Θέμα
Αναιρέσεως απόρριψη, Έξοδα.
Περίληψη:
Αναιρέσεις κατά αποφάσεως που καταδίκασε τους
αναιρεσείοντες για ανθρωποκτονίες από αμέλεια κατά συρροή
και για εμπρησμό από αμέλεια. Απορρίτπει την αναίρεση του
5 ου αναιρεσείοντα που δεν εμφανίστηκε και του επιβάλλει τα
έξοδα της αναίρεσης του. Απορρίπτει κατ' ουσίαν ως αβάσιμες
τις αναιρέσεις των λοιπών αναιρεσειόντων και επιβάλλει σε
κάθε αναιρεσείοντα τα έξοδα της ποινικής διαδικασίας.
ΑΡΙΘΜΟΣ 829/2017
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ζ’ ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Δήμητρα Μπουρνάκα, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Βασίλειο Καπελούζο, Δημήτριο Γεώργα, Δημήτριο Τζιούβα-Εισηγητή και Νικόλαο Τσάκο, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 18 Μαΐου 2016, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Νικολάου Παντελή (γιατί κωλύεται η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου) και του Γραμματέως Χρήστου Πήτα, για να δικάσει τις αιτήσεις των αναιρεσειόντων - κατηγορουμένων: 1) Γ. Σ. του Η., κατοίκου ..., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Φίλιππο Φίλια, 2) Ι. Π. του Γ., κατοίκου ..., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Αναστάσιο Τριανταφύλλου, 3) Κ. Σ. του Ν., κατοίκου ..., 4) Κ. Σ. του Χ., κατοίκου ..., που εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Κωνσταντίνο Εμμανουήλ και 5) Φ. Σ. του Η., κατοίκου ..., που δεν παρέστη στο ακροατήριο, περί αναιρέσεως της υπ’ αριθ. 812,886,939,1127, 1130,1131,1132, 1133,1134/2015 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Πειραιά και με πολιτικώς ενάγοντες τους: 1) Β. A., κάτοικο ..., 2) S. A., κάτοικο ..., 3) Α. Ο., κάτοικο .... 4) Ε. Ο., κάτοικο ..., 5) Ε. Ο., κάτοικο ..., 6) Ε. Ρ., κάτοικο ..., 7) Ε. Ρ., κάτοικο ..., 8) Ε. Ο., κάτοικο ..., 9) Μ. Ο., κάτοικος ..., 10) Π. Ρ., κάτοικο ..., 11) Σ. Μ., κάτοικο ..., 12) Τ. A., κάτοικο ... και 13) Χ. χήρα Α. Μ., κάτοικο ..., που δεν παρέστησαν στο ακροατήριο.
Το Τριμελές Εφετείο Πειραιά, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ’ αυτή, και οι αναιρεσείοντες - κατηγορούμενοι ζητούν την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στις από 3-3-2016, 7-3-2016, 29-2-2016, 29-2-2016 και 29-2-2016 αιτήσεις τους, αντίστοιχα, που καταχωρίστηκαν στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό ...2016.
Αφού άκουσε
Τους πληρεξουσίους δικηγόρους των παραστάντων αναιρεσειόντων, που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου, που πρότεινε να απορριφθεί ως ανυποστήρικτη η από 29 Φεβρουαρίου 2016 αίτηση αναίρεσης του πέμπτου κατηγορουμένου (Φ. Σ. του Η.) και να απορριφθούν οι αιτήσεις αναίρεσης των υπολοίπων τεσσάρων κατηγορουμένων.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Οι κρινόμενες αιτήσεις αναιρέσεως, ήτοι, 1) η από 3/3/2016 (με αρ.πρωτ. ...8-3-16) αίτηση - δήλωση του Γ. Σ. του Η., που επιδόθηκε στην Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου στις 8-3-2016, 2) η από 7/3/2016 (με αρ.πρωτ. .../8-3-16) αίτηση - δήλωση του Ι. Π. του Γ., που επιδόθηκε στην Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου στις 8-3-2016, 3) η από 29-2-2016 αίτηση του Κ. Σ. του Ν., η οποία κατατέθηκε στο Εφετείο Πειραιά με αριθμό εκθέσεως καταθέσεως ...2016, 4) η από 29-2-2016 αίτηση του Κ. Σ. του Χ., η οποία κατατέθηκε στο Εφετείο Πειραιά με αριθμό εκθέσεως καταθέσεως ...2016 και 5) η από 29-2-2016 αίτηση του Φ. Σ. του Η., η οποία κατατέθηκε στο Εφετείο Πειραιά με αριθμό εκθέσεως καταθέσεως ...2016, με τις οποίες διώκεται η αναίρεση της 1134/2015 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου (Πλημμελημάτων) Πειραιά, έχουν ασκηθεί νομοτύπως και εμπροθέσμως, και πρέπει να συνεκδικασθούν, ως συναφείς.
Κατά το άρθρο 513 παρ.1 εδ. γ’ του Κ.Ποιν.Δ., ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου κλητεύει τον αναιρεσείοντα και τους λοιπούς διαδίκους στο ακροατήριο του δικαστηρίου του Αρείου Πάγου. Η κλήση αυτή γίνεται με επίδοση σύμφωνα με τα άρθρα 155-161 και μέσα στην προθεσμία του άρθρου 166, ενώ κατά την παρ. 3 του ίδιου άρθρου οι διάδικοι παρίστανται στη συζήτηση με συνήγορο. Περαιτέρω, από το άρθρο 514 εδ. α’ του ίδιου Κώδικα, προκύπτει ότι εάν ο αιτών την αναίρεση δεν εμφανισθεί προσηκόντως (ήτοι μετά ή διά συνηγόρου), η αίτησή του απορρίπτεται, ενώ κατά το άρθρο 515 παρ. 2 εδ. α του ίδιου Κώδικα, αν εμφανισθεί ο αναιρεσείων, η συζήτηση γίνεται σαν να είναι παρόντες όλοι οι διάδικοι, ακόμη και αν κάποιος απ’ αυτούς δεν εμφανίστηκε. Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από το υπό ημερομηνία 19 Απριλίου 2016 αποδεικτικό επιδόσεως του επιμελητή της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Πειραιά Γ. Ι. και από το υπό ημερομηνία 31 Μαρτίου 2016 αποδεικτικό επιδόσεως του επιμελητή Εισαγγελίας Αρείου Πάγου Χ. Λ., ο πέμπτος αναιρεσείων Φ. Σ. του Η. κλητεύθηκε από την Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου με την υπ’ αριθμ. ...30-3-2016 κλήση της, νόμιμα και εμπρόθεσμα κατά τα άρθρα 155 παρ. 2 εδ. β’ και δ’ και 166 του Κ.Ποιν.Δ., για να εμφανισθεί στη συνεδρίαση που αναφέρεται στην αρχή της απόφασης αυτής, πλην όμως αυτός δεν εμφανίσθηκε καθόλου κατ’ αυτήν και την εκφώνηση της υπόθεσης ενώπιον του Δικαστηρίου τούτου, ούτε εκπροσωπήθηκε από πληρεξούσιο δικηγόρο. Κατά συνέπεια, η αίτηση αναιρέσεως του πέμπτου αναιρεσείοντος Φ. Σ. του Η. που δεν εμφανίστηκε στο δικαστήριο, πρέπει να απορριφθεί και να επιβληθούν στον αναιρεσείοντα αυτόν τα δικαστικά έξοδα που προκλήθηκαν από την αναίρεσή του (άρθρο 583 παρ.1 Κ.Ποιν.Δ). Αντίθετα, οι αιτήσεις αναιρέσεως των λοιπών αναιρεσειόντων που εμφανίστηκαν, πρέπει να συζητηθούν σαν να ήταν παρόντες και οι πολιτικώς ενάγοντες, αφού οι τελευταίοι, όπως προκύπτει από τα σχετικά αποδεικτικά επιδόσεως που βρίσκονται στη δικογραφία, κλητεύθηκαν νόμιμα και εμπρόθεσμα από την Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και δεν εμφανίστηκαν στο δικαστήριο. Κατά τις διατάξεις των άρθρων 264 και 266 του Π.Κ., αν η πράξη του εμπρησμού, δηλαδή η πρόκληση πυρκαγιάς από την οποία μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα ή κίνδυνος για άνθρωπο, τελέστηκε από αμέλεια επιβάλλεται φυλάκιση και κατά τη διάταξη του άρθρου 302 παρ.1 του Π.Κ., όποιος επιφέρει από αμέλεια το θάνατο άλλου τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών (3) μηνών. Εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 28 του ίδιου Κώδικα, από αμέλεια πράττει όποιος από έλλειψη της προσοχής, την οποία όφειλε κατά τις περιστάσεις και μπορούσε να καταβάλει, είτε δεν προέβλεψε το αξιόποινο αποτέλεσμα που προκάλεσε η πράξη του, είτε το πρόβλεψε ως δυνατό, πίστεψε όμως ότι δεν θα επερχόταν. Από το συνδυασμό των διατάξεων αυτών προκύπτει ότι για τη θεμελίωση των αξιόποινων πράξεων του εμπρησμού από αμέλεια και της ανθρωποκτονίας από αμέλεια, μεταξύ των οποίων υπάρχει αληθής κατ’ ιδέαν συρροή, απαιτείται η διαπίστωση, αφ’ ενός μεν ότι ο δράστης δεν κατέβαλε την επιβαλλόμενη κατ’ αντικειμενική κρίση προσοχή, την οποία οφείλει να καταβάλλει κάθε μετρίως συνετός και ευσυνείδητος άνθρωπος υπό τις ίδιες πραγματικές περιστάσεις, με βάση τους νομικούς κανόνες, τις συνήθειες που επικρατούν στις συναλλαγές και την κοινή, κατά τη συνηθισμένη πορεία των πραγμάτων, πείρα και λογική, αφ’ ετέρου δε, ότι ο ίδιος, σύμφωνα με τις προσωπικές του περιστάσεις, ιδιότητες, γνώσεις και ικανότητες και ιδίως εξαιτίας της υπηρεσίας ή του επαγγέλματός του, είχε τη δυνατότητα να προβλέψει και αποφύγει το αξιόποινο αποτέλεσμα που επήλθε, το οποίο, από έλλειψη της προαναφερόμενης προσοχής, είτε δεν προέβλεψε (μη συνειδητή αμέλεια), είτε το προέβλεψε ως δυνατό, πίστευε όμως ότι δεν θα επερχόταν (ενσυνείδητη αμέλεια) και το οποίο πρέπει να τελεί σε αντικειμενικό αιτιώδη σύνδεσμο με την ενέργεια ή την παράλειψή του. Η παράλειψη, ως έννοια, ενυπάρχει σε κάθε είδος αμέλειας, αφού το ένα σκέλος της ευθύνης συνίσταται στη μη καταβολή της προσοχής, δηλαδή σε παράλειψη. Όμως, όταν η αμέλεια δεν συνίσταται σε ορισμένη παράλειψη αλλά σε σύνολο συμπεριφοράς που προηγήθηκε του αποτελέσματος, τότε για τη θεμελίωση αληθούς κατ’ ιδέαν συρροής εμπρησμού από αμέλεια και ανθρωποκτονίας από αμέλεια, ως εγκλημάτων που τελούνται με παράλειψη, απαιτείται η συνδρομή και των όρων του άρθρου 15 του Π.Κ., κατά το οποίο, όπου ο νόμος για την ύπαρξη αξιόποινης πράξεως (εμπρησμού και ανθρωποκτονίας) απαιτεί να έχει επέλθει ορισμένο αξιόποινο αποτέλεσμα (πυρκαγιά από την οποία μπορεί να προκύψει κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα ή κίνδυνος για άνθρωπο και θάνατος ανθρώπου), η μη αποτροπή του αξιόποινου αποτελέσματος τιμωρείται όπως η πρόκλησή του με ενέργεια, αν ο υπαίτιος της παράλειψης είχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να παρεμποδίσει την επέλευση του αξιόποινου αποτελέσματος. Από την τελευταία αυτή διάταξη του άρθρου 15 του Π.Κ. προκύπτει ότι αναγκαία προϋπόθεση της εφαρμογής της είναι η ύπαρξη ιδιαίτερης (δηλαδή ειδικής και όχι γενικής) υποχρέωσης του υπαιτίου προς ενέργεια που τείνει στην παρεμπόδιση του αποτελέσματος, για την επέλευση του οποίου ο νόμος απειλεί ορισμένη ποινή. Η υποχρέωση αυτή μπορεί να πηγάζει από ρητή διάταξη νόμου ή από σύμπλεγμα νομικών καθηκόντων συνδεόμενων με ορισμένη έννομη σχέση του υπόχρεου ή από εκούσια ανάληψη της υποχρέωσης παροχής προστασίας (από σύμβαση ή και σιωπηρά) ή από προηγούμενη πράξη του υπαίτιου που δημιούργησε άμεσα τον κίνδυνο επέλευσης του εγκληματικού αποτελέσματος. Εξάλλου, με το Π.Δ. 70/1990 θεσπίστηκαν ειδικές διατάξεις για την υγιεινή και ασφάλεια των εργαζομένων σε ναυπηγικές και ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες. Σύμφωνα με το άρθρο 3 εδ. α’ αυτού, ο κύριος του έργου, ο εργολάβος, ο υπεργολάβος και ο παρέχων το χώρο είναι υπεύθυνοι για την εφαρμογή των διατάξεων του εν λόγω Π.Δ. και σύμφωνα με το άρθρο 6 παρ. 1 του Π.