Θέμα
Αιτιολογίας επάρκεια, Δασικά αδικήματα.
Περίληψη:
Δάση. Καταδικαστική απόφαση για εκχέρσωση δασικής έκτασης που κρίθηκε αναδασωτέα. Απορρίπτει ως αβάσιμους τους περί ελλείψεως ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας και εκ πλαγίου παράβαση των διατάξεων άρθρου 70 παρ. 1 εδ. α Ν. 998/1979 και την αναίρεση στο σύνολό της.
Αριθμός 829/2008
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
ΣΤ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Εμμανουήλ Καλούδη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Αιμιλία Λίτινα- Εισηγήτρια, Ανδρέα Τσόλια, Ιωάννη Παπουτσή και Ανδρέα Δουλγεράκη, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 3 Φεβρουαρίου 2009, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Παναγιώτη Νικολούδη (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Πελαγίας Λόζιου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου Αρχιμανδρίτη ... κατά κόσμο ..., Ηγούμενου Ιεράς Μονής ..., κατοίκου ..., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Διονύσιο Πελέκη, περί αναιρέσεως της 55507/2007 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών.
Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών, με την ως άνω απόφασή του, διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων-κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 22 Απριλίου 2008 αίτησή του, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 791/2008.
Αφού άκουσε
Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο 70 παρ. 1α' του νόμου 998/1979 (όπως η παρ. αυτή αντικ. με το άρθρο 29 παρ. 1 του ν 2081/1992), όποιος εκχερσώνει, υλοτομεί αποψιλωτικά ή καλλιεργεί έκταση δημόσια ή ιδιωτική που κηρύχθηκε αναδασωτέα, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον ενός έτους και χρηματική ποινή 500.000 δρχ. για κάθε 100 τ.μ. που καταστρέφονται, ενώ κατά το άρθρο 41 του ίδιου νόμου η κήρυξη εκτάσεων ως αναδασωτέων ενεργείται δι' αποφάσεως ίου οικείου Νομάρχου καθοριζούσης σαφώς τα όρια της εκτάσεως, η οποία κηρύσσεται αναδασωτέα και συνοδευομένης υποχρεωτικώς υπό σχεδιαγράμματος το οποίο δημοσιεύεται εν φωτοσμικρύνσει μετά της αποφάσεως στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Περαιτέρω κατά το άρθρο 3 παρ. 2 του ίδιου νομού 998/1979 όπως ίσχυε πριν από την ανιτικατάστασή του με την παρ.1 του άρθρου 1 του ν.3208/2003 "ως δασική έκτασις νοείται πάσα έκτασις καλυπτομένη υπό αραιας ή πενιχράς, υψηλής ή θαμνώδους ξυλώδους βλαστήσεως και δυναμένη να εξυπηρετήσει μίαν ή περισσοτέρας των εν τη προηγουμένη παραγράφω λειτουργιών", δηλαδή δυναμένη να προσφέρει προϊόντα από τα ως άνω φυτά ή να συμβάλει στη διατήρηση της βιολογικής ισορροπίας ή να εξυπηρετήσει τη διαβίωση του ανθρώπου εντός του φυσικού περιβάλλοντος (παρ. 1). Εξάλλου, η δικαστική απόφαση έχει την ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία που απαιτείται από τις διατάξεις των άρθρων 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠΔ, η έλλειψη της οποίας ιδρύει τον από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' ΚΠΔ λόγο αναίρεσης, όταν περιέχονται σ' αυτή με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά τα πραγματικά περιστατικά, στα οποία στηρίχθηκε η κρίση του δικαστηρίου για τη συνδρομή των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος, οι αποδείξεις που τα θεμελίωσαν και οι σκέψεις με τις οποίες έγινε η υπαγωγή τους στην ουσιαστική ποινική διάταξη που εφαρμόστηκε. Ειδικά, ως προς τα αποδεικτικά μέσα, για την πληρότητα της αιτιολογίας αρκεί να προσδιορίζονται απλώς κατά κατηγορίες, χωρίς να απαιτείται αναλυτική παράθεση τους και μνεία του τι προκύπτει από το καθένα, ούτε είναι απαραίτητη η αξιολογική συσχέτιση των διαφόρων αποδεικτικών μέσων μεταξύ τους. Πρέπει, όμως, να προκύπτει ότι το δικαστήριο