Θέμα
Αιτιολογίας ανεπάρκεια, Ισχυρισμός αυτοτελής, Κατηγορίας μεταβολή, Εξύβριση, Τύπος.
Περίληψη:
Καταδικαστική απόφαση για εξύβριση δια του τύπου, κατά μετατροπή της κατηγορίας για συκοφαντική δυσφήμηση δια του τύπου και κατ' εφαρμογή της διατάξεως του άρθρου 366 § 3 ΠΚ. Δεκτός ο πρόσθετος λόγος αναιρέσεως για έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας και έλλειψη νόμιμης βάσης ως προς την απόρριψη αυτοτελούς ισχυρισμού από το άρθρο 367 § 1 περ. γ ΠΚ, γιατί δεν αναφέρεται ούτε ότι οι φράσεις που δημοσίευσε ο αναιρεσείων δεν ήταν αναγκαίες, στη συγκεκριμένη περίπτωση, για να εκφράσει το περιεχόμενο της βουλήσεως του προς προστασία του δικαιολογημένου ενδιαφέροντος που επικαλέσθηκε, ούτε ποιες εκφράσεις μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτός, αντί γι' αυτές που χρησιμοποίησε, για να εκδηλώσει το δικαιολογημένο ενδιαφέρον του. Παραπομπή της υποθέσεως.
Αριθμός 905/2010
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ζ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Θεοδώρα Γκοΐνη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Κωνσταντίνο Φράγκο, Ιωάννη Παπαδόπουλο, Ιωάννη Γιαννακόπουλο - Εισηγητή και Ανδρέα Ξένο, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 17 Φεβρουαρίου 2010, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αθανασίου Κατσιρώδη (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και του Γραμματέως Χρήστου Πήτα, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου ..., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Αθανάσιο Ζαχαριάδη, περί αναιρέσεως της 2830/2009 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης.
Με πολιτικώς ενάγουσα την Ψ1, που δεν παρέστη στο ακροατήριο.
Το Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 9.7.2009 αίτησή του αναιρέσεως και στο από 1.2.2010 δικόγραφο προσθέτων λόγων, που καταχωρίστηκαν στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1158/2009.
Αφού άκουσε
Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά, καθώς και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθούν η προκειμένη αίτηση αναιρέσεως και οι πρόσθετοι αυτής λόγοι.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Με τις διατάξεις των άρθρων 362 και 363 του ΠΚ ορίζεται ότι όποιος με οποιονδήποτε τρόπο, ενώπιον τρίτου, ισχυρίζεται ή διαδίδει για κάποιον άλλον γεγονός που μπορεί να βλάψει την τιμή ή την υπόληψή του διαπράττει το έγκλημα της δυσφημήσεως και, αν το γεγονός αυτό είναι ψευδές και ο υπαίτιος γνώριζε ότι τούτο είναι ψευδές, τότε διαπράττεται το έγκλημα της συκοφαντικής δυσφημήσεως. Επομένως, για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της συκοφαντικής δυσφημήσεως απαιτείται: α) ισχυρισμός ή διάδοση ενώπιον τρίτου για κάποιον άλλο γεγονότος που θα μπορούσε να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του τελευταίου, β) το γεγονός αυτό να είναι ψευδές και γ) εκείνος που ισχυρίσθηκε ή διέδωσε το ψευδές γεγονός να προέβη ηθελημένα στην ενέργεια αυτή και να τελούσε εν γνώσει της αναλήθειάς του και της δυνατότητάς του να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του