Δ. 70/1990, ο εργολάβος ή υπεργολάβος τμήματος του έργου έχει για το τμήμα του έργου που ανέλαβε να εκτελέσει, πέραν των γενικών υποχρεώσεων εργοδοτών του άρθρου 32 του Ν. 1568/85 περί "υγιεινής και ασφάλειας των εργαζομένων", κατά το οποίο ο εργοδότης έχει υποχρέωση να λαμβάνει κάθε μέτρο που απαιτείται, ώστε να εξασφαλίζονται οι εργαζόμενοι και οι τρίτοι που παραβρίσκονται στους τόπους εργασίας από κάθε κίνδυνο που μπορεί να απειλήσει την υγεία ή τη σωματική τους ακεραιότητα, και την υποχρέωση να οργανώνει, επιβλέπει και επιθεωρεί την εκτέλεση της εργασίας σε κάθε φάση, ώστε να εξασφαλίζεται η ύπαρξη ασφαλών συνθηκών εργασίας. Τέλος, από το ίδιο ως άνω Π.Δ. και από το Ν. 1568/1985 προβλέπεται στις ναυπηγικές και ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες και τεχνικός ασφαλείας, ο οποίος, σύμφωνα με το άρθρο 9 παρ. 4, 5 και 6 του ίδιου ως άνω Π.Δ., έχει αρμοδιότητα να δίνει οδηγίες σε περίπτωση σοβαρών ή επικίνδυνων εργασιών και εάν χρειάζεται να απαιτεί τη σύνταξη μελέτης επί μέρους μέτρων ασφάλειας για τις εργασίες αυτές (παρ. 4). Επίσης, να υποδεικνύει εγγράφως στον κύριο του έργου ή στους εργολάβους ή υπεργολάβους τα απαιτούμενα μέτρα ασφάλειας κατά περίπτωση και φάση του έργου. Ειδικότερα για τις περιπτώσεις που ορίζονται στα άρθρα 14 παρ. η και 22 του ίδιου Π.Δ. να εκδίδει καθημερινά άδειες εκτέλεσης εργασιών, αφού προηγουμένως προβεί στους απαιτούμενους ελέγχους (παρ. 5). Σε περίπτωση που διαπιστώνει μη συμμόρφωση προς τις υποδείξεις του, υποδεικνύει τη διακοπή των εργασιών που εγκυμονούν κινδύνους πρόκλησης ατυχήματος, ενημερώνοντας παράλληλα τη Λιμενική Αρχή, η οποία εκδίδει την άδεια εκτέλεσης εργασιών, και την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Εργασίας (παρ. 6). Ακόμη, σύμφωνα με το άρθρο 6 του ως άνω Ν. 1568/1985, ο τεχνικός ασφάλειας παρέχει στον εργοδότη υποδείξεις και συμβουλές, γραπτά ή προφορικά, σε θέματα σχετικά με την υγιεινή και ασφάλεια της εργασίας και την πρόληψη των εργατικών ατυχημάτων. Τις γραπτές υποδείξεις του ο τεχνικός ασφάλειας καταχωρεί σε ειδικό βιβλίο της επιχείρησης, το οποίο σελιδοποιείται και θεωρείται από την Επιθεώρηση Εργασίας. Από το συνδυασμό των ως άνω διατάξεων του Π.Δ 70/1990 και του Ν. 1568/1985 προκύπτει ότι υποχρέωση του τεχνικού ασφαλείας, εκτός από την αναφορά των ελλείψεων, οι οποίες καθιστούν επικίνδυνη για την ασφάλεια των εργαζόμενων τη συνέχιση των εργασιών, είναι να συστήσει στον εργοδότη, που τον προσέλαβε, τη διακοπή των εργασιών που εκτελούνται μέχρι την αποκατάσταση της έλλειψης. Ακόμη, σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 71 του Π.Δ. 70/90 "για την υγιεινή και την ασφάλεια των εργαζόμενων σε ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες", "εργασίες κοπής, συγκόλλησης και γενικά όσες απαιτούν χρήση γυμνής φλόγας εκτελούνται μόνο όπου υπάρχει συνεχής παρακολούθηση για την πρόληψη και αντιμετώπιση τυχόν ανάφλεξης και επιτρέπεται να γίνονται μόνο μετά από εντολή του υπεύθυνου των εργασιών και αφού ενημερωθεί ο Τεχνικός ασφάλειας ......". Περαιτέρω, οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 15 και της παρ. 4β του άρθρου 71 του Π.Δ. 70/1990 προβλέπουν την υποχρέωση της ύπαρξης πλησίον των θέσεων εργασίας ικανού αριθμού κατάλληλων πυροσβεστήρων σε ετοιμότητα και οι διατάξεις του άρθρου 8 παρ. 1 και 2 του Π.Δ. 70/1990 προβλέπουν ότι στη μελέτη μέτρων υγιεινής και ασφάλειας των εργαζόμενων πρέπει να περιλαμβάνεται, εκτός των άλλων, σχέδιο αντιμετώπισης καταστάσεων ανάγκης και καθορισμός οδών διαφυγής και εξόδων κινδύνου, αλλά και με τη διάταξη του άρθρο 18 του Ν. 1568/85, στο οποίο ορίζεται ότι ο εργοδότης οφείλει να καταρτίσει σχέδιο διαφυγής και διάσωσης από τους χώρους εργασίας, εφόσον απαιτείται από τη θέση, την έκταση και το είδος της εκμετάλλευσης, προβλέπεται ότι είναι αναγκαία, πριν την έναρξη των εργασιών, η εκπόνηση σχεδίου διαφυγής και διάσωσης των εργαζομένων σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Ενόψει όλων των προαναφερθεισών διατάξεων, στις ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες, υπάρχει από το νόμο ιδιαίτερη νομική υποχρέωση των εργολάβων, υπεργολάβων και του τεχνικού συμβούλου προς λήψη των απαιτούμενων μέτρων ασφαλείας που τείνουν στην παρεμπόδιση του αξιόποινου αποτελέσματος του εμπρησμού κατά τις εργασίες αυτές και του θανάτου ή της σωματικής βλάβης των εργαζομένων στις εργασίες αυτές. Εξάλλου, η καταδικαστική απόφαση έχει την απαιτούμενη από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του Κ.Ποιν.Δ. ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, η έλλειψη της οποίας ιδρύει τον εκ του άρθρου 510 παρ.1 στοιχ. Δ’ του ίδιου Κώδικα λόγο αναιρέσεως, όταν αναφέρονται σ’ αυτή, με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά, τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από την αποδεικτική διαδικασία, στα οποία στηρίχθηκε η κρίση του δικαστηρίου για τη συνδρομή των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος, οι αποδείξεις που τα θεμελιώνουν και οι νομικές σκέψεις υπαγωγής των περιστατικών αυτών στην ουσιαστική ποινική διάταξη που εφαρμόστηκε. Για την ύπαρξη τέτοιας αιτιολογίας είναι παραδεκτή η αλληλοσυμπλήρωση του αιτιολογικού με το διατακτικό της αποφάσεως, που αποτελούν ενιαίο σύνολο. Ειδικότερα, για να έχει η καταδικαστική για εμπρησμό και ανθρωποκτονία από αμέλεια απόφαση την επιβαλλόμενη, κατά τα ανωτέρω, ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία πρέπει, πέραν των άλλων, να εκτίθεται σ’ αυτή με σαφήνεια: α) ποίο από τα δύο είδη αμέλειας δέχθηκε το δικαστήριο ότι βαρύνει τον υπαίτιο (μη συνειδητή ή ενσυνείδητη) και β) να αιτιολογείται ο αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ της πράξεως ή παραλείψεως του υπαιτίου και του επελθόντος αποτελέσματος του εμπρησμού και θανάτου. Σε σχέση με τα αποδεικτικά μέσα, που λήφθηκαν υπόψη από το δικαστήριο για την καταδικαστική του κρίση, για την πληρότητα της αιτιολογίας αρκεί ο κατ’ είδος προσδιορισμός τους χωρίς να απαιτείται ειδικότερη αναφορά ή αναλυτική παράθεσή τους και μνεία του τί προέκυψε από το καθένα χωριστά, πρέπει όμως να προκύπτει με βεβαιότητα ότι το δικαστήριο τα έλαβε υπόψη και τα συνεκτίμησε όλα και όχι μόνο ορισμένα από αυτά κατ’ επιλογή, ενώ δεν είναι απαραίτητη η αξιολογική συσχέτιση και σύγκριση των διαφόρων αποδεικτικών μέσων και των μαρτυρικών καταθέσεων μεταξύ τους και δεν απαιτείται να προσδιορίζεται ποιο βάρυνε περισσότερο για το σχηματισμό της δικανικής κρίσεως, ούτε χρειάζεται να διευκρινίζεται από ποιο ή ποια αποδεικτικά μέσα αποδείχθηκε η κάθε παραδοχή. Όταν δε εξαίρονται ορισμένα από τα αποδεικτικά μέσα, δεν σημαίνει ότι δεν λήφθηκαν υπόψη τα άλλα, αφού δεν εξαιρέθηκαν, ούτε ανακύπτει ανάγκη αιτιολογήσεως γιατί δεν εξαίρονται τα υπόλοιπα. Η αυτοψία, η οποία κατά το άρθρο 178 περ. β του Κ.Ποιν.Δ. περιλαμβάνεται μεταξύ των κυριότερων αποδεικτικών μέσων της ποινικής διαδικασίας και διενεργείται κατά τα άρθρα 180 έως 182 του ίδιου Κώδικα και η οποία κατά την αρχή της ηθικής αποδείξεως, που καθιερώνεται από το άρθρ. 177 παρ.1 του ίδιου Κώδικα, εκτιμάται ελευθέρως από το δικαστήριο, ως ιδιαίτερο είδος αποδεικτικού μέσου, πρέπει να προκύπτει από την αιτιολογία της αποφάσεως ότι λήφθηκε και αυτή υπόψη, όπως συμβαίνει όχι μόνον όταν αυτή μνημονεύεται ειδικώς μεταξύ των αποδεικτικών μέσων, αλλά και όταν προκύπτει αναμφίβολα από τις παραδοχές της αποφάσεως ότι τα όσα διαπιστώθηκαν κατά την αυτοψία λήφθηκαν υπόψη και έγιναν δεκτά από το δικαστήριο, πράγμα που συμβαίνει όταν οι παραδοχές της αποφάσεως του δικαστηρίου είναι σύμφωνες με τα όσα διαπιστώθηκαν κατά την αυτοψία και δεν έρχονται σε αντίφαση με αυτά. Όμως, δεν αποτελούν λόγο αναιρέσεως η εσφαλμένη εκτίμηση των αποδείξεων και, ειδικότερα, η εσφαλμένη εκτίμηση και αξιολόγηση των μαρτυρικών καταθέσεων και των εγγράφων, η παράλειψη αναφοράς και αξιολογήσεως κάθε αποδεικτικού στοιχείου χωριστά και η παράλειψη συσχετίσεως των αποδεικτικών μέσων μεταξύ τους, καθόσον, στις περιπτώσεις αυτές, με την επίφαση της ελλείψεως αιτιολογίας ή της εσφαλμένης εφαρμογής του νόμου και ελλείψεως νόμιμης βάσεως, πλήττεται η αναιρετικώς ανέλεγκτη κρίση του δικαστηρίου επί της ουσίας. Η κατά τα ανωτέρω ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία των αποφάσεων πρέπει να επεκτείνεται και στους αυτοτελείς ισχυρισμούς, εκείνους δηλαδή που προβάλλονται στο δικαστήριο της ουσίας, σύμφωνα με τα άρθρα 170 παρ. 2 και 333 παρ. 2 του Κ.Ποιν.Δ., από τον κατηγορούμενο ή το συνήγορο του και τείνουν στην άρση του άδικου χαρακτήρα της πράξης ή της ικανότητας για καταλογισμό ή στη μείωση αυτής ή στην εξάλειψη του αξιόποινου της πράξης ή τη μείωση της ποινής, εφόσον, όμως, αυτοί προβάλλονται κατά τρόπο σαφή και ορισμένο, με όλα δηλαδή τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία είναι αναγκαία κατά την οικεία διάταξη για τη θεμελίωση τους. Διαφορετικά το δικαστήριο της ουσίας δεν υπέχει υποχρέωση να απαντήσει αιτιολογημένα στην απόρριψη τους (Ολ. Α.Π. 2/2005).
Τέλος, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 329, 331, 333, 364 παρ. 1 και 369 του Κ.Ποιν.Δ., προκύπτει ότι η λήψη υπόψη από το δικαστήριο ως αποδεικτικού στοιχείου εγγράφου που δεν αναγνώσθηκε κατά τη δημόσια και προφορική συζήτηση στο ακροατήριο, παραβιάζει την άσκηση του δικαιώματος του κατηγορουμένου από το άρθρο 358 του ίδιου Κώδικα να προβαίνει σε δηλώσεις και εξηγήσεις σχετικά με το αποδεικτικό αυτό στοιχείο και συνιστά απόλυτη ακυρότητα (άρθρο 171 παρ. 1 στοιχ. δ’ Κ.Ποιν.Δ.), η οποία ιδρύει τον από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α’ του Κ.Ποιν.Δ., λόγο αναίρεσης. Η ακυρότητα αυτή αποτρέπεται αν το περιεχόμενο του εγγράφου, που δεν αναγνώσθηκε στο ακροατήριο, προκύπτει από άλλα αποδεικτικά στοιχεία ή το έγγραφο αναφέρεται απλώς ιστορικά στο αιτιολογικό της απόφασης, χωρίς να έχει ληφθεί αμέσως υπόψη από το δικαστήριο της ουσίας για το σχηματισμό δικανικής πεποίθησης σε σχέση με τη συνδρομή των περιστατικών που συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση του εγκλήματος για το οποίο κήρυξε ένοχο τον κατηγορούμενο.
