Θέμα
Αιτιολογίας ανεπάρκεια, Απάτη, Εισαγγελέας Αρείου Πάγου, Ψευδορκία μάρτυρα, Απόφαση αθωωτική.
Περίληψη:
Αίτηση αναίρεσης αθωωτικής απόφασης από Εισαγγελέα Αρείου Πάγου για έλλειψη αιτιολογίας. Αθώωση κατηγορουμένου για κακουργηματική απάτη και ηθική αυτουργία σε ψευδορκία μάρτυρα κατ' εξακολούθηση (ακόμα και αν ασκήθηκε ποινική δίωξη σε βάρος του αυτουργού της ψευδορκίας λόγω πλάνη τους ως προς το ψευδές των από αυτόν κατατεθέντων). Ελλιπής αιτιολογία και παραδοχή αίτησης αναίρεσης Εισαγγελέα. Παραπομπή υπόθεσης ως προς τα αθωωτικά μέρη της στο ίδιο δικαστήριο για νέα εκδίκαση.
Αριθμός 589/2010
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
ΣΤ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Δημήτριο Πατινίδη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Χαράλαμπο Παπαηλιού, Νικόλαο Κωνσταντόπουλο, Παναγιώτη Ρουμπή - Εισηγητή και Γεώργιο Μπατζαλέξη, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 9 Φεβρουαρίου 2010, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αθανασίου Κονταξή (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Πελαγίας Λόζιου, για να δικάσει την αίτηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, περί αναιρέσεως της 390/2009 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Λαρίσης. Με κατηγορουμένους τους: 1) Χ1 και 2) Χ2, κατοίκους ..., που εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Ιωάννη Διαμαντή, και πολιτικώς ενάγουσα την ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία "... ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ - ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΔΗΜΑΤΩΝ" και τον διακριτικό τίτλο "... ΑΕ", που εδρεύει στην ... και εκπροσωπείται νόμιμα, η οποία στο ακροατήριο εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Γεώργιο Δήμα.
Το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Λαρίσης, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου ζητεί τώρα την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην με αριθμό και ημερομηνία 46/5.11.2009 έκθεση αναιρέσεως, η οποία συντάχθηκε ενώπιον της Γραμματέως του Ποινικού Τμήματος του Αρείου Πάγου Γεωργίας Στεφανοπούλου και καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1541/2009.
Αφού άκουσε Τον Αντεισαγγελέα, που ζήτησε να απορριφθεί η έκθεση αναίρεσης, καθώς και τους πληρεξουσίους δικηγόρους των διαδίκων, που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο 505 παρ. 2 ΚΠΔ, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου μπορεί να ζητήσει την αναίρεση οποιασδήποτε αποφάσεως μέσα στην προθεσμία του άρθρου 479 παρ. 2 του ιδίου Κώδικα, δηλαδή μέσα σε ένα μήνα από την καταχώρηση της αποφάσεως καθαρογραμμένης στο ειδικό βιβλίο του άρθρου 473 παρ. 3 ΚΠΔ. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου δικαιούται να ασκεί αναίρεση κατά πάσης αποφάσεως αθωωτικής ή καταδικαστικής, οποιουδήποτε ποινικού δικαστηρίου και για όλους τους λόγους του άρθρου 510 παρ. 1 ΚΠΔ, μεταξύ των οποίων και η έλλειψη της από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 ΚΠΔ απαιτούμενης ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας. Ειδικά, προκειμένου για αθωωτική απόφαση, ενόψει του τεκμηρίου της αθωότητας που θεσπίζεται και από τη διάταξη του άρθρου 6 παρ. 2 της ΕΣΔΑ και δεδομένου ότι αντικείμενο αποδείξεως στην ποινική δίκη αποτελεί η ενοχή και όχι η αθωότητα του κατηγορουμένου, τέτοια έλλειψη αιτιολογία, που ιδρύει τον εκ του άρθρου 510 παρ. 1 στοιχ. Δ ΚΠΔ λόγο αναιρέσεως, υπάρχει είτε όταν δεν εκτίθενται στην απόφαση καθόλου ή εκτίθενται ελλιπώς ή κατά τρόπο ασαφή τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από την αποδεικτική διαδικασία, είτε όταν δεν αιτιολογεί το δικαστήριο, με σαφήνεια και πληρότητα, γιατί δεν πείσθηκε για την ενοχή του κατηγορουμένου από τα αποδεικτικά μέσα που αναφέρονται στα πρακτικά, τα οποία έλαβε υπόψη για τον σχηματισμό της κρίσεώς του. Επομένως, η υπό κρίση από 5 Νοεμβρίου 2009 αίτηση που άσκησε ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου για έλλειψη αιτιολογίας κατά της υπ' αριθ. 390/2009 εν μέρει αθωωτικής αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Λάρισας, η οποία καταχωρήθηκε καθαρογραμμένη στο ειδικό βιβλίο του άρθρου 473 παρ. 3 ΚΠΔ στις 6.10.2009, σύμφωνα με την επ' αυτής σχετική σημείωση και την από 19.11.2009 υπηρεσιακή βεβαίωση της Προϊσταμένης του Ποινικού Τμήματος του Εφετείου Λάρισας, έχει ασκηθεί εμπροθέσμως και είναι παραδεκτή.
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την παραδεκτή επισκόπηση όλων των εγγράφων της δικογραφίας, το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Λάρισας, με την υπ' αριθ. 390/2009 απόφασή του, εκτός των άλλων που δεν αποτελούν αντικείμενο εξέτασης της προκειμένης αναιρετικής δίκης, κήρυξε αθώα την κατηγορουμένη Χ2 της κακουργηματικής απάτης, την οποία φερόταν ότι είχε τελέσει από κοινού με τον καταδικασθέντα με την αυτή απόφαση σύζυγό της Χ1, σε βάρος της εταιρείας με την επωνυμία "... ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ - ΕΙΣΑΓΩΓΕΣ ΕΝΔΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΔΗΜΑΤΩΝ" και τον διακριτικό τίτλο "... ΑΕ", αθώο δε τον Χ1 της κατηγορίας της ηθικής αυτουργίας σε ψευδορκία μάρτυρα. Η αιτιολογία της ως άνω απόφασης ως προς τα προαναφερόμενα δύο (2) αθωωτικά μέρη της είναι, κατά λέξη, "Κηρυχθεί δε αθώα αυτής η δεύτερη κατηγορουμένη (εννοεί την Χ2), καθόσον δεν αποδείχθηκε οποιαδήποτε συμμετοχή αυτής στην ως άνω πράξη. Η δεύτερη κατηγορουμένη απλώς δειγμάτισε τα ρούχα που παρήγγειλε. Επίσης, πρέπει να κηρυχθεί αθώος ο πρώτος κατηγορούμενος Χ1, καθόσον δεν προέκυψε ότι αυτός με πειθώ και φορτικότητα προκάλεσε σ' αυτήν την απόφαση να καταθέσει όσα κατέθεσε ενώπιον του Τριμελούς και Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Λάρισας στις 26.3.2003 και 10.2.2004" (εκ παραδρομής αναφέρεται του Τριμελούς και Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Λάρισας αντί του ορθού Μονομελούς Πλημμελειοδικείου και Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Λάρισας). Η τοιαύτη όμως αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης ως προς τα απαλλακτικά μέρη της, εκτός του ότι είναι συνοπτική και ιδιαίτερα όσον αφορά την Χ2, δεν είναι ούτε ειδική και εμπεριστατωμένη. Ειδικότερα, το Δικαστήριο της ουσίας δεν συνεκτίμησε τις καταθέσεις ενώπιόν του των μαρτύρων ... και ...