Θέμα
Υπέρβαση εξουσίας, Δυσφήμηση συκοφαντική, Έγκληση.
Περίληψη:
Άρθρο 363 § 1 ΠΚ. Έγκληση (άρθρ. 368 § 1, 117 § 1 ΠΚ) εντός τριμήνου από της γνώσεως λαμβανομένης υπόψη και της ημέρας της γνώσεως, που πρέπει να αιτιολογείται. Η κρίση περί του χρόνου γνώσεως ανέλεγκτη. Υπέρβαση εξουσίας εάν δεν υπεβλήθη η απαιτούμενη έγκληση και παρά ταύτα δεν κηρύχθηκε απαράδεκτη η ποινική δίωξη. Απορρίπτει αίτηση.
Αριθμός 1044/2010
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ε' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Κωνσταντίνο Κούκλη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Χαράλαμπο Δημάδη, Βιολέττα Κυτέα-Εισηγήτρια, Γεώργιο Αδαμόπουλο και Αικατερίνη Βασιλακοπούλου-Κατσαβριά, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 23 Απριλίου 2010, με την παρουσία της Αντεισαγγελέως του Αρείου Πάγου Ευτέρπης Κουτζαμάνη (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Ευδοκίας Φραγκίδη, για να δικάσει την αίτηση της αναιρεσειούσης - κατηγορουμένης ..., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Βασίλειο Βενιζέλο, περί αναιρέσεως της 4879/2009 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης.
Με πολιτικώς ενάγοντα τον ..., που παρέστη με τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Κωνσταντίνο Βλάχο.
Το Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή και η αναιρεσείουσα - κατηγορουμένη ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 22 Δεκεμβρίου 2009 αίτησή της αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 60/2010.
Αφού άκουσε
Τους πληρεξουσίους δικηγόρους των διαδίκων, που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά, καθώς και την Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκειμένη αίτηση αναιρέσεως.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Η κατ' άρθρον 363 Π.Κ. συκοφαντική δυσφήμηση η οποία υπάρχει όταν κάποιος με οποιονδήποτε τρόπο ισχυρίζεται ή διαδίδει για κάποιον άλλον, γεγονός που μπορεί να βλάψει την τιμή και την υπόληψή του, το γεγονός δε αυτό είναι ψευδές και ο υπαίτιος γνώριζε ότι αυτό είναι ψευδές, διώκεται, κατ' άρθρον 368 παρ. 1 μόνο ύστερα από έγκληση. Έγκληση είναι η δήλωση βουλήσεως του παθόντος προς την αρμοδία δικαστική αρχή ότι επιθυμεί την δίωξη της κατ' αυτού τελεσθείσης αξιοποίνου πράξεως, αποτελεί δε διαδικαστική προϋπόθεση για την νομότυπο γένεση της ποινικής δίκης. Ούτω κατ' άρθρον 117 παρ. 1 ΠΚ "όταν ο νόμος απαιτεί έγκληση για την ποινική δίωξη κάποιας αξιόποινης πράξης, το αξιόποινο εξαλείφεται αν ο δικαιούχος δεν υποβάλει την έγκληση μέσα σε τρεις μήνες από την ημέρα που έλαβε γνώση για την πράξη που τελέστηκε και για το πρόσωπο που την τέλεσε ή για έναν από τους συμμετόχους της". Ως γνώση θεωρείται η πληροφόρηση του δικαιούχου σε έγκληση κατά τρόπο πλήρη, σαφή και συγκεκριμένο περί των πραγματικών περιστατικών, με βάση τα οποία κατόρθωσε να μορφώσει πλήρη γνώμη για την πράξη, δηλαδή μόλις ο δικαιούμενος λάβει γνώση όλων των στοιχείων που απαιτούνται για την τελεσθείσα πράξη. Η τρίμηνη προθεσμία είναι αποκλειστική και για τον υπολογισμό της λαμβάνεται υπόψη και η ημέρα της γνώσεως, λήγει δε όταν παρέλθει η τελευταία ημέρα του τρίτου μηνός που αντιστοιχεί αριθμητικώς με την ημέρα ενάρξεως. Εξάλλου για την πληρότητα της αιτιολογίας της καταδικαστικής αποφάσεως για αδίκημα, για το οποίο η ποινική δίωξη ασκείται μόνον κατόπιν εγκλήσεως, όπως εις την περίπτωση της συκοφαντικής δυσφημήσεως, πρέπει να αναφέρεται ο χρόνος της γνώσεως της πράξεως και του δράστου από τον παθόντα ως και τα πραγματικά περιστατικά που θεμελιώνουν την γνώση αυτή, όταν η έγκληση υπεβλήθη μετά την πάροδο του τριμήνου από της γνώσεως ή (εάν προβάλλεται ένσταση απαραδέκτου της ποινικής διώξεως, λόγω μη εμπροθέσμου υποβολής της εγκλήσεως. Αρκεί βέβαια η άνω αιτιολόγηση, διότι η κρίση του δικαστηρίου της ουσίας περί του χρόνου γνώσεως είναι αναιρετικώς ανέλεγκτη.