άλλου. Ως γεγονός νοείται κάθε συγκεκριμένο περιστατικό του εξωτερικού κόσμου που ανάγεται στο παρελθόν ή το παρόν, υποπίπτει στις αισθήσεις και είναι δεκτικό αποδείξεως, καθώς και κάθε συγκεκριμένη σχέση ή συμπεριφορά, αναφερόμενη στο παρελθόν ή το παρόν που υποπίπτει στις αισθήσεις και αντίκειται στην ηθική και την ευπρέπεια. Περαιτέρω, ως αδικήματα που τελούνται δια του τύπου νοούνται τα αδικήματα που προβλέπονται και τιμωρούνται από τον ποινικό κώδικα ή από τους ειδικούς ποινικούς νόμους, όταν τελούνται με κατάχρηση του τύπου ως μέσου για την εκδήλωσή τους. Επί συκοφαντικής δυσφημήσεως δια του τύπου, όταν πρόκειται για εφημερίδα ή περιοδικό, μεταξύ άλλων τιμωρείται ο συγγραφέας του δημοσιεύματος. Εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 366§1 εδ. α ΠΚ, "αν το γεγονός του άρθρου 362 είναι αληθινό, η πράξη μένει ατιμώρητη". Κατά δε τη διάταξη της παρ. 3 του ίδιου άρθρου, "η απόδειξη της αλήθειας του γεγονότος που αφορά τη δυσφήμηση δεν αποκλείει την τιμωρία για εξύβριση, αν από τον τρόπο που εκδηλώθηκε ή από τις περιστάσεις υπό τις οποίες τελέστηκε η δυσφήμηση προκύπτει σκοπός εξύβρισης". Τέλος, κατά μεν τη διάταξη του άρθρου 367 παρ. 1γ' του ΠΚ, δεν αποτελούν άδικη πράξη οι εκδηλώσεις που γίνονται για την εκτέλεση νόμιμων καθηκόντων, από δικαιολογημένο ενδιαφέρον ή για την διαφύλαξη (προστασία) δικαιώματος ή σε ανάλογες περιπτώσεις, κατά δε την παρ. 2 του ίδιου άρθρου, η προηγούμενη διάταξη δεν εφαρμόζεται όταν από τον τρόπο της εκδήλωσης ή από τις περιστάσεις υπό τις οποίες τελέστηκε η πράξη προκύπτει σκοπός εξύβρισης. Από τις προαναφερόμενες διατάξεις συνάγεται, ότι αίρεται ο άδικος χαρακτήρας της πράξεως, αν πρόκειται περί κρίσεων ή εκδηλώσεων που λαμβάνουν χώρα σε εκτέλεση νομίμων καθηκόντων ή άσκηση νόμιμης εξουσίας ή άλλου δικαιολογημένου ενδιαφέροντος, όπως είναι και εκείνο της συνταγματικής ελευθερίας και κοινωνικής αποστολής του τύπου (άρθρο 14 παρ. 1 του Συντάγματος και 10 της ΕΣΔΑ), εκτός αν πρόκειται περί συκοφαντικής δυσφημήσεως ή αν, εκ του συνόλου των περιστάσεων, προκύπτει ειδικός σκοπός εξυβρίσεως, δηλαδή σκοπός κατευθυνόμενος ειδικώς στην προσβολή της τιμής άλλου με αμφισβήτηση της ηθικής ή κοινωνικής ή επαγγελματικής αξίας του προσώπου του ή με την περιφρόνηση αυτού. Ο ειδικός αυτός σκοπός εξυβρίσεως υπάρχει στον τρόπο εκδηλώσεως της εξυβριστικής συμπεριφοράς, όταν δεν ήταν πραγματικά αναγκαίος ο τρόπος αυτός για να αποδοθεί, όπως έπρεπε, αντικειμενικά το περιεχόμενο της σκέψης του δράστη για την προστασία του δικαιολογημένου ενδιαφέροντός του και που, ενώ αυτός (ο δράστης) το γνώριζε, ωστόσο τον χρησιμοποίησε για να προσβάλει την τιμή του άλλου. Για το λόγο αυτό το δικαστήριο της ουσίας, που δέχεται ότι από τον τρόπο εκδήλωσης της εξυβριστικής συμπεριφοράς προκύπτει η ύπαρξη ειδικού σκοπού εξύβρισης, πρέπει να αναφέρει τα πραγματικά περιστατικά από τα οποία κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο τρόπος αυτός δεν ήταν αναγκαίος για να εκφραστεί ο δράστης και γενικότερα για να προστατεύσει το δικαιολογημένο ενδιαφέρον του.
