Θέμα
Έννομο συμφέρον .
Περίληψη:
Αναίρεση μπορεί να ασκήσει και ο διάδικος που νίκησε, εφόσον έχει έννομο συμφέρον. Πότε υπάρχει τέτοιο συμφέρον. Κρίση ότι στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν υπάρχει έννομο συμφέρον στο διάδικο που νίκησε για την άσκηση αναιρέσεως. Απορρίπτει αίτηση για αναίρεση Εφ.Πατρ. 967/2007.
Αριθμός 1244/2013
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Γ' Πολιτικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Δημήτριο Μαζαράκη, Προεδρεύοντα Αρεοπαγίτη (λόγω μη υπάρξεως Αντιπροέδρου στο Τμήμα και κωλύματος του αρχαιοτέρου Αρεοπαγίτη), Νικόλαο Μπιχάκη, Ερωτόκριτο Καλούδη, Αργύριο Σταυράκη και Ελένη Διονυσοπούλου, Αρεοπαγίτες.
Συνεδρίασε δημόσια στο ακροατήριό του στις 15 Μαΐου 2013, με την παρουσία και της γραμματέως Αγγελικής Ανυφαντή, για να δικάσει την εξής υπόθεση μεταξύ:
Των αναιρεσειουσών: 1) Μ. Δ. του Ν., συζ. Φ. Λ., κατοίκου ..., και 2) Ε. Δ. του Ν.. Η 1η παραστάθηκε με τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Φώτιο Λεπίδα και η 2η δεν παραστάθηκε, διότι όπως αναφέρεται στην από 19/4/2011 κλήση απεβίωσε και κληρονομήθηκε από τους: 1) Β. Ζ. του Π., 2) Π. Ζ. του Β., και 3) Ν. Ζ. του Β., ..., οι οποίοι συνεχίζουν τη βιαίως διακοπείσα δίκη. Ο Β. Ζ., ατομικά και ως ασκών τη γονική μέριμνα των ανηλίκων τέκνων του Π. και Ν., παραστάθηκε με τον ίδιο ως άνω πληρεξούσιο δικηγόρο.
Της αναιρεσίβλητης: Β. Δ. του Ν., συζ. Μ. Ε., κατοίκου ..., η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Γεώργιο Κλικίζο.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 2/1/2004 αγωγή των ήδη αναιρεσειουσών, που κατατέθηκε στο Πολυμελές Πρωτοδικείο Αιγίου. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 76/2005 του ιδίου Δικαστηρίου και 967/2007 του Εφετείου Πατρών. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητούν οι αναιρεσείουσες με την από 14/1/2008 αίτησή τους.
Κατά τη συζήτηση της αίτησης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης Αργύριος Σταυράκης ανέγνωσε την από την από 15/10/2009 έκθεση του κωλυομένου να μετάσχει στη σύνθεση Αρεοπαγίτη Κωνσταντίνου Τσόλα, με την οποία εισηγήθηκε να απορριφθεί η αίτηση αναίρεσης ως απαράδεκτη.
Ο πληρεξούσιος των αναιρεσειουσών ζήτησε την παραδοχή της αίτησης, ο πληρεξούσιος της αναιρεσίβλητης την απόρριψή της, καθένας δε την καταδίκη του αντιδίκου μέρους στη δικαστική δαπάνη του.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι. Κατά τα άρθρα 556 παρ. 2 και 578 του ΚΠολΔ αναίρεση μπορεί να ασκήσει και ο διάδικος που νίκησε εφόσον έχει έννομο συμφέρον, η ύπαρξη δε του εννόμου συμφέροντος κρίνεται από τις παραδοχές της προσβαλλόμενης απόφασης, κατά τη γενική διάταξη του άρθρου 68 του ΚΠολΔ. Το συμφέρον είναι δυνατόν να υπάρξει και όταν ο διάδικος που νίκησε βλάπτεται από την αιτιολογία της απόφασης και συγκεκριμένα αν από αυτή δημιουργείται δεδικασμένο εις βάρος του σε άλλη δίκη, αν δηλαδή η αιτιολογία της απόφασης αποτελεί στοιχείο του δικαιώματος που κρίθηκε στη δίκη και φέρει ως εκ τούτου σε αυτήν προσόντα διατακτικού, οπότε δικαιούται να ζητήσει την αναίρεση της απόφασης αυτής κατά την εσφαλμένη μόνο αιτιολογία της (ΑΠ 1207/2008). Τέτοια όμως περίπτωση δεν συντρέχει όταν ο διάδικος που νίκησε προσβάλλει την απόφαση με αναίρεση επικαλούμενος μόνο την κρίση του δικαστηρίου της ουσίας σε ζητήματα που χωρίς ανάγκη κρίθηκαν πλεοναστικώς και ως προς τα οποία, μη στηρίζοντα το διατακτικό της απόφασης, δεν παράγεται δεδικασμένο (ΑΠ 1207/2008, ΑΠ 525/2008).
