Θέμα
Αιτιολογίας ανεπάρκεια, Έγγραφα, Καθυστέρηση αποδοχών εργαζομένου.
Περίληψη:
Παράβαση ΑΝ 690/1945. Στοιχειοθέτηση του εγκλήματος αυτού. Επάρκεια αιτιολογίας καταδικαστικής απόφασης. Έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας λόγω μη ανάγνωσης και λήψης υπόψη από το Δικαστήριο κρισίμου εγγράφου προσκομισθέντος από τον κατηγορούμενο. Αναίρεση καταδικαστικής απόφασης και παραπομπή υπόθεσης για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο.
Αριθμός 1389/2010
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Στ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Δημήτριο Πατινίδη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Νικόλαο Κωνσταντόπουλο, Παναγιώτη Ρουμπή-Εισηγητή, Χριστόφορο Κοσμίδη και Κυριακούλα Γεροστάθη, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 4 Μαΐου 2010, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αθανασίου Κατσιρώδη (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Πελαγίας Λόζιου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου ..., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Χρήστο Νάστο, περί αναιρέσεως της 973/2009 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λαρίσης.
Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Λαρίσης, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 9 Ιουλίου 2009 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1359/09.
Αφού άκουσε
Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η κρινόμενη από 9-7-2009 αίτηση του..., για αναίρεση της υπ' αριθμ. 973/2009 απόφασης του Τριμελούς Εφετείου (Πλημμελημάτων) Λάρισας, ασκήθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα. Επομένως είναι παραδεκτή και πρέπει να εξετασθεί περαιτέρω.
Η ανωτέρω προσβαλλόμενη απόφαση, όπως προκύπτει από την επιτρεπτή επισκόπηση όλων των εγγράφων της δικογραφίας από τον Άρειο Πάγο για την έρευνα του παραδεκτού και βασίμου των λόγων της κρινόμενης αίτησης αναίρεσης, εκδόθηκε μετ' αναίρεση με την υπ' αρ. 1817/2008 απόφαση του Δικαστηρίου τούτου- της υπ' αριθμ. 3487/2007 προγενέστερης αποφάσεως του Τριμελές Πλημμελειοδικείου Λάρισας. Με την προσβαλλόμενη απόφαση έχει καταδικασθεί ο αναιρεσείων για το έγκλημα του άρθρου μόνον ΑΝ 690/1945 κατ' εξακολούθηση σε φυλάκιση τεσσάρων (4) μηνών, που έχει ανασταλεί η εκτέλεσή της για τρία (3) έτη.
Έλλειψή της από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠΔ απαιτούμενης ειδικής και εμπεριστα-τωμένης αιτιολογίας της καταδικαστικής απόφασης, η οποία ιδρύει λόγο αναίρεσης από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ ΚΠΔ, υπάρχει, όταν δεν εκτίθενται σ' αυτήν, με πληρότητα, σαφήνεια και χωρίς αντιφάσεις τα πραγματικά περιστατικά, που προέκυψαν από τη διαδικασία, σχετικά με την αποδιδόμενη στον κατηγορούμενο αξιόποινη πράξη, τα αποδεικτικά μέσα από τα οποία συνήγαγε το δικαστήριο τα περιστατικά αυτά και οι σκέψεις με τις οποίες έκρινε ότι υπάρχουν αποδείξεις για την ενοχή του κατηγορουμένου. Για την ύπαρξη τέτοιας αιτιολογίας είναι επιτρεπτή η αλληλοσυμπλήρωση του αιτιολογικού με το διατακτικό που αποτελούν ενιαίο σύνολο και αρκεί να αναφέρονται τα αποδεικτικά μέσα γενική κατά το είδος τους, χωρίς να εκτίθεται τι προέκυψε χωριστά από το καθένα από αυτά. Ούτε είναι απαραίτητη η αξιολογική συσχέτιση και σύγκριση των διαφόρων αποδεικτικών μέσων και των μαρτυρικών καταθέσεων μεταξύ τους, ούτε απαιτείται να προσδιορίζεται ποιο βαρύνει περισσότερο για το σχηματισμό της δικαστικής κρίσης. Απαιτείται μόνο να προκύπτει ότι το δικαστήριο έλαβε υπόψη και συνεκτίμησε για το σχηματισμό της δικανικής του πεποίθησης όλα τα αποδεικτικά στοιχεία και όχι μερικά μόνο απ' αυτά κατ' επιλογή, όπως αυτό επιβάλλεται από τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 177 παρ. 1 και 178 ΚΠΔ (Ολ ΑΠ 1/2005). Εξάλλου, από τη διάταξη του άρθρου 364 παρ. 1 ΚΠΔ προκύπτει ότι είναι υποχρεωτική η ανάγνωση των εγγράφων που υπέβαλε ο κατηγορούμενος κατά τη διάρκεια της αποδεικτικής διαδικασίας. Αν το δικαστήριο αρνηθεί την άσκηση του δικαιώματος αυτού συνκατηγορούμενο ή δεν απαντήσει, τότε ιδρύεται λόγος αναίρεσης για έλλειψη ακρόασης, σύμφωνα με το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. β' και 170 παρ. 2 ΚΠΔ. Η έλλειψη όμως ακρόασης προϋποθέτει υποβολή έγγραφης ή προφορικής αίτησης ή πρότασης, που συνοδεύεται με την άσκηση του δικαιώματος αυτού που παρέχεται στον κατηγορούμενο από το νόμο, η υποβολή δε αυτή πρέπει να προκύπτει από τα πρακτικά της συνεδρίασης, χωρίς να επιτρέπεται προσβολή τους για πλαστότητα ή διορθωσή τους κατά τη διαδικασία του άρθρου 145 ΚΠΔ (ΑΠ 786/2009).
