Θέμα
Πρόσωπα ιδιάζουσας δωσιδικίας, Συμβούλιο Πλημμελειοδικών, Προανάκριση.
Περίληψη:
Επί των πλημμελημάτων των προσώπων ιδιάζουσας δωσιδικίας του άρθρου 111 παρ. 7 του Κ.Π.Δ., αρμοδιότητας Τριμελούς Εφετείου, που διαφορετικά θα υπάγονταν στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο, για τα οποία δεν προέκυψαν από την προανάκριση ενδείξεις ενοχής, αρμόδιο για την περάτωση της προανάκρισης, είναι το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών και δεν υφίσταται αρμοδιότητα του Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών να θέσει την υπόθεση στο αρχείο, αναφερόμενος συγχρόνως στον Εισαγγελέα Εφετών. Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών, κρίνοντας αντίθετα, υπερέβη αρνητικά την εξουσία του και κατέστησε αναιρετέο το βούλευμά του.
Αριθμός 3/2009
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
ΠΛΗΡΗΣ ΠΟΙΝΙΚΗ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑ - Σε Συμβούλιο
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Γεώργιο Καλαμίδα Προεδρεύοντα Αντιπρόεδρο (κωλυομένου του Προέδρου του Αρείου Πάγου), ως ο αρχαιότερος της συνθέσεως Αντιπρόεδρος, Ιωάννη Παπανικολάου, Εμμανουήλ Καλούδη, Αντιπρόεδροι, Αιμιλία Λίτινα, Ιωάννη Ιωαννίδη, Ιωάννη-Σπυρίδωνα Τέντε, Μίμη Γραμματικούδη, Λεωνίδα Ζερβομπεάκο, Δημήτριο Πατινίδη, Μιχαήλ Θεοχαρίδη, Θεοδώρα Γκοΐνη, Βασίλειο Λυκούδη, Ελευθέριο Νικολόπουλο - Εισηγητή, Ανδρέα Τσολιά, Βασίλειο Φούκα, Γεώργιο Χρυσικό, Ιωάννη Σίδερη, Νικόλαο Ζαΐρη, Δήμητρα Παπαντωνοπούλου, Νικόλαο Λεοντή, Βιολέττα Κυτέα, Βαρβάρα Κριτσωτάκη, Ελένη Σπίτσα, Ελευθέριο Μάλλιο, Γεωργία Λαλούση, Αντώνιο Αθηναίο, Γρηγόριο Κουτσόπουλο, Σπυρίδωνα Μιτσιάλη, Νικόλαο Κωνσταντόπουλο, Γεώργιο Γεωργέλλη, Παναγιώτη Κομνηνάκη, Δημήτριο Μουστάκα, Δημήτριο Μαζαράκη, Παναγιώτη Ρουμπή, Σαράντη Δρινέα, Νικόλαο Πάσσο, Γεώργιο Αδαμόπουλο, Σοφία Καραχάλιου, Ιωάννη Παπαδόπουλο και Νικόλαο Μπιχάκη, Αρεοπαγίτες. Με την παρουσία του Eισαγγελέα του Αρείου Πάγου Γεωργίου Σανιδά και της Γραμματέως Ευδοκίας Φραγκίδη.
Συνήλθε σε Συμβούλιο στο Κατάστημά του στις 19 Μαρτίου 2009, προκειμένου να αποφανθεί για την αίτηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, περί αναιρέσεως υπέρ του νόμου του 2266/2008 βουλεύματος του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών. Με κατηγορούμενο τον Χ, κάτοικο ... .
Το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Αθηνών, με το ως άνω βούλευμά του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτό, και ο αναιρεσείων Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου ζητεί τώρα την αναίρεση αυτού, για τους λόγους που αναφέρονται στην με αριθμό και ημερομηνία 66/1212.2008 έκθεση αναιρέσεως, η οποία συντάχθηκε ενώπιον της Γραμματέως του Ποινικού Τμήματος του Αρείου Πάγου Γεωργίας Στεφανοπούλου και καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1973/2008.