Στην προκείμενη περίπτωση, οι αναιρεσείουσες είχαν ασκήσει ενώπιον του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αιγίου την από 2-1 -2003 αγωγή, με την οποία ζητούσαν την διανομή του περιγραφομένου ακινήτου, εμβαδού 3.655,63 τμ, του οποίου αυτές είναι συγκύριες κατά τα 3/8 εξ αδιαιρέτου η καθεμία και η εναγομένη- αναιρεσίβλητη κατά τα 2/8 εξ αδιαιρέτου. Το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αιγίου με την 76/2005 απόφασή του δέχθηκε ότι για την συγκυριότητα των διαδίκων, που στηριζόταν στην κληρονομική διαδοχή του πατέρα τους, την οποία είχε αμφισβητήσει η εναγομένη, υπήρχε δεδικασμένο από την 816/2003 τελεσίδικη απόφαση του Εφετείου Πατρών, που έκρινε επί αναγνωριστικής κυριότητας αγωγής των αναιρεσειουσών, και στη συνέχεια, αφού έκρινε αδύνατη την αυτούσια διανομή του επίδικου ακινήτου, διέταξε την πώλησή του με πλειστηριασμό. Κατά της απόφασης αυτής η εναγομένη άσκησε έφεση, για την οποία εκδόθηκε η προσβαλλόμενη 967/2007 απόφαση του Εφετείου Πατρών, η οποία και την απέρριψε. Με την προσβαλλόμενη απόφαση έγινε δεκτό ότι δεν υφίστατο δεδικασμένο από την ανωτέρω 816/2003 απόφαση του Εφετείου Πατρών για την συγκυριότητα των διαδίκων και έκανε δεκτό τον σχετικό λόγο της έφεσης. Εν συνεχεία δε το Εφετείο δέχθηκε ότι αποδείχθηκε ότι οι ενάγουσες-εφεσίβλητες είναι συγκύριες του επίδικου ακινήτου κατά τα επικαλούμενα από αυτές ποσοστά εξ αδιαιρέτου και ότι το δικαίωμά τους αυτό το απέκτησαν με τους παράγωγους τρόπους που αναφέρουν στην αγωγή (ποσοστό 2/8 εξ αδιαιρέτου από κληρονομική διαδοχή του πατέρα τους και ποσοστό 1/8 εξ αδιαιρέτου από γονική παροχή της μητέρας τους), ενώ, όπως προεκτέθηκε, απέρριψε την έφεση της εναγομένης, αντικαθιστώντας τις αιτιολογίες της εκκαλούμενης απόφασης ως προς την ύπαρξη του δεδικασμένου. Περαιτέρω το Εφετείο, προς απόκρουση του ισχυρισμού της αναιρεσίβλητης ότι το επίδικο ακίνητο (των 3.655,63 τ.μ) είναι συνεχόμενο της έκτασης των 600 τ.μ και ότι ολόκληρο το ακίνητο (επίδικο και εκείνο των 600 τ.μ) περιήλθε σ' αυτήν με την .../1976 δημόσια διαθήκη του πατέρα της Ν. Δ. που έχει συνταχθεί ενώπιον του συμβολαιογράφου Ερινεού Δημητρίου Μερτικά, δέχθηκε ότι ο πατέρας των διαδίκων ήταν κύριος και νομέας ενός ακινήτου έκτασης 4376 τ.μ, ότι σε ένα τμήμα του ακινήτου αυτού, εκτάσεως 600 τμ, το οποίο διαχώρισε με φράκτη από την υπόλοιπη έκταση, κατασκεύασε οικία, ενώ το επίδικο ακίνητο εκτάσεως 3676 τ.μ και κατά νεώτερη καταμέτρηση 3.655,63 τ.μ. το χρησιμοποιούσε ως δενδροπερίβολο, και ότι με την πιο πάνω διαθήκη διέθεσε στην εναγομένη- αναιρεσίβλητη μόνο το τμήμα αυτό των 600 τ.