Θέμα
Δικαστηρίου σύνθεση.
Περίληψη:
Αναιρεί απόφαση του ΜΟΕ για κακή σύνθεση του Δικαστηρίου. Κλήρωση 4 ενόρκων τακτικών και 1 αναπληρωματικού, ενώ στην κληρωτίδα τοποθετήθηκαν 10 ονόματα ενόρκων αντί 12.
Αριθμός 300/2010
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ζ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Θεοδώρα Γκοΐνη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Κωνσταντίνο Φράγκο, Ιωάννη Παπαδόπουλο, Ιωάννη Γιαννακόπουλο και Βασίλειο Φράγγο - Εισηγητή, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 27 Ιανουαρίου 2010, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Γεωργίου Παντελή (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και του Γραμματέως Χρήστου Πήτα, για να δικάσει την αίτηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, περί αναιρέσεως της 50, 57-58/2008 αποφάσεως του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Ναυπλίου. Με κατηγορούμενο τον ..., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Αντώνιο Φούσα.
Με πολιτικώς ενάγοντες τους: 1) ..., 2) ..., 3) ..., που παραστάθηκαν με τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Νικόλαο Καννελόπουλο και 4)..., κάτοικο εν ζωή ....
Το Μικτό Ορκωτό Εφετείο Ναυπλίου, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου ζητεί τώρα την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην με αριθμό και ημερομηνία 47/17.11.2009 έκθεση αναιρέσεως, η οποία συντάχθηκε ενώπιον του Γραμματέως του Ποινικού Τμήματος του Αρείου Πάγου Γεωργίου Σωφρονιάδη και καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1587/2009.
Αφού άκουσε
Τον Αντεισαγγελέα, ο οποίος ανακοίνωσε στο δικαστήριο ότι, όπως προκύπτει από την με αριθμό ... τόμος ...ληξιαρχική πράξη θανάτου του ληξιάρχου του Δήμου ..., η πολιτικώς ενάγουσα ... απεβίωσε στις 30 Ιανουαρίου 2009, ζήτησε να γίνει δεκτή η έκθεση αναίρεσης, καθώς και τους πληρεξούσιους δικηγόρους των διαδίκων, που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο 505 παρ. 2 ΚΠΔ, ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου μπορεί να ζητήσει την αναίρεση οποιασδήποτε αποφάσεως, μέσα στην προθεσμία του άρθρου 479 παρ. 2 του ίδιου Κώδικα, δηλαδή μέσα σε ένα μήνα από την καταχώρηση της αποφάσεως καθαρογραμμένης στο ειδικό βιβλίο του άρθρου 473 παρ. 3 ΚΠΔ. Από τη διάταξη αυτήν προκύπτει ότι ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου δικαιούται να ασκεί αναίρεση κατά πάσης αποφάσεως, αθωωτικής ή καταδικαστικής, οποιουδήποτε ποινικού δικαστηρίου και για όλους τους λόγους που αναφέρονται στο άρθρο 510 παρ. 1 ΚΠΔ, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η απόλυτη ακυρότητα που συνέβη κατά τη διαδικασία στο ακροατήριο (άρθρο 171 ΚΠΔ).
Εξάλλου, κατά το άρθρο 394 του ΚΠΔ, πριν αρχίσει να συζητείται κάθε υπόθεση, διαβάζεται σε δημόσια συνεδρίαση με την παρουσία του εισαγγελέα και του κατηγορουμένου ο κατάλογος των ενόρκων της δωδεκαήμερης περιόδου, για την οποία προσδιορίστηκε η υπόθεση' τα ονόματα που υπάρχουν στον κατάλογο διαβάζονται δυνατά με τη σειρά που είναι γραμμένα, ωσότου συμπληρωθεί από τους παρόντες ενόρκους ο αριθμός δέκα (10). Τα ονόματα αυτών των δέκα (10) ενόρκων μπαίνουν στην κληρωτίδα για να κληρωθούν οι τέσσερις (4) που μετέχουν με τους τακτικούς δικαστές στη σύνθεση του μικτού ορκωτού δικαστηρίου που θα δικάσει την υπόθεση. Κατά δε τις διατάξεις του άρθρου 396 παρ. 1 και 2 του ίδιου Κώδικα, αφού τεθούν στην κληρωτίδα σύμφωνα με τα άρθρα 394 και 395 τα ονόματα των δέκα (10) ενόρκων, ο Πρόεδρος του μικτού ορκωτού δικαστηρίου εξάγει κάθε φορά ένα όνομα. Το όνομα αυτό διαβάζει δυνατά ο πρόεδρος και το γνωστοποιεί ιδιαίτερα στον εισαγγελέα και τον κατηγορούμενο, για να ασκήσουν το δικαίωμα εξαίρεσης, ωσότου, και αφού εξαντληθεί το δικαίωμα αυτό, συμπληρωθεί ο αριθμός των τεσσάρων (4) ενόρκων που απαιτούνται για τη σύνθεση του δικαστηρίου. Ο εισαγγελέας και ο κατηγορούμενος έχουν το δικαίωμα να εξαιρέσουν ο καθένας δύο (2) ενόρκους. Τέλος κατά το άρθρο 397 παρ. 1 ΚΠΔ, ο πρόεδρος του μικτού ορκωτού