Θέμα
Πληρεξουσιότητα .
Περίληψη:
Με το Ν. 3994/2011 αντικαταστάθηκαν όλες οι διατάξεις του άρθρου 96 ΚΠολΔ ως προς τον τύπο χορήγησης της πληρεξουσιότητας και επεκτάθηκε σε όλα τα δικαστήρια και σε όλες τις διαδικασίες η δυνατότητα χορήγησης της πληρεξουσιότητας με ιδιωτικό έγγραφο, εφόσον η υπογραφή του χορηγήσαντος την πληρεξουσιότητα διαδίκου βεβαιώνεται από δημόσια, δημοτική ή άλλη αρμόδια αρχή ή από δικηγόρο, εντούτοις εισάγεται εξαίρεση για τη διαδικασία ενώπιον του Αρείου Πάγου και στις περιπτώσεις του άρθρου 98 ΚΠολΔ, όπου η πληρεξουσιότητα δίνεται μόνο με συμβολαιογραφική πράξη ή με προφορική δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά ή την έκθεση, χωρίς να εξαιρείται από τη ρύθμιση ακόμη και η περίπτωση, που η πληρεξουσιότητα παρέχεται από Αρχή. Αν ο συστατικός αυτός τύπος δεν τηρηθεί και δεν αποδειχθεί, δεν υπάρχει δικαστική πληρεξουσιότητα και δεν είναι δυνατόν να γίνει λόγος για απόδειξή της με άλλο αποδεικτικό μέσο και οι δικηγόροι, που εμφανίζονται ως δικαστικοί πληρεξούσιοι όλων των διαδίκων, θεωρούνται δικονομικώς απόντες και η συζήτηση ματαιώνεται κατά την ΚΠολΔ 260.
Αριθμός 2041/2014
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
A1' Πολιτικό Τμήμα
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Γεώργιο Χρυσικό, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Αντώνιο Ζευγώλη, Γεώργιο Λέκκα, Πηνελόπη Ζωντανού και Ιωάννη Μαγγίνα, Αρεοπαγίτες.
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕ δημόσια στο ακροατήριό του, στις 6 Οκτωβρίου 2014, με την παρουσία και του Γραμματέα Γεωργίου Φιστούρη για να δικάσει μεταξύ:
Του αναιρεσείοντος: Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία "ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ" που εδρεύει στη Λαμία και εκπροσωπείται νόμιμα, αυτοδικαίως υπεισερχομένου στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της καταργούμενης "ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΣΗΣ ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ" (δυνάμει του άρθρου 283 παρ.2 εδ.3 του Ν.3852/2010), το οποίο εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Ευθύμιο Καραΐσκο με δήλωση κατ' άρθρο 242 παρ. 2 ΚΠολΔ και δεν κατέθεσε προτάσεις.
Του αναιρεσιβλήτου: Νομικού Προσώπου Δημοσίου Δικαίου με την επωνυμία "ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΡΕΥΝΩΝ" που εδρεύει στο Βόλο και εκπροσωπείται νόμιμα, το οποίο εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Βασίλειο Μπρούζο και κατέθεσε προτάσεις.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 11/4/2005 αγωγή του ήδη αναιρεσείοντος και την από 22/12/2004 αγωγή του ήδη αναιρεσιβλήτου, που κατατέθηκαν στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Λαμίας και συνεκδικάστηκαν. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 11/2009 οριστική του ίδιου Δικαστηρίου και 180/2011 του Εφετείου Λαμίας. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητεί το αναιρεσείον με την από 2/1/2014 αίτησή του.
Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν, όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης Ιωάννης Μαγγίνας ανέγνωσε την από 15/9/2014 έκθεσή του, με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη της αίτησης αναίρεσης. Ο πληρεξούσιος του αναιρεσιβλήτου ζήτησε την απόρριψη της αιτήσεως και την καταδίκη του αντίδικου μέρους στη δικαστική δαπάνη.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Από τις διατάξεις των άρθρων 94, 96, 104 και 105 ΚΠολΔ, όπως οι δύο πρώτες αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 7 του ν. 3994/2011, προκύπτει, ότι οι διάδικοι είναι υποχρεωμένοι ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων, εκτός από τα ειρηνοδικεία, εφόσον το αντικείμενο της διαφοράς δεν υπερβαίνει το ποσό των δώδεκα χιλιάδων (12.000) ευρώ, στα ασφαλιστικά μέτρα και για να αποτραπεί επικείμενος κίνδυνος, να έχουν πληρεξούσιο δικηγόρο, του οποίου ο διορισμός γίνεται είτε με συμβολαιογραφική πράξη είτε με προφορική δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά ή στην έκθεση είτε με ιδιωτικό έγγραφο, εφόσον η υπογραφή εκείνου που παρέχει την πληρεξουσιότητα βεβαιώνεται από δημόσια, δημοτική ή άλλη αρμόδια αρχή ή από δικηγόρο. Η πληρεξουσιότητα μπορεί να αφορά ορισμένες ή όλες τις δίκες εκείνου που την παρέχει και πρέπει να αναγράφει τα ονόματα των πληρεξουσίων. Η πληρεξουσιότητα μιας αρχής μπορεί να δοθεί σε δικηγόρο και με έγγραφό της, που περιέχει τα στοιχεία που αναγράφονται παραπάνω. Έτσι με τον παραπάνω νόμο [ν.3994/2011] αντικαταστάθηκαν όλες οι διατάξεις του άρθρου 96 ΚΠολΔ ως προς τον τύπο χορήγησης της πληρεξουσιότητας. Με τη νέα ρύθμιση αφ' ενός απλοποιήθηκε η διαδικασία χορήγησης της πληρεξουσιότητας και αφ' ετέρου επεκτάθηκε σε όλα τα δικαστήρια και σε όλες τις διαδικασίες η δυνατότητα χορήγησης της πληρεξουσιότητας με ιδιωτικό έγγραφο, εφόσον η υπογραφή του χορηγήσαντος την πληρεξουσιότητα διαδίκου βεβαιώνεται από δημόσια, δημοτική ή άλλη αρμόδια αρχή ή από δικηγόρο, ρύθμιση η οποία ίσχυε ήδη στον ΚΠοινΔ (άρθρο 96 παράγραφος 2 εδ. β' και 42 παράγραφος 2 εδ. γ', 465 παράγραφος 1) αλλά και στον ΚΔιοικΔ (άρθρο 30 παράγραφο 2 εδ' β'). Εντούτοις με την τρίτη παράγραφο του άρθρου 96 του ΚΠολΔ, όπου, μετά την αντικατάστασή της με την παράγραφο 3 του άρθρου 7 του παραπάνω νόμου, ορίζεται, ότι "Κατά τη διαδικασία ενώπιον του Αρείου Πάγου και στις περιπτώσεις του άρθρου 98 η πληρεξουσιότητα δίνεται μόνο με συμβολαιογραφική πράξη ή με προφορική δήλωση που καταχωρίζεται στα πρακτικά ή την έκθεση", εισάγεται εξαίρεση για τη διαδικασία ενώπιον του Αρείου Πάγου, όπου λόγω της σοβαρότητας του εκδικαζόμενου ή διατιθέμενου αντικειμένου επιβάλλεται πανηγυρικότητα στον τύπο χορήγησης της πληρεξουσιότητας και αποκλείεται εντεύθεν η χορήγησή της με ιδιωτικό έγγραφο. Μάλιστα το τελευταίο επιτάσσεται αδιαστίκτως, χωρίς να εξαιρείται από τη ρύθμιση ακόμη και η περίπτωση, που η πληρεξουσιότητα παρέχεται από αρχή. Αν ο συστατικός αυτός τύπος δεν τηρηθεί, δεν υπάρχει δικαστική πληρεξουσιότητα και δεν είναι δυνατό να γίνει λόγος για απόδειξή της με άλλο αποδεικτικό μέσο. Μόνον όσον αφορά την εκπροσώπηση του Δημοσίου ή ν.π.δ.δ., όταν αυτή γίνεται από τα μέλη του κύριου προσωπικού του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (Ν.Σ.