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από το σκεπτικό της προσβαλλόμενης υπ’ αριθμ. 939/2015 αποφάσεώς του, το Τριμελές Εφετείο Πειραιώς, που δίκασε σε δεύτερο βαθμό, μετά από συνεκτίμηση όλων των αποδεικτικών μέσων που προσδιορίζονται κατ’ είδος στην προσβαλλόμενη απόφασή του, δέχθηκε ανελέγκτως, επί λέξει, τα εξής: "Επειδή από τις ανωμοτί καταθέσεις των μαρτύρων της πολιτικής αγωγής, τις καταθέσεις των μαρτύρων κατηγορίας και υπεράσπισης, που εξετάστηκαν ενόρκως στο Δικαστήριο τούτο, τις απολογίες των κατηγορουμένων, τα πρακτικά και την απόφαση της πρωτοβάθμιας δίκης, που αναγνώσθηκαν, καθώς και τα έγγραφα που αναγνώστηκαν και αναφέρονται στα πρακτικά και την όλη αποδεικτική διαδικασία και συζήτηση της υπόθεσης αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Στις 18-6-2008, το υγραεριοφόρο πλοίο "..." κατέπλευσε στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη Περάματος Αττικής, προκειμένου να εκτελεστούν σ’ αυτό προγραμματισμένες εργασίες συντήρησης σύμφωνα με τις απαιτήσεις - υποδείξεις του Γαλλικού Νηογνώμονα, στην κλάση του οποίου ήταν ενταγμένο το πλοίο, με σκοπό την ανανέωση των πιστοποιητικών αξιοπλοϊας του. Το εν λόγω πλοίο έφερε ... σημαία και ήταν νηολογημένο στο λιμάνι της πόλης του ..., ανήκε δε στην ιδιοκτησία της εταιρείας "... S.A." με έδρα το ... των νησιών ... του Ειρηνικού ωκεανού. Διαχειρίστρια του πλοίου ήταν η εταιρεία "...", με έδρα τον ..., η οποία είχε νόμιμα εγκαταστήσει γραφείο στη .... Το πλοίο αυτό ήταν ένα ειδικό πλοίο, κατασκευασμένο για να μεταφέρει υγροποιημένα αέρια πετρελαίου. Για το σκοπό αυτό διέθετε τρεις δεξαμενές φορτίου, συνολικού όγκου 5600 κυβικών μέτρων, οι οποίες είχαν σχήμα δύο ενωμένων κυλίνδρων η καθεμία, ήταν τοποθετημένες σε οριζόντια θέση στον εσωτερικό χώρο του περιβλήματος του πλοίου (αμπάρι) κάτω από το κύριο κατάστρωμα και ήταν χωρισμένες η μία με την άλλη με εγκάρσιες στεγανές φράκτες. Ο χώρος του αμπαριού, μετά τον εγκιβωτισμό των δεξαμενών φορτίου, αποτελούσε τον κενό χώρο (void space), οριοθετούμενο από τα εξωτερικά τοιχώματα των δεξαμενών φορτίου, το εξωτερικό περίβλημα του πλοίου, τον πυθμένα και το κυρίως κατάστρωμα. Κάτω από τον πυθμένα του αμπαριού, όπου εδραζόταν η ... δεξαμενή φορτίου, βρίσκονταν οχτώ διπύθμενες δεξαμενές, αυτές του έρματος, που ήταν πλευρικές και αυτές των καυσίμων, που ήταν κεντρικές. Οι διπύθμενες δεξαμενές, λόγω της κατασκευής τους, ήταν χώροι πολύ περιορισμένοι και δυσχερώς προσβάσιμοι, καθώς το ύψος των δεξαμενών καυσίμου ανερχόταν στο ένα (1) μέτρο, ενώ των δεξαμενών έρματος, που είχαν κεκλιμένο επίπεδο, ανερχόταν τα 2,5 μ., έφεραν δε εγκάρσιες έδρες κάθε 65 εκατοστά του μέτρου σε όλο το μήκος τους. Η είσοδος εντός των παραπάνω δεξαμενών γινόταν δια μέσου ανθρωποθυρίδων διαστάσεων 60X40 εκατοστών η καθεμία, που βρίσκονταν στην οροφή των δεξαμενών, ενώ οι εγκάρσιες έδρες (χαλύβδινες κατασκευές), που υπήρχαν στο εσωτερικό των δεξαμενών, έφεραν στο μέσον του εύρους τους ανοίγματα, διαμέσου των οποίων γινόταν η προσπέλαση των χώρων αυτών. Η είσοδος στον κενό χώρο της ... δεξαμενής φορτίου γινόταν από το κύριο κατάστρωμα δια μέσου 2 ανοιγμάτων, διαστάσεων 65X85 εκατ. το καθένα, ένα στην αριστερή και ένα στη δεξιά πλευρά του πρυμναίου άκρου, και κάθετης μεταλλικής κλίμακας από κάθε άνοιγμα, ύψους 10 μέτρων περίπου μέχρι τον πυθμένα έδρασης της δεξαμενής φορτίου. Κατά μήκος κάθε πλευράς της δεξαμενής φορτίου και σε απόσταση 3,5 μέτρων περίπου από το κύριο κατάστρωμα υπήρχε διάζωμα από ξύλινα μαδέρια, εύρους 50 εκατοστών περίπου, του οποίου η προσέγγιση γινόταν από τις παραπάνω κλίμακες και το οποίο ένωνε το πρυμναίο με το πρωραίο άκρο του χώρου. Επιπλέον, στην πρωραία εγκάρσια στεγανή φρακτή υπήρχαν και κάθετες μόνιμες μεταλλικές κλίμακες, κατασκευασμένες στην πλευρά του πλοίου, ύψους 4,5 μέτρων περίπου η καθεμία, με 13 σκαλοπάτια, που ένωναν το περιμετρικό διάζωμα με τον πυθμένα έδρασης της δεξαμενής φορτίου. Η έδραση της δεξαμενής φορτίου χώριζε τον κενό χώρο μεταξύ του περιβλήματος του πλοίου και της δεξαμενής φορτίου σε τέσσερα επί μέρους τμήματα, δηλαδή τα ..., ... και .... Η μετάβαση δε από το ένα τμήμα στο άλλο, για άτομο που βρισκόταν στον πυθμένα του χώρου, γινόταν δια μέσου μιας οπής (μιας σε κάθε πλευρά του πλοίου) διαστάσεων 50X40 εκατοστών. Λόγω της παραπάνω διαμόρφωσης του κενού χώρου η προσέγγιση αυτού και η αποχώρηση από κάθε σημείο του ήταν ιδιαίτερα δυσχερής. Το εν λόγω πλοίο πλαγιοδέτησε παραλλήλως της δεξιάς πλευράς του πλοίου "...", το οποίο ήταν πλευρισμένο στον προβλήτα ... της Ζώνης του Περάματος. Μεταξύ των εργασιών που είχαν προγραμματιστεί να εκτελεστούν στο πλοίο ήταν και ελασματουργικές εργασίες στο κύριο κατάστρωμα του πλοίου και στις διπύθμενες δεξαμενές έρματος. Επίσης, θα εκτελούνταν μηχανουργικές, σωληνουργικές, ηλεκτρολογικές και ηλεκτρονικές εργασίες καθώς και εργασίες καθαρισμού. Η διαχειρίστρια εταιρεία του πλοίου, με την επωνυμία "...", ανέθεσε την εκτέλεση των ελασματουργικών εργασιών στην εταιρεία "... L.t.d", με υπεύθυνους του συνεργείου αυτής τους τρίτο και τέταρτο από τους εκκαλούντες κατηγορούμενους (Φ. Σ. του Η. και Γ. Σ. του Η.), υπεύθυνος δε εργοδηγός της εργολάβου εταιρείας ήταν ο πέμπτος από τους εκκαλούντες κατηγορούμενους (Γ. Τ. του Α.). Η τελευταία εταιρεία ανέθεσε υπεργολαβικά, όπως θα εκτεθεί αναλυτικά πιο κάτω, τις ελασματουργικές εργασίες στις διπύθμενες δεξαμενές έρματος στο συνεργείο της εταιρείας "... Ε.Ε.", νόμιμοι εκπρόσωποι της οποίας ήταν οι έκτος και έβδομος από τους εκκαλούντες κατηγορουμένους (Κ. Σ. του Χ. και Κ. Σ. του Ν.). Επίσης, η διαχειρίστρια εταιρεία προσέλαβε το Δ. Σ. ως τεχνικό ασφαλείας, ο οποίος, στη συνέχεια, την 17-7-2008, αντικαταστάθηκε από το δεύτερο εκκαλούντα κατηγορούμενο (Ι. Π. του Γ.), τόσο για την υπόδειξη των αναγκαίων μέτρων υγιεινής και ασφαλείας των εργαζομένων στις παραπάνω εργασίες όσο και για τον έλεγχο της τήρησης και ορθής εφαρμογής αυτών. Η διαχειρίστρια εταιρεία όρισε τον πρώτο εκκαλούντα κατηγορούμενο (Ε. Κ. του Σ.) που ήταν Αρχιμηχανικός, ως υπεύθυνο για την παρακολούθηση των εκτελούμενων στο πλοίο επισκευαστικών εργασιών, με σκοπό τη διαπίστωση του αν οι εργασίες αυτές ανταποκρίνονται στις απαιτήσεις του Νηογνώμονα και στα όσα συμφωνήθηκαν με τον εργολάβο. Για τις παραπάνω επισκευές χορηγήθηκε η προβλεπόμενη άδεια από την αρμόδια Λιμενική Αρχή (...) μετά από αίτηση του Πλοιάρχου του πλοίου. Στις 24 Ιουλίου 2008, συνεχίζονταν οι προγραμματισμένες εργασίες στις διπύθμενες δεξαμενές έρματος, που βρίσκονταν κάτω από τη ... δεξαμενή φορτίου και μάλιστα πέραν του κανονικού ωραρίου, που έληγε ώρα 15.00’ . Μεταξύ 15.30’ ώρα και 16.00’ στην αριστερή πλευρά του κενού χώρου (void space) ... της ... δεξαμενής φορτίου εκδηλώθηκε φωτιά. Κατ’ εκείνο το χρόνο, στις δεξαμενές έρματος εργάζονταν οι παρακάτω εργαζόμενοί: 1) δύο τεχνίτες ελασματουργοί - εφαρμοστές, οι οποίοι, με τους αντίστοιχους βοηθούς τους, βρίσκονταν στη δεξιά πλευρά του παραπάνω χώρου και συγκεκριμένα κοντά στην πρωραία ανθρωποθυρίδα της ... δεξιάς διπύθμενης δεξαμενής έρματος, εκτελώντας εργασίες οξυγονοκοπής ελασμάτων στην οροφή των ... και ... διπύθμενων δεξαμενών έρματος. Οι εργαζόμενοι αυτοί ήταν οι Ι. Κ., Π. Ν., Ι. Π. και Μ. Α., 2) ένας τεχνίτης ελασματουργός - εφαρμοστής με το βοηθό του, οι οποίοι βρίσκονταν κοντά στη μεσαία ανθρωποθυρίδα της ... αριστερής διπύθμενης δεξαμενής έρματος, εκτελώντας εργασίες οξυγονοκοπής - αντικατάστασης φθαρμένων ελασμάτων στην οροφή της ως άνω δεξαμενής. Ο τεχνίτης ήταν ο όγδοος εκκαλών κατηγορούμενος (Β. Κ.) και ο βοηθός του ο Κ. Ο., 3) ένας ηλεκτροσυγκολλητής, που ήταν ο έβδομος εκκαλών κατηγορούμενος (Κ. Σ. του Ν.), ο οποίος εργαζόταν μέσα στη ... αριστερή διπύθμενη δεξαμενή έρματος κοντά στην πρυμναία ανθρωποθυρίδα αυτής και που λίγο πριν την εκδήλωση της φωτιάς είχε ανέβει στο κατάστρωμα, 4) δύο ηλεκτροσυγκολλητές (οι Π. Π. και Η. Ρ.), οι οποίοι εργάζονταν εντός της ... αριστερής διπύθμενης δεξαμενής έρματος, 5) ένας ηλεκτροσυγκολλητής (ο G. J., πολωνικής καταγωγής, επονομαζόμενος "Γ. Π.", ο οποίος εργαζόταν εντός της ... αριστερής διπύθμενης δεξαμενής έρματος, κοντά στην πρυμνιαία εγκάρσια στεγανή φρακτή και πριν την εκδήλωση της φωτιάς είχε ανέβει στο κατάστρωμα. Στον ίδιο χώρο είχαν κατέβει και δύο μέλη του πληρώματος, ο υποπλοίαρχος (R. J.) μ’ ένα ναύτη (A. M.), για να περισυλλέξουν διάφορα απορρίμματα. Λίγο πριν την εκδήλωση της φωτιάς, ο εργαζόμενος F. A. κατέβηκε στη ... αριστερή διπύθμενη δεξαμενή έρματος, για να ειδοποιήσει τον Κ. Σ. του Ν. να ανέβει στο κατάστρωμα, ο ίδιος δε παρέμεινε στο χώρο του διπύθμενου για να μαζέψει τα εργαλεία του τελευταίου. Περί ώρα 16.15’ , ενώ ο τεχνίτης ελασματουργός Β. Κ. εκτελούσε εργασία οξυγονοκοπής, ο βοηθός του Κ. Ο. αντιλήφθηκε την αιφνίδια εκδήλωση φωτιάς και φώναξε σ’ αυτόν ότι πίσω του υπάρχει φωτιά. Ο Β. Κ. τότε ανέβηκε αμέσως το κεκλιμένο δάπεδο των διπύθμενων και δίπλωσε (τσάκισε) το λάστιχο τροφοδοσίας του εργαλείου του με προπάνιο, για να σταματήσει η φωτιά. Επειδή, όμως, αυτή δεν έσβηνε, ο Β. Κ. εγκατέλειψε το χώρο, ανεβαίνοντας στο κατάστρωμα από την πρυμναία αριστερή μόνιμη κλίμακα. Αντίθετα ο βοηθός του Κ. Ο. κινήθηκε προς το πρωραίο τμήμα, όπου εγκλωβίστηκε, με αποτέλεσμα να καταπέσει στην κύρια εστία της φωτιάς και να βρει τραγικό θάνατο. Η εστία της πυρκαγιάς εντοπίστηκε στο τμήμα της αριστερής πλευράς του ... κενού χώρου (void space), δηλαδή του χώρου που παρεμβάλλεται μεταξύ του εξωτερικού περιβλήματος του πλοίου