μ, ενώ για το επίδικο ακίνητο δεν υπήρξε διάταξη στην διαθήκη και συνεπώς ως προς αυτό εχώρησε η εξ αδιαθέτου διαδοχή. Οι αναιρεσείουσες, που έχουν νικήσει, αφού η αγωγή τους έγινε καθ' ολοκληρίαν δεκτή κατ' ουσίαν, με τον πρώτο λόγο της αναίρεσης από τον αριθμ. 16 του άρθρου 559 ΚΠολΔ πλήττουν την αναιρεσιβαλλόμενη απόφαση ως προς την παραδοχή της ότι δεν υπήρχε δεδικασμένο από την 816/2003 απόφαση του Εφετείου Πατρών. Ο λόγος αυτός είναι απαράδεκτος, διότι οι αναιρεσείουσες δεν έχουν έννομο συμφέρον για την προβολή του, αφού η αγωγή τους έγινε δεκτή, κατά τα θεμελιούντα την συγκυριότητά τους πραγματικά περιστατικά, και η έφεση της αντιδίκου τους απερρίφθη. Καμία δε βλάβη δεν υφίστανται από την πιο πάνω διαφορετική, από την πρωτόδικη απόφαση, αιτιολογία της προσβαλλόμενης απόφασης, αφού κρίθηκε, με δύναμη δεδικασμένου πλέον, το επικαλούμενο δικαίωμα συγκυριότητάς τους επί του επιδίκου ακινήτου. Με τον δεύτερο λόγο της αναίρεσης από τον αριθ. 19 του άρθρου 559 ΚΠολΔ οι αναιρεσείουσες προσάπτουν στην προσβαλλόμενη απόφαση την αιτίαση ότι έχει ανεπαρκείς αιτιολογίες ως προς το ζήτημα της κυριότητας του τμήματος των 600 τ.μ, δεδομένου ότι δεν εκτίθενται οι τίτλοι κτήσεως κυριότητας του τμήματος αυτού από τον πατέρα τους, οπότε θα προέκυπτε ότι τούτο ήταν εξ υπαρχής διαφορετικό από το επίδικο ακίνητο, του οποίου την κυριότητα ο δικαιοπάροχός τους την απέκτησε με άλλους τίτλους. Τέλος, με τον τρίτο λόγο της αναίρεσης από τον αριθ. 11 περ. γ του ίδιου άρθρου προσάπτουν στο Εφετείο ότι δεν έλαβε υπόψη τα μνημονευόμενα έγγραφα, από τα οποία προκύπτει ότι είναι βάσιμος ο ανωτέρω ισχυρισμός τους για την ειρημένη έκταση των 600 τ.μ. Και οι δύο αυτοί λόγοι είναι απαράδεκτοι, επειδή οι αναιρεσείουσες δεν έχουν έννομο συμφέρον να τους προβάλουν, αφού η ως άνω παραδοχή του Εφετείου ως προς την έκταση των 600 τ.μ., που άλλωστε έγινε χωρίς ανάγκη και ως εκ περισσού, δεν δημιουργεί δεδικασμένο μεταξύ των διαδίκων σε τυχόν άλλη δίκη μεταξύ τους.
ΙΙ. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω πρέπει ν' απορριφθεί η αίτηση αναιρέσεως, και να καταδικαστούν οι αναιρεσείουσες στη δικαστική δαπάνη της αναιρεσίβλητης, κατά το νόμιμο αίτημα της τελευταίας (άρθρ. 176 και 183 του ΚΠολΔ).-
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 14-1-2008 αίτηση των Μ. Δ. και Ε. Δ. για αναίρεση της υπ' αριθμ. 967/2007 απόφασης του Εφετείου Πατρών. Και
Καταδικάζει τις αναιρεσείουσες στη δικαστική δαπάνη της αναιρεσίβλητης, την οποία ορίζει στο ποσό των δύο χιλιάδων επτακοσίων (2.700) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε, στην Αθήνα, στις 5 Ιουνίου 2013.
Δημοσιεύθηκε, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 13 Ιουνίου 2013.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