Θέμα
Αγωγή αναγνωριστική, Κυριότητα.
Περίληψη:
Επί αναγνωριστικής κυριότητας ακινήτου αγωγής, αν η κυριότητα αμφισβητείται από περισσότερα πρόσωπα, καθένα από αυτά ενάγεται αυτοτελώς. Μπορεί, όμως, να εναχθούν όλα με την ίδια αγωγή, στην περίπτωση δε αυτή η τελεσιδικία κρίνεται αυτοτελώς, πρέπει δε να υπάρχει κατά το χρόνο άσκησης της αναίρεσης. Αν η τελεσιδικία δεν συνομολογείται ή δεν αποδεικνύεται (με την προσκομιδή αποδεικτικών επίδοσης, παραίτησης) η αναίρεση απορρίπτεται ως απαράδεκτη και αυτεπαγγέλτως.
Αριθμός 2199/2013
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Γ' Πολιτικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Ιωάννη Σίδερη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Παναγιώτη Ρουμπή, Ερωτόκριτο Καλούδη, Αργύριο Σταυράκη και Ελένη Διονυσοπούλου, Αρεοπαγίτες.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του, στις 16 Οκτωβρίου 2013, με την παρουσία και της γραμματέως Αγγελικής Ανυφαντή, για να δικάσει την εξής υπόθεση μεταξύ:
Του αναιρεσείοντος: Θ. Θ. του Η., κατοίκου ... που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Νικόλαο Στούμπα.
Των αναιρεσιβλήτων: 1)Χ. Χ. Ο. του Γ., όπως εκπροσωπείται από τον δικαστικό του συμπαραστάτη Κ. Θ., 2)Κ. Π. του Κ., 3)Δ. Π. του Κ., κατοίκων ... 4)Κ. Π. του Κ., κατοίκου ..., και 5)Α. Π. του Κ., κατοίκου ... οι οποίοι δεν παραστάθηκαν, ούτε εκπροσωπήθηκαν από πληρεξούσιο δικηγόρο.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 14/4/2009 αγωγή του ήδη 1ου αναιρεσίβλητου και την από 11/8/2009 αγωγή του ήδη αναιρεσείοντος, που κατατέθηκαν στο Ειρηνοδικείο Βέροιας και συνεκδικάστηκαν. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 149/2010 του ίδιου Δικαστηρίου και 174/ΤΠ/2011 του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Βέροιας. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητεί ο αναιρεσείων με την από 22/3/2012 αίτησή του.
Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, παραστάθηκε μόνο ο αναιρεσείων, όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης Ερωτόκριτος Καλούδης ανέγνωσε την από 2/10/2013 έκθεσή του, με την οποία εισηγήθηκε να απορριφθεί η αίτηση αναίρεσης.
Ο πληρεξούσιος του αναιρεσείοντος ζήτησε την παραδοχή της αίτησης και την καταδίκη των αντιδίκων του στη δικαστική δαπάνη του.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι. Από τις εκθέσεις επίδοσης …, …, …, … και …/6-3-2013 εκθέσεις επίδοσης της δικαστικής επιμελήτριας στο Πρωτοδικείο Βέροιας … προκύπτει, ότι, ύστερα από έγγραφη παραγγελία της δικηγόρου Βέροιας Δέσποινας Τσεπελάκη ως πληρεξουσίας δικηγόρου του αναιρεσείοντος, που επισπεύδει τη συζήτηση, ακριβές αντίγραφο της ένδικης, από 22-3-2012, αίτησης αναίρεσης κατά της οριστικής απόφασης 174/ΤΠ/2011 του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Βέροιας, με πράξη ορισμού δικασίμου και κλήση προς εμφάνιση κατά την αναφερόμενη στην αρχή της παρούσας δικάσιμο (της 16-10-2013), επιδόθηκε νόμιμα και εμπρόθεσμα στους αναιρεσιβλήτους, οι οποίοι δεν εμφανίστηκαν κατά τη συζήτηση της αίτησης αναίρεσης, όταν η υπόθεση εκφωνήθηκε κατά τη σειρά του οικείου πινακίου, ούτε υπέβαλαν έγγραφη δήλωση για παράστασή τους στο ακροατήριο κατά τη διάταξη του άρθρου 242 παρ. 2 Κ.Πολ.Δ. Επομένως, πρέπει, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 576 παρ.2 Κ.Πολ.Δ., να προχωρήσει η υπόθεση παρά την απουσία των αναιρεσιβλήτων.