Περαιτέρω, η καταδικαστική απόφαση στερείται της απαιτουμένης από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠοινΔ ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, η έλλειψη της οποίας ιδρύει λόγο αναιρέσεώς της από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' ΚΠοινΔ, όταν δεν αναφέρονται σ' αυτή, με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά, τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από την αποδεικτική διαδικασία, στα οποία στηρίχθηκε η κρίση του δικαστηρίου για τη συνδρομή των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος, οι αποδείξεις που τα θεμελιώνουν και οι νομικές σκέψεις υπαγωγής των περιστατικών αυτών στην εφαρμοσθείσα ουσιαστική ποινική διάταξη. H ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία των αποφάσεων πρέπει να επεκτείνεται και στους αυτοτελείς ισχυρισμούς, εκείνους δηλαδή που προβάλλονται στο δικαστήριο της ουσίας, σύμφωνα με τα άρθρα 170 παρ. 2 και 333 παρ. 2 ΚΠΔ, από τον κατηγορούμενο ή το συνήγορό του και τείνουν στην άρση του άδικου χαρακτήρα της πράξης ή της ικανότητας για καταλογισμό ή στη μείωση αυτής ή στην εξάλειψη του αξιόποινου της πράξης ή τη μείωση της ποινής, εφόσον, όμως, αυτοί προβάλλονται κατά τρόπο σαφή και ορισμένο, με όλα δηλαδή τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία είναι αναγκαία κατά την οικεία διάταξη για τη θεμελίωσή τους. Διαφορετικά, το δικαστήριο της ουσίας δεν υπέχει υποχρέωση να απαντήσει αιτιολογημένα στην απόρριψή τους. Τέτοιος αυτοτελής ισχυρισμός είναι και ο ανωτέρω από τη διάταξη του άρθρου 367 του ΠΚ, αφού η αποδοχή του άγει στην κατάλυση της κατηγορίας και την αθώωση του κατηγορουμένου. Εξάλλου, κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Ε' του ΚΠοινΔ, λόγο αναιρέσεως της αποφάσεως αποτελεί και η εσφαλμένη ερμηνεία ή εφαρμογή ουσιαστικής ποινικής διατάξεως. Περίπτωση εσφαλμένης εφαρμογής ουσιαστικής ποινικής διατάξεως υπάρχει και όταν η διάταξη που εφαρμόσθηκε παραβιάζεται εκ πλαγίου, πράγμα που συμβαίνει όταν στο πόρισμα της αποφάσεως που περιλαμβάνεται στο συνδυασμό του διατακτικού με το σκεπτικό αυτής και ανάγεται στα στοιχεία και στην ταυτότητα του οικείου εγκλήματος, έχουν εμφιλοχωρήσει ασάφειες, αντιφάσεις ή λογικά κενά, με αποτέλεσμα να καθίσταται ανέφικτος ο έλεγχος της ορθής ή μη εφαρμογής του νόμου και να μην έχει η απόφαση νόμιμη βάση (Ολ. ΑΠ 3/2008).