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από το σκεπτικό σε συνδυασμό με το διατακτικό της προσβαλλόμενης υπ' αρ. 973/2009 απόφασής τους τα οποία ως ενιαίο σύνολο παραδεκτώς αλληλοσυμπληρώνονται, το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Λάρισα, δέχθηκε κατά την ανέλεγκτη περί τα πράγματα κρίση του, μετά από εκτίμηση και αξιολόγηση των εγγράφων που διαβάστηκαν στο ακροατήριο, των μαρτυριών των μαρτύρων κατηγορίας και υπερασπίσεως που εξετάσθηκαν ένορκα στο ακροατήριο αποδείχθηκε και το Δικαστήριο πείστηκε ότι: "Ο κατηγορούμενος, κατά τα χρονικά διαστήματα από Οκτώβριος έως και Δεκέμβριο του 2003 και από 1-1-2004 έως 31-5-2004 με περισσότερες πράξεις που συνιστούν εξακολούθηση του ιδίου εγκλήματος, ως πρόεδρος και νόμιμος εκπρόσωπος της εργοδότριας εταιρίας "ΟΛΥΜΠΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΟ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΚΑΛΑΘΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ", δεν κατέβαλε εμπρόθεσμα στον εργαζόμενο ...., τον οποίο απασχόλησε ως καλαθοσφαιριστή με μισθό, τις οφειλόμενες από τη μεταξύ τους σχέση εργασίας αποδοχές και χορηγίες, που ανέρχονται στο συνολικό ποσό των 26.760 ευρώ και συγκεκριμένα δεν κατέβαλε το υπόλοιπο των δεδουλευμένων αποδοχών Οκτωβρίου και Δεκεμβρίου 2003, που ανέρχεται στο ποσό των 940 ευρώ και 2.345 ευρώ, αντίστοιχα, καθώς και τις δεδουλευμένες αποδοχές των μηνών Ιανουαρίου, Φεβρουαρίου, Μαρτίου, Απριλίου και Μαΐου του 2004, που ανέρχονται στο ποσό των 4.695 ευρώ μηνιαίως, καθόσον είχε συμφωνηθεί να καταβληθούν από την πρώτη στον μηνυτή σε δέκα ισόποσες δόσεις αρχής γενομένης από τον μήνα Αύγουστο και μάλιστα το πρώτο 15νήμερο κάθε μηνός και είχαν καταβληθεί οι δόσεις μέχρι το Δεκέμβριο πλην των ανωτέρω ποσών για τους μήνες αυτούς και δεν κατεβλήθησαν οι ανωτέρω δεδουλευμένες αποδοχές για τους υπόλοιπους μήνες που ανερχόταν στα ανωτέρω ποσά που συμφωνήθηκαν. Το γεγονός ότι το ποσό των 27.000 ευρώ είχε συμφωνηθεί με ιδιωτικό συμφωνητικό, το οποίο δεν επικυρώθηκε από το αρμόδιο αθλητικό όργανο, καθιστά μεν άκυρη ως προ το ποσό αυτό την εργασιακή σχέση, πλην όμως δεν απαλλάσσει την εργοδότρια από την ευθύνη της για την καταβολή του ποσού αυτού, σύμφωνα με τις διατάξεις για τον αδικαιολόγητο πλουτισμό, άλλωστε είναι κανόνας της κοινής πείρας ότι με τον τρόπο αυτό λειτουργούν τα αθλητικά σωματεία (ΚΑΕ και ΠΑΕ) στις συμφωνίες τους με τους αθλητές. Επομένως, ο κατηγορούμενος πρέπει να κηρυχθεί ένοχος, όπως και πρωτοδίκως, για παράβαση του άρθρου μόνον του ΑΝ 690/1945, που είναι γνήσιο έγκλημα παραλείψεως και τελείται ευθύς ως ο υπόχρεος παραλείψει να καταβάλει στο δικαιούχο την οφειλόμενη αμοιβή της εργασίας".