ΙΙ. Από τη διάταξη του άρθρου 553 παρ. 1 Κ.Πολ.Δ., που ορίζει, ότι "αναίρεση επιτρέπεται μόνο κατά των αποφάσεων που δεν μπορούν να προσβληθούν με ανακοπή ερημοδικίας και έφεση", προκύπτει, ότι απόφαση η οποία έχει εκδοθεί ερήμην δεν υπόκειται σε αναίρεση, εφόσον μπορεί να προσβληθεί με ανακοπή ερημοδικίας. Κατά το άρθρο 501 Κ.Πολ.Δ., ανακοπή κατά απόφασης που έχει εκδοθεί ερήμην επιτρέπεται, αν εκείνος που δικάσθηκε ερήμην δεν κλητεύτηκε καθόλου ή δεν κλητεύτηκε νόμιμα ή εμπρόθεσμα ή αν συντρέχει λόγος ανώτερης βίας. Κατά το επόμενο άρθρο 502 παρ. 1 του ίδιου Κώδικα, δικαίωμα ανακοπής ερημοδικίας έχει, πλην άλλων, και ο εφεσίβλητος. Και κατά το άρθρο 321 του ίδιου Κώδικα, όσες οριστικές αποφάσεις των πολιτικών δικαστηρίων δεν μπορούν να προσβληθούν με ανακοπή ερημοδικίας και έφεση είναι τελεσίδικες. Τέλος, επί αναγνωριστικής κυριότητας ακινήτου αγωγής, αν η κυριότητα αμφισβητείται από περισσότερα πρόσωπα, καθένα από αυτά ενάγεται αυτοτελώς. Μπορεί, όμως, να εναχθούν όλα με την ίδια αγωγή, στην περίπτωση δε αυτή η τελεσιδικία κρίνεται αυτοτελώς, πρέπει δε να υπάρχει κατά το χρόνο άσκησης της αναίρεσης. Αν - η τελεσιδικία - δεν συνομολογείται ή δεν αποδεικνύεται (με την προσκομιδή αποδεικτικών επίδοσης, παραίτησης) η αναίρεση απορρίπτεται ως απαράδεκτη και αυτεπαγγέλτως. Εξάλλου, για να θεωρηθεί ότι μι απόφαση έχει εκδοθεί ερήμην αρκεί το γεγονός ότι κατά τη συζήτηση στο ακροατήριο δεν εμφανίστηκε ο ένας από τους διαδίκους ή εμφανίσθηκε αλλά δεν έλαβε μέρος σε αυτήν με τον προσήκοντα τρόπο (άρθ. 271 παρ. 1 Κ.Πολ.Δ.) και όχι μόνο όταν στηρίζεται στις ειδικές συνέπειες της ερημοδικίας, δηλαδή στο τεκμήριο ομολογίας. Η απόφαση δε αυτή εξακολουθεί να είναι ερήμην έστω και αν, παρά την ερημοδικία του εφεσιβλήτου (εναγομένου), το Εφετείο, δικάζοντας ως να ήταν και αυτός παρών, κατά τις διατάξεις του άρθρου 524 παρ. 1 και 4 Κ.