Κ.), σύμφωνα με το άρθρο 20 παρ. 1 του ν. 3086/2002, τα τελευταία "έχουν από τη θέση τους και χωρίς άλλο αποδεικτικό στοιχείο την πληρεξουσιότητα που απαιτείται από το νόμο, για την παράσταση και υπεράσπιση, ενώπιον όλων των Δικαστηρίων και Αρχών, του Δημοσίου και των οργάνων που το εκπροσωπούν κατά περίπτωση, καθώς και των Νομικών προσώπων και των Ανεξάρτητων Διοικητικών Αρχών, των οποίων η νομική υπηρεσία, σύμφωνα με ειδικές διατάξεις, διεξάγεται από το Ν.Σ.Κ. ή από μέλος του". Σύμφωνα με το άρθρο 104 ΚΠολΔ θεωρείται, ότι υπάρχει πληρεξουσιότητα για τις προπαρασκευαστικές πράξεις και κλήσεις μέχρι την πρώτη συζήτηση στο ακροατήριο, αλλά σε αυτή απαιτείται ρητή πληρεξουσιότητα, της οποίας η ύπαρξη εξετάζεται και αυτεπαγγέλτως από το δικαστήριο και της οποίας η έλλειψη έχει ως αποτέλεσμα να μη γίνεται δεκτός ο εμφανιζόμενος ως δικαστικός πληρεξούσιος και ο διάδικος, που φέρεται ως εκπροσωπούμενος από αυτόν να θεωρείται δικονομικώς απών, με όλες τις συνέπειες τέτοιας απουσίας. Επομένως, αν δεν αποδεικνύεται η παροχή δικαστικής πληρεξουσιότητας, με τον προαναφερόμενο συστατικό τύπο, στους δικηγόρους, που εμφανίζονται ως δικαστικοί πληρεξούσιοι όλων των διαδίκων, αυτοί θεωρούνται δικονομικώς απόντες και η συζήτηση ματαιώνεται, όπως ορίζεται με το άρθρο 260 ΚΠολΔ, ή αν η έλλειψη της πληρεξουσιότητας και η δικονομική από αυτήν απουσία δεν έγινε αντιληπτή κατά τη συζήτηση της υπόθεσης στο ακροατήριο, αλλά διαπιστώθηκε αργότερα κατά τη μελέτη της υπόθεσης ή τη διάσκεψη, η ματαίωση της συζήτησης γίνεται με απόφαση του δικαστηρίου, το οποίο δεν μπορεί να προχωρήσει σε κήρυξη της ακυρότητας των μέχρι τότε διαδικαστικών πράξεων κατά τη διάταξη του πρώτου εδαφίου του άρθρου 104, γιατί η εφαρμογή της διάταξης αυτής προϋποθέτει προσήκουσα δικονομική παράσταση του ενός διαδίκου μέρους. Στην προκειμένη περίπτωση με την κρινόμενη αίτηση αναίρεσης προσβάλλεται η αντιμωλία των διαδίκων εκδοθείσα κατά την τακτική διαδικασία υπ' αριθμό 180/2011 τελεσίδικη απόφαση του Εφετείου Λαμίας, με την οποία έγινε δεκτή τυπικά και κατ' ουσίαν η έφεση του αναιρεσείοντος, εξαφανίσθηκε η εκκαλούμενη απόφαση κατά τα εκεί κεφάλαια και διατάξεις και αφού κρατήθηκε η υπόθεση και δικάσθηκαν κατ' ουσίαν οι εκεί αγωγές των διαδίκων, η μεν αγωγή του αναιρεσείοντος απορρίφθηκε, η δε αγωγή του αναιρεσιβλήτου έγινε δεκτή και υποχρεώθηκε το αναιρεσείον να καταβάλει στο πρώτο το εκεί χρηματικό ποσό. Όμως, ενώπιον του δικαστηρίου του Αρείου Πάγου κατά τη συζήτηση της ένδικης αίτησης αναίρεσης οι δικηγόροι, που εμφανίστηκαν ως δικαστικοί πληρεξούσιοι των διαδίκων, που είναι το μεν αναιρεσείον το ν.π.δ.δ. με την επωνυμία "Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση Φθιώτιδας", στη θέση του οποίου υπεισήλθε το ν.π.δ.δ. με την επωνυμία "Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας", το δε αναιρεσίβλητο το ν.π.δ.δ. με την επωνυμία "Παν/μιο Θεσσαλίας - Επιτροπή Ερευνών", δεν αποδεικνύουν την παροχή σε αυτούς πληρεξουσιότητας από τις παραπάνω αρχές και μάλιστα με τον τύπο που ορίζεται στο άρθρο 96 ΚΠολΔ, ούτε επικαλούνται συμβολαιογραφικά πληρεξούσια έγγραφα. Επομένως, σύμφωνα με όσα προεκτέθηκαν, οι διάδικοι θεωρούνται δικονομικώς απόντες και πρέπει να κηρυχθεί ματαιωμένη η συζήτηση.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Κηρύσσει ματαιωμένη τη συζήτηση.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στην Αθήνα, στις 3 Νοεμβρίου 2014.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στην Αθήνα, στις 10 Νοεμβρίου 2014.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