Θέμα
Αποδοχές υπερημερίας, Επίδομα εορτών, Επίδομα αδείας.
Περίληψη:
Αναίρεση κατ' αποφάσεως Ειρηνοδικείου ή Πρωτοδικείου που αποφαίνεται επί εφέσεως κατ' αποφάσεως Ειρηνοδικείου. Απαράδεκτοι λόγοι από τους αριθμούς 8, 11 και 19 του άρθρου 559 ΚΠολΔ. Ο από τον αριθμό 1 του άρθρου 560 ΚΠολΔ λόγος δεν προτείνεται επί παραβιάσεως δικονομικών διατάξεων. Παραβίαση του αριθμού 3 του άρθρου 560 ΚΠολΔ , όταν τα πολιτικά δικαστήρια επιληφθούν διαφοράς που έχει υπαχθεί στη διαιτησία. (Απορρίπτει αίτηση αναίρεσης κατά της 44/2013 αποφάσεως του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Θεσπρωτίας).
Αριθμός 594/2015
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Β2’ Πολιτικό Τμήμα
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Γεώργιο Γιαννούλη Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Χριστόφορο Κοσμίδη, Δημήτριο Κόμη, Απόστολο Παπαγεωργίου και Παναγιώτη Κατσιρούμπα Αρεοπαγίτες.
ΣΥΝΗΛΘΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, την 11η Νοεμβρίου 2014, με την παρουσία και της γραμματέως Σπυριδούλας Τζαβίδη, για να δικάσει την εξής υπόθεση μεταξύ:
Του αναιρεσείοντος: ΝΠΙΔ με την επωνυμία "Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης-Αποχέτευσης Ηγουμενίτσας", που εδρεύει στην … και εκπροσωπείται νόμιμα, το οποίο εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο Παναγιώτη Γεωργόπουλο και δεν κατέθεσε προτάσεις.
Του αναιρεσίβλητου: Χ. Α. του Σ. κατοίκου ..., που παραστάθηκε δια της πληρεξούσιας δικηγόρου Ευαγγελίας Κουβέλη και κατέθεσε προτάσεις.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 6-3-2006 αγωγή του αναιρεσίβλητου, που κατατέθηκε στο Ειρηνοδικείο Ηγουμενίτσας. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 58/2007 οριστική του ίδιου Δικαστηρίου, 44/2013 Πολυμελούς Πρωτοδικείου Θεσπρωτίας. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητεί ο αναιρεσείων με την από 15-10-2013 αίτησή του.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης Παναγιώτης Κατσιρούμπας διάβασε την από 31-10-2014 έκθεσή του, με την οποία εισηγήθηκε να απορριφθεί η από 15-10-2013 αίτηση του νπιδ με την επωνυμία "Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης-Αποχέτευσης Ηγουμενίτσας", κατά του Χ. Α. περί αναιρέσεως της υπ’ αριθμ. 44/2013 αποφάσεως του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Θεσπρωτίας. Ο πληρεξούσιος του αναιρεσείοντος ζήτησε την παραδοχή της αίτησης, η πληρεξούσια του αναιρεσίβλητου την απόρριψή της, καθένας δε την καταδίκη του αντιδίκου μέρους στη δικαστική δαπάνη.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο 560 ΚΠολΔ, κατά των αποφάσεων των Ειρηνοδικείων, καθώς και των αποφάσεων των Πρωτοδικείων, που εκδίδονται σε εφέσεις κατά των αποφάσεων των Ειρηνοδικείων, επιτρέπεται αναίρεση μόνο 1) αν παραβιάστηκε κανόνας του ουσιαστικού δικαίου, στον οποίο περιλαμβάνονται και οι ερμηνευτικοί κανόνες των δικαιοπραξιών κ.