Πολ.Δ., απορρίπτει την έφεση του κατ' αντιμωλίαν δικαζόμενου εκκαλούντος (ενάγοντος) και επικυρώνοντας την πρωτόδικη απόφαση δέχεται μερικώς ή ολικώς την αγωγή τούτου. Διαφορετικό είναι το ζήτημα της ύπαρξης ή μη έννομου συμφέροντος του ερημοδικασθέντος προς άσκηση ανακοπής ερημοδικίας, το οποίο δεν μπορεί να αποκλεισθεί εκ του ότι η έφεση του ενάγοντος έχει απορριφθεί κατ' ουσίαν, όταν η αγωγή του έχει γίνει δεκτή πρωτοδίκως (μερικώς ή ολικώς), δεδομένου, ότι ο ερήμην δικασθείς έχει κατ' αρχήν έννομο συμφέρον για την άσκηση ανακοπής ερημοδικίας, την ύπαρξη ή μη του οποίου για το παραδεκτό ή μη της αναίρεσης δεν ερευνά ο 'Αρειος Πάγος (ΑΠ 162/1997 Ελλ Δ/νη 38.1534). Στην προκείμενη περίπτωση, ο αναιρεσείων άσκησε κατά των ήδη αναιρεσιβλήτων την ένδικη - από 11-8-2009 - αναγνωριστική κυριότητας του επίδικου ακινήτου αγωγή ενώπιον του Ειρηνοδικείου Βέροιας, το οποίο την δέχτηκε εν μέρει ως βάσιμη και κατ' ουσίαν, αναγνωρίζοντας αυτόν - αναιρεσείοντα - κύριο του περιγραφόμενου σε αυτή τμήματος του επίδικου ακινήτου. Κατά της απόφασης αυτής ο αναιρεσείων άσκησε έφεση ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Βέροιας, το οποίο τη συζήτησε ερήμην του πρώτου εφεσιβλήτου και ήδη αναιρεσιβλήτου εναγομένου και κατ' αντιμωλίαν των λοιπών διαδίκων και με την υπ' αριθμ. 174/ΤΠ/2011 απόφασή του την απέρριψε κατ' ουσία. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητεί ο αναιρεσείων με την κρινόμενη αίτηση αναίρεσης. 'Όμως, δεν προκύπτει (με την προσκομιδή αποδεικτικών επίδοσης, παραίτησης) - ούτε άλλωστε ο αναιρεσείων επικαλείται - τελεσιδικία της αναιρεσιβαλλόμενης - υπ' αριθμ. 174/ΤΠ/2011 - απόφασης ως προς τον πρώτο αναιρεσίβλητο, που η απόφαση αυτή εκδόθηκε ερήμην. Γι' αυτό, ως προς αυτόν - πρώτο αναιρεσίβλητο - η αίτηση αναίρεσης είναι απαράδεκτη και πρέπει και αυτεπαγγέλτως να απορριφθεί.