και της εγκιβωτισμένης στο χώρο αυτό ... δεξαμενής φορτίου, όπου εργάζονταν ο τεχνίτης Β. Κ. και ο άτυχος βοηθός του Κ. Ο.. Η πυρκαγιά προήλθε από την ανάφλεξη των ελαστικών σωλήνων παροχής προπανίου και οξυγόνου, οι οποίοι τροφοδοτούσαν το εργαλείο οξυγονοκοπής του Β. Κ.. Η ανάφλεξη αυτή είχε ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση των ελαστικών σωλήνων από το εργαλείο οξυγονοκοπής και, ενόψει του ότι οι πιέσεις των παρεχόμενων αερίων προπανίου και οξυγόνου εντός των σωλήνων, ανέρχονταν περίπου στις 3 και 7 ατμόσφαιρες αντίστοιχα, οι ως άνω ελαστικοί σωλήνες έκαναν "οφιοειδή" κίνηση και περιέλουζαν με πολύ ισχυρή προβολή φλόγας, που προερχόταν από τα ελεύθερα άκρα τους, τον περιβάλλοντα χώρο και τη μόνωση της δεξαμενής. Το υλικό της μόνωσης ήταν διογκωμένο πολυστυρένιο (κοινώς φελιζόλ) πάχους 20 εκατοστών, το οποίο ανεφλέγη σε πολύ λίγο χρόνο λόγω του μεγάλου θερμικού φορτίου και της υψηλής θερμοκρασίας, μετά την κατάρρευση των προστατευτικών λαμαρινών που το συγκρατούσαν εξωτερικά. Οι φλόγες, που είχαν φορά από κάτω προς τα πάνω, κατέκαψαν τη μόνωση στο τμήμα αυτό από το κατώτερο σημείο της δεξαμενής μέχρι την οροφή αυτής, ενώ στα υπόλοιπα τμήματα της δεξαμενής έκαψαν το επάνω μέρος της. Από την ανάφλεξη του παραπάνω υλικού απελευθερώθηκαν τοξικά αέρια, μεταξύ των οποίων και το μονοξείδιο του άνθρακα, το οποίο εισέπνευσαν οι εργαζόμενοι R. J., Π. Ι., Ν. Π., F. A., Μ. Α., Π. Π. και Ρ. Η., με συνέπεια να βρουν τραγικό θάνατο. Επιπλέον, ο χώρος κατακλύστηκε σε ελάχιστο χρόνο από πυκνή αιθάλη, που καθιστούσε αδύνατη την ορατότητα και τη διαφυγή των παραπάνω εργαζομένων. Η ανάφλεξη των ελαστικών σωλήνων προήλθε από ρινίσματα τηκόμενου μετάλλου (καύτρες), τα οποία εκτοξεύονταν στο χώρο κατά την εργασία οξυγονοκοπής που εκτελούσε ο Β. Κ.. Τα εν λόγω πυρακτωμένα ρινίσματα μετάλλου έχουν θερμοκρασία πάνω από 700 βαθμούς, κρυώνουν μετά από 2 έως 3 λεπτά, ενώ η κατεύθυνση και η απόσταση, στην οποία εκτοξεύονται, εξαρτάται αφενός από τη θέση του τεχνίτη και τον τρόπο που κρατά το εργαλείο του και αφετέρου από την πίεση του οξυγόνου. Τα πυρακτωμένα ρινίσματα μπορεί να πεταχτούν αρκετά μακρυά από τη θέση εργασίας, ανάλογα με την πίεση του οξυγόνου. Όσο μεγαλύτερη είναι αυτή η πίεση τόσο μεγαλύτερη είναι και η απόσταση που θα διανύσουν τα ρινίσματα, όπως, επίσης, και το εύρος αναπήδησης αυτών, όταν προσκρούουν σε σταθερή επιφάνεια. Έτσι το εύρος εκτόξευσής τους κυμαίνεται από 3 μέχρι έξι μέτρα (όπου 3 είναι το σημείο της αρχικής πτώσης και 6 μέτρα το σημείο μετά την αναπήδηση), μπορεί δε να φτάσει ακόμη και τα 10 μέτρα (βλ. το σχετικό διάγραμμα του "... ΑΕ" που επισυνάπτεται στην αναγνωσθείσα διπλωματική εργασία της Σχολής Ναυπηγών Μηχανολόγων Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου). Το συμπέρασμα ότι ο προαναφερόμενος χώρος αποτέλεσε το σημείο έναρξης της πυρκαγιάς βασίζεται στο γεγονός ότι ο χώρος αυτός είχε τα εντονότερα ίχνη από τη φωτιά, ενώ εκεί βρέθηκε ένα μόνο εργαλείο οξυγονοκοπής, αυτό που χρησιμοποιούσε ο ελασματουργός Β. Κ.. Το επιστόμιο (βάνα) προπανίου, που ήταν στην αρχή της λαβής του εργαλείου, βρέθηκε στην κλειστή θέση, ενώ το επιστόμιο (βάνα) του οξυγόνου κοπής, που ήταν στη μέση περίπου της λαβής του εργαλείου, βρέθηκε ανοιχτό κατά το 1/4 μιας πλήρους στροφής και το επιστόμιο (βάνα) του οξυγόνου ρύθμισης της φλόγας, που κι αυτό ήταν στο μέσον της λαβής, βρέθηκε στην ανοιχτή θέση. Τα παραπάνω ευρήματα καταδεικνύουν ότι ο τεχνίτης Β. Κ. είχε ανοιχτό το εργαλείο του, εκτελώντας εργασία οξυγονοκοπής, κατά τη στιγμή εκδήλωσης της φωτιάς, και, μόλις ο Κ. Ο. τον ειδοποίησε, έκλεισε μόνο την παροχή του προπανίου, ενώ αμέσως τσάκισε και τα λάστιχα των παροχών, πιστεύοντας ότι αυτά ήταν τα δικά του λάστιχα, για να σταματήσει η φωτιά. Από το γεγονός, όμως, ότι η φωτιά επεκτάθηκε, προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα ότι ο Β. Κ. τσάκισε άλλα λάστιχα. Στην έκθεση ατυχήματος, που συνέταξαν οι Τεχνικοί Επιθεωρητές Εργασίας του ΚΕ.Π.Ε.Κ Πειραιά, σημειώνεται ότι εκτός από τις σωλήνες (οξυγόνου - προπανίου), που κατέληγαν στο χώρο που εκδηλώθηκε η φωτιά, διέρχονταν από εκεί και άλλες δύο σωλήνες (οξυγόνου - προπανίου), οι οποίες περνούσαν κάτω από τη δεξαμενή φορτίου ... και κατέληγαν στο δεξιό μέρος του κενού χώρου (void space) .... Με βάση όσα αναπτύχθηκαν παραπάνω, ο Β. Κ. δεν επέδειξε οποιαδήποτε αμελή συμπεριφορά, δεδομένου ότι δεν μπορούσε να αποτρέψει ούτε να ελέγξει τη διασπορά των πυρακτωμένων ρινισμάτων. Κατά την οξυγονοκοπή είναι συνηθισμένη η εκτόξευση τέτοιων ρινισμάτων, τα οποία μάλιστα αφήνουν τα σημάδια τους και στα σώματα των εργαζόμενων ελασματουργών. Ο παραπάνω τεχνίτης ήταν έμπειρος και εργαζόταν σ’ αυτή την εργασία από το έτος 1990, ενώ δεν αποδείχθηκε ότι έκανε μη ορθή χρήση του εργαλείου οξυγονοκοπής, όπως έκρινε το Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο. Αντίθετα, προέκυψε ότι αυτός, παρόλο ότι οι συνθήκες εργασίας ήταν πολύ δύσκολες (στενότητα χώρων, υψηλές θερμοκρασίες λόγω της χρήσης φλόγας αλλά και λόγω του ότι ήταν Ιούλιος μήνας), παρά την κόπωση καθώς εργαζόταν πέραν του κανονικού ωραρίου και παρά το δικαιολογημένο πανικό στη θέα της φωτιάς, έκανε την πλέον κατάλληλη κίνηση τσακίζοντας τα λάστιχα των παροχών. Όπως αποδείχθηκε, η επέκταση της φωτιάς με το παραπάνω τραγικό αποτέλεσμα οφείλεται σε έλλειψη μέτρων ασφαλείας. Ειδικότερα δεν υπήρχε ορθή επίβλεψη της εργασίας κατά παράβαση της παρ. 4 του άρθρου 71 του π.δ/τος 70/90 "για την υγιεινή και την ασφάλεια των εργαζόμενων σε ναυπηγοεπισκευαστικές εργασίες". Σύμφωνα με την ως άνω διάταξη, "εργασίες κοπής, συγκόλλησης και γενικά όσες απαιτούν χρήση γυμνής φλόγας εκτελούνται μόνο όπου υπάρχει συνεχής παρακολούθηση για την πρόληψη και αντιμετώπιση τυχόν ανάφλεξης και επιτρέπεται να γίνονται μόνο μετά από εντολή του υπεύθυνου των εργασιών και αφού ενημερωθεί ο Τεχνικός ασφάλειας .....". Από την ακροαματική διαδικασία προέκυψε ότι δεν υπήρχε επιτήρηση του χώρου, όπου γίνονταν οι εργασίες με χρήση φλόγας. Όλοι σχεδόν οι μάρτυρες και κυρίως οι πραγματογνώμονες κατέθεσαν ότι δεν θα υπήρχε το συγκεκριμένο τραγικό αποτέλεσμα, αν υπήρχε επιτηρητής κοντά στον παραπάνω χώρο εργασίας ή έστω στο άνοιγμα του καταστρώματος, ο οποίος, στο άκουσμα της λέξης "φωτιά", θα έκλεινε αμέσως τις παροχές προπανίου και οξυγόνου. Στην έκθεση πραγματογνωμοσύνης επισημαίνεται ότι οι τρεις στη σειρά διακλαδωτές (κολεκτέρ) του δικτύου παροχής των ανωτέρω αερίων από τις φιάλες, που βρίσκονταν στο κρηπίδωμα του προβλήτα πρόσδεσης του πλοίου, μέχρι το αναφλεγέν εργαλείο οξυγονοκοπής βρέθηκαν στην ανοιχτή θέση. Επίσης, στην ίδια έκθεση σημειώνεται ότι το υλικό της μόνωσης ανεφλέγη και συνέχισε να καίγεται όσο χρόνο συνέχιζε η εκροή του φλεγόμενου αερίου του προπανίου, θα έσβηνε δε σε σύντομο χρόνο με μόνη την απομάκρυνση της εξωτερικής φλόγας, καθώς έτσι σταματάει και η καύση του. Αποδείχθηκε ακόμη ότι δεν υπήρχαν κοντά στις θέσεις εργασίας κάτω από το κατάστρωμα φορητοί πυροσβεστήρες, αν και το πλοίο διέθετε επαρκή αριθμό. Αν είχε διατεθεί φορητός πυροσβεστήρας κοντά στο χώρο εργασίας του Β. Κ. και του βοηθού του, θα ήταν δυνατή η έγκαιρη αντιμετώπιση της φωτιάς πριν αυτή καταστεί ανεξέλεγκτη ή έστω θα μπορούσε να καθυστερήσει η επέκταση, ώστε να είχαν απομακρυνθεί η εργαζόμενοι. Την υποχρέωση της ύπαρξης πλησίον των θέσεων εργασίας ικανού αριθμού κατάλληλων πυροσβεστήρων σε ετοιμότητα προβλέπουν οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 15 και της παρ. 4β του άρθρου 71 του Π.Δ/τος 70/1990. Περαιτέρω, όπως παραπάνω εκτέθηκε, οι χώροι εργασίας κάτω από το κατάστρωμα του εν λόγω πλοίου ήταν πολύ περιορισμένοι, ενώ η είσοδος στον κενό χώρο της ... δεξαμενής φορτίου γινόταν μέσω δύο μόνιμων ανοιγμάτων στο κύριο κατάστρωμα του πλοίου, όπου υπήρχε κάθετη μεταλλική σκάλα ύψους 10 μέτρων. Λόγω της εργονομίας του πλοίου, όπως αυτή περιγράφηκε πιο πάνω, η κάθοδος στον παραπάνω χώρο και η αποχώρηση από αυτόν γίνονταν με ιδιαίτερη δυσκολία ακόμη και υπό ομαλές συνθήκες. Έτσι ήταν αναγκαία, πριν την έναρξη των εργασιών, η εκπόνηση σχεδίου διαφυγής και διάσωσης των εργαζομένων σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, σύμφωνα με το άρθρο 18 του Ν. 1568/85, στο οποίο ορίζεται ότι ο εργοδότης οφείλει να καταρτίσει σχέδιο διαφυγής και διάσωσης από τους χώρους εργασίας, εφόσον απαιτείται από τη θέση, την έκταση και το είδος της εκμετάλλευσης. Επίσης, σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 1 και 2 του Π.