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη υπ` αριθ. 2830/2009 απόφασή του, το Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης, που δίκασε σε δεύτερο βαθμό, κήρυξε ένοχο τον αναιρεσείοντα εξυβρίσεως δια του τύπου, κατ` εφαρμογή της διατάξεως του άρθρου 366§3 ΠΚ και κατ` επιτρεπτή μεταβολή της κατηγορίας για συκοφαντική δυσφήμηση δια του τύπου, σε βάρος της Ψ1, πράξη που τέλεσε με την ελαφρυντική περίσταση του προτέρου εντίμου βίου, και τον καταδίκασε σε ποινή φυλακίσεως 4 μηνών, ανασταλείσα, απέρριψε δε τον από το άρθρο 367§1 περ. γ αυτοτελή ισχυρισμό του. Στο σκεπτικό της προσβαλλόμενης αποφάσεως, το δικάσαν Εφετείο, μετά από εκτίμηση και αξιολόγηση όλων των μνημονευομένων, κατά το είδος τους, αποδεικτικών μέσων, δέχθηκε, ανελέγκτως, κατά λέξη, τα εξής: "...από τις καταθέσεις των μαρτύρων της κατηγορίας και της υπεράσπισης που εξετάστηκαν στο Δικαστήριο τούτο, την ανάγνωση των πρακτικών της πρωτοβάθμιας δίκης καθώς και των, νομίμως προσκομιζομένων και επικαλουμένων, εγγράφων που αναφέρονται στα πρακτικά της δίκης αυτής, από την απολογία του κατηγορουμένου και από το σύνολο της διαδικασίας, αποδείχθηκαν τα εξής περιστατικά: Ο κατηγορούμενος που έχει ως μόνιμη βιοποριστική απασχόληση την εκμετάλλευση ΤΑΧΙ και η εγκαλούσα, της οποίας ο σύζυγος είναι δικαστικός επιμελητής και η ίδια Πρόεδρος του τοπικού Συμβουλίου του Δ. Δ. ..., είναι ιδιοκτήτες κατοικιών στον οικισμό ...του εν λόγω δημοτικού διαμερίσματος. Από το καλοκαίρι του έτους 2007 και εντεύθεν δημιουργήθηκαν μεταξύ τους έριδες και προστριβές εξ αιτίας του γεγονότος ότι ο κατηγορούμενος στάθμευε το ΤΑΞΙ του έξω από τον αύλειο χώρο της εγκαλούσας και κάτω ακριβώς από την κρεβατοκάμαρα αυτής, επιλέγοντας το σημείο αυτό για την αλλαγή της βάρδιας των τριών οδηγών που απασχολούσε με την μηχανή του οχήματος αναμμένη, ενέργεια που είχε σαν αποτέλεσμα όπως ήταν φυσικό να ενοχλεί την εγκαλούσα και τον σύζυγό της ο οποίος αντιμετώπιζε προβλήματα νεφρικής ανεπάρκειας και υπέρτασης, αφού γινόταν σε περιβάλλον απόλυτης ησυχίας και ώρες ακατάλληλες. Ο κατηγορούμενος όμως αδιαφόρησε στις συνεχείς παρατηρήσεις της εγκαλούσας και στις προτροπές της για την προσωρινή στάθμευση σε άλλο σημείο, θεωρώντας δε περαιτέρω τις προτροπές αυτές άκρως απαράδεκτες και προσβλητικές για την προσωπικότητά του, προσήλθε στις 24-10-2007 στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου ..., στο οποίο συμμετείχε και η εγκαλούσα, λόγω της παραπάνω ιδιότητας αυτής, όπου και ανέφερε, με αφορμή την κατασκευή εκ μέρους της εγκαλούσας πεζοδρομίου έμπροσθεν του οικοπέδου της, μεταξύ άλλων τα εξής: "Ήθελα να θέσω στην κρίση σας, παρακαλώ, ένα πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζουμε πολλές φορές και μάλιστα αν κάποιος εκλεγμένος και μέλος ενός Συμβουλίου, είτε Τοπικού είτε