έλαβε υπόψη και συνεκτίμησε όλα τα αποδεικτικά στοιχεία και όχι μόνο ένα μέρος αυτών, προκειμένου να μορφώσει την κρίση του. Περαιτέρω, εσφαλμένη ερμηνεία ουσιαστικής ποινικής διάταξης υπάρχει, όταν ο δικαστής αποδίδει σ' αυτήν διαφορετική έννοια από εκείνη που πραγματικά έχει, ενώ εσφαλμένη εφαρμογή υφίσταται όταν ο δικαστής δεν υπήγαγε σωστά τα πραγματικά περιστατικά τα οποία δέχθηκε στη διάταξη που εφαρμόστηκε. Περίπτωση δε εσφαλμένης εφαρμογής ουσιαστικής ποινικής διάταξης, που αποτελεί λόγο αναίρεσης, κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Ε του ΚΠΔ, υπάρχει και όταν η παραβίαση γίνεται εκ πλαγίου, γιατί δεν αναφέρονται στην απόφαση με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά τα πραγματικά περιστατικά τα οποία προέκυψαν, κατά την κρίση του δικαστηρίου από την ακροαματική διαδικασία, ή κατά την έκθεση αυτών υπάρχει αντίφαση είτε στην ίδια αιτιολογία είτε μεταξύ της αιτιολογίας που τα περιέχει και του διατακτικού της απόφασης, ώστε να μην είναι εφικτός από τον Άρειο Πάγο ο έλεγχος, για την ορθή ή μη εφαρμογή του νόμου, οπότε η απόφαση στερείται νόμιμης βάσης. Στην προκειμένη περίπτωση το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Αθηνών με την προσβαλλόμενη 55507/2007 απόφασή του που εξέδωσε δέχθηκε με επιτρεπτή αλληλοσυμπλήρωση του αιτιολογικού με το διατακτικό ότι από τα κατ'είδος τους μνημονευόμενα σε αυτή αποδεικτικά μέσα αποδείχθηκαν κατά την ανέλεγκτη αναιρετικά κρίση του τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο κατηγορούμενος είναι Ηγούμενος της Ιεράς Μονής ... Η ιερά αυτή Μονή περιβάλλεται από Δημόσιο διακατεχόμενο δάσος και ο δρόμος που οδηγεί σ'αυτή είναι χωματόδρομος. Το καλοκαίρι του έτους 1992 τμήμα του πέριξ της μονής δάσους καταστράφηκε από πυρκαγιά και με την με αριθμό ... απόφαση του Νομάρχη Αν. Αττικής που δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως συνοδευόμενη με σχεδιάγραμμα που καθόριζε λεπτομερώς τα όρια της, κηρύχθηκε αναδασωτέα η δασική έκταση που είχε καεί. Κατά τον μήνα Σεπτέμβριο του έτους 2003 και σε ημέρα που δεν έχει εξακριβωθεί ο κατηγορούμενος, με πρόθεση και με την άμεση συνδρομή ατόμου αγνώστων στοιχείων, το οποίο (άγνωστο άτομο) χειριζόταν ερπιστριοφόρο μηχάνημα, προέβη στην εκχέρσωση τριών τμημάτων της ως άνω κηρυχθείσας αναδασωτέας έκτασης, ήτοι α) ενός τμήματος που βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της εμβαδού 1100 τ.μ., β) ενός τμήματος που βρίσκεται στα Νότια εμβαδού 390 τ.μ. και γ) ενός τμήματος που βρίσκεται στα Νότια, εμβαδού 145 τ.μ. η οποία απέχει 150-200 μέτρα, από την Ι.Μονή. Ειδικότερα, ο κατηγορούμενος, ενώ γνώριζε ότι η προπεριγραφείσα έκταση αποτελεί τμήμα της ευρύτερης έκτασης που είχε κηρυχθεί αναδασωτέα με την παραπάνω απόφαση του Νομάρχη Ανατολικής Αττικής, όπως ο ίδιος ομολόγησε, απολογούμενος στο ακροατήριο αυτού του Δικαστηρίου και ότι υπήρχε σ' αυτή δασική βλάστηση, αποτελούμενη από αείφυλλα πλατύφυλλα (κουμαριές, σχίνα, πουρνάρια κλπ) και αναγέννηση πεύκης, με πρόθεση προέβη κατά τα προεκτεθέντα στην εκχέρωση αυτής, καταστρέφοντας την ως άνω δασική βλάστηση που υπήρχε σ'αυτή και στρώνοντας την έκταση με χαλίκι για τη δημιουργία χώρου στάθμευσης των αυτοκινήτων των επισκεπτών της Ι.Μονής. Ο ισχυρισμός του κατηγορουμένου ότι οι παραπάνω εργασίες έγιναν με την επιμέλεια της Κοινότητας ... και ιδιωτών προκειμένου να λάβει χώρα διαπλάτυσνη του χωματόδρομου που οδηγεί στην Ι.Μονή, αποδείχθηκε αβάσιμος. Ειδικότερα, από την προαναφερθείσα θέση, τη μορφή (τρία τμήματα) και το εμβαδόν της προαναφερθείσας έκτασης που εκχερσώθηκε, προκύπτει ότι δεν πρόκειται για έργο διαπλάτυνσης του αγροτικού δρόμου αλλά για δημιουργία χώρων στάθμευσης αυτοκινήτων πλησίον της μονής (σε απόσταση 150-200 μέτρα από τη Ι.