Θέμα
Αναιρέσεως απαράδεκτο, Προθεσμία, Εισαγγελέας Αρείου Πάγου, Δυσφήμηση συκοφαντική, Τύπος.
Περίληψη:
Πράξη συκοφαντική δυσφήμιση δια του τύπου. Αίτηση αναιρέσεως. Προθεσμία 10ήμερη. Αρχίζει από την καταχώρηση της αποφάσεως στο ειδικό βιβλίο. Ειδικά όταν ασκείται με δήλωση που επιδίδεται στον Εισαγγελέα είναι 20ήμερη. Συντέμνεται στο ήμισυ όταν το έγκλημα τελείται δια του τύπου. Πώς και πότε προ-βάλλονται οι λόγοι ανωτέρας βίας που δικαιολογούν εκπρόθεσμη άσκηση του ενδίκου μέσου (ΑΠ 411/2003, ΑΠ 886/2008). Απόρριψη απαράδεκτης αιτήσεως που ασκήθηκε εκπροθέσμως χωρίς να προβάλλεται λόγος ανωτέρας βίας. Η μεταγενέστερη προβολή του, ενώ ήταν γνωστός όταν ασκήθηκε η αναίρεση, είναι απαράδεκτη.
ΑΡΙΘΜΟΣ 2237/2009
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
ΣΤ' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ - ΣΕ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Δημήτριο Πατινίδη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Χαράλαμπο Παπαηλιού, Παναγιώτη Ρουμπή, Γεώργιο Μπατζαλέξη - Εισηγητή και Χριστόφορο Κοσμίδη, Αρεοπαγίτες.
Με την παρουσία και του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Παναγιώτη Νικολούδη (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Πελαγίας Λόζιου.
Συνήλθε σε Συμβούλιο στο Κατάστημά του στις 20 Οκτωβρίου 2009, προκειμένου να αποφανθεί για την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου Χ, που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Στυλιανό Μπαμπά, περί αναιρέσεως της υπ' αριθμ. 2321/2009 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών. Με πολιτικώς ενάγοντες τους: 1. Ψ1 και Ψ2.
Το Τριμελές Εφετείο Αθηνών, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί τώρα την αναίρεση της απόφασης αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 13 Μαΐου 2009 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 807/2009.
Έπειτα ο Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Παναγιώτης Νικολούδης εισήγαγε για κρίση στο Συμβούλιο τη σχετική δικογραφία με την πρόταση του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Βασιλείου Μαρκή με αριθμό 232/26.6.2009, στην οποία αναφέρονται τα ακόλουθα:
Εισάγω στο Δικαστήριό σας την προκειμένη ποινική δικογραφία και εκθέτω τα εξής:
Ι. Το Τριμελές Εφετείο Αθηνών, ως δευτεροβάθμιο δικαστήριο, με την 2321/18-3-2009 απόφαση καταδίκασε σε συνολική ποινή φυλάκισης επτά (7) μηνών τον κατηγορούμενο Χ, για συκοφαντική δυσφήμηση κατά συρροή δια του τύπου. Ο κατηγορούμενος ήταν παρών κατά την εκδίκαση της υπόθεσης και η παραπάνω απόφαση καταχωρίστηκε καθαρογραμμένη στο ειδικό βιβλίο του Εφετείου Αθηνών στις 24-4-2009 (βλ. απόφαση και από 20-5-2009 υπηρεσιακή βεβαίωση). Στις 13-5-2009 επιδόθηκε στην Εισαγγελία του Αρείου Πάγου η από 13-5-2009 δήλωση με την οποία ο κατηγορούμενος Χ, άσκησε αναίρεση κατά της παραπάνω καταδικαστικής αποφάσεως (βλ. αναίρεση και σχετική βεβαίωση χρόνου επίδοσης).
ΙΙ. Η παραπάνω αναίρεση πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη, κατ'άρθρον 476 § 1 Κ.Π.Δ., ως εκπρόθεσμη. Γιατί από το συνδυασμό των διατάξεων του άρθρου 473 ΚΠΔ και του άρθρου μόνου παράγραφος 3 του Ν.2243/1994, προκύπτει ότι η προθεσμία για την άσκηση αναίρεσης κατά καταδικαστικής απόφασης για αδίκημα που διαπράχθηκε δια του Τύπου είναι δεκαήμερη και αρχίζει, σε περίπτωση που ο κατηγορούμενος ήταν παρών κατά την έκδοση της απόφασης, από την καταχώρηση της απόφασης στο ειδικό βιβλίο (βλ. ΑΠ 294/2007). Στην προκειμένη περίπτωση η αναίρεση ασκήθηκε στις 13-5-2009, ενώ η καταχώρηση έγινε στις 24-4-2009 και ο κατηγορούμενος αναιρεσείων ήταν παρών κατά την έκδοση της απόφασης. Είναι λοιπόν σαφές ότι η αναίρεση ασκήθηκε μετά την παρέλευση της νόμιμης προθεσμίας των δέκα (10) ημερών, αφού η καταδίκη αφορούσε έγκλημα που τελέστηκε δια του Τύπου και δεδομένου ότι στην αναίρεση δεν αναφέρεται οτιδήποτε που να δικαιολογεί την εκπρόθεσμη άσκησή της, πρέπει η αναίρεση αυτή να απορριφθεί ως απαράδεκτη και να επιβληθούν τα δικαστικά έξοδα στον εγκαλούντα (άρθρα 476 § 1, 485 § 1, 583 Κ.Π.Δ.).