δικαστηρίου μπορεί κατά την ανάγνωση του καταλόγου των ενόρκων να διατάξει να διαβαστούν δυνατά τα ονόματα δύο (2) ακόμη ενόρκων πέραν από τους δέκα (10) που ορίζονται σύμφωνα με το άρθρο 394' αυτό είναι δυνατόν να γίνει, αν ο πρόεδρος κρίνει ότι εξαιτίας της διάρκειας που προβλέπεται για τη δίκη είναι ενδεχόμενο μερικοί από τους ενόρκους να μην μπορέσουν να παραμείνουν στη σύνθεση του δικαστηρίου έως το τέλος της διαδικασίας. Στην περίπτωση αυτή, το άρθρο 395 εφαρμόζεται και κατά την ανάγνωση των ονομάτων των δύο (2) αυτών ενόρκων και στην κληρωτίδα τίθενται τα ονόματα των δώδεκα (12) ενόρκων, που μ' αυτόν τον τρόπο διαβάστηκαν δυνατά' από τα ονόματα αυτά κληρώνονται έξι (6) ένορκοι και ο κατηγορούμενος μπορεί να εξαιρέσει και έναν (1) ακόμη ένορκο, πέρα από το, σύμφωνα με το άρθρο 396 παρ. 2, δικαίωμά του για εξαίρεση. Από τους έξι (6) ενόρκους που κληρώθηκαν σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, οι τέσσερις (4) πρώτοι με τη σειρά που κληρώθηκαν είναι τακτικοί και οι δύο επόμενοι αναπληρωματικοί. Με τις διατάξεις αυτές που εφαρμόζονται και για τη συγκρότηση του δικαστηρίου των ενόρκων και στο Μικτό Ορκωτό Εφετείο, η συγκρότηση του δικαστηρίου των ενόρκων θεμελιώνεται επί της τύχης, η δε παραβίασή τους, και ειδικότερα εκείνης για την θέση στην κληρωτίδα του άνω νομίμου αριθμού ονομάτων ενόρκων, επιφέρει, σύμφωνα με το άρθρο 171 παρ. 1 εδ. α' ΚΠΔ, απόλυτη ακυρότητα και κατ' ακολουθίαν ιδρύει λόγον αναιρέσεως της αποφάσεως, από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α' του ιδίου Κώδικα.
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της προσβαλλόμενης αποφάσεως, τα οποία παραδεκτώς επισκοπούνται για την έρευνα του βασίμου του προβαλλόμενου αναιρετικού λόγου, για την συγκρότηση του δικαστηρίου των ενόρκων στο Μικτό Ορκωτό Εφετείο Ναυπλίου, κατά την ανάγνωση του καταλόγου των ενόρκων βρέθηκαν παρόντες οι αναφερόμενοι δέκα, τα ονόματα των οποίων τέθηκαν στην κληρωτίδα. Απ' αυτήν κληρώθηκαν οι αναφερόμενοι 6, μετά δε την εξαίρεση δύο εξ αυτών, την έδρα κατέλαβαν οι αναφερόμενοι τέσσερις (4). Εν συνεχεία, από τους δέκα αναφερομένους παρόντες ενόρκους κληρώθηκε με εντολή της Προέδρου του Δικαστηρίου και ένας ακόμη ως αναπληρωματικός ένορκος και συγκεκριμένα ο Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλος, ο οποίος δεν εξαιρέθηκε και ο οποίος, αφού κατέλαβε θέση στην έδρα του Δικαστηρίου, απετέλεσε μέλος του άνω Μικτού Ορκωτού Εφετείου, που συγκροτήθηκε για να δικάσει την κατά του κατηγορουμένου αποδιδόμενη σ' αυτόν αξιόποινη πράξη, επί της οποίας εκδόθηκε η αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση. Όμως, αφού κληρώθηκαν τέσσερις τακτικοί ένορκοι και ένας αναπληρωματικός, θα έπρεπε, για τη νόμιμη συγκρότηση του δικαστηρίου των ενόρκων, στην κληρωτίδα να τοποθετηθούν δώδεκα ονόματα των παρόντων ενόρκων, κατ' επιταγήν του άρθρου 397 παρ. 1 ΚΠΔ, και όχι δέκα, όπως στην προκειμένη περίπτωση.
Συνεπώς, το Μικτό Ορκωτό Εφετείο Ναυπλίου, που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση, συγκροτήθηκε ακύρως, γι' αυτό ο από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α ΚΠΔ μοναδικός λόγος της αιτήσεως αναιρέσεως, που άσκησε παραδεκτά ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, πρέπει να γίνει δεκτός ως βάσιμος. Μετά από αυτά, πρέπει να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση και να παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, του οποίου είναι δυνατή η συγκρότηση από άλλους δικαστές και ενόρκους, εκτός από εκείνος που δίκασαν προηγουμένως (άρθρο 519 ΚΠΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την υπ' αριθ. 50, 57-58/2008 απόφαση του Μικτού Ορκωτού Εφετείου Ναυπλίου.
Παραπέμπει την υπόθεση, για νέα συζήτηση, στο ίδιο Δικαστήριο, συγκροτούμενο από άλλους δικαστές και ενόρκους, εκτός από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 10 Φεβρουαρίου 2010. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 12 Φεβρουαρίου 2010.
Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