Θέμα
Αιτιολογίας επάρκεια, Ισχυρισμός αυτοτελής, Ναρκωτικά.
Περίληψη:
Κατοχή ναρκωτικής ουσίας σε διαφορετικούς τόπους και χρόνους συνιστά περισσότερα αυτοτελή εγκλήματος κατοχής. Ήταν αόριστος ο ισχυρισμός περί μεταβολής της κατηγορίας από κατοχή σε προμήθεια ναρκωτικής ουσίας, γιατί δεν ισχυρίστηκε ο αναιρεσείων ότι «αποδεδειγμένα» η κατοχή εξυπηρετεί αποκλειστικά τις δικές του ανάγκες. Εκ περισσού δε, το Εφετείο απάντησε αιτιολογημένα και απέρριψε το σχετικό αυτοτελή ισχυρισμό, με την αιτιολογία ότι η κατεχόμενη ποσότητα, σε συνδυασμό και με άλλη κατεχόμενη ποσότητα, ναρκωτικής ουσίας ήταν μεγάλη και δεν δικαιολογεί τον ισχυρισμό του κατηγορουμένου ότι τις προόριζε για δική του αποκλειστικά χρήση. Απορρίπτει.
Αριθμός 10/2009
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ζ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Γρηγόριο Μάμαλη, Προεδρεύοντα Αρεοπαγίτη (κωλυομένου του Αντιπροέδρου του Αρείου Πάγου Μιχαήλ Δέτση), ως αρχαιότερο μέλος της συνθέσεως, Θεοδώρα Γκοΐνη, Ιωάννη Παπουτσή (ορισθέντα με την υπ' αριθ. 44/2008 πράξη του Προέδρου του Αρείου Πάγου), Ιωάννη Σίδερη (ορισθέντα με την υπ' αριθ. 30/2008 πράξη του Προέδρου του Αρείου Πάγου) και Ελευθέριο Μάλλιο - Εισηγητή, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 14 Μαΐου 2008, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αθανασίου Κονταξή (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Χριστίνας Σταυροπούλου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου Χ, που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Γεώργιο Κωνσταντέλλο, περί αναιρέσεως της 134/2007 αποφάσεως του Πενταμελούς Εφετείου Θράκης. Το Πενταμελές Εφετείο Θράκης, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 6 Οκτωβρίου 2007 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1761/2007.
Αφού άκουσε Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο 5 παρ. 1 περ. ζ' του Ν. 1729/1987, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 10 του Ν. 2161/1993 και ίσχυε το έτος 2000 που ενδιαφέρει επί του προκειμένου, τιμωρείται με τις προβλεπόμενες σε αυτό ποινές, όποιος κατέχει ναρκωτικά. Η κατοχή ναρκωτικών, στα οποία περιλαμβάνεται και η ινδική κάνναβη,(άρθρο 4 παρ. 1 πιν. Α αριθ. 6 του Ν. 1729/1987) πραγματώνεται, κατά την έννοια της πιο πάνω διάταξης, με τη φυσική επί των ουσιών τούτων εξουσία του δράστη, ώστε αυτός να μπορεί σε κάθε στιγμή να διαπιστώνει την ύπαρξή τους και κατά τη δική του βούληση να τα διαθέτει πραγματικά. Για την αιτιολόγηση της τελέσεως του εγκλήματος της κατοχής ναρκωτικών ουσιών δεν απαιτείται ο ακριβής προσδιορισμός: α) της ποσότητας (βάρους) τούτων, που είναι αδιάφορη για τη στοιχειοθέτηση των εγκλημάτων αυτών, αφού ο νόμος δεν συνδέει ούτε την τέλεση τούτων, ούτε το ύψος της επιβλητέας ποινής με την ποσότητα (βάρος) των ναρκωτικών ουσιών, β) της ταυτότητας των πωλητών ή αγοραστών και γ) του χρόνου των επί μέρους πράξεων, αν δεν τίθεται θέμα παραγραφής τούτων, αφού ο μη επακριβής προσδιορισμός του χρόνου δεν δημιουργεί ασάφεια και συνεπώς έλλειψη αιτιολογίας. Ως προς δε το υποκειμενικό στοιχείο για τη θεμελίωση του άνω εγκλήματος, απαιτείται ο δράστης να γνωρίζει, ότι πρόκειται για ναρκωτική ουσία και να θέλει ή να αποδέχεται την κατοχή της. Εξάλλου, η απαιτούμενη από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 ΚΠοινΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία της καταδικαστικής απόφασης, η έλλειψη της οποίας ιδρύει λόγο