Δ/τος 70/1990, στη μελέτη μέτρων υγιεινής και ασφάλειας των εργαζόμενων έπρεπε να περιλαμβάνεται, εκτός των άλλων, σχέδιο αντιμετώπισης καταστάσεων ανάγκης και καθορισμός οδών διαφυγής και εξόδων κινδύνου. Από την αποδεικτική διαδικασία προέκυψε ότι δεν είχε εκπονηθεί τέτοιο σχέδιο, που θα εξασφάλιζε την ευχερή και ταχεία εγκατάλειψη των χώρων εργασίας από τους εργαζόμενους σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης. Αυτό το αποτέλεσμα θα είχε επιτευχθεί, αν το πλοίο είχε εισέλθει σε μόνιμη ή πλωτή δεξαμενή και ανοίγονταν στον εξωτερικό πυθμένα του, κάτω από τις διπύθμενες δεξαμενές, ανοίγματα διαστάσεων 2,0X1,0 μέτρων περίπου το καθένα, μέσω των οποίων οι εργαζόμενοι σε έκτακτη ανάγκη θα εγκατέλειπαν τις θέσεις εργασίας τους σε πολύ λίγο χρόνο και με ασφάλεια. Η ίδια δυνατότητα θα υπήρχε, αν είχαν δημιουργηθεί ανοίγματα στα εξωτερικά πλαϊνά τοιχώματα του πλοίου και υπήρχε πλαγιοδετημένο σ’ αυτό πλωτό σκάφος ή πλατφόρμα, ώστε οι εργαζόμενοι μετά την έξοδό τους από το πλοίο να μην πέφτουν στη θάλασσα. Περαιτέρω, όσον αφορά στην ευθύνη των κατηγορουμένων για τη μη λήψη των παραπάνω αναφερόμενων μέτρων ασφαλείας πρέπει να ειπωθούν τα ακόλουθα: Απ’ όλα τα παραπάνω αναφερόμενα αποδεικτικά στοιχεία αποδείχθηκαν και τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Η ως ανω διαχειρίστρια εταιρεία του πλοίου ανέθεσε στον πρώτο κατηγορούμενο την επιλογή, εκτός των άλλων, του κατάλληλου συνεργείου για την εκτέλεση των ελασματουργικών εργασιών στο πλοίο. Η εργολήπτρια εταιρεία "...", που επιλέχθηκε για την εκτέλεση ελασματουργικών εργασιών, ήταν γραμμένη στο Ειδικό Μητρώο επιχειρήσεων ναυπήγησης, επισκευής και συντήρησης πλοίων που τηρεί η Νομαρχία Πειραιά και διέθετε την προβλεπόμενη βεβαίωση της τελευταίας ότι μπορούσε να εκτελεί τέτοιες εργασίες. Επιπλέον είχε μεγάλη εμπειρία στο συγκεκριμένο αντικείμενο και έτσι ορθά την επέλεξε ο πρώτος κατηγορούμενος. Εξάλλου, η καταλληλότητα της παραπάνω εργολήπτριας εταιρείας ελέγχθηκε και επιβεβαιώθηκε με την έκδοση της άδειας εκτέλεσης των ελασματουργικών εργασιών από την αρμόδια λιμενική αρχή. Περαιτέρω, δεν αποδείχθηκε ότι ο πρώτος κατηγορούμενος είχε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση ελέγχου της λήψης και τήρησης των μέτρων ασφάλειας από την ανωτέρω εργολήπτρια εταιρεία. Αντίθετα αποδείχθηκε ότι αυτός, όντας Αρχιμηχανικός, είχε τον έλεγχο της ποσότητας και ποιότητας του έργου που εκτελούσε η εργολήπτρια και του αν αυτό ανταποκρίνεται στις προδιαγραφές, οι οποίες είχαν τεθεί από τους Επιθεωρητές του νηογνώμονα καθώς και στα όσα είχαν συμφωνηθεί με τη διαχειρίστρια εταιρεία. Ο πρώτος κατηγορούμενος δεν βρισκόταν συνεχώς πάνω στο πλοίο κατά τη διάρκεια των επισκευών, καθώς είχε πολλές εργασίες και εκτός του πλοίου, ενώ ασχολείτο κυρίως με τις μηχανολογικές εργασίες. Επιπλέον, η αίτηση για τη χορήγηση σχετικής άδειας εκτέλεσης των ελασματουργικών εργασιών είχε υποβληθεί από τον πλοίαρχο του πλοίου, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο τελευταίος εκπροσωπούσε τη διαχειρίστρια του πλοίου. Επίσης, οι υποδείξεις του τεχνικού ασφάλειας, τόσο στη γραπτή εκτίμηση επαγγελματικού κινδύνου όσο και στο σχετικό βιβλίο Υποδείξεων, απευθύνονταν στους εργολάβους και στον πλοίαρχο του πλοίου και όχι στον πρώτο κατηγορούμενο αρχιμηχανικό. Επομένως, ο τελευταίος πρέπει να κηρυχθεί αθώος των πράξεων, που του αποδίδονται. Ο δεύτερος κατηγορούμενος ανέλαβε ως τεχνικός ασφάλειας στο συγκεκριμένο πλοίο στις 17-7-2008, δηλαδή μία εβδομάδα πριν το τραγικό γεγονός, αντικαθιστώντας τον Δ. Σ. που είχε προσληφθεί από την έναρξη των εργασιών επισκευής και αποχώρησε λόγω θερινών διακοπών. Ο δεύτερος κατηγορούμενος είχε υποχρέωση, σύμφωνα με τις διατάξεις που προεκτέθηκαν, να δίνει οδηγίες για την εκτέλεση των εργασιών και να επιβλέπει την τήρηση αυτών πριν την έναρξη και κατά την διάρκεια εκτέλεσής τους και ιδιαίτερα αυτών που απαιτούσαν τη χρήση φλόγας, λαβαίνοντας υπόψη τις ιδιαίτερες συνθήκες (στενότητα των χώρων εργασίας, εξαιρετικά δυσχερής η αποχώρηση των εργαζομένων από αυτούς). Ο εν λόγω κατηγορούμενος αρκέστηκε σε απλές διαπιστώσεις - υποδείξεις, τυπικές εγγραφές στο βιβλίο του Τεχνικού ασφάλειας, χωρίς οποιαδήποτε υπόδειξη για την αναγκαιότητα τοποθέτησης επιτηρητή κοντά στους χώρους που εκτελούνταν θερμές εργασίες καθώς και για την ύπαρξη πυροσβεστήρων έτοιμων για χρήση άμεση στους ίδιους χώρους. Είναι προφανές ότι ο δεύτερος κατηγορούμενος δεν ασκούσε οποιοδήποτε έλεγχο για την τήρηση των παραπάνω ελάχιστων μέτρων ασφάλειας, ενώ δεν μπορεί να του καταλογιστεί η μη υπόδειξη στην κυρία του έργου περί εισαγωγής του πλοίου σε δεξαμενή και δημιουργίας πλευρικών ανοιγμάτων, ούτε για σύνταξη σχεδίου διαφυγής των εργαζομένων και χάραξη δρόμων κυκλοφορίας αυτών ή για κατάρτιση σχεδίου αντιμετώπισης καταστάσεων ανάγκης, δεδομένου ότι, κατά το χρόνο ανάληψης των καθηκόντων του, οι εργασίες επισκευής βρίσκονταν στο τέλος τους. Όπως αποδείχθηκε, αρκούσε η λήψη των δύο παραπάνω μέτρων, για να αποτραπεί το τραγικό περιστατικό. Περαιτέρω, μεταξύ της εργολήπτριας εταιρείας "... L.t.d." και της εταιρείας " ... ΕΕ" καταρτίστηκε προφορικά σύμβαση υπεργολαβίας. Με βάση αυτή τη σύμβαση η πρώτη εταιρεία ανέθεσε στη δεύτερη την εκτέλεση των ελασματουργικών εργασιών στους κενούς χώρους και στις διπύθμενες δεξαμενές. Η σύμβαση υπεργολαβίας δεν περιβλήθηκε τον έγγραφο τύπο ούτε αναγγέλθηκε στην κυρία του έργου - διαχειρίστρια του πλοίου, καταρτίστηκε, όμως, με προφορική συμφωνία μεταξύ του Φ. Σ. ως εκπροσώπου της πρώτης εταιρείας και του Κ. Σ. του Ν. ως εκπροσώπου της δεύτερης εταιρείας. Ειδικότερα, οι τελευταίοι συμφώνησαν να αναλάβει η εταιρεία "... ΕΕ" τις ελασματουργικές εργασίες στους παραπάνω αναφερόμενους χώρους με τους ακόλουθους όρους: 1) οι εργασίες θα εκτελούνταν με την ήδη υπάρχουσα άδεια στο όνομα της εταιρείας "... L.t.d" ( εργολάβου) 2) η υπεργολάβος θα προσλάμβανε και θα απέλυε κατά την κρίση της το εργατικό προσωπικό που θα χρησιμοποιούσε στο συγκεκριμένο έργο 3) η υπεργολάβος θα χρησιμοποιούσε δικά της εργαλεία και ελάσματα 4) η αμοιβή της υπεργολάβου για την εκτέλεση του εν λόγω έργου συμφωνήθηκε στο ποσό των 4,2 ευρώ ανά κιλό, από το οποίο η εργολάβος θα παρακρατούσε την αξία των ενσήμων των εργαζομένων. Η παραπάνω συμφωνία υλοποιήθηκε, γεγονός που επιβεβαιώνεται και από τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: 1) Για τις εργασίες κάτω από το κατάστρωμα του πλοίου, στους κενούς χώρους και στις διπύθμενες δεξαμενές, χρησιμοποιήθηκαν τα εργαλεία της εταιρείας "... ΕΕ", ενώ δεν αποδείχθηκε ότι η τελευταία τα είχε εκμισθώσει ή τα είχε χρησιδανείσει στην εταιρεία "... L.t.d" 2) Ο Κ. Σ. του Ν., με την ιδιότητα του νομίμου εκπροσώπου της υπεργολάβου εταιρείας "... ΕΕ", (βλ. τις από 4-7-2008, 11-7-2008 και 18-7-2008 αποδείξεις πληρωμής, που φέρουν τη σφραγίδα αυτής ως λαβούσας), εισέπραξε από την εργολήπτρια εταιρεία "... L.t.d.", το ποσό των 32.850 ευρώ για τα ημερομίσθια των τεχνιτών του συνεργείου της ως άνω υπεργολάβου, προκειμένου η τελευταία να τα καταβάλει σ’ αυτούς, γεγονός που προσιδιάζει σε εργοδότη. 3) Οι περισσότεροι από τους εργαζόμενους στο επίδικο έργο είχαν επιλεγεί από την υπεργολάβο, εκτός από το Β. Κ. και τον άτυχο βοηθό του Κ. Ο., τους οποίους υπέδειξε ο εργοδηγός της εταιρείας "Σ." Γ. Τ.. Επίσης, η υπεργολάβος καθόριζε τους εργαζόμενους, που θα προσλάμβανε ή θα απέλυε η εργοδότρια εταιρεία, δίνοντας σχετικές οδηγίες στην αρμόδια υπάλληλο αυτής, αρμοδιότητες, που προσιδιάζουν, επίσης, σε εργοδότη. 4) Οι συγγενείς των θανόντων έλαβαν τα οφειλόμενα στους τελευταίους ημερομίσθια από την υπεργολάβο εταιρεία. 5) Στους χώρους που εκτελούσε εργασίες η υπεργολάβος, χρέη εργοδηγού ασκούσε πρόσωπο της εμπιστοσύνης της, συγκεκριμένα ο Γ. Π., ο οποίος έδινε οδηγίες για το που θα δουλέψει κάθε εργαζόμενος, ακόμη και ο νόμιμος εκπρόσωπος της υπεργολάβου, έβδομος κατηγορούμενος, ο οποίος εργάστηκε στο παραπάνω πλοίο ως ηλεκτροσυγκολλητής, όπως ο τελευταίος ανέφερε στην απολογία του. Την κρίση του Δικαστηρίου, όσον αφορά στη σύναψη σύμβασης υπεργολαβίας, δεν επηρεάζει το γεγονός ότι όλοι οι εργαζόμενοι στους πίνακες προσωπικού προς την Επιθεώρηση Εργασίας και το ΙΚΑ φαίνονται δηλωμένοι στο συνεργείο της εταιρείας "... L.t.d.", εφόσον τυπικά, η εργολαβία για όλες τις ελασματουργικές εργασίες στο συγκεκριμένο πλοίο είχε ανατεθεί σ’ αυτή την εταιρεία, η οποία είχε λάβει και τη σχετική άδεια από το Λιμεναρχείο. Επομένως, μόνον αυτή είχε την υποχρέωση να ασφαλίσει στο ΙΚΑ όλους τους εργαζομένους. Γιαυτό, άλλωστε, συμφωνήθηκε να παρακρατά η εργολήπτρια την αξία των ενσήμων των εργαζομένων από την αμοιβή που όφειλε να καταβάλει στην υπεργολάβο. Δεν αποδείχθηκε ότι η διαχειρίστρια εταιρεία γνώριζε για την υπεργολαβία. Η εταιρεία "... L.t.d." είχε συμφέρον να αποκρύψει το γεγονός αυτό, ώστε να μην έρθει σε επαφή η υπεργολάβος με τη διαχειρίστρια εταιρεία αποβλέποντας και σε μελλοντική συνεργασία με την τελευταία. Η εταιρεία "Γ. Σ. ... L.t.d." ανέθεσε τη γενική επίβλεψη του όλου έργου στον εργοδηγό της Γ. Τ., πέμπτο κατηγορούμενο, ο οποίος παρέμεινε στο πλοίο, αν και είχαν αποπερατωθεί οι ελασματουργικές εργασίες στο κατάστρωμα, τις οποίες είχε εκτελέσει η εργοδότριά του εταιρεία, από την 19-7-2008. Το ότι ο πέμπτος κατηγορούμενος είχε τη γενική εποπτεία του έργου καταδεικνύεται και από το γεγονός ότι, μετά από δική του εντολή, κατέβηκε ο όγδοος κατηγορούμενος (Β. Κ.) να εργαστεί στις διπύθμενες δεξαμενές με εργοδότριά την ως άνω υπεργολάβο, ενώ μέχρι τότε αυτός εργαζόταν στο κατάστρωμα. Επίσης, ο πέμπτος κατηγορούμενος ήταν αυτός που στις 19-7-2008 ενημέρωσε τον πρώτο και τον τρίτο από τους κατηγορούμενους (Ε. Κ. και Φ. Σ.) για την ύπαρξη αποθέματος πετρελαίου στις δεξαμενές καυσίμων, με συνέπεια τη διακοπή των εργασιών μέχρι τον καθαρισμό τους. Κατόπιν όσων προαναφέρθηκαν, οι 3ος και 4ος από τους κατηγορούμενους (εργολάβοι), ο 5ος κατηγορούμενος (εργοδηγός) και οι 6ος και 7ος κατηγορούμενοι (υπεργολάβοι) είχαν τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το Π.