Θέμα
Αιτιολογίας επάρκεια, Καθυστέρηση καταβολής αποδοχών εργαζομένου.
Περίληψη:
Παράβαση ΑΝ 690/1945 - Μη πληρωμή αποδοχών εργαζομένων. Υποκείμενο του εγκλήματος είναι κάθε εργοδότης ή διευθυντής ή επιτετραμμένος ή με οποιονδήποτε τίτλο εκπρόσωπος οποιαδήποτε επιχείρησης, εκμετάλλευσης ή εργασίας. Αν στην καταδικαστική απόφαση δεν αναφέρεται ή δεν περιγράφεται κάποια από τις παραπάνω ιδιότητες του κατηγορουμένου, δημιουργείται ασάφεια ως προς τη συνδρομή των στοιχείων του εγκλήματος και ιδρύεται λόγος αναιρέσεως για έλλειψη αιτιολογίας. Αιτιολογημένη καταδίκη για το ανωτέρω έγκλημα των κατηγορουμένων των οποίων η ιδιότητα ως εργοδοτών αναφέρεται περιγραφικά στην απόφαση. Ο συνήγορος που εκπροσωπεί τον απόντα κατηγορούμενο στη δίκη δεν αποκτά εξ αυτού και την ιδιότητα του κατηγορουμένου και δεν μπορεί να απολογηθεί αντί γι' αυτόν. Απορρίπτεται η αίτηση αναίρεσης.
Αριθμός 1858/2009
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Στ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Εμμανουήλ Καλούδη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Αιμιλία Λίτινα, Ανδρέα Τσόλια, Ανδρέα Δουλγεράκη και Ιωάννη Παπαδόπουλο - Εισηγητή, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 5 Μαΐου 2009, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Δημητρίου - Πριάμου Λεκκού (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Πελαγίας Λόζιου, για να δικάσει την αίτηση των αναιρεσειόντων - κατηγορουμένων: 1) Χ1 και 2) Χ2, κατοίκων ..., που εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Κωνσταντίνο Σαγρόπουλο, περί αναιρέσεως της 49159/2007 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών.
Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών, με την ως άνω απόφασή του, διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και οι αναιρεσείοντες - κατηγορούμενοι ζητούν την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 5 Ιανουαρίου 2009 αίτησή τους αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 131/2009.
Αφού άκουσε
Τον πληρεξούσιο δικηγόρο των αναιρεσειόντων, που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να γίνει δεκτή η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο μόνο παρ. 1 του ΑΝ 690/1945, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 8 παρ. 1 του Ν. 2336/1995, τιμωρείται με τις αναφερόμενες σ'αυτό ποινές, κάθε εργοδότης ή διευθυντής ή επιτετραμμένος ή με οποιονδήποτε τίτλο εκπρόσωπος οποιασδήποτε επιχείρησης, εκμετάλλευσης ή εργασίας, ο οποίος δεν καταβάλλει εμπρόθεσμα στους απασχολούμενος σ'αυτόν τις οφειλόμενες συνεπεία της σύμβασης ή της σχέσεως εργασίας πάσης φύσεως αποδοχές που καθορίζονται είτε από τη σύμβαση εργασίας είτε από το νόμο ή έθιμο, είτε σύμφωνα με το άρθρο 10 του Ν. 3198/1955, συνεπεία της θέσεως των εργαζομένων σε κατάσταση διαθεσιμότητας. Περαιτέρω η καταδικαστική απόφαση για παράβαση της ανωτέρω διατάξεως του ΑΝ 690/1945, για να έχει την απαιτούμενη από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία πρέπει να αναφέρει μεταξύ των άλλων και την ακριβή ιδιότητα του υπόχρεου προς πληρωμή των αποδοχών κατηγορουμένου, ότι δηλαδή αυτός έχει κάποια από τις ανωτέρω περιοριστικώς αναφερόμενες στο νόμο ιδιότητες (εργοδότης, διευθυντής, επιτετραμμένος ή εκπρόσωπος επιχείρησης εκμετάλλευσης ή εργασίας), αφού μόνο με βάση τις ιδιότητες αυτές καθίσταται ποινικώς υπεύθυνος για την μη καταβολή των οφειλόμενων πάσης φύσεως αποδοχών. Αν δεν αναφέρεται ή δεν περιγράφεται η ως άνω ιδιότητα του υποχρέου κατηγορουμένου, υπάρχει ασάφεια ως προς τη συνδρομή των στοιχείων του εγκλήματος και ιδρύεται ο σχετικός λόγος αναιρέσεως από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ του ΚΠΔ.