Μονή). Εξ άλλου όπως κατέθεσε ο ..., πολιτικός μηχανικός, Διευθυντής τεχνικών υπηρεσιών της Νομαρχίας Αν. Αττικής, εξεταζόμενος ενόρκως στο ακροατήριο αυτού του Δικαστηρίου, κατά την αυτοψία που διενεργήθηκε από τον ίδιο στον ως άνω τόπο κατά το χρόνο εκτέλεσης των εργασιών εκχέρσωσης, διαπίστωσε ότι οι εργασίες εκτελούντο από άγνωστο άτομο με τη χρήση ερπιστριοφόρου μηχανήματος και όχι από κατοίκους της κοινότητος ..., όπως αβάσιμα κατέθεσαν οι μάρτυρες υπεράσπισης του κατηγορουμένου και ότι για τις εργασίες αυτές συνομίλησε με εκπρόσωπο της ως άνω Ι.Μονής. Τέλος, αποδείχθηκε ότι ο κατηγορούμενος, τέλεσε την πράξη του από όχι ταπεινά αίτια, αλλά προκειμένου να διευκολύνει τον επισκέπτη της Ι.Μονής. Πρέπει επομένως να αναγνωρισθεί ότι συντρέχει στο πρόσωπό του το ελαφρυντικό του άρθρου 84 παρ.2β του ΠΚ. Με αυτά που δέχθηκε το Τριμελές Εφετείο Αθηνών, διέλαβε στην προσβαλλόμενη απόφασή του, την από τα άρθρα 93 παρ.3 του Συντάγματος και 139 του Κ.ΓΊ.Δ απαιτούμενη ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, αφού αναφέρει με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από τη διαδικασία στο ακροατήριο και στοιχειοθετούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση του παραπάνω εγκλήματος, τα αποδεικτικά μέσα από τα οποία πείστηκε γι' αυτά και τους νομικούς συλλογισμούς, με βάση τους οποίους τα υπήγαγε στην ως άνω ουσιαστική ποινική διάταξη του άρθρου, που εφάρμοσε, την οποία ούτε ευθέως, ούτε εκ πλαγίου παραβίασε, με ασαφείς ή ελλιπείς ή αντιφατικές παραδοχές. Ειδικότερα, από την στο προοίμιο του σκεπτικού αναφορά των κατά το είδος τους αναφερομένων αποδεικτικών μέσων προκύπτει με βεβαιότητα ότι για το σχηματισμό της καταδικαστικής του κρίσης έλαβε υπόψη και αξιολόγησε όλα τα αποδεικτικά μέσα και δεν απαιτείτο η αξιολογική συσχέτιση μεταξύ τους. Για την πληρότητα της αιτιολογίας της καταδικαστικής κρίσεως του Δικαστηρίου, ότι ο αναιρεσείων τέλεσε με την ιδιότητα του αυτουργού την αποδιδόμενη σ'αυτόν ως άνω αξιόποινη πράξη αρκούσε η παραδοχή ότι αυτός από πρόθεση και με άμεση συνδρομή ατόμου αγνώστων στοιχείων το οποίο χειριζόταν ερπιστριοφόρο μηχάνημα προέβη στην εκχέρσωση τριών τμημάτων της κηρυχθείσας αναδασωτέας εκτάσεως και δεν απαιτείτο επί πλέον να εκτίθενται περιστατικά από τα οποία να προκύπτει με βάση ποία σύμβαση ζήτησε ο αναιρεσείων την συνδρομή του αγνώστου προσώπου και ποιες εντολές του έδωσε για την κατασκευή χώρων στάθμευσης. Συνακόλουθα οι περί του αντιθέτου από το άρθρο 510 παρ.1 στοιχ.Δ' και Ε' λόγοι αναίρεσης με τους οποίους αποδίδεται στην προσβαλλόμενη απόφαση η πλημμέλεια της έλλειψης ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας και εκ πλαγίου παράβαση της ως άνω διάταξης είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι, ενώ κατά το μέρος που υπό την επίφαση της έλλειψης ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας αποδίδεται στην προσβαλλόμενη απόφαση η πλημμέλεια της εσφαλμένης αξιολόγησης των αποδεικτικών μέσων είναι απορριπτέοι ως απαράδεκτοι.
Μετά από αυτά και εφόσον δεν υπάρχει άλλος λόγος αναίρεσης πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση αναίρεσης και να καταδικασθεί ο αναιρεσείων στα δικαστικά έξοδα (άρθρο 583 παρ.1 ΚΠΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 22-4-2008 αίτηση του Αρχιμανδρίτου ... κατά κόσμον ..., ηγουμένου της εδρεύουσας στον ..., Ιεράς Μονής του ..., για αναίρεση της 55507/2007 απόφασης του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Αθηνών.
Καταδικάζει τον αναιρεσείοντα στα δικαστικά έξοδα που ανέρχονται στο ποσό των διακοσίων είκοσι (220) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 17 Φεβρουαρίου 2009. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 24 Μαρτίου 2009.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