Δ/γμα 70/1990. Συγκεκριμένα, όφειλαν να μεριμνήσουν για τη λήψη μέτρων ασφάλειας, δηλαδή να τοποθετήσουν επιτηρητή εκτός του χώρου των θερμών εργασιών στο άνοιγμα του καταστρώματος και κινητούς πυροσβεστήρες κοντά στους χώρους εργασίας κάτω από το κατάστρωμα. Επίσης, έπρεπε να φροντίσουν για την εξασφάλιση οδών εξόδου των εργαζομένων και την εκπόνηση σχεδίου διαφυγής αυτών σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης, εισηγούμενοι, οι μεν εργολάβοι και ο εργοδηγός τους στην κυρία του έργου, οι δε υπεργολάβοι στους εργολάβους, τη δημιουργία ανοιγμάτων στα εξωτερικά πλαϊνά τοιχώματα του πλοίου ή την είσοδο του πλοίου σε δεξαμενή και τη δημιουργία ανοιγμάτων στον εξωτερικό πυθμένα, προβαίνοντας ακόμη και σε διακοπή των εργασιών. Οι κατηγορούμενοι δεν επέδειξαν την προσοχή που όφειλε να καταβάλει κάθε μέσος συνετός άνθρωπος, ασχολούμενος με την εκτελεση ελασματουργικών εργασιών σε κλειστούς χώρους και υπό τις συγκεκριμένες συνθήκες και περιστάσεις. Οι 2ος και 3ος κατηγορούμενοι υποστήριξαν ότι το γεγονός αυτό δεν μπορούσε να προβλεφθεί, όση επιμέλεια κι αν είχαν επιδείξει, δεδομένου ότι το πλοίο ήταν από σίδερο. Πλην όμως είναι γνωστό στον μέσο συνετό άνθρωπο που ασχολείται με το συγκεκριμένο αντικείμενο εργασίας, ότι οι ελασματουργικές εργασίες σε κλειστούς χώρους είναι από τη φύση τους επικίνδυνες λόγω της χρήσης φλόγας και της ανάπτυξης μεγάλων θερμοκρασιών και ότι το προπάνιο είναι εξαιρετικά εύφλεκτο. Επίσης, είναι γνωστό ότι οι φωτιές από τις καύτρες που εκτοξεύονται κατά την οξυγονοκοπή είναι συνηθισμένο φαινόμενο. Κατά συνέπεια, ο θάνατος των παραπάνω αναφερόμενων εργαζομένων οφείλεται σε συγκλίνουσα αμελή συμπεριφορά των 2ου, 3ου, 4ου, 5ου, 6ου και 7ου κατηγορουμένων, οι οποίοι, λόγω έλλειψης της προσοχής που όφειλαν και μπορούσαν να καταβάλουν, όπως ο μέσος συνετός άνθρωπος υπό τις ίδιες συνθήκες και με βάση τους νομικούς κανόνες, τα διδάγματα της κοινής πείρας και λογικής καθώς και τις επικρατούσες συνήθειες και την επαγγελματική τους εμπειρία, παρέλειψαν να λάβουν και τα ελάχιστα μέτρα ασφάλειας, με συνέπεια να προκληθεί ο θάνατος οχτώ ανθρώπων, γεγονός που οι παραπάνω κατηγορούμενοι δεν πρόβλεψαν. Είχαν δε ιδιαίτερη νομική υποχρέωση οι κατηγορούμενοι, όπως εκτέθηκε παραπάνω, με βάση ρητές διατάξεις νόμων, να αποτρέψουν αυτό το αποτέλεσμα λαβαίνοντας τα αναγκαία μέτρα ασφάλειας. Περαιτέρω, αποδείχθηκε ότι τέσσερις εργαζόμενοι υπέστησαν σωματικές βλάβες εξαιτίας της πυρκαγιάς. Ειδικότερα οι Ι. Κ., A. M. και Β. Κ. εισέπνευσαν καπνό και κρίθηκε αναγκαία η νοσηλεία τους στο ... Νοσοκομείο από την 24-7-2008 μέχρι την 25-7-2008, ο δε Α. Ζ. υπέστη διάστρεμμα στον αστράγαλο του δεξιού του ποδιού στην προσπάθειά του να διαφύγει πραγματοποιώντας άλμα προς το διπλανό πλοίο. Κατά συνέπεια, οι ανωτέρω κατηγορούμενοι πρέπει να κηρυχθούν ένοχοι για τις πράξεις της ανθρωποκτονίας από αμέλεια κατά συρροή και από υπόχρεους καθώς και για εμπρησμό από αμέλεια, από τον οποίο επήλθε θάνατος και σωματική βλάβη κατά συρροή, ενώ οι 1ος και 8ος κατηγορούμενοι πρέπει να κηρυχθούν αθώοι για τις ίδιες πράξεις. Όσον αφορά στις σωματικές βλάβες, για τις οποίες επιβλήθηκε σε κάθε κατηγορούμενο φυλάκιση έξι (6) μηνών για κάθε σωματική βλάβη, πρέπει να κηρυχθεί απαράδεκτη η συζήτηση της έφεσης και να διαβιβαστεί η δικογραφία στον αρμόδιο Εισαγγελέα, σύμφωνα με το άρθρο 8 παρ. 4α, β του Ν. 4198/2013". Στη συνέχεια, το δικαστήριο της ουσίας κήρυξε τους κατηγορούμενους και ήδη αναιρεσείοντες ένοχους εμπρησμού από αμέλεια και οκτώ ανθρωποκτονιών από αμέλεια κατά συρροή, αναγνώρισε στον δεύτερο αναιρεσείοντα Ι. Π. την ελαφρυντική περίσταση της ειλικρινούς μετάνοιας (άρθρ. 84 παρ. 2 περ. δ’ Π.Κ.) και επέβαλε στον δεύτερο αναιρεσείοντα ποινή φυλακίσεως 15 μηνών για τον εμπρησμό, 15 μηνών για κάθε μία από τις οκτώ ανθρωποκτονίες και συνολική ποινή φυλακίσεως κατά συγχώνευση πέντε ετών και ένδεκα μηνών και στον καθένα από τους υπόλοιπους παριστάμενους αναιρεσείοντες ποινή φυλακίσεως 18 μηνών για τον εμπρησμό, 18 μηνών για κάθε μία από τις οκτώ ανθρωποκτονίες και συνολική ποινή φυλακίσεως κατά συγχώνευση έξι ετών και δέκα μηνών, με το ακόλουθο διατακτικό: "ΚΗΡΥΣΣΕΙ τους 2°, ..., 4° , ..., 6° και 7° κατηγορούμενους ένοχους του ότι: Στο ... στις 24-7-2008 με περισσότερες από μια πράξεις πραγμάτωσαν τα παρακάτω εγκλήματα, που τιμωρούνται από το νόμο με στερητικές της ελευθερίας ποινές, και ειδικότερα: Οι 2ος (Ι. Π. του Γ.), .... ,4ος (Γ. Σ. του Η.), ..., 6ος (Κ. Σ. του Χ.) και 7ος (Κ. Σ. του Ν.) κατ/νοι, κατά τον ως άνω τόπο και χρόνο και υπό τις παρακάτω ιδιότητες τους για τον καθένα, ενώ είχαν ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να παρεμποδίσουν την επέλευση ορισμένου αποτελέσματος, από αμέλεια τους, δηλαδή από έλλειψη της προσοχής που όφειλαν από τις περιστάσεις και μπορούσαν να καταβάλουν, δεν προέβλεψαν το αξιόποινο αποτέλεσμα που προκάλεσαν οι πράξεις και παραλείψεις τους, ούτε και ενήργησαν σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την ιδιότητα τους αυτή, καταβάλλοντας κατ’ αντικειμενική κρίση και σύμφωνα με την κοινή πείρα και λογική, τις προσωπικές ικανότητες και γνώσεις και την επιμέλεια που απαιτούνταν, με αποτέλεσμα να μην αποτραπεί ο θάνατος των: α) Π. Ν., β) Π. Π., γ) Ι. Π., δ) Η. Ρ., ε) A. F., στ) A. M., ζ) Κ. Ο. και η) J. R.. Ειδικότερα: 1) Ο 2ος κατ/νος, Ι. Π. του Γ., όντας Τεχνικός Ασφαλείας, προσληφθείς από το Σ. Χ., ατύπως εξουσιοδοτημένος εκ μέρους του Γ. Α. του Ν., διαχειριστή και νόμιμου εκπρόσωπου της εταιρείας με την επωνυμία "...", η οποία τυγχάνει διαχειρίστρια της εδρεύουσας στον ... πλοιοκτήτριας του με σημαία ... υγραεριοφόρου πλοίου "..." εταιρείας με την επωνυμία "... S.Α.", με έδρα το ... των νησιών ... και διατηρούσας γραφείο και επαγγελματική εγκατάσταση στη ..., κυρίας του έργου διενέργειας ελασματουργικών εργασιών με φλόγα, με καθήκοντα επίβλεψης και εφαρμογής των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας του Π.Δ. 70/90 και για να χορηγεί τις σχετικές οδηγίες σύμφωνα με τους κανόνες της επιστήμης και της τέχνης του, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι ελασματουργικές εργασίες με φλόγα στα διπύθμενα της ... δεξαμενής του ως άνω πλοίου, από αμέλεια του, αφενός οργάνωσε, επέβλεψε και επιθεώρησε πλημμελώς την εκτέλεση των ελασματουργικών εργασιών με φλόγα, οι οποίες πραγματοποιούνταν στον ως άνω χώρο, ήτοι δεν επέβλεψε τη διενέργεια του ανωτέρω έργου σε κάθε φάση αυτού ώστε να εξασφαλίζεται η ύπαρξη ασφαλών συνθηκών εργασίας για τους εργαζομένους, αφετέρου δε δεν έλαβε τα ενδεδειγμένα σύμφωνα με τους κανόνες της τέχνης του μέτρα ασφαλείας για την ασφαλή διεκπεραίωση των εκτελουμένων ως άνω εργασιών, λαμβανομένου υπ’ όψη ότι οι εργασίες εκτελούνταν με τρόπο επικίνδυνο (χρήση φλόγας). Ειδικότερα, αυτός δεν μερίμνησε α) για τη συνεχή επιτήρηση του χώρου όπου γίνονταν οι εργασίες με χρήση φλόγας από το σημείο έξω από το χώρο αυτό στο κατάστρωμα του πλοίου, β) για την ύπαρξη σε ετοιμότητα και πλησίον των θέσεων εργασίας ικανού αριθμού κατάλληλων πυροσβεστήρων σε κάθε θέση εργασίας. Επίσης, δεν φρόντισε να διακόψει τις εκτελούμενες εργασίες εν όψει της ύπαρξης των ανωτέρω πλημμελειών, λαμβανομένης υπ’ όψη της επικινδυνότητας των ανωτέρω εκτελουμένων εργασιών σε συνδυασμό με τις συνθήκες εργασίας στον ως άνω χώρο, ήτοι θερμές εργασίες σε περιορισμένο περιβάλλον, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στους πυθμένες έρματος και τις δεξαμενές φορτίου του πλοίου, στον οποίο (χώρο) η κίνηση των εργαζομένων ήταν περιορισμένη, χωρίς ύπαρξη ανοιγμάτων και εξόδου διαφυγής σε ικανό αριθμό και με άνετη πρόσβαση. 2) Οι 3ος και 4ος κατ/νοι, Φ. Σ. του Η. και Γ. Σ.ς του Η., και ο 5ος κατ/νος, Γ. Τ. του Α., όντες οι μεν 3ος και 4ος εργολάβοι ο δε 5ος εργοδηγός του συνεργείου με την επωνυμία "...", κατά τη διενέργεια εργασιών με φλόγα για την κοπή και αντικατάσταση ελασμάτων στα διπύθμενα της ... δεξαμενής φορτίου του με σημαία ... πλοίου "...", από αμέλεια τους, αφενός επέβλεψαν και επιθεώρησαν πλημμελώς την εκτέλεση των ανατεθειμένων ελασματουργικών εργασιών με φλόγα στο συνεργείο με την επωνυμία "... Ε.Ε.", το οποίο είχε αναλάβει υπεργολαβικά την εκτέλεση τους από το εργολαβικό συνεργείο "...", έχοντος του τελευταίου τη γενική επίβλεψη και εποπτεία του όλου έργου, ώστε να εξασφαλίζεται η ύπαρξη ασφαλών συνθηκών εργασίας για τους εργαζομένους, ήτοι δεν επέβλεψαν τη διενέργεια του ανωτέρω έργου σε κάθε φάση αυτού ώστε να εξασφαλίζεται η ύπαρξη ασφαλών συνθηκών εργασίας για τους εργαζομένους, αφετέρου δε δεν έλαβαν τα ενδεδειγμένα σύμφωνα με τους κανόνες της τέχνης τους μέτρα ασφαλείας για την ασφαλή διεκπεραίωση των εκτελουμένων ως άνω εργασιών, λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι οι εργασίες εκτελούντο με τρόπο επικίνδυνο (χρήση φλόγας). Ειδικότερα, αυτοί δεν μερίμνησαν: α) να εξασφαλίσουν κατάλληλη και ασφαλή κλίμακα πρόσβασης και απέλευσης από τον ως άνω χώρο εργασίας, ώστε, σε περίπτωση κινδύνου, να είναι δυνατή και ευχερής η αποχώρηση των εργαζομένων εκτός του πλοίου, δεδομένου ότι οι ως άνω χώροι του πλοίου ήταν δυσχερέστατα προσβάσιμοι και απελεύσιμοι, και δη τη διάνοιξη πλευρικών ανοιγμάτων, πάνω από την ίσαλο της θάλασσας, σε σημεία που θα εξασφάλιζαν πιο σύντομη έξοδο των εργαζομένων από τα διπύθμενα, οι οποίοι εργαζόμενοι θα έβρισκαν έξοδο σε πλωτή εξέδρα που θα είχε τοποθετηθεί για το σκοπό αυτό ή ακόμη και στη θάλασσα, και, σε κάθε περίπτωση, το δεξαμενισμό του πλοίου, όπου οι εργασίες στα διπύθμενα θα γίνονταν από έξω με ανοίγματα που θα είχαν γίνει από κάτω, β) για τη χάραξη δρόμων κυκλοφορίας των εργαζομένων και την κατάρτιση σχεδίου αντιμετώπισης καταστάσεων ανάγκης, γ) για τη συνεχή επιτήρηση του χώρου όπου γίνονταν οι εργασίες με χρήση φλόγας από σημείο έξω από το χώρο αυτό στο κατάστρωμα του πλοίου, δ) για την ύπαρξη σε ετοιμότητα και πλησίον των θέσεων εργασίας ικανού αριθμού κατάλληλων πυροσβεστήρων σε κάθε θέση εργασίας. Επίσης, δεν φρόντισαν να διακόψουν τις εκτελούμενες εργασίες εν όψει της ύπαρξης των ανωτέρω πλημμελειών, λαμβανομένης υπ’ όψη της επικινδυνότητας των ανωτέρω εκτελουμένων εργασιών σε συνδυασμό με τις συνθήκες εργασίας στον ως άνω χώρο, ήτοι θερμές εργασίες σε περιορισμένο περιβάλλον, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στους πυθμένες έρματος και τις δεξαμενές φορτίου του πλοίου, στον οποίο (χώρο) η κίνηση των εργαζομένων ήταν περιορισμένη, χωρίς ύπαρξη ανοιγμάτων και εξόδου διαφυγής σε ικανό αριθμό και με άνετη πρόσβαση. 