Θέμα
Αιτιολογίας ανεπάρκεια, Αποδεικτικά μέσα, Μάρτυρες.
Περίληψη:
Αιτιολογία καταδικαστικής αποφάσεως. Πρέπει να αναφέρονται τα αποδεικτικά μέσα κατ' είδος γενικώς, χωρίς να απαιτείται τι προέκυψε από το καθένα ούτε ποιο βαραίνει περισσότερο. Όταν η απόφαση αναφέρει μόνο μάρτυρες κατηγορίας, χωρίς να αναφέρει όμως και τους μάρτυρες υπεράσπισης οι οποίοι όπως προκύπτει από τα πρακτικά εξητάσθησαν, δηλαδή έχει αιτιολογία διότι δεν είναι βέβαιο ότι το δικαστήριο τους έλαβε υπ' όψη. Αναιρεί και παραπέμπει.
Αριθμός 2444/2009
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ε' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Κωνσταντίνο Κούκλη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Χαράλαμπο Δημάδη, Βιολέττα Κυτέα-Εισηγήτρια, Γεώργιο Αδαμόπουλο και Αικατερίνη Βασιλακοπούλου-Κατσαβριά, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 6 Νοεμβρίου 2009, με την παρουσία του Αντεισαγγελέως του Αρείου Πάγου Αναστασίου Κανελλοπούλου (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Ευδοκίας Φραγκίδη, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος-κατηγορουμένου ..., που εκπροσωπήθηκε από την πληρεξουσία δικηγόρο του Αλεξάνδρα Μαύρου-Τσάκου, για αναίρεση της 160/2009 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Βεροίας.
Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Βεροίας, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων-κατηγορούμενος, ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 29 Μαΐου 2009 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1025/2009.
Αφού άκουσε
Την πληρεξουσία δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να γίνει δεκτή η προκειμένη αίτηση αναιρέσεως.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η καταδικαστική απόφαση έχει την απαιτουμένη από τις διατάξεις των άρθρων 93 § 3 του Συντάγματος και 139 ΚΠΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, η έλλειψη της οποίας ιδρύει λόγον αναιρέσεως εκ του άρθρου 510 § 1 στοιχ. Δ' ιδίου Κώδικος, όταν αναφέρονται σ' αυτή με σαφήνεια πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία απεδείχθησαν από την ακροαματική διαδικασία και από τα οποία το δικαστήριο που την εξέδωσε συνήγαγε την ύπαρξη των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος για το οποίο κατεδικάσθη ο κατηγορούμενος, τα αποδεικτικά μέσα από τα οποία προέκυψαν τα περιστατικά αυτά και οι νομικοί συλλογισμοί με βάση τους οποίους έγινε η υπαγωγή των περιστατικών στην εφαρμοσθείσα ουσιαστική ποινική διάταξη. Δια την ύπαρξη τοιαύτης αιτιολογίας είναι επιτρεπτή ή αλληλοσυμπλήρωση του αιτιολογικού με το διατακτικό που αποτελούν ενιαίο σύνολο και αρκεί να αναφέρονται τα αποδεικτικά μέσα κατ' είδος γενικώς, χωρίς να εκτίθεται τι προέκυψε χωριστά εξ ενός εκάστου αυτών. Ούτε είναι απαραίτητη η αξιολογική συσχέτιση και σύγκριση των διαφόρων αποδεικτικών μέσων και των μαρτυρικών καταθέσεων μεταξύ των, ούτε απαιτείται να ορίζεται ποίο βαρύνει περισσότερο για τον σχηματισμό της δικαστικής κρίσεως. Απαιτείται μόνο να προκύπτει ότι το δικαστήριο έλαβεν υπ' όψη του και συνεξετίμησε για τον σχηματισμό της δικανικής του πεποιθήσεως όλα τα αποδεικτικά στοιχεία και όχι μόνο μερικά εξ αυτών κατ' επιλογήν, όπως αυτό επιβάλλουν οι διατάξεις των άρθρων 177 § 1 και 178 ΚΠΔ (Ολ. ΑΠ 1/2005). Άλλως ιδρύεται ο άνω αναφερόμενος λόγος αναιρέσεως, διότι η επιλεκτική αναφορά στην απόφαση ορισμένων μόνο αποδεικτικών μέσων κατά το είδος των, από την οποία δημιουργείται όμως αμφιβολία για το εάν ελήφθησαν υπ' όψη και τα λοιπά τοιαύτα, τα οποία ελλιπώς κατά κατηγορίαν αναφέρονται, συνιστά έλλειψη αιτιολογίας. Στην προκειμένη περίπτωση το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Βεροίας με την προσβαλλομένη υπ' αριθμ. 160/2009 απόφασή του κατεδίκασε τον αναιρεσείοντα κατηγορούμενο για παράβαση του άρθρου 71 §§ 3-1 Ν. 998/1979, σε ποινή φυλακίσεως 12 μηνών και χρηματική ποινή 2000 €, την οποίαν ανέστειλεν επί τριετίαν. Για να καταλήξει στην καταδικαστική του κρίση το άνω δικαστήριο έλαβεν υπ' όψη του, όπως κατά λέξη αναφέρει εν αρχή του σκεπτικό "... τα έγγραφα που διαβάστηκαν στο ακροατήριο, τους μάρτυρες κατηγορίας που εξετάσθηκαν ένορκα στο ακροατήριο, σε συνδυασμό με την απολογία του κατηγορουμένου και την υπόλοιπη συζήτηση της υποθέσεως". Δεν αναφέρει όμως πουθενά στην απόφασή του το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Βεροίας ότι έλαβεν υπ' όψη του και συνεξετίμησε τις καταθέσεις των μαρτύρων υπερασπίσεως ...και ..., οι οποίοι (προκύπτει ότι) εξητάσθησαν στο ακροατήριο, ούτω δε καθίσταται αβέβαιο αν οι καταθέσεις αυτών ελήφθησαν υπόψη από το άνω δικαστήριο, αφού ούτε και εις τι σημείο του περιεχομένου του σκεπτικού της αποφάσεως μνημονεύονται. Εντεύθεν η προσβαλλομένη απόφαση, στερείται ως προς την έκθεση των αποδεικτικών μέσων, της ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας και ο σχετικός τρίτος λόγος της κρινομένης αναιρέσεως εκ του άρθρου 510 § 1 στοιχ. Δ' ΚΠΔ είναι βάσιμος και πρέπει, δεκτού γενομένου, να αναιρεθεί η προσβαλλομένη απόφαση, παρελκούσης της ερεύνης των λοιπών λόγων αναιρέσεως. Μετά ταύτα (πρέπει) να παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα κρίση στο ίδιο δικαστήριο, αφού είναι δυνατή η συγκρότησή του από άλλους δικαστάς εκτός εκείνων, οι οποίοι είχαν δικάσει προηγουμένως (άρθρ. 519 ΚΠΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την υπ' αριθμ. 160/2009 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Βεροίας. Και
Παραπέμπει την υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο δικαστήριο, συγκροτηθησόμενο από άλλους δικαστάς.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 18 Νοεμβρίου 2009.
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 17 Δεκεμβρίου 2009.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