Θέμα
Αναιρέσεως απαράδεκτο, Ανήλικοι εγκληματίες, Αναμορφωτικά μέτρα.
Περίληψη:
Ανήλικοι κατά τον ΠΚ. Άρθρα 121 παρ. παρ. 1, 2, 122 παρ. 2. Ποία τα αναμορφωτικά μέτρα.. 127 παρ. 1 ΠΚ. Πότε ποινικός σωφρονισμός. Οι αποφάσεις του δικαστηρίου των ανηλίκων που επιβάλλουν αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα δεν υπόκεινται σε έφεση (ένδικα μέσα), διότι δεν είναι καταδικαστικές. Απαράδεκτη η αναίρεση κατ’ αποφάσεως που τα επέβαλε.
ΑΡΙΘΜΟΣ 961/2009
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
E' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Κωνσταντίνο Κούκλη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Βασίλειο Λυκούδη, Ελευθέριο Νικολόπουλο, Αναστάσιο Λιανό και Βιολέττα Κυτέα - Εισηγήτρια, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 20 Φεβρουαρίου 2009, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Φώτιου Μακρή (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Ευδοκίας Φραγκίδη, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου ..., που παραστάθηκε με τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Δημήτριο Μπόλη, περί αναιρέσεως της 131/2008 αποφάσεως του Τριμελούς Δικαστηρίου Ανηλίκων Αθηνών. Με πολιτικώς ενάγουσα την ..., που παραστάθηκε με τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Θεμιστοκλή Σοφό.
Το Τριμελές Δικαστήριο Ανηλίκων Αθηνών, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 14 Οκτωβρίου 2008 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1702/2008.
Αφού άκουσε Τους πληρεξουσίους δικηγόρους των διαδίκων, που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατ' άρθρα Π.Κ. 121 παρ. 1 "Στο κεφάλαιο αυτό με τον όρο ανήλικοι νοούνται αυτοί που, κατά το χρόνο τέλεσης της πράξης, έχουν ηλικία μεταξύ του ογδόου και του δέκατου ογδόου έτους της ηλικίας τους συμπληρωμένων". Παρ.2 "Οι ανήλικοι υποβάλλονται σε αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα ή σε ποινικό σωφρονισμό σύμφωνα με τις διατάξεις των επόμενων άρθρων", 122 παρ. 1 "Αναμορφωτικά μέτρα είναι α)... δ) ή ανάθεση της επιμέλειας του ανηλίκου σε προστατευτικές εταιρίες ή σε ιδρύματα ανηλίκων ή σε επιμελητές ανηλίκων" ...127 παρ. 1 Αν το δικαστήριο ερευνώντας τις περιστάσεις υπό τις οποίες τελέστηκε η πράξη και την όλη προσωπικότητα του ανηλίκου που έχει συμπληρώσει το δέκατο τρίτο έτος της ηλικίας του κρίνει ότι είναι αναγκαίος ο ποινικός σωφρονισμός για να συγκρατηθεί από την τέλεση νέων αξιοποίνων πράξεων, τον καταδικάζει σε περιορισμό σε ειδικό κατάστημα κράτησης νέων". Εκ των διατάξεων των άνω άρθρων προκύπτει ότι στο ποινικό δίκαιο των ανηλίκων όσον αφορά τους ποινικώς υπευθύνους εφήβους ισχύει το μονιστικό ή μονοπολικό σύστημα, προβλέπεται, δηλαδή, η επιβολή από το δικαστήριο στον έφηβο δράστη μέτρου ή ποινής, ή αρχή δε ή το σύστημα δικαστικού μονισμού παρέχει στα μέτρα προβάδισμα, τα οποία δεν απαγγέλλονται ποτέ συμπληρωματικά προς την ποινή. Δηλαδή τα αναμορφωτικά και τα θεραπευτικά μέτρα συνιστούν αυτοτελείς κατηγορίες των εννόμων συνεπειών του ποινικού δικαίου ανηλίκων, είναι μέτρα ασφαλείας sui generis ή