Στην προκειμένη περίπτωση με την προσβαλλόμενη υπ' αριθ. 49159/2007 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών οι κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν για παράβαση του άρθρου μόνου του ΑΝ 690/1945 σε συνολική ποινή φυλακίσεως 2 μηνών και 40 ημερών και σε συνολική χρηματική ποινή 500 Ευρώ ο καθένας. Η ανωτέρω απόφαση στο αιτιολογικό της διαλαμβάνει μεταξύ άλλων ότι οι κατηγορούμενοι που διατηρούν επιχείρηση "φυτωρίων", απασχόλησαν στην εν λόγω επιχείρηση τους αναφερόμενους εκεί τρεις αλλοδαπούς για διάφορα χρονικά διαστήματα που περιλαμβάνονται στο χρονικό διάστημα από 7-5-2001 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2004 και δεν τους κατέβαλαν τα ημερομίσθια του διαστήματος αυτού. Περαιτέρω στο διατακτικό της η απόφαση κηρύσσει ενόχους τους κατηγορουμένους για το ότι αυτοί με την ιδιότητα των υπευθύνων επιχείρησης με την επωνυμία "Φυτώρια Χ1", αν και απασχόλησαν στην επιχείρηση αυτή τους αναφερόμενους εκεί αλλοδαπούς, δεν κατέβαλαν σ'αυτούς δεδουλευμένες αποδοχές διαφόρων χρονικών διαστημάτων που περιλαμβάνονται στο διάστημα από 7-5-2001 μέχρι τον Δεκέμβριο του 2004. Από τα παραπάνω προκύπτει ότι η απόφαση δέχτηκε ότι οι κατηγορούμενοι είχαν την ιδιότητα του εργοδότη των εργασθέντων αλλοδαπών και η ιδιότητα αυτή προκύπτει σαφώς από την περιγραφή που γίνεται στην απόφαση, δηλαδή ότι οι κατηγορούμενοι διατηρούν την ως άνω επιχείρηση και απασχόλησαν στην επιχείρηση αυτή τους εν λόγω εργάτες, στοιχεία τα οποία περιγράφουν την ιδιότητα του εργοδότη. Επομένως ο πρώτος λόγος αναιρέσεως από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ του ΚΠΔ περί ελλείψεως ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας ως προς την ιδιότητα των υπόχρεων προς πληρωμή κατηγορουμένων, είναι αβάσιμος, ενώ οι λοιπές συναφείς αιτιάσεις των αναιρεσειόντων περί του ότι αποδείχτηκε: α) ότι μόνο ο πρώτος από αυτούς προσέλαβε τους εργάτες, β) ότι προσκλήθηκαν οι εργασθέντες να εξοφληθούν και δεν προσήλθαν και γ) ότι ο ένας εξ αυτών έχει εξοφληθεί, είναι απαράδεκτες, γιατί πλήττουν την αναιρετικά ανέλεγκτη περί τα πράγματα κρίση του δικαστηρίου της ουσίας.
Από το συνδυασμό των άρθρων 502 παρ. 1 και 340 παρ. 2 του ΚΠΔ προκύπτει ότι ο κατηγορούμενος επιτρέπεται κατά τη συζήτηση έφεσης κατά καταδικαστικής απόφασης να εκπροσωπείται από συνήγορο τον οποίο διορίζει με έγγραφη δήλωσή του και ο οποίος ενεργεί όλες τις διαδικαστικές πράξεις γι'αυτόν. Η ανωτέρω εκπροσώπηση δεν περιλαμβάνει και την κατά το άρθρο 366 του Κ.Π.Δ. απολογία του κατηγορουμένου, η οποία είναι πάντοτε προφορική και άμεση και πρέπει να δίνεται από τον ίδιο και όχι από τον εκπροσωπούντα αυτόν συνήγορό του, ο οποίος δεν αποκτά από την ιδιότητά του αυτή και την ιδιότητα του κατηγορουμένου και δεν μπορεί να απολογηθεί γι'αυτόν και να απαντά στις τυχόν ερωτήσεις αντί γι'αυτόν. Επομένως ο δεύτερος λόγος αναιρέσεως από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α του ΚΠΔ, περί απόλυτης ακυρότητας της διαδικασίας στο ακροατήριο κατά το άρθρο 171 παρ. 1 δ' του ΚΠΔ, επειδή δεν δόθηκε ο λόγος στον εκπροσωπούντα τους απόντες κατηγορουμένους συνήγορό τους να απολογηθεί αντί γι'αυτούς, είναι απαράδεκτος. Μετά από αυτά η κρινόμενη αίτηση αναιρέσεως πρέπει να απορριφθεί και να επιβληθούν στους αναιρεσείοντες τα έξοδα της ποινικής διαδικασίας (άρθ. 583 παρ. 1 του ΚΠΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 5-1-2009 αίτηση των 1) Χ1 και 2) Χ2 για αναίρεση της υπ' αριθ. 49159/2007 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών.
Επιβάλλει στους αναιρεσείοντες τα έξοδα της ποινικής διαδικασίας, που ανέρχονται σε διακόσια είκοσι (220) Ευρώ για κάθε αναιρεσείοντα.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 19 Μαΐου 2009. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 24 Σεπτεμβρίου 2009.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