Δημοτικού, έχει τη δυνατότητα να φέρεται με τέτοιο τρόπο ούτως ώστε να προσβάλλει τους συμπολίτες του και μάλιστα να προσπαθεί να οικειοποιηθεί χώρους, οι οποίοι είναι δημόσιοι και μπορούν όλοι οι πολίτες, οι γείτονες, οι συνδημότες να το χρησιμοποιούν με βάση το νόμο και το Σύνταγμα,... εάν μπορεί οπουδήποτε καθένας από εμάς ή από τα μέλη αυτά τα εκλεγμένα εξαιτίας του ότι έχουν και μια εκτελεστική εξουσία, είναι τοποθετημένοι επικεφαλής εκτελεστικού οργάνου, αν έχουν το δικαίωμα να δενδροφυτεύσουν αυθαίρετα και να εμποδίζουν πάλι τους συμπολίτες τους και τους γειτόνους τους και τους συνδημότες τους να παρκάρουν ... γιατί εκεί θέλει να πιει τον καφέ του ελεύθερα...αυτό λοιπόν συμβαίνει στην περιοχή του ...από την Πρόεδρο του Τοπικού Συμβουλίου και το σύζυγό της, οι οποίοι προπηλακίζουν εμένα προσωπικά εδώ και δύο μήνες, με απειλούν με μηνύσεις, ήθελα σας παρακαλώ να σας ρωτήσω αν ο Δήμος έχει δώσει τέτοια εξουσία ούτως ώστε κάποιος να μπορεί και να δεντροφυτεύει και να καλύπτει τις αυθαίρετες κατασκευές του, γιατί εκεί θέλει να πιει τον καφέ του ελεύθερα και να μην τον εμποδίζουν οι άλλοι και να μην έρχεται να παρκάρει και να μπορεί αν είναι δυνατόν, να κάνει και πεζοδρόμιο και να κλείσει ακόμα περισσότερο αυτόν τον δρόμο και να μην έχουν οι άλλοι γείτονες διαφυγή όταν θα χιονίσει ...". Στη συνέχεια ο κατηγορούμενος, μη ικανοποιηθείς από τις προφορικές εξηγήσεις της εγκαλούσας αναφορικά με την κατασκευή του ως άνω πεζοδρομίου, ότι δηλαδή αυτό κατασκευάσθηκε τον Φεβρουάριο του έτους 2007 κατόπιν της με αριθμό ... αδείας του Δήμου ... στον οποίο ανήκει το Δ. Δ. ..., κατά μήνα Δεκέμβριο του ίδιου έτους και ενώ συνεχιζόταν με την ίδια ένταση η μεταξύ τους αντιδικία, συνέταξε και δημοσίευσε ενυπόγραφο άρθρο στην τοπική εφημερίδα με τον διακριτικό τίτλο "...", στο με αριθμό φύλλο ...και τεύχος ..., η οποία έχει τοπική κυκλοφορία, με την επικεφαλίδα "Η ΦΑΙΔΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ". Στο άρθρο αυτό αναγράφονταν μεταξύ άλλων τα εξής: "Είναι γνωστό σε όλους μας, λίγο ως πολύ, το πως συμπεριφέρεται μια μερίδα ανθρώπων, συμπολιτών ή γειτόνων μας, κυρίως οι τελευταίοι, όταν με κάποιο τρόπο νομίζουν ότι θίγονται τα "από καταβολής κόσμου" κάθε είδους συμφέροντά τους...όταν αυτοί οι ίδιοι αναλαμβάνουν και κάποια θεσούλα σε κάποιο θώκο που αφορά τα κοινά, ερήμην άλλων ενδιαφερομένων και πολλές φορές περισσότερο ικανοτέρων. Διότι αυτοί πολύ ευκολότερα θα εξυπηρετήσουν μικροπολιτικές αλλά κυρίως προσωπικές τους θέσεις με σκοπό να επιβληθούν ευκολότερα από τους υπόλοιπους των οποίων την ψήφο απέσπασαν υποσχόμενοι πολλά.....Αυτοί λοιπόν είναι οι καθ' όλα [αν]άξιοι, ατσαλάκωτοι και αξιοπρεπώς ενδεδυμένοι κάθε Κυριακή ...