Για τους λόγους αυτούςΠροτείνω
Ι. Να απορριφθεί ως απαράδεκτη η από 13-5-2009 αναίρεση του κατηγορουμένου Χ, κατά της με αριθμό 2321/2009 καταδικαστικής απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών και
ΙΙ. Να επιβληθούν τα δικαστικά έξοδα στον αναιρεσείοντα. Αθήνα 22 Ιουνίου 2009
Ο Αντεισαγγελέας του Αρείου ΠάγουΒασίλειος Μαρκής
Αφού άκουσε τον Αντεισαγγελέα, που αναφέρθηκε στην παραπάνω εισαγγελική πρόταση και έπειτα αποχώρησε, και αφού διαπιστώθηκε από την επί του φακέλου της δικογραφίας σημείωση του Γραμματέα της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου, ότι ειδοποιήθηκε, νομίμως και εμπροθέσμως, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 476 παρ. 1 ΚΠΔ, ο αντίκλητος του αναιρεσείοντος,
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι. Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 473 παρ. 1, 2 και 507 παρ. 1 εδ. α` του ΚΠΔ, προκύπτει ότι η προθεσμία για την άσκηση του ένδικου μέσου της αναίρεσης, όταν ο κατηγορούμενος είναι παρών κατά την απαγγελία τελεσίδικης απόφασης και διαμένει στην ημεδαπή, είναι δέκα ημέρες και αρχίζει από την καταχώριση της απόφασης καθαρογραμμένης στο ειδικό βιβλίο του άρθρου 473 παρ. 3 του πιο πάνω Κώδικα, αν δε η αναίρεση ασκηθεί με δήλωση που επιδίδεται στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, η προθεσμία αυτή είναι 20 ημέρες, η οποία, προκειμένου περί εγκλήματος που τελέσθηκε δια του τύπου, συντέμνεται στο ήμισυ (άρθρο μόνο παρ. 3 Ν 2243/1994) και αρχίζει από την κατά τα άνω καταχώρηση της προσβαλλομένης αποφάσεως. Εξάλλου, κατά το άρθρο 476 παρ.1 του ΚΠοινΔ, όταν το ένδικο μέσο ασκήθηκε από πρόσωπο που δεν έχει το δικαίωμα ή εναντίον απόφασης ή βουλεύματος, για τα οποία δεν προβλέπεται, ή ασκήθηκε εκπροθέσμως, το αρμόδιο να κρίνει επ' αυτού Συμβούλιο ή Δικαστήριο (σε συμβούλιο), μετά από πρόταση του Εισαγγελέα και, αφού ακούσει τους τυχόν εμφανισθέντες διαδίκους, καλούμενους προς τούτο, κηρύσσει το ένδικο μέσο απαράδεκτο και διατάσσει την εκτέλεση του προσβληθέντος βουλεύματος ή αποφάσεως και την καταδίκη στα έξοδα εκείνου που άσκησε το ένδικο μέσο. Περαιτέρω, κατά τη γενική αρχή του δικαίου, κατά την οποία ουδείς υποχρεούται στα αδύνατα, είναι επιτρεπτή η εκπρόθεσμη άσκηση του ενδίκου μέσου, όταν συντρέχει λόγος ανωτέρας βίας ή ανυπερβλήτου κωλύματος. Στην περίπτωση όμως αυτή εκείνος που ασκεί το ένδικο μέσο οφείλει, όπως συνάγεται από τα άρθρα 474 παρ.2 και 509 του Κ.Π.Δ., να διαλάβει στη έκθεση ή δήλωση, κατά περίπτωση, ασκήσεώς του περιστατικά ανωτέρας βίας ή ανυπερβλήτου κωλύματος, τα οποία ήταν γνωστά σ αυτόν όταν άσκησε την αναίρεση, καθώς και τα αποδεικτικά μέσα που αποδεικνύουν τα περιστατικά αυτά, διαφορετικά το ένδικο μέσο είναι εκπρόθεσμο και απορρίπτεται ως απαράδεκτο. Εκ του λόγου όμως αυτού δεν παραβιάζεται το, κατ άρθρο 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ, δικαίωμα του κατηγορουμένου για δίκαιη δίκη και δη της ασκήσεως ενδίκου μέσου και προσφυγής σε ανώτερου βαθμού δικαστήριο, αφού η απαίτηση να διαλαμβάνονται οι λόγοι ανωτέρας βίας ή ανυπερβλήτου κωλύματος, που δικαιολογούν την εκπρόθεσμη άσκηση στο δικόγραφο του ενδίκου μέσου επιβάλλεται από λόγους ορθού χειρισμού της υποθέσεως και συγκεκριμένα για να έχει το Δικαστήριο ολοκληρωμένη εικόνα περί του παραδεκτού ή μη της ασκήσεως αυτού, η έρευνα του οποίου και προηγείται της κατ ουσία κρίσεως των λόγων του και να δυνηθεί ο Εισαγγελέας να εκτιμήσει τους προβαλλόμενους λόγους ανωτέρας βίας ή ανυπερβλήτου κωλύματος και να προτείνει σχετικώς, στο πλαίσιο της διαδικασίας που αναφέρθηκε του άρθρου 476 παρ. 1 ΚΠΔ. Εάν όμως εκείνος που ασκεί το ένδικο μέσο αγνοούσε, κατά την άσκησή του, το λόγο ανωτέρας βίας ή ανυπερβλήτου κωλύματος, μπορεί να τον προτείνει και μεταγενεστέρως μέχρι τη συζήτηση του ενδίκου μέσου στο ακροατήριο και, όταν το δικαστήριο συνεδριάζει ως Συμβούλιο, κατά το άρθρο 476 παρ.2 του Κ.Π.Δ., ενώπιόν του αν εμφανισθεί σ` αυτό ή με υπόμνημα (ΑΠ 411/2003).