λπ., 2) αν το δικαστήριο δεν συγκροτήθηκε, όπως ορίζει ο νόμος ή δίκασε ειρηνοδίκης, του οποίου είχε γίνει δεκτή η εξαίρεση, 3) αν το δικαστήριο έχει υπερβεί τη δικαιοδοσία των πολιτικών δικαστηρίων ή δεν είχε καθ’ ύλην αρμοδιότητα, 4) αν παράνομα αποκλείστηκε η δημοσιότητα της διαδικασίας. Όπως προκύπτει από την σαφή διατύπωση των ως άνω διατάξεων, οι λόγοι αναίρεσης κατά των αποφάσεων των Ειρηνοδικείων και των αποφάσεων των Πρωτοδικείων, που εκδίδονται επί εφέσεων κατ’ αποφάσεων των Ειρηνοδικείων, απαριθμούνται περιοριστικά σ’ αυτές, οι οποίες είναι ειδικές, ως προς τους επιτρεπομένους λόγους αναίρεσης κατά των αναφερομένων εκεί αποφάσεων και αποκλείουν την εφαρμογή των διατάξεων του άρθ. 559 ΚΠολΔ, που αναφέρονται στους λόγους αναίρεσης των αποφάσεων των λοιπών δικαστηρίων (ολΑΠ 45/1987). Στην προκείμενη περίπτωση, στην ένδικη, από 6.3.2006 αγωγή του ενώπιον του Ειρηνοδικείου Ηγουμενίτσας, ο ενάγων και ήδη αναιρεσίβλητος, ιστορούσε ότι δυνάμει σύμβασης εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, παρείχε από 16.9.2005 υπηρεσίες χειριστή μηχανημάτων έργων στο εναγόμενο νπιδ με την επωνυμία "Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης- Αποχέτευσης Ηγουμενίτσας" κατά τους ειδικότερους όρους της εν λόγω σύμβασης, την οποία κατήγγειλε το τελευταίο με την από 6.12.2005 καταγγελία, η οποία επιδόθηκε σ’ αυτόν την 15.12.2005. Ότι η καταγγελία είναι άκυρη ως καταχρηστική γιατί έγινε από λόγους εκδίκησης για τη συνδικαλιστική δραστηριότητα που ανέπτυξε, ως πρόεδρος του σωματείου "χειριστών και βοηθών μηχανημάτων έργου Νομού Θεσπρωτίας". Με βάση αυτό το ιστορικό ζήτησε: Κυρίως μεν α) να αναγνωριστεί η ακυρότητα της ως άνω καταγγελίας, β) να υποχρεωθεί το εναγόμενο να αποδέχεται τις υπηρεσίες του με τους ίδιους όρους όπως πριν την καταγγελία, με απειλή χρηματικής ποινής ύψους 50 ευρώ ανά ημέρα και προσωπικής κράτησης διάρκειας έξι (6) μηνών κατά του νομίμου εκπροσώπου του εναγομένου, γ) να υποχρεωθεί το εναγόμενο να του καταβάλει το συνολικό ποσό των 7.626,64 ευρώ για μισθούς υπερημερίας από 6.12.2005 έως και 20.6.2006, δώρο Χριστουγέννων 2005 και αναλογία αποζημίωσης άδειας και επιδόματος άδειας 2005 με βάση τις οικείες διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας, άλλως αυτές του αδικαιολόγητου πλουτισμού, με το νόμιμο τόκο από τότε που κάθε επιμέρους κονδύλιο κατέστη απαιτητό, άλλως από την επίδοση της αγωγής, επικουρικά δε να υποχρεωθεί το εναγόμενο να του καταβάλει: α) 239,60 ευρώ ως αποζημίωση απόλυσης, β) 239,60 ευρώ ως αναλογία αποζημίωσης άδειας 2005 και γ) 119,80 ευρώ ως αναλογία