αυτοί μάλιστα όταν τοποθετούνται επί μισθό επικεφαλής τοπικών εκτελεστικών οργάνων εξουσίας και ειδικότερα στο Τ. Δ. ..., είναι οι ίδιοι που θεωρούν ότι το οικόπεδό τους ξαφνικά, μεγάλωσε και διεκδικούν και λίγο από τον κοινόχρηστο χώρο μεταξύ του δρόμου και του οικοπέδου τους. Χώρο τον οποίο θεωρώντας τον δικό τους ως αύλειο, φυτεύουν δένδρα σαν να τους έπεσε αίφνης μανία για σωτηρία του περιβάλλοντος.... βγαίνουν και λίγο παραέξω με τις κατασκευές τους [στην περίπτωσή μας κιόσκι με κεραμοσκεπή] από τα όρια των οικοπέδων τους, λέγοντας όλο θράσος ότι δεν ευθύνονται οι ίδιοι γι' αυτό αλλά "ο κακός Αλβανός" στον οποίο το ανέθεσαν. Έτσι λοιπόν για να αποτρέψουν τυχόν "απερίσκεπτους" γείτονες ή άλλους επισκέπτες οι οποίοι είχαν το θράσος να παρκάρουν μεταξύ των ορίων του οικοπέδου τους και του δρόμου, δηλαδή στον κοινόχρηστο χώρο που απομένει τοποθετούν δένδρα-εμπόδια. Διότι ενδιαφέρονται και τυχόν ατυχήματα τα οποία μπορεί να προκληθούν όχι βέβαια γιατί κάποιος επέλεξε να περπατήσει ή να παρκάρει εκεί αλλά διότι από λάθος όπως ισχυρίζονται στην κατασκευή που προεξέχει του οικοπέδου τους καταλήγει σε τέτοιο ύψος που ο οποιοσδήποτε ανυποψίαστος κινδυνεύει να τραυματισθεί στο κεφάλι την ώρα που βγαίνει από το αυτοκίνητό του... Επίσης με κατασκοπικό τρόπο ανακαλύπτουνε από τις πινακίδες των αυτοκινήτων διότι είναι και δικαστικοί κλητήρες τα στοιχεία ανθρώπων οι οποίοι έρχονται στην περιοχή ... για να αναλάβουν εργασία και βρίσκονται αντιμέτωποι με μηνύσεις διότι τολμούν να σταθμεύουν εκεί που σταθμεύουν και όλοι οι άλλοι.". Ενόψει του παραπάνω περιεχομένου του δημοσιεύματος και της υπάρχουσας τότε σε εξέλιξη αντιδικίας των διαδίκων, ιδιαίτερα δε από την προσωπική τους αντιπαράθεση στο Δημοτικό Συμβούλιο, είναι κατ' αρχήν φανερό και έξω από κάθε αμφισβήτηση, ότι όσα αναφέρονται σ' αυτό [περιστατικά και χαρακτηρισμοί] αφορούν αποκλειστικά και μόνον το πρόσωπο της εγκαλούσας. Περαιτέρω από το επίμαχο δημοσίευμα προκύπτει ότι διαλαμβάνονται σ' αυτό τα εξής γεγονότα: ότι η εγκαλούσα 1] είχε κατασκευάσει κεραμοσκεπές κιόσκι εντός του οικοπέδου της ένα σημείο της στέγης του οποίου προεξείχε στον δρόμο, 2] είχε κατασκευάσει πεζοδρόμιο και προέβη σε δενδροφύτευση σε κοινόχρηστο χώρο, 3] απειλούσε με μηνύσεις άτομα [που όπως προέκυψε ήταν οι οδηγοί του κατηγορούμενου] που τολμούσαν να σταθμεύουν σε χώρο όπου και άλλοι κάτοικοι στάθμευαν. Προκύπτει επίσης ότι τα γεγονότα αυτά συνοδεύονται από δυσμενείς κρίσεις σε βάρος της και ότι συνδέονται με την ιδιότητά της ως Προέδρου του τοπικού συμβουλίου, ότι δηλαδή οι παραπάνω ενέργειες της έγιναν αυθαίρετα και κατά κατάχρηση της θέσεως που είχε στον Δήμο .... Όπως αποδείχθηκε τα παραπάνω γεγονότα που ο κατηγορούμενος διέδωσε σε τρίτους δια του τοπικού τύπου, ήταν αληθή όπως και η ίδια η εγκαλούσα παραδέχθηκε. Θα πρέπει επίσης να τονισθεί ότι και η άδεια κατασκευής πεζοδρομίου με την οποία αυτή είχε εφοδιασθεί, στην συνέχεια μετά την παραπάνω επιστολή, ανακλήθηκε και εκδόθηκε νέα. Επίσης θα πρέπει να λεχθεί ότι όπως επαρκώς διευκρινίσθηκε από τις αποδείξεις, αποτελεί σχήμα λόγου αυτό που ισχυρίσθηκε ο κατηγορούμενος ότι ... είναι οι ίδιοι που θεωρούν ότι το οικόπεδό τους ξαφνικά, μεγάλωσε και διεκδικούν και λίγο από τον κοινόχρηστο χώρο μεταξύ του δρόμου και του οικοπέδου τους.. .