Λόγους αναιρέσεως της αποφάσεως αποτελούν, κατ' άρθρο 510 παρ. 1 Κ.Π.Δ., στοιχ. Α' η απόλυτη ακυρότητα που συνέβη κατά τη διαδικασία στο ακροατήριο (άρθρο 171), η οποία προκαλείται, κατά την παρ. 1 υπό στοιχ. β' αυτού, αν δεν τηρηθούν οι διατάξεις που καθορίζουν, την κίνηση της ποινικής διώξεως από τον εισαγγελέα, στοιχ. Δ' η έλλειψη από την απόφαση της ειδικής αιτιολογίας που επιβάλλει το Σύνταγμα και στοιχ. Η' η υπέρβαση εξουσίας η οποία υπάρχει, υπό στοιχ. δ' όταν το δικαστήριο καταδίκασε για έγκλημα για το οποίο δεν υπεβλήθη η απαιτουμένη έγκληση. Στην προκειμένη περίπτωση, όπου πρόκειται για το αδίκημα της συκοφαντικής δυσφημήσεως διωκόμενο, κατά τ' άνω, κατ' έγκληση, προκύπτει, από την παραδεκτή επισκόπηση των εγγράφων της δικογραφίας, ότι η έγκληση υπεβλήθη την 12η Απριλίου 2005, προς δε προκύπτει, από το αιτιολογικό και το διατακτικό της προσβαλλομένης υπ' αριθμ. 4879/2009 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης, ότι τούτο εδέχθη, κατά την αναιρετικώς ανέλεγκτη κρίση του, με ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία και αναφορά κατ' είδος των μνημονευομένων αποδεικτικών μέσων ότι ο εγκαλών ... έλαβε γνώση της πράξεως αυτής και του προσώπου της δράστιδος-κατηγορουμένης περί τα τέλη Μαρτίου 2005, ότε η (δευτέρα) σύζυγος αυτού ... εγνωστοποίησε εις αυτόν το περιεχόμενο των σταλεισών εις αυτήν υπό της κατηγορουμένης και αφορωσών αυτόν δύο συκοφαντικών επιστολών και συνεπώς μέχρι της υποβολής της εγκλήσεως δεν είχε παρέλθει τρίμηνο από της τοιαύτης γνώσεως. Επομένως το ανωτέρω δικαστήριο ορθώς απέρριψεν ως ουσιαστικώς αβάσιμη την ένσταση της κατηγορουμένης περί απαραδέκτου της ποινικής διώξεως, λόγω μη εμπροθέσμου υποβολής της εγκλήσεως και οι περί του αντιθέτου, εκ του άρθρου 510 παρ. 1 στοιχ. Α', Δ' και Η' ΚΠΔ, λόγοι αναιρέσεως είναι αβάσιμοι και απορριπτέοι. Καθ' ο μέρος δε υπό την επίφαση του λόγου της ελλείψεως αιτιολογίας, επιχειρείται από την αναιρεσείουσα διάφορος εκτίμηση του χρόνου γνώσεως του εγκαλούντος και δη προγενέστερος του γενομένου δεκτού υπό της αποφάσεως, ώστε να έχει συμπληρωθεί τρίμηνο προ της υποβολής της εγκλήσεως, ο λόγος αυτός είναι απαράδεκτος, διότι αφορά την κρίση του δικαστηρίου της ουσίας περί τα πράγματα. Περαιτέρω η αναιρεσείουσα αιτιάται ότι η προσβαλλομένη απόφαση στερείται αιτιολογίας, διότι αναφέρει την τρίτη μάρτυρα ως "τετάρτη μάρτυρα κατηγορίας" και δη την Υ1, την οποία μάλιστα η αναιρεσείουσα χαρακτηρίζει μάρτυρα υπερασπίσεως. Ο εκ της τοιαύτης αιτιάσεως λόγος αναιρέσεως είναι αβάσιμος και απορριπτέος, το μεν, διότι η πρώτη αναφορά οφείλεται εις προφανή παραδρομή κατά την αρίθμηση της σειράς των εξετασθέντων μαρτύρων, το δε, διότι η ανωτέρω Υ1, όπως προκύπτει από την επισκόπηση των εγγράφων της δικογραφίας, ως μάρτυς κατηγορίας αναφέρεται, κάτωθι του κλητηρίου θεσπίσματος, μετά των λοιπών μαρτύρων κατηγορίας.
Μετά ταύτα και μη υπάρχοντος ετέρου λόγου προς έρευνα, πρέπει η κρινομένη αίτηση αναιρέσεως να απορριφθεί στο σύνολό της ως κατ' ουσίαν αβάσιμη, καταδικασθεί δε η αναιρεσείουσα στα δικαστικά έξοδα (άρθρ. 583 παρ. 1 ΚΠΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την υπ' αριθμ. 82/22 Δεκεμβρίου 2009 αίτηση της ..., για αναίρεση της υπ' αριθμ. 4879/2009 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης. Και
Καταδικάζει την αναιρεσείουσα στα δικαστικά έξοδα εξ ευρώ διακοσίων είκοσι (220) και στη δικαστική δαπάνη του πολιτικώς ενάγοντος εξ ευρώ πεντακοσίων (500).
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 14 Μαΐου 2010. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 20 Μαΐου 2010.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