Θέμα
Αιτιολογίας ανεπάρκεια, Βία παράνομη.
Περίληψη:
Έλλειψη αιτιολογίας συντρέχει και στην περίπτωση που υπάρχει αντίφαση μεταξύ αιτιολογικού και διατακτικού. Το Δικαστήριο δέχτηκε στο αιτιολογικό ότι οι κατηγορούμενοι τέλεσαν την πράξη της παράνομης βίας και ότι πρέπει να κηρυχθούν ένοχοι αυτής, ενώ στο διατακτικό αυτοί κηρύσσονται αθώοι της παράνομης βίας και ένοχοι των πράξεων της σωματικής βλάβης και της απειλής, για τις οποίες όμως πράξεις οι κατηγορούμενοι δεν είχαν ασκήσει έφεση. Αναιρείται η απόφαση για έλλειψη αιτιολογίας και παραπέμπεται για νέα συζήτηση.
Αριθμός 1001/2009
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
ΣΤ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Εμμανουήλ Καλούδη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Αιμιλία Λίτινα, Ανδρέα Τσόλια, Ιωάννη Παπουτσή και Ιωάννη Παπαδόπουλο - Εισηγητή, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 17 Φεβρουαρίου 2009, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αθανασίου Κονταξή (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Πελαγίας Λόζιου, για να δικάσει την αίτηση των αναιρεσειόντων - κατηγορουμένων: 1) ... και 2) ..., που εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Στυλιανό Παπαλόη, περί αναιρέσεως της ΑΤ3065/2008 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιώς.
Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πειραιώς, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή και οι αναιρεσείοντες - κατηγορούμενοι ζητούν την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στις από 18.6.2008 δύο αιτήσεις τους αναιρέσεως, που καταχωρίστηκαν στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1226/2008.
Αφού άκουσε
Τον πληρεξούσιο δικηγόρο των αναιρεσειόντων, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά, καθώς και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθούν οι προκείμενες αιτήσεις αναιρέσεως.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο 330 του ΠΚ, όποιος χρησιμοποιώντας σωματική βία ή απειλή σωματικής βίας ή άλλης παράνομης πράξης ή παράλειψης εξαναγκάζει άλλον σε πράξη, παράλειψη ή ανοχή για τις οποίες ο παθών δεν έχει υποχρέωση, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών, ανεξάρτητα αν το απειλούμενο κακό στρέφεται εναντίον εκείνου που απειλήθηκε ή κάποιου από τους οικείους του. Περαιτέρω, λόγο αναιρέσεως από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ του ΚΠΔ συνιστά η έλλειψη της επιβαλλόμενης από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠΔ ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, η οποία υπάρχει όταν στην απόφαση δεν αναφέρονται με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά τα πραγματικά περιστατικά στα οποία στηρίχθηκε η κρίση του δικαστηρίου για τη συνδρομή των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος.
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από το σκεπτικό της προσβαλλομένης αποφάσεως, το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Πειραιώς δέχτηκε τα εξής: " Κατά την διάταξη του άρθρου 330 ΠΚ, όποιος χρησιμοποιώντας σωματική βία ή απειλή σωματικής βίας ή άλλης παράνομης πράξης ή παράλειψης εξαναγκάζει άλλον σε πράξη, παράλειψη ή ανοχή, για τις οποίες ο παθών δεν έχει υποχρέωση, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών, ανεξάρτητα αν το απειλούμενο κακό στρέφεται εναντίον εκείνου που απειλείται ή κάποιου από τους οικείους του. Από την διάταξη αυτή προκύπτει ότι στοιχεία του εγκλήματος της παράνομης βίας είναι: α) εξαναγκασμός άλλους σε πράξη, παράλειψη ή ανοχή για τις οποίες ο παθών δεν έχει υποχρέωση, β) ο εξαναγκασμός αυτός να γίνει με τη χρήση σωματικής βίας ή απειλής σωματικής βίας ή άλλης παράνομης πράξης ή παράλειψης, γ) δόλος (αρκεί και ενδεχόμενος), στον οποίο περιλαμβάνεται η γνώση ότι η απειλούμενη πράξη ή παράλειψη ή ανοχή σε κάτι στο οποίο εκείνος δεν υποχρεούται και δ) αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της σωματικής βίας ή της απειλής σωματικής βίας κλπ και της πράξης, παράλειψης ή ανοχής του θύματος (ΑΠ 696/2005, 527/2000).