ΙΙ. Στην κρινόμενη περίπτωση η προσβαλλομένη με την αναίρεση 2321/2009 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών που εκδόθηκε με την παρουσία του αναιρεσείοντος, ο οποίος και κηρύχθηκε ένοχος του αδικήματος της συκοφαντικής δυσφημήσεως που τελέσθηκε δια του τύπου. Η απόφαση αυτή καταχωρήθηκε καθαρογραμμένη στο ειδικό βιβλίο στις 24-4-2009 με αριθμό καταχωρήσεως 2828 (βλ. από 20-5-2009 υπηρεσιακή βεβαίωση της Γραμματέως του οικείου τμήματος του Εφετείου). Η αίτηση αναιρέσεως ασκήθηκε στις 13-5-2009 με δήλωση που επιδόθηκε στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου (βλ. επισημείωση επί του αντιγράφου της του διενεργήσαντος την επίδοση δικαστικού επιμελητή και καταχώρηση επ αυτής του 4006/13-5-2009 αριθμού πρωτοκόλλου της Εισαγγελείας του Αρείου Πάγου), δηλαδή μετά την πάροδο της κατά νόμο 10ημερης εν προκειμένω, κατά τα λεχθέντα στην νομική σκέψη, προθεσμίας από την καταχώρηση της προσβαλλομένης αποφάσεως στο οικείο βιβλίο. Ο αναιρεσείων δεν προβάλλει, με τη δήλωση αναιρέσεως, κάποιο λόγο ανωτέρας βίας ή ανυπερβλήτου κωλύματος, που να δικαιολογεί την εκπρόθεσμη άσκηση της. Το πρώτο, κατά τη διαδικασία του άρθρου 476 παρ. 1 ΚΠΔ, κατά την οποία και παραστάθηκε δια του πληρεξουσίου δικηγόρου του, προφορικώς, αλλά και με το υπόμνημά του, ισχυρίζεται ότι, από λόγο ανωτέρας βίας και δη αιφνίδια ασθένεια του πληρεξουσίου δικηγόρου του, που επισυνέβη στις 30-4-2009 και τον υποχρέωσε να παραμείνει κλινήρης επί 10ήμερο, δεν μπόρεσε να ασκήσει εμπροθέσμως την αναίρεση. Ο ισχυρισμός αυτός, ανεξάρτητα του αν αποτελεί ή όχι λόγο ανωτέρας βίας ή ανυπερβλήτου κωλύματος, που να δικαιολογεί την εκπρόθεσμη άσκηση του ενδίκου μέσου, η ασθένεια του πληρεξουσίου δικηγόρου, ενόψει του ότι ο επικαλούμενος ως άνω λόγος, ήταν γνωστός κατά τον χρόνο που ασκήθηκε η αναίρεση, έπρεπε, σύμφωνα με αυτά που εκτέθηκαν στην νομική σκέψη, να προβληθεί με την δήλωση αναιρέσεως, απαραδέκτως δε προβλήθηκε μεταγενέστερα και δεν μπορεί να ληφθεί υπόψη, ούτε να αξιολογηθεί από το Δικαστήριο. Κατ' ακολουθία των ανωτέρω, η κρινόμενη αίτηση αναιρέσεως πρέπει να απορριφθεί ως απαράδεκτη και να καταδικασθεί ο αναιρεσείων στα δικαστικά έξοδα (άρθρα 476 παρ.1 και 583 παρ.1 ΚΠοινΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 13-5-2009 αίτηση αναιρέσεως του Χ, κατά της με αριθ. 2321/2009 απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών. Και.
Καταδικάζει τον αναιρεσείοντα στα δικαστικά έξοδα, που ανέρχονται σε διακόσια είκοσι (220) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε στην Αθήνα στις 17 Νοεμβρίου 2009. Και,
Εκδόθηκε στην Αθήνα στις 20 Νοεμβρίου 2009.-
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