αναιρέσεως κατ' άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' ΚΠοινΔ, υπάρχει όταν περιέχονται σε αυτή με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από την ακροαματική διαδικασία και στα οποία στηρίχθηκε η κρίση του Δικαστηρίου για τη συνδρομή των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος, οι αποδείξεις που τα θεμελίωσαν και οι σκέψεις με τις οποίες τα αποδειχθέντα περιστατικά έχουν υπαχθεί στην ουσιαστική ποινική διάταξη που εφαρμόστηκε. Η πιο πάνω ειδική αιτιολογία πρέπει να επεκτείνεται και στους αυτοτελείς ισχυρισμούς. Θεωρούνται δε αυτοτελείς ισχυρισμοί όσοι προβάλλονται στο δικαστήριο της ουσίας από τον κατηγορούμενο ή το συνήγορό του και τείνουν, εκτός άλλων, στη μείωση της επιβλητέας ποινής, όπως είναι και ο ισχυρισμός της προμήθειας ναρκωτικών προς ιδία χρήση (άρθρο 12 παρ. 1 Ν. 1729/1987). Πρέπει, όμως, οι αυτοτελείς ισχυρισμοί να προβάλλονται κατά τρόπο ορισμένο, με επίκληση των πραγματικών περιστατικών που τα θεμελιώνουν. Διαφορετικά το δικαστήριο δεν έχει υποχρέωση να αιτιολογήσει ειδικά την απόρριψη του αυτοτελούς ισχυρισμού. Ειδικότερα, κατά τη διάταξη του άρθρου 12 παρ.1 του Ν. 1729/1987, όπως ίσχυε κατά το χρόνο τελέσεως του αδικήματος, όποιος για δική του αποκλειστικά χρήση προμηθεύεται ή κατέχει με οποιοδήποτε τρόπο ναρκωτικά σε ποσότητα, που αποδεδειγμένα εξυπηρετεί αποκλειστικά τις δικές του ανάγκες ή κάνει χρήση τους ή καλλιεργεί φυτά κάνναβης σε αριθμό και έκταση που δικαιολογούνται μόνο για δική του αποκλειστικά χρήση τιμωρείται με φυλάκιση. Περαιτέρω, εσφαλμένη ερμηνεία ουσιαστικής ποινικής διάταξης υπάρχει, όταν ο δικαστής αποδίδει σ' αυτήν διαφορετική έννοια από εκείνη που πράγματι έχει, εσφαλμένη δε εφαρμογή, όταν ο δικαστής δεν υπήγαγε σωστά τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία δέχθηκε, στη διάταξη που εφαρμόσθηκε. Περίπτωση δε εσφαλμένης εφαρμογής ουσιαστικής ποινικής διάταξης, που συνιστά λόγο αναιρέσεως, κατ' άρθρο 510 παρ. 1 στοιχείο Ε ΚΠοινΔ, υπάρχει και όταν η παραβίαση λαμβάνει χώρα εκ πλαγίου, γιατί δεν αναφέρονται στην απόφαση με σαφήνεια, πληρότητα και συγκεκριμένο τρόπο τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν κατά την κρίση του Δικαστηρίου ή κατά την έκθεση αυτών υπάρχει αντίφαση, είτε στην ίδια αιτιολογία, είτε μεταξύ της αιτιολογίας και του διατακτικού της απόφασης, ώστε να μην είναι εφικτός ο έλεγχος από τον Άρειο Πάγο, για την ορθή εφαρμογή ή μη του νόμου. Στην προκείμενη περίπτωση, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της δίκης, κατά την οποία εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, "ο συνήγορος του κατηγορουμένου, αφού έλαβε τον λόγο από τον Πρόεδρο, υπέβαλε εγγράφως τους αυτοτελείς ισχυρισμούς περί μεταβολής της κατηγορίας από κατοχή σε προμήθεια ναρκωτικής ουσίας και τη χορήγηση ελαφρυντικών, τους οποίους ανέπτυξε και προφορικά. Ειδικότερα ισχυρίστηκε ότι ο κατηγορούμενος αποδέχεται την πράξη της κατοχής των 346 γραμμαρίων ακατέργαστης ινδικής κάνναβης. Υποστηρίζει όμως ότι η συγκεκριμένη ποσότητα προοριζόταν να εξυπηρετήσει αποκλειστικά και μόνο προσωπικές του ανάγκες, γιατί ο κατηγορούμενος είναι χρόνιος χρήστης ναρκωτικών ουσιών, και ζητεί την επιτρεπτή μεταβολή της κατηγορίας σε προμήθεια ναρκωτικών ουσιών προς ιδία χρήση (άρθρ. 12 παρ. 1 Ν. 1729/87, όπως ισχύει) και την αναγνώριση στο πρόσωπό του των ελαφρυντικών από το άρθρο 84 παρ. 2 α, β, δ και ε ΠΚ για τους λόγους που αναφέρει στο έγγραφο σημείωμά του.