Στην προκειμένη περίπτωση, από τα προαναφερθέντα αποδεικτικά στοιχεία, προέκυψε ότι στις 28/2/2003 ο εγκαλών επισκέφθηκε, ως δημοσιογράφος του τηλεοπτικού σταθμού ..., το Νοσοκομείο της ... προκειμένου να κάνει ρεπορτάζ για τις συνθήκες νοσηλείας των ασθενών. Εν όψει του ότι, όμως, εισήλθε στον κυρίως χώρο του Νοσοκομείου και έκανε λήψεις με τηλεοπτική κάμερα χωρίς την άδεια της Διοίκησης, ειδοποιήθηκαν οι κατηγορούμενοι, που είναι υπάλληλοι ασφαλείας του Νοσοκομείου, οι οποίοι προσέτρεξαν αμέσως και, αφού τον εντόπισαν, τον άρπαξαν και κρατώντας τον καθένας από το ένα χέρι τον έσυραν σε μία απόσταση 25 μέτρων και τον οδήγησαν στο θυρωρείο του Νοσοκομείου. Εκεί του ζήτησαν τα στοιχεία του και επειδή ο εγκαλών αντέδρασε και διαμαρτυρήθηκε για τα συμβάντα, δημιουργήθηκε επεισόδιο, κατά τη διάρκεια του οποίου οι κατηγορούμενοι καθήλωσαν στο έδαφος τον εγκαλούντα και στη συνέχεια κλείδωσαν την πόρτα του θυρωρείου και ειδοποίησαν την Αστυνομία. Ο εγκαλών προσπάθησε να ανοίξει την πόρτα, αλλά του έμεινε η πετούγια στο χέρι και τότε πήδηξε από το παράθυρο. Με βάση τα παραπάνω πραγματικά περιστατικά που αποδείχθηκαν, προκύπτει ότι στοιχειοθετείται το έγκλημα της παράνομης βίας που τέλεσαν οι κατηγορούμενοι από κοινού σε βάρος του εγκαλούντος, αφού τον εξανάγκασαν σε περιορισμό της ελευθερίας κινήσεώς του, περιορίζοντάς τον μέσα στον χώρο του θυρωρείου, όπου τον κλείδωσαν χωρίς αυτός να έχει τέτοια υποχρέωση. Πρέπει, επομένως, να κηρυχθούν ένοχοι οι κατηγορούμενοι της ανωτέρω πράξης". Ακολούθως, στο διατακτικό της απόφαση οι κατηγορούμενοι κηρύσσονται αθώοι του ότι Στη ...στις 28-12 2003, με περισσότερες πράξεις τέλεσαν περισσότερα του ενός αδικήματα και δη χρησιμοποιώντας σωματική βία εξανάγκασαν από κοινού άλλον σε ανοχή για την οποία ο παθών δεν είχε υποχρέωση και συγκεκριμένα, με κοινό δόλο και κατόπιν συναποφάσεως, καθηλώνοντας τον εκκαλούντα στο έδαφος, κλείδωσαν αυτόν στο θυρωρείο του γενικού κρατικού νοσοκομείου ... και με τον τρόπο αυτόν εξανάγκασαν αυτόν σε περιορισμό της ελευθερίας κινήσεως, για την οποία ο παθών δεν είχε υποχρέωση, και ένοχοι του ότι στη ... στις 28-12-2003, με περισσότερες πράξεις τέλεσαν περισσότερα του ενός αδικήματα και δη με πρόθεση προξένησαν από κοινού σε άλλον σωματική κάκωση εντελώς ελαφρά και συγκεκριμένα, με κοινό δόλο και κατόπιν συναποφάσεως, έπιασαν απότομα από το λαιμό και τα χέρια τον εκκαλούντα, ..., με αποτέλεσμα εκείνος να υποστεί θλαστικές εκχυμώσεις κατά την έσω πλάγια επιφάνεια του δεξιού βραχίονος, του αντιβραχίου και της αριστερής οσφυονεφρικής χώρας, μικροεκδορές κατά το αριστερό κοιλιακό τοίχωμα, άλγος κατά την αυχενική και οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης και την έξω πλάγια επιφάνεια του άνω τριτημορίου του αριστερού μηρού, η δε κατά τα άνω προξενηθείσα σωματική βλάβη ήταν εντελώς ελαφρά. Προκάλεσαν από κοινού σε άλλον τρόμο και ανησυχία απειλώντας τον με βία και συγκεκριμένα, με κοινό δόλο και κατόπιν συναποφάσεως απηύθυναν στον εκκαλούντα τις φράσεις "θα σου δείξουμε εμείς", "Δε θα σου περάσει αυτή τη φορά", προκαλώντας σε αυτόν τρόμο και ανησυχία". Με αυτά που δέχτηκε και όρισε η απόφαση περιέχει αντιφατική αιτιολογία με τη μορφή της αντίφασης μεταξύ σκεπτικού (αιτιολογικού) και διατακτικού. Συγκεκριμένα, το Τριμελές Πλημμελειοδικείο, που δίκασε έφεση των ήδη αναιρεσειόντων κατά της υπ' αριθ. 3558/2006 αποφάσεως του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιώς, ενώ στο σκεπτικό δέχεται ότι οι κατηγορούμενοι ετέλεσαν την πράξη της παράνομης βίας από κοινού και πρέπει να κηρυχθούν ένοχοι της πράξεως αυτής και να επιβληθεί σ' αυτούς η ποινή φυλακίσεως που επιβάλλεται τελικά, στο διατακτικό κηρύσσει αθώους τους κατηγορουμένους της πράξεως της παράνομης βίας και ενόψους των πράξεων σωματικής βλάβης και απειλής, για τις οποίες όμως πράξεις (σωματικής βλάβης και απειλής) οι κατηγορούμενοι δεν είχαν ασκήσει έφεση. Επομένως, ο λόγος αναιρέσεως από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ του ΚΠΔ είναι βάσιμος. Μετά από αυτά και ενώ παρέλκει η έρευνα των λοιπών λόγων αναιρέσεως, η κρινόμενη αίτηση αναιρέσεως πρέπει να γίνει δεκτή, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση και να παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, του οποίου είναι δυνατή η συγκρότηση από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που είχαν δικάσει προηγουμένως.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την υπ' αριθ. 3065/2008 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Πειραιώς.
Παραπέμπει την υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, συγκροτούμενο από άλλους δικαστές, εκτός από εκείνους που είχαν δικάσει προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 10 Μαρτίου 2009. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 8 Απριλίου 2009.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