3) Οι 6ος και 7ος κατ/νοι, Κ. Σ. του Χ. και Κ. Σ. του Ν., όντες υπεργολάβοι του συνεργείου με την επωνυμία "... Ε.Ε.", το οποίο είχε αναλάβει υπεργολαβικά από το εργολαβικό συνεργείο "..." τη διενέργεια εργασιών με φλόγα για την κοπή και αντικατάσταση ελασμάτων στα διπύθμενα της ... δεξαμενής φορτίου του με σημαία ... πλοίου "...", από αμέλεια τους, αφενός οργάνωσαν, επέβλεψαν και επιθεώρησαν πλημμελώς την εκτέλεση των ανατεθειμένων στο ως άνω συνεργείο ελασματουργικών εργασιών με φλόγα, ήτοι δεν επέβλεψαν τη διενέργεια του ανωτέρω έργου σε κάθε φάση αυτού ώστε να εξασφαλίζεται η ύπαρξη ασφαλών συνθηκών εργασίας για τους εργαζομένους, αφετέρου δε δεν έλαβαν τα ενδεδειγμένα σύμφωνα με τους κανόνες της τέχνης τους μέτρα ασφαλείας για την ασφαλή διεκπεραίωση των εκτελουμένων ως άνω εργασιών, λαμβανομένου υπ’ όψιν ότι οι εργασίες εκτελούντο με τρόπο επικίνδυνο (χρήση φλόγας). Ειδικότερα, αυτοί δεν μερίμνησαν: α) να εξασφαλίσουν κατάλληλη και ασφαλή κλίμακα πρόσβασης και απέλευσης από τον ως άνω χώρο εργασίας, ώστε, σε περίπτωση κινδύνου, να είναι δυνατή και ευχερής η αποχώρηση των εργαζομένων εκτός του πλοίου, δεδομένου ότι οι ως άνω χώροι του πλοίου ήταν δυσχερέστατα προσβάσιμοι και απελεύσιμοι, και δη τη διάνοιξη πλευρικών ανοιγμάτων, πάνω από την ίσαλο της θάλασσας, σε σημεία που θα εξασφάλιζαν πιο σύντομη έξοδο των εργαζομένων από τα διπύθμενα, οι οποίοι εργαζόμενοι θα έβρισκαν έξοδο σε πλωτή εξέδρα που θα είχε τοποθετηθεί για το σκοπό αυτό ή ακόμη και στη θάλασσα, και, σε κάθε περίπτωση, το δεξαμενισμό του πλοίου, όπου οι εργασίες στα διπύθμενα θα γίνονταν από έξω με ανοίγματα που θα είχαν γίνει από κάτω, β) για τη χάραξη δρόμων κυκλοφορίας των εργαζομένων και την κατάρτιση σχεδίου αντιμετώπισης καταστάσεων ανάγκης, γ) για τη συνεχή επιτήρηση του χώρου όπου γίνονταν οι εργασίες με χρήση φλόγας από σημείο έξω από το χώρο αυτό στο κατάστρωμα του πλοίου, δ) για την ύπαρξη σε ετοιμότητα και πλησίον των θέσεων εργασίας ικανού αριθμού κατάλληλων πυροσβεστήρων σε κάθε θέση εργασίας. Επίσης, δεν φρόντισαν να διακόψουν τις εκτελούμενες εργασίες εν όψει της ύπαρξης των ανωτέρω πλημμελειών, λαμβανομένης υπ’ όψη της επικινδυνότητας των ανωτέρω εκτελουμένων εργασιών σε συνδυασμό με τις συνθήκες εργασίας στον ως άνω χώρο, ήτοι θερμές εργασίες σε περιορισμένο περιβάλλον, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στους πυθμένες έρματος και τις δεξαμενές φορτίου του πλοίου, στον οποίο (χώρο) η κίνηση των εργαζομένων ήταν περιορισμένη, χωρίς ύπαρξη ανοιγμάτων και εξόδου διαφυγής σε ικανό αριθμό και με άνετη πρόσβαση. ΚΗΡΥΣΣΕΙ τους ως άνω κατηγορουμένους ΕΝΟΧΟΥΣ του ότι: Κατά τον αυτόν ως κατωτέρω τόπο και χρόνο, ενώ είχαν ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να παρεμποδίσουν την επέλευση ορισμένου αποτελέσματος, από αμέλεια τους, δηλαδή από έλλειψη της προσοχής που όφειλαν από τις περιστάσεις και μπορούσαν να καταβάλουν, προξένησαν πυρκαγιά από την οποία επήλθε το μεν ο θάνατος το δε σωματικές βλάβες ανθρώπων, χωρίς να προβλέψουν το αξιόποινο αποτέλεσμα που προκάλεσε η πράξη τους, ούτε και ενήργησαν σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την ιδιότητα τους αυτή, καταβάλλοντος κατ’ αντικειμενική κρίση και σύμφωνα με την κοινή πείρα και λογική, τις προσωπικές ικανότητες και γνώσεις και την επιμέλεια που απαιτούνταν, με αποτέλεσμα να μην αποτραπεί αφενός μεν ο θάνατος των: α) Π. Ν., β) Π. Π., γ) Ι. Π., δ) Η. Ρ., ε) A. F., στ) A. M., ζ) Κ. Ο. και η) J. R., αφετέρου δε η επέλευση σωματικής βλάβης των : α) Ι. Κ., β) A. M., γ) Β. Κ., και δ) Α. Ζ., εκ των οποίων οι τρεις πρώτοι υπέστησαν εισπνοή καπνού και κρίθηκε αναγκαία η νοσηλεία τους από την 24.7.2008 έως την 25.7.2008 στο ... Νοσοκομείο Αττικής, ενώ ο τέταρτος υπέστη διάστρεμμα στον αστράγαλο του δεξιού του ποδιού κατά την προσπάθεια διαφυγής του από το χώρο του πλοίου με άλμα στο διπλανό πλοίο. Ειδικότερα: Ο 2ος κατ/νος, Ι. Π. του Γ., όντας Τεχνικός Ασφαλείας, προσληφθείς από το Σ. Χ., ατύπως εξουσιοδοτημένος εκ μέρους του Γ. Α. του Ν., διαχειριστή και νόμιμου εκπρόσωπου της εταιρείας με την επωνυμία "...", η οποία τυγχάνει διαχειρίστρια της εδρεύουσας στον ... πλοιοκτήτριας του με σημαία ... υγραεριοφόρου πλοίου "..." εταιρείας με την επωνυμία "... S.Α.", με έδρα το ... των νησιών ... και διατηρούσας γραφείο και επαγγελματική εγκατάσταση στη ..., κυρίας του έργου διενέργειας ελασματουργικών εργασιών με φλόγα, με καθήκοντα επίβλεψης και εφαρμογής των μέτρων υγιεινής και ασφάλειας του Π.Δ. 70/90 και για να χορηγεί τις σχετικές οδηγίες σύμφωνα με τους κανόνες της επιστήμης και της τέχνης του, προκειμένου να ολοκληρωθούν οι ελασματουργικές εργασίες με φλόγα στα διπύθμενα της ... δεξαμενής του ως άνω πλοίου, από αμέλεια του, ενώ γνώριζε ότι θα πραγματοποιούνταν στον ως άνω χώρο εργασίες από εργαζομένους στο συνεργείο κοπής και αντικατάστασης ελασμάτων, λαμβανομένου δε υπ’ όψιν ότι οι ως άνω εργασίες εκτελούνταν με τρόπο επικίνδυνο και σε περιορισμένο περιβάλλον, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στους πυθμένες έρματος και φορτίου του πλοίου και δη με τη χρήση φλόγας, δεν μερίμνησε για τη συνεχή επιτήρηση του χώρου όπου γίνονταν οι εργασίες με χρήση φλόγας από σημείο έξω από το χώρο αυτό στο κατάστρωμα του πλοίου, καθώς και να υπάρχουν σε ετοιμότητα και πλησίον των θέσεων εργασίας ικανός αριθμός κατάλληλων πυροσβεστήρων σε κάθε θέση εργασίας, προς αποφυγή επελεύσεως του αξιόποινου αποτελέσματος, ήτοι της πρόκλησης φωτιάς, και αποφυγή δημιουργίας εξ αυτής πυρκαγιάς, η οποία προκλήθηκε από το συνδυασμό των προαναφερθέντων παραγόντων, το οποίο δεν προέβλεψε. Οι 3ος και 4oς κατ/νοι, Φ. Σ. του Η. και Γ. Σ. του Η., και ο 5ος κατ/νος, Γ. Τ. του Α., όντες οι μεν 3ος και 4ος εργολάβοι ο δε 5ος εργοδηγός του συνεργείου με την επωνυμία "...", κατά τη διενέργεια εργασιών με φλόγα για την κοπή και αντικατάσταση ελασμάτων στα διπύθμενα της ... δεξαμενής φορτίου του με σημαία ... πλοίου "...", τις οποίες εργασίες το συνεργείο με την επωνυμία "... Ε.Ε." είχε αναλάβει υπεργολαβικά την εκτέλεση τους από το εργολαβικό συνεργείο "...", έχοντος του τελευταίου τη γενική επίβλεψη και εποπτεία του όλου έργου, από αμέλεια τους, ενώ γνώριζαν ότι θα πραγματοποιούνταν στον ως άνω χώρο εργασίες από εργαζομένους στο συνεργείο κοπής και αντικατάστασης ελασμάτων, λαμβανομένου δε υπ’ όψη ότι οι ως άνω εργασίες εκτελούνταν με τρόπο επικίνδυνο και σε περιορισμένο περιβάλλον, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στους πυθμένες έρματος και φορτίου του πλοίου και δη με τη χρήση φλόγας, δεν μερίμνησαν για τη συνεχή επιτήρηση του χώρου όπου γίνονταν οι εργασίες με χρήση φλόγας από σημείο έξω από το χώρο αυτό στο κατάστρωμα του πλοίου, καθώς και να υπάρχουν σε ετοιμότητα και πλησίον των θέσεων εργασίας ικανός αριθμός κατάλληλων πυροσβεστήρων σε κάθε θέση εργασίας, προς αποφυγή επελεύσεως του αξιόποινου αποτελέσματος, ήτοι της πρόκλησης φωτιάς και αποφυγή δημιουργίας εξ’ αυτής πυρκαγιάς, η οποία προκλήθηκε από το συνδυασμό των προαναφερθέντων παραγόντων, το οποίο δεν προέβλεψαν. Οι 6ος και 7ος κατ/νοι, Κ. Σ. του Χ. και Κ. Σ. του Ν., όντες υπεργολάβοι του συνεργείου με την επωνυμία "... Ε.Ε.", το οποίο είχε αναλάβει υπεργολαβικά από το εργολαβικό συνεργείο "..." τη διενέργεια εργασιών με φλόγα για την κοπή και αντικατάσταση ελασμάτων στα διπύθμενα της No 3 δεξαμενής φορτίου του με σημαία ... πλοίου "...", από αμέλεια τους, ενώ γνώριζαν ότι θα πραγματοποιούνταν στον ως άνω χώρο εργασίες από εργαζομένους στο συνεργείο κοπής και αντικατάστασης ελασμάτων, λαμβανομένου δε υπ’ όψιν ότι οι ως άνω εργασίες εκτελούνταν με τρόπο επικίνδυνο και σε περιορισμένο περιβάλλον, το οποίο βρίσκεται ανάμεσα στους πυθμένες έρματος και φορτίου του πλοίου και δη με τη χρήση φλόγας, δεν μερίμνησαν για τη συνεχή επιτήρηση του χώρου όπου γίνονταν οι εργασίες με χρήση φλόγας από σημείο έξω από το χώρο αυτό στο κατάστρωμα του πλοίου, καθώς και να υπάρχουν σε ετοιμότητα και πλησίον των θέσεων εργασίας ικανός αριθμός κατάλληλων πυροσβεστήρων σε αποφυγή επελεύσεως του αξιόποινου αποτελέσματος, ήτοι της πρόκλησης φωτιάς, και αποφυγή δημιουργίας εξ αυτής πυρκαγιάς, η οποία προκλήθηκε από το συνδυασμό των προαναφερθέντων παραγόντων, το οποίο δεν προέβλεψαν. Με αποτέλεσμα από τη συγκλίνουσα αμέλεια των ως άνω κατηγορουμένων (πλην του 8ου εξ αυτών για τη σωματική βλάβη του εαυτού του) να επέλθει αφενός μεν ο θάνατος αφετέρου δε η σωματική βλάβη των προαναφερθέντων προσώπων, μετά την αιφνίδια και αστραπιαία εξάπλωση της φωτιάς που εκδηλώθηκε στον ως άνω χώρο, αποτέλεσμα το οποίο αυτοί δεν προέβλεψαν. ...". Με αυτά που δέχθηκε το δικαστήριο της ουσίας, κατά παραδεκτή αλληλοσυμπλήρωση σκεπτικού και διατακτικού, διέλαβε στην προσβαλλόμενη απόφασή του την απαιτούμενη, από τις προαναφερόμενες διατάξεις του Συντάγματος και του Κ.Ποιν.