επιδόματος άδειας 2005. Με την 58/2007 οριστική απόφασή του, που εκδόθηκε αντιμωλία των διαδίκων, το Ειρηνοδικείο Ηγουμενίτσας, αφού απέρριψε σχετική ένσταση του εναγομένου περί ελλείψεως δικαιοδοσίας των πολιτικών δικαστηρίων, λόγω συμφωνίας περί υπαγωγής της διαφοράς σε διαιτησία και αφού δέχθηκε περαιτέρω ότι η μεταξύ των κυρίων διαδίκων σύμβαση είναι ορισμένου χρόνου και ότι η καταγγελία της έγινε για σπουδαίο λόγο και συγκεκριμένα λόγω αδικαιολόγητης απουσίας του ενάγοντος από την εργασία του και αρνήσεώς του να δώσει εξηγήσεις για την παράλειψή του αυτή, όταν κλήθηκε προς τούτο από το εναγόμενο, απέρριψε την αγωγή ως κατ’ ουσίαν αβάσιμη. Κατά της αποφάσεως αυτής του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου, ο ενάγων άσκησε την από την από 15.7.2008, με αριθ. εκθέσεως καταθέσεως 40/16.7.2008 έφεση ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Θεσπρωτίας. Το τελευταίο με την 44/20013 οριστική απόφασή του έκρινε ότι η συνδέουσα τους διαδίκους σχέση είναι σύμβασης εργασίας ορισμένου χρόνου, η καταγγελία της οποίας από πλευράς εναγομένου είναι άκυρη, διότι έγινε χωρίς να συντρέχει σπουδαίος λόγος και αφού εξαφάνισε την εκκαλουμένη απόφαση, δικάζοντας ακολούθως την αγωγή δέχθηκε εν μέρει αυτήν και συγκεκριμένα αναγνώρισε την ακυρότητα της καταγγελίας και καταδίκασε το εναγόμενο να καταβάλει στον ενάγοντα μέρος των αιτουμένων αποδοχών. Κατά της αποφάσεως αυτής του δευτεροβαθμίου δικαστηρίου άσκησε το εφεσίβλητο εναγόμενο την υπό κρίση, από 15.10.2013 και με αριθ. εκθέσεως καταθέσεως 7/2013 αίτηση αναιρέσεως. Με τον πρώτο λόγο αναιρέσεως κατά το δεύτερο μέρος του αποδίδεται στην προσβαλλομένη απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Θεσπρωτίας, η πλημμέλεια από τον αριθ. 8 του άρθρου 559 του ΚΠολΔ και συγκεκριμένα ότι δεν έλαβε υπόψη των ισχυρισμό του αναιρεσείοντος περί συμφωνίας για υπαγωγή της επίδικης διαφοράς στην διαιτησία, ενώ με τον ίδιο λόγο κατά το τρίτο μέρος του η πλημμέλεια από τον αριθ. 19 του άρθρου 559 ΚΠολΔ και συγκεκριμένα ότι απέρριψε χωρίς αιτιολογία τον ανωτέρω ισχυρισμό. Με τους δεύτερο, τρίτο και τέταρτο κατά το ένα μέρος του λόγους κατά τους οποίους η προσβαλλομένη δέχθηκε τον ισχυρισμό, ότι ο εναγόμενος απουσίαζε από την εργασία του για λόγους ασθενείας, που δεν προβλήθηκε με την αγωγή, αλλά απαραδέκτως για πρώτη φορά με την έφεση, αποδίδεται αληθώς μόνο η πλημμέλεια εκ του αριθ. 8 και όχι και του αριθ. 1 του άρθρου 559 του ΚΠολΔ και με τον τέταρτο λόγο κατά το έτερο μέρος του, κατά το οποίο η προσβαλλομένη δέχθηκε αποδεικτικό μέσο (ενάριθμο πιστοποιητικό του Κέντρου Υγείας Ηγουμενίτσας), που δεν προσήχθη παραδεκτώς, αποδίδεται η πλημμέλεια του αριθ. 11 του άρθρου 559 ΚΠολΔ. Οι λόγοι αυτοί πρέπει ν’ απορριφθούν