Στη συνέχεια το ως άνω Δικαστήριο κήρυξε ένοχο τον αναιρεσείοντα για το προαναφερόμενο έγκλημα που δέχθηκε ότι τελούσε κατ' εξακολούθηση και με την παραδοχή του αυτοτελούς ισχυρισμού του περί της συνδρομή στο πρόσωπο του της ελαφρυντικής περίστασης του άρθρου 84 παρ. 2α του ΠΚ του επέβαλε ποινή φυλάκισης την εκτέλεση της οποίας ανέστειλε για τρία έτη.
Με βάση όμως τις παραπάνω παραδοχές το Δικαστήριο της ουσίας δεν διέλαβε ούτε στο σκεπτικό ούτε και στο διατακτικό της προσβαλλόμενης απόφασής του την απαιτούμενη από τις αναφερόμενες διατάξεις του Συντάγματος και του ΚΠΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, αφού δεν εκθέτει σ' αυτήν με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία αποδείχθηκαν από την ακροαματική διαδικασία και συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση του άνω εγκλήματος για το οποίο καταδικάσθηκε ο αναιρεσείων και ειδικότερα δεν προκύπτει αν το Δικαστήριο έλαβε υπόψη του και συναξιολόγησε με τα λοιπά αποδεικτικά στοιχεία την από 11-8-2007 σύμβαση παροχής αθλητικών υπηρεσιών που είχε καταρτισθεί μεταξύ του εργαζομένου - καλαθοσφαιριστή ... και της εκπροσωπούμενης από τον αναιρεσείοντα εργοδότριας εταιρίας "ΟΛΥΜΠΙΑ ΣΩΜΑΤΕΙΑ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΛΑΡΙΣΑΣ - ΚΑΛΑΘΟΣΦΑΙΡΙΚΗ ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΤΑΙΡΙΑ, που επικυρώθηκε από τις υποκειμενικές της εργοδότριας αθλητικές αρχές (έγγραφο που προσκόμισε στο Δικαστήριο της ουσίας και ζήτησε την ανάγνωσή του ο αναιρεσείων) ή έλαβε υπόψη του μόνο το ταυτόχρονο (από 11-8-2003) ιδιωτικό συμφωνητικό μεταξύ των ίδιων συμβαλλομένων, που δεν κατατέθηκε όμως στα αρμόδια αθλητικά όργανα και δεν επικυρώθηκε από αυτά, όντας, κατά τις παραδοχές του Δικαστηρίου της ουσίας ανίσχυρο, αλλά παρέχον δικαίωμα στον ως άνω καλαθοσφαιριστή για πρόσθετες αμοιβές, πλέον εκείνων που αναφέρονται στο πρώτο έντυπο επικυρωμένο - επίσημο συμφωνητικό που χρησιμοποιείται για την κατάρτιση τέτοιων συμβάσεων. Έτσι το Δικαστήριο της ουσίας προέβη σε επιλεκτική αξιολόγηση των αποδεικτικών στοιχείων, χωρίς να δικαιολογεί τη μη λήψη υπόψη ετέρων και μάλιστα με διαφορετικό περιεχόμενο εγγράφων και με ενισχυμένη αποδεικτική δύναμη, που στην προκειμένη περίπτωση έχει το από 11-8-2003 ιδιωτικό συμφωνητικό σύμβασης εργασίας.
Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, οι από το άρθρο 510 παρ. 1 περ. Β και Δ λόγοι αναίρεσης με τους οποίους πλήττεται η προσβαλλόμενη απόφαση για έλλειψη ακρόασης του κατηγορουμένου στο ακροατήριο και για έλλειψη της απαιτούμενης ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας πρέπει να γίνουν δεκτοί ως κατ' ουσίαν βάσιμοι. Ύστερα από όλα αυτά, πρέπει να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση και να παραπεμφθεί (εκ νέου) η υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο ου την εξέδωσε, αφού είναι δυνατή η σύνθεσή του από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως (άρθρο 519 ΚΠΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την υπ' αριθμ. 973/2009 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείο Λάρισας. Και
Παραπέμπει την υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, συγκροτούμενο από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 17 Ιουνίου 2010. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 9 Ιουλίου 2010.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