Δ., ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, με παράθεση όλων των στοιχείων που απαρτίζουν τη νομοτυπική μορφή των εγκλημάτων του εμπρησμού από αμέλεια και των ανθρωποκτονιών από αμέλεια, αφού εκτίθενται σ’ αυτήν, με πληρότητα, σαφήνεια, χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά και με τρόπο που επιτρέπει τον αναιρετικό έλεγχο, τα πραγματικά περιστατικά που αποδείχθηκαν από την ακροαματική διαδικασία και συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση των εν λόγω εγκλημάτων, για τα οποία καταδικάστηκαν οι αναιρεσείοντες, τα αποδεικτικά μέσα, από τα οποία αποδείχθηκαν τα περιστατικά αυτά, τα οποία προκύπτει ότι το ως άνω δικαστήριο αξιολόγησε στο σύνολό τους χωρίς επιλεκτική εκτίμηση των αποδείξεων και τους συλλογισμούς, με βάση τους οποίους έκανε την υπαγωγή τους στις ουσιαστικές ποινικές διατάξεις των άρθρων 15, 28, 264, 266 παρ. 1 και 302 παρ. 1 του Π.Κ., τις οποίες ορθά εφάρμοσε και δεν παραβίασε ούτε εκ πλαγίου με ελλιπείς ή ασαφείς ή αντιφατικές αιτιολογίες και έτσι δεν στέρησε την απόφασή του από νόμιμη βάση. Ειδικότερα, όπως διαπιστώνεται από τις προπαρατεθείσες παραδοχές της προσβαλλόμενης αποφάσεως, διαλαμβάνονται ο τρόπος και οι συνθήκες τελέσεως των ως άνω αδικημάτων του εμπρησμού από αμέλεια και των ανθρωποκτονιών από αμέλεια, αφού γίνεται επαρκής αναφορά των παραλείψεων που θεμελιώνουν την αμέλεια των αναιρεσειόντων, του δευτέρου Ι. Π. ως τεχνικού ασφαλείας και των λοιπών ως εργολάβων και υπεργολάβων του έργου των ελασματουργικών εργασιών στα διπύθμενα του πλοίου, για τα επελθόντα αποτελέσματα του εμπρησμού και του θάνατου των οκτώ (8) εργαζομένων στο έργο. Περαιτέρω, εκτός των αμελών παραλείψεων των αναιρεσειόντων, προσδιορίζεται στην προσβαλλόμενη απόφαση η μορφή της υπαιτιότητάς τους, που περιγράφεται ως μη συνειδητή αμέλεια (μη πρόβλεψη των αξιοποίνων αποτελεσμάτων του εμπρησμού και των ανθρωποκτονιών), καθώς και η ιδιαίτερη νομική υποχρέωση όλων των αναιρεσειόντων, του δευτέρου Ι. Π. ως τεχνικού ασφαλείας και των λοιπών ως εργολάβων και υπεργολάβων του έργου των ελασματουργικών εργασιών στα διπύθμενα του πλοίου, προς λήψη των μέτρων ασφαλείας που αναφέρονται στην προσβαλλόμενη απόφαση για την αποτροπή του εμπρησμού και του θανατηφόρου αποτελέσματός του, η οποία θεμελιώνεται στις αναφερόμενες στην προσβαλλόμενη απόφαση διατάξεις του Π.Δ. 70/1990 και του Ν. 1568/1985, καθώς και η μη συμμόρφωσή τους προς την ιδιαίτερη αυτή νομική υποχρέωσή τους. Επίσης, διαλαμβάνεται και ο αντικειμενικός αιτιώδης σύνδεσμος μεταξύ των αναφερομένων στην προσβαλλόμενη απόφαση παραλείψεων των αναιρεσειόντων και των ως άνω επελθόντων αξιοποίνων αποτελεσμάτων, αφού σαφώς δέχεται η προσβαλλόμενη απόφαση, ότι ο εμπρησμός που επήλθε και ο από αυτόν θάνατος των οκτώ (8) εργαζομένων στο έργο θα είχαν αποφευχθεί, αν δεν είχαν λάβει χώρα οι παραλείψεις των αναιρεσειόντων και οι τελευταίοι είχαν μεριμνήσει για να ληφθούν τα μέτρα ασφαλείας των εργαζομένων στο έργο που αναφέρονται στην προσβαλλόμενη απόφαση και που είχαν ιδιαίτερη νομική υποχρέωση να λάβουν με βάση τις προαναφερθείσες ιδιότητές τους. Ακόμη, απορριπτέα είναι και η αιτίαση των τρίτου και τετάρτου των αναιρεσειόντων (Κ. Ν. Σ. και Κ. Χ. Σ.) ότι απορρίφθηκαν χωρίς ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία οι αυτοτελείς ισχυρισμοί τους περί αναγνωρίσεως σ’ αυτούς των ελαφρυντικών περιστάσεων του άρθρου 84 παρ. 2 περ. β’ και ε’ , δηλαδή των ελαφρυντικών περιστάσεων του ότι ωθήθηκαν στις πράξεις τους από αίτια μη ταπεινά και ότι συμπεριφέρθηκαν καλά για σχετικά μεγάλο διάστημα μετά τις πράξεις τους, και τούτο διότι, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της προσβαλλόμενης αποφάσεως, οι ως άνω αυτοτελείς ισχυρισμοί τους περί αναγνωρίσεως σ’ αυτούς των ως άνω ελαφρυντικών περιστάσεων υποβλήθηκαν τελείως αόριστα, με επίκληση μόνον των διατάξεων που προέβλεπαν τα ως άνω ελαφρυντικά και ως εκ τούτου το δικαστήριο που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση δεν είχε υποχρέωση να αιτιολογήσει την απόρριψή τους με ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία. Περαιτέρω, η αιτίαση του πρώτου αναιρεσείοντος (Γ. Σ.) ότι η προσβαλλόμενη απόφαση θεμελιώνει την ευθύνη του μόνο στην ιδιότητα του ως νομίμου εκπροσώπου της εργολήπτριας εταιρίας, χωρίς να παραθέτει περιστατικά που να αποδεικνύουν ενεργό ανάμιξη του στην εργολαβία και στην εκτέλεση του έργου των ελασματουργικών εργασιών στα διπύθμενα του πλοίου, ενόψει του ότι, όπως προκύπτει από τις παραδοχές της προσβαλλόμενης αποφάσεως, η τελευταία στήριξε την καταδικαστική της κρίση για την καταδίκη του αναιρεσείοντος αυτού στις παραλείψεις του ιδίου ως εργολάβου φυσικού προσώπου και όχι ως εκπροσώπου της εργολήπτριας εταιρείας, στηρίζεται επί εσφαλμένης προϋποθέσεως και είναι αβάσιμος. Εξάλλου, αβάσιμος είναι και ο ισχυρισμός του δεύτερου αναιρεσείοντος (Ι. Π.) ότι η προσβαλλόμενη απόφαση δεν έλαβε υπόψη της και δεν συνεκτίμησε το αυτοτελές αποδεικτικό μέσο τη αυτοψίας που διενεργήθηκε, αφού, από το περιεχόμενο του αιτιολογικού (σκεπτικού) της προσβαλλόμενης αποφάσεως, είναι φανερό ότι το δικαστήριο της ουσίας, εκτός των λοιπών αποδεικτικών μέσων, έλαβε υπόψη του, συνεκτίμησε και αξιολόγησε και την αναγνωσθείσα στο ακροατήριο από 23-10-2008 έκθεση αυτοψίας, τούτο δε προκύπτει αδιαμφισβήτητα από το ότι αναφέρονται ειδικά σ’ αυτό τα όσα διαπιστώθηκαν κατά την αυτοψία, τα οποία μάλιστα αποδέχεται και η προσβαλλόμενη απόφαση και δεν αντιτίθεται προς αυτά. Τέλος, η αιτίαση του δεύτερου αναιρεσείοντος (Ι. Π.) ότι το δικαστήριο που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση έλαβε υπόψη του και συνεκτίμησε για την καταδικαστική του κρίση και τα πορίσματα της πραγματογνωμοσύνης που διενήργησαν οι πραγματογνώμονες Α. Κ., Μ. Θ. και Π. Χ. κατόπιν εντολής της Ανακρίτριας Πειραιώς, χωρίς αυτή να έχει αναγνωσθεί στο δικαστήριο, με συνέπεια την απόλυτη ακυρότητα της διαδικασίας, είναι αβάσιμος. Κυρίως μεν διότι, όπως προκύπτει από την επισκόπηση των πρακτικών της προσβαλλόμενης αποφάσεως, η έκθεση πραγματογνωμοσύνης αναγνώστηκε στο δικαστήριο υπό τον αύξοντα αριθμό αναγνωστέου εγγράφου (38) και με τον τίτλο "η από 30-1-2009 έκθεση εγχείρησης πραγματογνωμοσύνης", αφού η έκθεση πραγματογνωμοσύνης και η έκθεση εγχείρησής της αποτελούν ενιαίο έγγραφο, το γεγονός δε ότι αναγνώστηκε η έκθεση πραγματογνωμοσύνης προκύπτει και από το ότι υπό τον αύξοντα αριθμό αναγνωστέου εγγράφου (37) αναγνώστηκαν "όλα τα αναφερόμενα ως σχετικά έγγραφα υπ’ αριθμ. ... που αναφέρονται στην έκθεση των ειδικών πραγματογνωμόνων (παράρτημα Γ’ και Δ’ )" και υπό τον αύξοντα αριθμό (36) αναγνώσθηκε (επισκοπήθηκε) "φωτογραφικό υλικό των ειδικών πραγματογνωμόνων αποτελούμενο από 342 φωτογραφίες έγχρωμες (παραρτήματα Α’ και Β’ ), όπου τα παραρτήματα Α’ , Β’ , Γ’ , και Δ’ αποτελούν τμήματα της εκθέσεως πραγματογνωμοσύνης, αλλά και διότι, σε κάθε περίπτωση, τα πορίσματα της πραγματογνωμοσύνης αποδείχθηκαν και έγιναν γνωστά στο δικαστήριο από τις καταθέσεις των ιδίων των πραγματογνωμόνων που εξετάστηκαν ως μάρτυρες στο δικαστήριο και κατέθεσαν σχετικά με τα πορίσματα της πραγματογνωμοσύνης που διενέργησαν. Κατ’ ακολουθίαν όλων των ανωτέρω, όλοι οι λόγοι των συνεκδικαζόμενων αιτήσεων αναιρέσεως που υποστηρίζουν τα αντίθετα, με τους οποίους αποδίδονται στην προσβαλλόμενη απόφαση από τους αναιρεσείοντες οι πλημμέλειες της ελλείψεως ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, της ελλείψεως νομίμου βάσεως και της απόλυτης ακυρότητας από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ’ , Ε’ και Α’ του Κ.Ποιν.Δ., είναι αβάσιμοι, ως προς όλα τα σκέλη τους. Ειρήσθω ότι τα σχετικά παράπονα των αναιρεσειόντων περί εσφαλμένης εκτιμήσεως των αποδείξεων, συνιστούν αμφισβήτηση των εις βάρος τους ουσιαστικών παραδοχών της προσβαλλόμενης καταδικαστικής αποφάσεως και είναι απαράδεκτα, αφού, με την επίφαση των ανωτέρω αναιρετικών λόγων, πλήττουν την αναιρετικώς ανέλεγκτη περί τα πράγματα κρίση του δικαστηρίου της ουσίας. Μετά από αυτά, οι κρινόμενες αιτήσεις αναιρέσεως πρέπει να απορριφθούν στο σύνολό τους και να επιβληθούν στον κάθε αναιρεσείοντα τα έξοδα της ποινικής διαδικασίας (άρθρ. 583 παρ.1 Κ.Ποιν.Δ.).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Συνεκδικάζει τις κρινόμενες αιτήσεις αναιρέσεως, ήτοι, 1) την από 3/3/2016 (με αρ.πρωτ. ...8-3-16) αίτηση - δήλωση του Γ. Σ. του Η., που επιδόθηκε στην Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου στις 8-3-2016, 2) την από 7/3/2016 (με αρ.πρωτ. .../8-3-16) αίτηση - δήλωση του Ι. Π. του Γ., που επιδόθηκε στην Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου στις 8-3-2016, 3) την από 29-2-2016 αίτηση του Κ. Σ. του Ν., η οποία κατατέθηκε στο Εφετείο Πειραιά με αριθμό εκθέσεως καταθέσεως ...2016, 4) την από 29-2-2016 αίτηση του Κ. Σ. του Χ., η οποία κατατέθηκε στο Εφετείο Πειραιά με αριθμό εκθέσεως καταθέσεως ...2016 και 5) την από 29-2-2016 αίτηση του Φ. Σ. του Η., η οποία κατατέθηκε στο Εφετείο Πειραιά με αριθμό εκθέσεως καταθέσεως ...2016, με τις οποίες διώκεται η αναίρεση της 1134/2015 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου (Πλημμελημάτων) Πειραιά.
Απορρίπτει τις ως άνω συνεκδικαζόμενες αιτήσεις αναιρέσεως. Και
Επιβάλλει στον κάθε αναιρεσείοντα τα δικαστικά έξοδα της ποινικής διαδικασίας από διακόσια πενήντα (250) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 25 Μαΐου 2016.
Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 3 Μαΐου 2017.
Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ H ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