προεχόντως ως απαράδεκτοι, αφού δεν συγχωρείται η προβολή τους, κατά της πληττομένης αποφάσεως, σύμφωνα με το άρθρο 560 ΚΠολΔ. Κατά δε τη διάταξη του αριθ. 3 του άρθρου 560 ΚΠολΔ λόγο αναίρεσης αποτελεί η υπέρβαση της δικαιοδοσίας των πολιτικών δικαστηρίων. Η υπέρβαση της δικαιοδοσίας των πολιτικών δικαστηρίων κατά τη διάταξη αυτή νοείται υπό την έννοια που νοείται στον από τον αριθ. 4 του άρθρου 559 λόγο αναίρεσης. Κατά τη διάταξη του αριθμού 4 του άρθρου 559 ΚΠολΔ, τα πλαίσια της δικαιοδοσίας αυτής, δηλαδή της από το νόμο οριοθετημένης εξουσίας της Πολιτείας προς άσκηση της δικαστικής λειτουργίας, καθορίζονται από τα άρθρα 1 ΚΠολΔ και 94 παρ.3 του Συντάγματος, υπάγονται δε σ’ αυτήν όλες οι ιδιωτικού δικαίου διαφορές και συνακόλουθα το αντικείμενο της δίκης στα πολιτικά δικαστήρια είναι μόνο έννομες σχέσεις του ιδιωτικού δικαίου, δηλαδή αμφισβητήσεις ή έριδες των διαδίκων περί την ύπαρξη, την έκταση, το περιεχόμενο ή τα υποκείμενα βιοτικής σχέσης προς άλλο πρόσωπο ή πράγμα. Υπέρβαση της δικαιοδοσίας αυτής υπάρχει στις περιπτώσεις που τακτικό πολιτικό δικαστήριο, επιλήφθηκε υποθέσεως, που κατά νόμο ανήκει στη δικαιοδοσία άλλου δικαιοδοτικού οργάνου (ποινικού ή διοικητικού) ή των διοικητικών αρχών (ολ.ΑΠ 5/1995) ή στη διεθνή δικαιοδοσία αλλοδαπού δικαστηρίου ή για την οποία συνέτρεχε προνόμιο ετεροδικίας (ΑΕΔ 6/2002, ολ.ΑΠ 11/2000) ή όταν η υπόθεση είχε υπαχθεί έγκυρα στη διαιτησία (ολ.ΑΠ 16/2002). Περαιτέρω ο λόγος αυτός αναίρεσης αφορά τη δημόσια τάξη και γι’ αυτό, κατ’ άρθρο 562 παρ.2γ ΚΠολΔ, μπορεί να προταθεί για πρώτη φορά στον Άρειο Πάγο (ολ.ΑΠ 20/2008). Εξ άλλου στο στοιχείο Δ’ παρ. 1 του άρθρου μόνου της ΚΥΑ 32191/2005 των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών - Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας (ΦΕΚ Β’ 49) "περί κατάρτισης προγράμματος απόκτησης εργασιακής εμπειρίας και επιχορήγησης επιχειρήσεων για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας στον τομέα του Φυσικού Περιβάλλοντος", στα πλαίσια του οποίου απασχολήθηκε ο αναιρεσίβλητος από το αναιρεσείον με την ένδικη σύμβαση εργασίας, με τίτλο "επίλυση διαφορών" ορίζεται σχετικά με τους μετέχοντες του προγράμματος αυτού τα εξής: "Οποιαδήποτε διαφορά προκύψει μεταξύ των ασκούμενων ή των επιχορηγούμενων επιχειρήσεων, και των Υπηρεσιών του ΟΑΕΔ, θα επιλύεται με απόφαση του Δ.