Περαιτέρω, στην προκείμενη περίπτωση, όπως προκύπτει από το αιτιολογικό σε συνδυασμό με το διατακτικό της προσβαλλόμενης αποφάσεως, το Πενταμελές Εφετείο Θράκης, μετά από εκτίμηση και αξιολόγηση των κατ' είδος αποδεικτικών μέσων που αναφέρονται σ' αυτή, δέχτηκε, κατά την ανέλεγκτη περί τα πράγματα κρίση του, ότι αποδείχθηκαν τα εξής περιστατικά: "Ο κατηγορούμενος, κατά τον χρόνο και τόπο που αναφέρονται στο διατακτικό, είχε στη φυσική του εξουσίαση 160 γραμμάρια ακατέργαστης ινδικής κάνναβης, κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί σε κάθε στιγμή να διαπιστώνει την ύπαρξή της και να τη διαθέτει κατά βούληση πραγματικά, και ειδικότερα στις 3-5-2000, σε έρευνα που έγινε στον κατηγορούμενο, στο υπ' αριθμ. ..... ΙΧΕ αυτοκίνητό του, βρέθηκε στο πορτ- μπαγκάζ του αυτοκινήτου του η ως άνω ποσότητα ναρκωτικής ουσίας, η οποία και κατασχέθηκε μαζί με το ως άνω αυτοκίνητο, το οποίο οδηγήθηκε στο τελωνείο και εκεί σε νέα έρευνα που έγινε από τα αρμόδια αστυνομικά όργανα στις 11-5-2000 βρέθηκαν 184 γρ. ακατέργαστης ινδικής κάνναβης, που είχε κρύψει ο κατηγορούμενος σε θόλο κάτω από τον αεραγωγό του καλοριφέρ και επί πλέον βρέθηκαν 24 γρ. ινδικής κάνναβης, που είχε κρύψει ο κατηγορούμενος κάτω από το καντράν του παραπάνω αυτοκινήτου του. Οι ως άνω ποσότητες ινδικής κάνναβης συμποσούμενες είναι αρκετές και δεν δικαιολογούν τον ισχυρισμό του κατηγορουμένου ότι τις προόρισε για αποκλειστικά δική του χρήση. Επομένως, πρέπει να κηρυχθεί ένοχος ο κατηγορούμενος σύμφωνα με τα αναφερόμενα ειδικότερα στο διατακτικό και να αναγνωρισθούν στον κατηγορούμενο τα ελαφρυντικά του άρθρου 84 § 2 δ' και ε' ΠΚ, τα οποία ήδη του έχουν αναγνωρισθεί πρωτοδίκως, ενώ δεν αποδείχθηκε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις (των οποίων δεν γίνεται επίκληση) για αναγνώριση των λοιπών ελαφρυντικών που ζητεί ο κατηγορούμενος".
Με βάση αυτές τις παραδοχές κήρυξε αυτόν ένοχο, με τα ελαφρυντικά του άρθρου 84 παρ. 2 εδ. δ και ε' του ΠΚ, του ότι: "1) Στην ....., στις 11-5-2000, κατείχε ναρκωτικά, δηλαδή φυσικές ή τεχνητές ουσίες, που δρουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα του ατόμου και προκαλούν εξάρτηση του ατόμου από αυτές. Συγκεκριμένα, κατά τον παραπάνω τόπο και χρόνο και ενώ αστυνομικοί του Τμήματος Ασφαλείας Καβάλας έκαναν νέο έλεγχο στο με αριθμό ..... ΙΧΕ αυτοκίνητό του, μάρκας FΙΑΤ, κίτρινου χρώματος, που είχε κατασχεθεί, προκειμένου να επιβεβαιώσουν τα τεχνικά στοιχεία του, ήτοι οι αριθμοί πλαισίου κινητήρα, βρέθηκε ποσότητα 182 γραμμαρίων ακατέργαστης ινδικής κάνναβης, σε μορφή πλάκας, που ήταν κρυμμένη σε θόλο, κάτω από τον αεραγωγό του καλοριφέρ. Και 2) Στην ....., στις 11-5-2000, όταν προσήλθε στην πιο πάνω υπηρεσία για να καταθέσει για το συμβάν, δήλωσε ότι κάτω από τον "καντράν" του παραπάνω αυτοκινήτου του, υπήρχε ακόμη μία ποσότητα ακατέργαστης ινδικής κάνναβης, η οποία, όπως αργότερα διαπιστώθηκε, ήταν βάρους 24 γραμμαρίων, μέσα σε χάρτινο περιτύλιγμα".
