να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος της ορθής εφαρμογής των προπαρατεθεισών διατάξεων. Ειδικότερα, δεν παρατίθενται πραγματικά περιστατικά και οι σκέψεις με βάση τις οποίες πείσθηκε και κατέληξε στο αποδεικτικό πόρισμα ότι ο κατηγορούμενος γνώριζε για την από τον συγκατηγορούμενό του παράνομη προώθηση στο εσωτερικό της χώρας των τεσσάρων Αλβανών λαθρομεταναστών, αλλά αρκείται μόνο στο γεγονός της κυριότητας του αυτοκινήτου από τον κατηγορούμενο και στην παραχώρηση αυτού στον διενεργήσαντα την μεταφορά. Περαιτέρω, ενόψει του ότι κατά τον νόμο η συνδρομή του άμεσου συνεργού πρέπει να παρέχεται κατά την τέλεση και κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης της πράξης από τον αυτουργό, δεν εξειδικεύεται ούτε ο τόπος ούτε ο χρόνος και οι λοιπές περιστάσεις κατά τον οποίο παρέδωσε το αυτοκίνητό του στον συγκατηγορούμενό του, έτσι ώστε να κριθεί η μορφή της συμμετοχής του στο έγκλημα για την οποία καταδικάσθηκε. Τέλος, στο διατακτικό της, η απόφαση καταδικάζει τον αναιρεσείοντα κατηγορούμενο με την επιβαρυντική περίσταση της κατ' επάγγελμα τέλεσης, χωρίς στο σκεπτικό της να διαλαμβάνει σκέψεις περί συνδρομής και στο πρόσωπο του κατηγορουμένου της άνω επιβαρυντικής περίστασης, την οποία δέχεται για τον αυτουργό της πράξης.
Συνεπώς, η αίτηση αναιρέσεως με την οποία αποδίδονται στην προσβαλλόμενη απόφαση οι κατά το άρθρο 510 παρ.1 στοιχ. Δ΄και Ε΄ αιτιάσεις της έλλειψης αιτιολογίας και της εσφαλμένης ερμηνείας και εφαρμογής του νόμου είναι βάσιμη και πρέπει να γίνει δεκτή.
Μετά από αυτά, πρέπει ως προς τον αναιρεσείοντα να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση και παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση στο δικαστήριο που την εξέδωσε, το οποίο θα συγκροτηθεί από δικαστές άλλους από εκείνους οι οποίοι δίκασαν προηγουμένως (άρθρο 519 Κ.Π.Δ.)
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την υπ' αριθμ. 150/2006 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Ιωαννίνων, ως προς μόνον τον κατηγορούμενο ......
Παραπέμπει κατά τούτο την υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο δικαστήριο, το οποίο θα συγκροτηθεί από δικαστές άλλους από εκείνους οι οποίοι δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 28 Σεπτεμβρίου 2009. Και
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 20 Δεκεμβρίου 2007.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