Έπειτα ο Αντεισαγγελέας του Αρείου Πάγου Γεώργιος Σανιδάς εισήγαγε για κρίση στο Συμβούλιο τη σχετική δικογραφία με την πρότασή του με αριθμό με αριθμό και ημερομηνία 90/12.03.2009, στην οποία αναφέρονται τα ακόλουθα: "Εισάγουμε προς συζήτηση και έκδοση αποφάσεως κατ' άρθρο 485 Κ.Ποιν.Δ. την εμπροθέσμως κατ' άρθρον 483 παρ. 3 Κ.Ποιν.Δ. ασκηθείσα με αριθμό 66/2008 αίτησή μας, με την οποία ζητούμε να αναιρεθεί το υπ' αριθμ. 2266/2008 βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών για τους λόγους τους οποίους λεπτομερώς εκθέτουμε στην άνω αίτησή μας, στους οποίους κατά πάντα και αναφερόμεθα.
Προτείνουμε συνεπώς με βάση τους εκτιθεμένους στην αίτηση λόγους να γίνει δεκτή η άνω αίτησή μας. Να αναιρεθεί το προσβαλλόμενο βούλευμα με αριθμό 2266/2008 του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών και να παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα κρίση στο ίδιο Δικαστικό Συμβούλιο, το οποίο θα πρέπει να συντεθεί από άλλους δικαστές, εκτός εκείνων οι οποίοι εξέδωσαν το προσβαλλόμενο βούλευμα.
ΑΥΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ
Αθήνα, 19 Μαρτίου 2009
Ο Προτείνων Εισαγγελεύς του Αρείου Πάγου
Γεώργιος Σανιδάς"
Αφού άκουσε τον Αντεισαγγελέα, που αναφέρθηκε στην παραπάνω εισαγγελική πρόταση και έπειτα αποχώρησε.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
1.- Εισάγεται στην πλήρη Ποινική Ολομέλεια (σε συμβούλιο) η υπ' αριθμ. 66/12-12-2008 αίτηση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου για αναίρεση, λόγω αρνητικής υπερβάσεως εξουσίας (άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Η' του Κ.Π.Δ.) του υπ' αριθ΅. 2266/2008 βουλεύματος του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών. Με το τελευταίο βούλευμα, το Συμβούλιο απέσχε να αποφανθεί επί της αναφερομένης υποθέσεως, λόγω απαραδέκτου εισαγωγής της σ' αυτό.
2.- Κατά την έννοια της διατάξεως του άρθρου 510 παρ. 1 στοιχ. Η' του ΚΠΔ, υπέρβαση εξουσίας που ιδρύει τον από τη διάταξη αυτή προβλεπόμενο λόγο αναιρέσεως, υπάρχει, όταν το δικαστήριο άσκησε δικαιοδοσία που δεν του παρέχεται από το νόμο ή υφίσταται μεν τέτοια δικαιοδοσία, δεν συντρέχουν όμως οι όροι οι οποίοι του παρέχουν την εξουσία να κρίνει στη συγκεκριμένη περίπτωση ως και όταν αρνείται να ασκήσει δικαιοδοσία, η οποία του παρέχεται από το νόμο, αν και συντρέχουν οι απαιτούμενοι γι' αυτό κατά το νόμο όροι.
3.- Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 245 παρ. 1 περ. β' και γ' του Κ.Π.