Με αυτά που δέχθηκε το Πενταμελές Εφετείο Θράκης διέλαβε στην απόφασή του την απαιτούμενη από τις διατάξεις του άρθρου 93 παρ. 1 του Συντάγματος και 139 του ΚΠΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, αφού εκτίθενται σ' αυτήν με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά τα αποδειχθέντα από την ακροαματική διαδικασία περιστατικά, τα οποία συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση της εγκληματικής πράξεως για την οποία κηρύχτηκε ένοχος ο κατηγορούμενος, οι αποδείξεις από τις οποίες προέκυψαν και οι νομικοί συλλογισμοί, με τους οποίους υπήγαγε τα περιστατικά αυτά στις ουσιαστικές ποινικές διατάξεις των άρθρων 26 παρ. 1, 27 ΠΚ και 4 παρ. 1 και 3 Πιν. Α 6, 5 παρ. 1 ζ του Ν. 1729/1987, τις οποίες ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε και δεν παραβίασε ευθέως ή εκ πλαγίου, με ασαφείς ή ελλιπείς ή αντιφατικές παραδοχές ή διατάξεις. Με την πληττόμενη απόφαση, ο αναιρεσείων καταδικάστηκε για κατοχή 182 και 24 γραμμαρίων ινδικής κάνναβης, συνεκτιμήθηκε δε στο σκεπτικό και η σε διαφορετικό τόπο και χρόνο κατοχή και άλλων ποσοτήτων ινδικής κάνναβης, η οποία συνιστά αυτοτελές έγκλημα κατοχής. Ο αυτοτελής ισχυρισμός ότι η πράξη έπρεπε να υπαχθεί στο άρθρο 12 παρ. 1 του Ν 1729/1987 έπρεπε να απορριφθεί προεχόντως ως αόριστος, αφού ο αναιρεσείων δεν ισχυρίστηκε ότι "αποδεδειγμένα" η κατοχή της ως άνω ποσότητας εξυπηρετεί αποκλειστικά τις δικές του ανάγκες, με έκθεση των αναγκαίων πραγματικών περιστατικών που τον θεμελιώνουν. Εκ περισσού δε αντιμετωπίστηκε αιτιολογημένα ο ως άνω αυτοτελής ισχυρισμός του αναιρεσείοντος, με την αναφορά στη συνολική μεγάλη ποσότητα των 206 γραμμαρίων (182 και 24) της ως άνω ναρκωτικής ουσίας, την οποία κατελήφθη να κατέχει, σε συνδυασμό και με άλλη κατεχόμενη τοιαύτη των 160 γραμμαρίων, σε προηγούμενο χρόνο, που προσδιορίζει στο σκεπτικό. Έτσι και εκ του πράγματος απάντησε ότι η ποσότητα αυτή δεν αντιστοιχεί σε περιορισμένη δόση, όπως βάσιμα υποστηρίζει ο αναιρεσείων. Με την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση κρίθηκε ότι, πέραν των ελαφρυντικών δ και ε της παρ. 2 του άρθρου 84 ΠΚ, δεν αποδείχτηκε ότι συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση των λοιπών ελαφρυντικών από το α και β του ίδιου άρθρου. Ως προς το θέμα τούτο δεν αποδίδεται πλημμέλεια με την αίτηση αναιρέσεως. Κατά τα λοιπά, υπό την επίφαση της ελλείψεως αιτιολογίας, ο αναιρεσείων πλήττει την ανέλεγκτη αναιρετικά εκτίμηση από το δικαστήριο της ουσίας των πραγματικών γεγονότων και για τον λόγο αυτόν οι σχετικοί ισχυρισμοί του πρέπει να απορριφθούν ως απαράδεκτοι. Συνεπώς, οι από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ και Ε του ΚΠοινΔ προβαλλόμενοι λόγοι αναιρέσεως πρέπει να απορριφθούν. Μετά από αυτά και αφού δεν υπάρχει άλλος παραδεκτός λόγος αναιρέσεως προς εξέταση, πρέπει να απορριφθεί η υπό κρίση αίτηση αναιρέσεως στο σύνολό της και να καταδικασθεί ο αναιρεσείων στα δικαστικά έξοδα (άρθρο 583 παρ. 1 ΚΠοινΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 6-10-2007 αίτηση του Χ για αναίρεση της υπ' αριθ. 134/2007 αποφάσεως του Πενταμελούς Εφετείου Θράκης. Και
Καταδικάζει τον αναιρεσείοντα στα δικαστικά έξοδα που ανέρχονται σε διακόσια είκοσι (220) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 15 Οκτωβρίου 2008.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 2 Ιανουαρίου 2009.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
και ήδη ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