ΙΙΙ. Σύμφωνα με το άρθρο 560 ΚΠολΔ, κατά των αποφάσεων των ειρηνοδικείων, καθώς και κατά των αποφάσεων των πρωτοδικείων που εκδίδονται σε εφέσεις κατά αποφάσεων των ειρηνοδικείων επιτρέπεται αναίρεση μόνο για τους περιοριστικά αναφερόμενους στο άρθρο αυτό τέσσερις λόγους, στους οποίους δεν περιλαμβάνεται και λόγος αντίστοιχος με εκείνο που προβλέπεται στο άρθρο 559 αριθ. 11 του Κ.Πολ.Δ., ο οποίος αφορά στη λήψη υπόψη αποδεικτικών μέσων που δεν επιτρέπει ο νόμος και αποδείξεων που δεν προσκομίσθηκαν ή δεν έγινε επίκλησή τους και στη μη λήψη υπόψη αποδεικτικών μέσων που προσκομίσθηκαν με επίκληση. Επομένως, οι πρώτος και δεύτερος λόγοι αναίρεσης, με τους οποίους ο αναιρεσείων, παρά την αναφορά τους στον αριθμό 1 του άρθρου 560 Κ.Πολ,Δ., κατ' ορθή εκτίμηση του περιεχομένου τους, προβάλλει αιτιάσεις από τον αριθμό 11 περ. γ' του άρθρου 559 Κ.Πολ.Δ., ισχυριζόμενος ότι το Πολυμελές Πρωτοδικείο, που δίκασε ως Εφετείο, και δέχτηκε - όπως προεκτέθηκε - εν μέρει την ένδικη αναγνωριστική κυριότητας ακινήτου αγωγή του - αναιρεσείοντος - δεν έλαβε υπόψη την ενώπιόν του δικαστική ομολογία από μέρους των εμφανισθέντων εφεσιβλήτων (εναγομένων) της έφεσης και της αγωγής στο σύνολό της, και "τα τοπογραφικά διαγράμματα τα οποία προσκόμισε σχετικά με το επίδικο, καθώς και τις καταθέσεις των μαρτύρων σχετικά με το μήκος της πρόσοψης του όλου ακινήτου που είναι 12,29 μ. και ποτέ δεν αμφισβητήθηκε - και- από τον πρώτο αναιρεσίβλητο - και - γενικότερα μη ορθώς ερμηνεύει", παρεκτός της αοριστίας του, εφόσον δεν αναφέρονται συγκεκριμένα τα τοπογραφικά διαγράμματα και οι καταθέσεις των μαρτύρων που το δικαστήριο της ουσίας δεν έλαβε υπόψη, προεχόντως, είναι απαράδεκτοι και πρέπει να απορριφθούν. Οι περαιτέρω αιτιάσεις του αναιρεσείοντος από το άρθρο 560 αριθ. 1 Κ.Πολ.Δ., ότι το πιο πάνω Δικαστήριο, σε σχέση με τον αγωγικό ισχυρισμό περί νομής αυτού - αναιρεσείοντος - και "στο επίδικο κομμάτι", εσφαλμένα "δέχτηκε ότι ο πρώτος αναιρεσίβλητος έχει τη νομή στο επίδικο κομμάτι, αφού λέγει ότι ο ίδιος δεν έχει κάνει και αποδοχή κληρονομιάς - και ότι -, παρά ταύτα, έχει δικαίωμα συννομής και συγκατοχής με κληρονομικό δικαίωμα ... και ότι έκανε καθημερινά πράξεις νομής χωρίς να τις ορίζει - αλλά και - να τεκμηριώνει το δικαίωμά του σε διαρκή και μόνιμη εξουσίαση ... αρκούμενο σε γενικότητες και σε αόριστες αναφορές συννομής και πράξεων από το 2008 έως τη δίκη ... ενώ, με το να αναγνωρίζει τον πρώτο αναιρεσίβλητο συννομέα, σφάλλει σε πολλά σημεία μη εφαρμόζοντας τους κανόνες του ουσιαστικού δικαίου, ήτοι το άρθρο 974 ΑΚ και επόμενα, αφού δεν αναφέρει καν πως ο πρώτος αναιρεσίβλητος ασκούσε πράξεις συννομής σε ξένη κατ' αυτόν - αναιρεσείοντα - συνιδιοκτησία", προεχόντως, είναι απαράδεκτες, διότι, υπό την επίκληση της παραπάνω πλημμέλειας, πλήττεται αποκλειστικά η περί τα πράγματα κρίση του Δικαστηρίου της ουσίας, η οποία, σύμφωνα με το άρθρο 561 παρ. 1 Κ.Πολ.Δ., είναι αναιρετικά ανέλεγκτη.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 22-3-2012 αίτηση του Θ. Θ. του Η. για αναίρεση της 174/Τ.Π./2011 απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Βέροιας, που δίκασε ως Εφετείο.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε, στην Αθήνα, στις 7 Νοεμβρίου 2013.
Δημοσιεύθηκε, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 16 Δεκεμβρίου 2013.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