Δ. η προανάκριση περατώνεται "α) ... β) ΅ε πρόταση του εισαγγελέα στο δικαστικό συ΅βούλιο, σύ΅φωνα ΅ε όσα ορίζονται στην επό΅ενη παράγραφο, σε πλη΅΅ελή΅ατα αρ΅οδιότητας του Τρι΅ελούς Πλη΅΅ελειοδικείου ... γ) σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παρ. 4 σε πλημμελήματα αρμοδιότητος του Μονομελούς Πλημελειοδικείου. Εξάλλου, κατά την παρ. 2 του ίδιου άρθρου, πρόταση στο συ΅βούλιο γίνεται ΅όνο στα πλη΅΅ελή΅ατα αρ΅οδιότητας Τρι΅ελούς Πλη΅΅ελειοδικείου και εφόσον ο εισαγγελέας κρίνει ότι δεν υπάρχουν επαρκείς ενδείξεις για την παραπο΅πή του κατηγορου΅ένου στο ακροατήριο (εδαφ. α'). Πρόταση, επίσης, στο δικαστικό συ΅βούλιο γίνεται και όταν ο εισαγγελέας Εφετών, στον οποίο υποβάλλεται ΅ετά την προανάκριση η δικογραφία, που αφορά πρόσωπα ιδιαζούσης δωσιδικίας, αρ΅οδιότητας Τρι΅ελούς Εφετείου, κρίνει ότι δεν συντρέχουν επαρκείς ενδείξεις για την παραπο΅πή του κατηγορου΅ένου στο ακροατήριο και παραγγέλλει την εισαγωγή της υποθέσεως στο αρ΅όδιο δικαστικό συ΅βούλιο (εδαφ. γ')". Τέλος, κατά την παρ. 4 του αυτού άρθρου "στα πλη΅΅ελή΅ατα που υπάγονται στην αρ΅οδιότητα του Μονο΅ελούς Πλη΅΅ελειοδικείου, αν από την προανάκριση ή από την προκαταρκτική εξέταση που τυχόν διατάχθηκε δεν προέκυψαν επαρκείς ενδείξεις για την παραπο΅πή του κατηγορου΅ένου στο ακροατήριο ή προέκυψε ότι η κατηγορία είναι νο΅ικά αβάσι΅η, ο εισαγγελέας Πλη΅΅ελειοδικών αρχειοθετεί την υπόθεση ΅ε αιτιολογη΅ένη διάταξή του την οποία υποβάλλει για έγκριση στον Εισαγγελέα Εφετών μαζί με τη σχετική δικογραφία. Από τον συσχετισμό και αντιπαραβολή των παραπάνω διατάξεων σαφώς προκύπτουν τα επόμενα: Εάν μετά προανάκριση ή προκαταρκτική εξέταση δεν προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις για την παραπομπή του κατηγορουμένου τότε, α) εάν μεν πρόκειται περί πλημμελημάτων αρμοδιότητος Μονομελούς Πλημμελειοδικείου, σε κάθε περίπτωση η υπόθεση αρχειοθετείται από το εισαγγελέα πλημμελειοδικών (παρ. 1γ' και 4) β) εάν δε πρόκειται περί πλημμελημάτων αρμοδιότητος Τριμελούς Πλημμελειοδικείου, η υπόθεση εισάγεται υποχρεωτικά στο δικαστικό συμβούλιο για την περάτωση της προανακρίσεως με έκδοση βουλεύματος (παρ. 2). Το ίδιο ισχύει, κατά τα σαφώς διαλαμβανόμενα στο εδάφιο γ' της παραγρ. 2, δηλαδή η υπόθεση εισάγεται στο συμβούλιο και για εκείνα τα πρόσωπα τα οποία κατά το άρθρο 111 αριθμ. 7 ή κατ' άλλη ειδική διάταξη νόμου απολαύουν ιδιαζούσης δωσιδικίας και υπάγονται στην αρμοδιότητα του Τριμελούς Εφετείου. Επομένως για τα πρόσωπα αυτά, έστω και αν η in abstacto πράξη για την οποία διώκονται υπάγεται, τελούμενη υπό άλλων προσώπων, στην υλική αρμοδιότητα του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου, θα ακολουθηθεί και ως προς αυτά η διαδικασία της εισαγωγής της υποθέσεως στο δικαστικό συμβούλιο, αφού κριτήριο προς τούτο είναι όχι η πράξη καθ' εαυτή αλλά η ιδιάζουσα δωσιδικία αυτών, στην οποία κυριαρχικώς ο νομοθέτης απέβλεψε. Επο΅ένως για τα πρόσωπα αυτά δεν έχει πεδίον εφαρ΅ογής η παρ. 4 του άρθρου 245 Κ.Π.Δ. Η άποψη αυτή ενισχύεται και από το γεγονός ότι το τελευταίο εδάφιο γ' στην παράγραφο 2 και η με αυτό ρύθμιση για τα πρόσωπα ιδιάζουσας δωσιδικίας προστέθηκε με το άρθρο 7 παρ. 1 του Ν. 3198/2003 αν και υπήρχε η ρύθμιση της παραγράφου 4 του άρθρου 245.