Σ. του ΟΑΕΔ ή του οργάνου που θα ορίσει αυτό, ύστερα από ένσταση που θα υποβάλει ο ενδιαφερόμενος. Η ένσταση θα υποβάλλεται στην Υπηρεσία στην αρμοδιότητα της οποίας θα υπάγεται η επιχείρηση, μέσα σε τριάντα (30) ημερολογιακές ημέρες από την κοινοποίηση της απόρριψης του αιτήματος ή της απορριπτικής απόφασης στον ενδιαφερόμενο". Από το κείμενο της εν λόγω διατάξεως σαφώς προκύπτει ότι με αυτή καθιερώνεται ειδική διαδικασία για την επίλυση των διαφορών μεταξύ ασκούμενων (εργαζομένων) ή των επιχορηγούμενων επιχειρήσεων και των Υπηρεσιών του ΟΑΕΔ και όχι για την επίλυση διαφορών μεταξύ εργαζομένων και των εργοδοτριών επιχειρήσεων. Επομένως ο πρώτος λόγος αναιρέσεως κατά το πρώτο μέρος του και κατά το σκέλος του με το οποίο αποδίδεται αληθώς στην προσβαλλομένη απόφαση η πλημμέλεια εκ του αριθ. 3 του άρθρου 560 ΚΠολΔ, της υπέρβασης δηλαδή δικαιοδοσίας των πολιτικών δικαστηρίων, επειδή η ένδικη διαφορά, που αφορά το κύρος καταγγελίας της συμβάσεως εξαρτημένης εργασίας μεταξύ ενάγοντος και εναγομένου και την καταδίκη του τελευταίου στην καταβολή αποδοχών υπερημερίας και οφειλομένων αποδοχών άδειας καθώς και επιδομάτων άδειας και δώρου Χριστουγένων υπάγεται στη διαιτησία του ΔΣ του ΟΑΕΔ σύμφωνα με την ανωτέρω διάταξη της ΚΥΑ 32191/2005 πρέπει ν’ απορριφθεί ως αβάσιμος.
Kατά τη διάταξη του άρθρου 560 αρ.1 εδ.α ΚΠολΔ ιδρύεται λόγος αναιρέσεως και αν παραβιάστηκε κανόνας ουσιαστικού δικαίου. O κανόνας δικαίου παραβιάζεται αν αυτός δεν εφαρμόστηκε, ενώ συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις εφαρμογής του (ολ.ΑΠ 36/1988, ολ.ΑΠ 7/2006, ολΑΠ 2/2013). Οι κανόνες δικονομικού δικαίου, δεν αποτελούν αντικείμενο παραβίασης νόμου, ευθείας ή εκ πλαγίου, δημιουργικής λόγου αναίρεσης, από τον αριθµό 1 του άρθρου 560 παρ. 1 ΚΠολΔ. Τέτοιος κανόνας είναι και η ανωτέρω αναφερόμενη διάταξη της ΚΥΑ 32191/2005. Επομένως, ο πρώτος λόγος αναιρέσεως κατά το πρώτο μέρος του και κατά το σκέλος του με το οποίο αποδίδεται αληθώς στην προσβαλλομένη απόφαση η πλημμέλεια εκ του αριθ. 1 του άρθρου 560 ΚΠολΔ, της παραβίασης δηλαδή της ως άνω διατάξεως με τη μη εφαρμογή της, ενώ έπρεπε αυτή να εφαρμοστεί, πρέπει ν’ απορριφθεί ως απαράδεκτος. Κατ’ ακολουθίαν των ανωτέρω πρέπει να απορριφθεί η αίτηση αναίρεσης στο σύνολό της και να καταδικασθεί το αναιρεσείον ως ηττηθέν, στα δικαστικά έξοδα του αναιρεσιβλήτου (άρθρο 176, 183 Κ.Πολ.Δ.)
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την από 15.10.2013, με αριθμό εκθέσεως καταθέσεως 7/16.10.2013 αίτηση του ν.π.ι.δ με την επωνυμία "Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης- Αποχέτευσης Ηγουμενίτσας" κατά του Χ. Α. για αναίρεση της υπ’ αριθ. 44/2013 αποφάσεως του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Θεσπρωτίας.
ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ το αναιρεσείον στα δικαστικά έξοδα του αναιρεσιβλήτου, τα οποία ορίζει στο ποσόν των χιλίων οκτακοσίων (1.800) ευρώ.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στην Αθήνα, στις 24 Μαρτίου 2015.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στην Αθήνα, στις 12 Μαΐου.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