αναπληρωματικά της ποινής και δεν υπάγονται στην αρχή της ενοχής? αντί γι' αυτήν ισχύει στα μέτρα ή βασική αρχή της αναλογικότητος, κατά την οποίαν επέρχεται ένας περιορισμός των αναμορφωτικών μέτρων όχι μόνον μέσω των προσωπικών συνθηκών του δράστου, αλλά και μέσω της βαρύτητας της πράξεως. Κατ' ακολουθίαν όλων αυτών, η απόφαση που επιβάλλει αναμορφωτικά ή θεραπευτικά μέτρα είναι αθωωτική και όχι καταδικαστική, αφού τοιαύτη, είναι η απόφαση που κηρύσσει ενοχή και επιβάλλει ποινή, στην περίπτωση δε απαγγελίας τοιούτων μέτρων δεν γεννάται θέμα καταδίκης έστω και αν οι δικαστικές αποφάσεις που τα επιβάλλουν καταγράφονται στο ποινικό μητρώο, κατά το άρθρο 574 παρ. 1 περ. ε' Κ.Π.Δ. Δι' ό και οι αποφάσεις του δικαστηρίου ανηλίκων, οι οποίες τα επιβάλλουν δεν μπορούν να προσβληθούν με ένδικα μέσα. Περαιτέρω κατ' άρθρα ΚΠΔ 463 εδ. α' ένδικο μέσο μπορεί να ασκήσει μόνο εκείνος που ο νόμος του δίνει ρητά αυτό το δικαίωμα, 504 παρ. 1 εδ. α' "Όταν ο νόμος δεν ορίζει ειδικά κάτι άλλο, αίτηση αναίρεσης επιτρέπεται μόνο κατά της απόφασης που όπως απαγγέλθηκε, δεν προσβάλλεται με έφεση και κατά της απόφασης του δευτεροβαθμίου δικαστηρίου που εκδόθηκε ύστερα από άσκηση έφεσης, αν με τις αποφάσεις αυτές το δικαστήριο αποφάνθηκε τελειωτικά για την κατηγορία ή αν έπαυσε οριστικά ή κήρυξε απαράδεκτη την ποινική δίωξη (άρθρ. 370) και 505 παρ. 1 στοιχ. α' ο κατηγορούμενος μπορεί να ζητήσει την αναίρεση της καταδικαστικής αποφάσεως. Τέλος κατ' άρθρο 476 παρ. 1 σε συνδυασμό με άρθρο 513 παρ. 1 ΚΠΔ όταν η αναίρεση, ησκήθη από πρόσωπο που δεν είχε το δικαίωμα ή εναντίον αποφάσεως (ή βουλεύματος) για τα οποία δεν προβλέπεται το δικαστήριο του Αρείου Πάγου απορρίπτει την αίτηση αναιρέσεως ως απαράδεκτη. Στην προκειμένη περίπτωση με την πληττομένη απόφαση υπ' αριθμ. 131/2008 του Τριμελούς Δικαστηρίου Ανηλίκων Αθηνών ο αναιρεσείων ..., γεννηθείς την 28/8/1987, εκρίθη ότι ετέλεσε βιασμό από κοινού με έτερον, την 10/1/2005, ήτοι ότε δεν είχε συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας του και ανετέθη η επιμέλειά του στην υπηρεσία επιμελητών ανηλίκων για δύο (2) έτη. Ούτως η απόφαση αυτή δεν υπόκειται μεν εις έφεση αλλά και δεν είναι καταδικαστική, κατά τα εις την μείζονα σκέψη εκτεθέντα και ο άνω κατηγορούμενος δεν δικαιούται εις άσκηση αναιρέσεως κατ' αυτής. Εντεύθεν και η κρινομένη αίτηση αναιρέσεως είναι απαράδεκτη και ως τοιαύτη απορριπτέα. Ο αναιρεσείων πρέπει να καταδικασθεί στα δικαστικά έξοδα (άρθρο 583 παρ. 1 ΚΠΔ) και στη δικαστική δαπάνη της πολιτικώς εναγούσης (άρθρ. 183, 176 ΚΠΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 14/10/2008 αίτηση του ..., για αναίρεση της υπ' αριθμ. 131/2008 αποφάσεως του Τριμελούς Δικαστηρίου Ανηλίκων Αθηνών. Και
Καταδικάζει τον αναιρεσείοντα στα δικαστικά έξοδα εξ ευρώ διακοσίων είκοσι (220) και στη δικαστική δαπάνη της πολιτικώς εναγούσης εξ ευρώ πεντακοσίων (500).
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 6 Μαρτίου 2009. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 3 Απριλίου 2009.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