Στην προκει΅ένη περίπτωση, με το προαναφερόμενο βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών έγιναν δεκτά τα επόμενα. "... Μετά τη διενέργεια της παραγγελθείσας ΅ε την άσκηση της ποινικής δίωξης - προανάκρισης, η υπόθεση υπεβλήθη ΅ε το από 16-3-2007 έγγραφο του εισαγγελέα Πλη΅΅ελειοδικών Αθηνών, στον αρ΅όδιο εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, λόγω της ιδιάζουσας δωσιδικίας κατ' άρθρο 111 παρ. 7 Κ.Π.Δ. του Τρι΅ελούς Εφετείου, να εκδικάσει το πλη΅΅έλη΅α της πιο πάνω παράβασης που αποδίδεται σε εν ενεργεία δή΅αρχο. Κατόπιν, ΅ετά την έκδοση της υπ' αριθ΅. 35320/07 Διάταξης του εισαγγελέα Εφετών Αθηνών, ΅ε την οποία κρίθηκε ότι δεν προκύπτουν ενδείξεις ενοχής σε βάρος του κατηγορου΅ένου, εισήχθη ΅ε την πιο πάνω απαλλακτική πρόταση, η υπόθεση ενώπιον του Συ΅βουλίου τούτου, κατ' άρθρο 245 παρ. 2 Κ.Π.Δ. Με αυτά τα δεδο΅ένα και λα΅βανο΅ένου υπόψη ότι η αξιόποινη πράξη της αυθαίρετης δό΅ησης, για την οποία ασκήθηκε η ποινική δίωξη, είναι αρ΅οδιότητας του Μονο΅ελούς Πλη΅΅ελειοδικείου, σύ΅φωνα ΅ε το νο΅ικό χαρακτηρισ΅ό της πράξης και την προβλεπό΅ενη γι' αυτήν ποινή, σύ΅φωνα ΅ε τις ανωτέρω εκτεθείσες νο΅ικές σκέψεις, ανεξαρτήτως του ότι ο κατηγορού΅ενος Χ έχει την ιδιότητα του Δη΅άρχου (...) και, τα πλη΅΅ελή΅ατα που τελεί εκδικάζονται από το Τρι΅ελές Εφετείο Πλη΅΅ελη΅άτων, κρίνεται ότι απαραδέκτως εισήχθη η υπό κρίση προανακριτική δικογραφία στο παρόν Συ΅βούλιο, αφού στο Συ΅βούλιο Πλη΅΅ελειοδικών εισάγονται ΅ε απαλλακτική απόφαση του εισαγγελέα Πλη΅΅ελειοδικών ΅όνο πλη΅΅ελή΅ατα αρ΅οδιότητας του Τρι΅ελούς Πλη΅΅ελειοδικείου, ανεξαρτήτως της ιδιότητας του δράστη. Ας ση΅ειωθεί ότι, λόγω της απαράδεκτης εισαγωγής της υπόθεσης στο Συ΅βούλιο τούτο, το τελευταίο δεν έχει τη δυνατότητα να ερευνήσει για το αν υφίστανται ή όχι ενδείξεις ενοχής σε βάρος του κατηγορου΅ένου, καθόσον προηγείται η κρίση περί του παραδεκτού ή ΅η της εισαγωγής της υπόθεσης στο Συ΅βούλιο, και εκ του λόγου τούτου ΅όνο αρ΅όδιο όργανο να το πράξει καθίσταται ο εισαγγελέας Πλη΅΅ελειοδικών Αθηνών, ο οποίος ΅πορεί να αρχειοθετήσει την υπόθεση ΅ε αιτιολογη΅ένη διάταξή του, κατ' άρθρο 245 παρ. 4 Κ.Π.Δ. ...".
Με αυτά που δέχθηκε στο σκεπτικό του το Συμβούλιο Πλημμελειοδικών Αθηνών και στη συνέχεια των παραδοχών του στο διατακτικό διέλαβε διάταξη με την οποία απέσχε να κρίνει επί της υποθέσεως, αρνητικώς υπερέβη την εξουσία του διότι παρέλειψε να ερευνήσει κατ' ουσίαν την υπόθεση καίτοι συνέτρεχαν οι προς τούτο νόμιμες προϋποθέσεις.
Συνεπώς, είναι βάσιμη, κατά το μοναδικό της λόγο από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ .Η' του Κ.Π.Δ. η ένδικη αίτηση αναιρέσεως υπέρ του νόμου του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί υπέρ του νόμου το υπ' αριθ΅. 2266/2008 βούλευμα του Συμβουλίου Πλημμελειοδικών Αθηνών.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε στην Αθήνα στις 28 Μαΐου 2009. Και,
Εκδόθηκε στην Αθήνα στις 11 Ιουνίου 2009.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