(υπαλλήλου της δεύτερης στο κατάστημα του Χ1, καίτοι η πρώτη αυτών ήταν λίαν επιβαρυντική για την Χ2, όπως προκύπτει από το περιεχόμενο αυτής, ούτε το περιεχόμενο της υπ' αριθ. 1805/2007 αποφάσεως του Δικαστηρίου τούτου, που αναγνώσθηκε στο ακροατήριο του δευτεροβαθμίου Δικαστηρίου, από την οποία προέκυπτε αμετάκλητη καταδίκη της Χ2 για κακουργηματική απάτη από κοινού με τον σύζυγό της σε βάρος της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία "... ΑΝΩΝΥΜΗ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΗ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΑΕ", τελεσθείσα με τον ίδιο τρόπο που αναφέρεται για την φερομένη ότι τελέσθηκε σε βάρος της ως άνω εγκαλούσας - πολιτικώς ενάγουσας στην προκειμένη δίκη. Δηλονότι, το Δικαστήριο της ουσίας δεν συνεκτίμησε και δεν συναξιολόγησε τα ως άνω προκύψαντα επιβαρυντικά στοιχεία σε βάρος της κατηγορουμένης, συμμετέχουσας ενεργώς και όχι τυπικά στις επιχειρήσεις του συζύγου της αδιακρίτως αν, κατά τη λειτουργία αυτών, τελούνταν και αξιόποινες πράξεις που απέφεραν παράνομα περιουσιακά οφέλη σε αμφοτέρους. Περαιτέρω, ο ισχυρισμός του κατηγορουμένου Χ1 ότι, αφού η ... δεν διώχθηκε τελικά ως αυτουργός για το έγκλημα της ψευδορκίας λόγω πλάνης της ως προς την αλήθεια των υπ' αυτής κατατεθέντων, διότι ο ίδιος την διαβεβαίωσε περί της αληθείας του, όπως αυτό προκύπτει από το προσκομιζόμενο και επικαλούμενο υπ' αριθ. 351/2005 βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Λάρισας, δεν στοιχειοθετείται γι' αυτόν το έγκλημα της ηθικής αυτουργίας σε ψευδορκία μάρτυρα που φέρεται ότι τέλεσε αυτός, είναι μη νόμιμος (βλ. ΑΠ 20/2006) και απορριπτέος. Επίσης, η ίδια ως άνω απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Λάρισας ως προς την προαναφερόμενη πράξη, δηλονότι της ηθικής αυτουργίας σε ψευδορκία μάρτυρα, που αποδιδόταν στον Χ1, στερείται εντελώς αιτιολογίας, αφού δεν παραθέτει καθόλου τα περιστατικά, από τα οποία δεν πείστηκε για την ενοχή του κατηγορουμένου για την πράξη αυτή.
Επομένως, πρέπει, κατά παραδοχή του ως άνω βάσιμου μοναδικού λόγου αναιρέσεως του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ του ΚΠΔ να γίνει δεκτή η αίτηση ως κατ' ουσία βάσιμη να αναιρεθεί εν μέρει (ως προς τα απαλλακτικά μέρη της) η προσβαλλόμενη απόφαση και να παραπεμφθεί η υπόθεση ως προς το αναιρούμενα μέρη της για νέα συζήτηση στο ίδιο δικαστήριο που θα συγκροτηθεί από άλλους δικαστές (άρθρο 519 ΚΠΔ), εκτός από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Δέχεται την από 5.11.2009 αίτηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου.
Αναιρεί την υπ' αριθ. 390/2009 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων Λαρίσης όσον αφορά τα μέρη που κηρύσσονται αθώοι οι κατηγορούμενοι Χ1 και Χ2, για την πράξη της ηθικής αυτουργίας σε ψευδορκία μάρτυρα κατ' εξακολούθηση ο πρώτος και την πράξη της κακουργηματικής απάτης η δεύτερη αυτών. Και
Παραπέμπει την υπόθεση κατά τα αναιρούμενα ως άνω μέρη της για νέα εκδίκαση στο ίδιο δικαστήριο, το οποίο θα συγκροτηθεί από άλλους δικαστές, πλην εκείνων που δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 10 Μαρτίου 2010. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 19 Μαρτίου 2010.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