δεδομένου ότι με τη φράση αυτή ο προδιαληφθείς απλώς θέλησε να καταδείξει ότι ήταν αυθαίρετη η ενέργεια της να κατασκευάσει πεζοδρόμιο, χωρίς προηγουμένως να τηρηθούν οι διατυπώσεις που ορίζει ο νόμος [μελέτη κατασκευής, άδεια κλπ.] και όχι ότι η εγκαλούσα πράγματι κατέλαβε κοινόχρηστο χώρο επεκτείνοντας τα όρια του οικοπέδου της. Αποδείχθηκε επίσης α] ότι τα παραπάνω γεγονότα που διέδωσε ο κατηγορούμενος με τον τρόπο που προαναφέρθηκε, μπορούσαν να βλάψουν κατ' αντικειμενική κρίση, την τιμή και την υπόληψη της εγκαλούσας, ενόψει και της προαναφερθείσας ιδιότητας αυτής σε συνδυασμό και με το γεγονός ότι η διάδοση έγινε μέσω του τοπικού τύπου και περιήλθε σε γνώση αορίστου αριθμού προσώπων, β] ότι ο κατηγορούμενος τελούσε σε γνώση τα διαδιδόμενα γεγονότα, ήταν πρόσφορα να βλάψουν την τιμή ή την υπόληψη της εγκαλούσας και γ] θέληση του κατηγορούμενου να προβεί σε τέτοια βλαπτική της τιμής ή της υπόληψης διάδοση. Επομένως ενόψει αυτών και σύμφωνα με όσα αναπτύχθηκαν στη νομική σκέψη που προηγήθηκε στοιχειοθετείται στην συγκεκριμένη περίπτωση αντικειμενικά και υποκειμενικά η αξιόποινη πράξη της απλής δυσφήμησης [άρθρο 362 ΠΚ], η οποία όμως σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 366 παρ.1 εδ. α ΠΚ είναι ατιμώρητη. Δεδομένου όμως του τρόπου με τον οποίο εκδηλώθηκε η εν λόγω δυσφήμηση και από τις περιστάσεις κάτω από τις οποίες τελέσθηκε, όπως πιο πάνω αναλυτικά έχουν εκτεθεί, το δικαστήριο οδηγείται στη κρίση ότι προκύπτει σκοπός εξύβρισης και για το λόγο αυτό πρέπει ο κατηγορούμενος να τιμωρηθεί για τη πράξη αυτή. Τη κρίση του αυτή στηρίζει ιδιαίτερα το δικαστήριο στο γεγονός ότι η παράθεση εκ μέρους του κατηγορούμενου των προδιαληφθέντων αληθινών γεγονότων, συνοδεύτηκε από ανεπίτρεπτες κρίσεις και. αναφορές σχετικά με τη δημόσια θέση που κατείχε η εγκαλούσα, [όπως ...Διότι αυτοί πολύ ευκολότερα θα εξυπηρετήσουν μικροπολιτικές αλλά κυρίως προσωπικές τους θέσεις με σκοπό να επιβληθούν ευκολότερα από τους υπόλοιπους των οποίων την ψήφο απέσπασαν υποσχόμενοι πολλά...], και από ανοίκειους χαρακτηρισμούς [όπως ...Αυτοί λοιπόν είναι οι καθ' όλα [αν]άξιοι, ατσαλάκωτοι και αξιοπρεπώς ενδεδυμένοι κάθε Κυριακή.. ή .... με κατασκοπικό τρόπο ανακαλύπτουν ε από τις πινακίδες των αυτοκινήτων διότι είναι και δικαστικοί κλητήρες τα στοιχεία ανθρώπων....]. Τέλος ο αυτοτελής ισχυρισμός που προβλήθηκε από τον κατηγορούμενο ότι δηλαδή προέβη στην πράξη αυτή από δικαιολογημένο ενδιαφέρον πρέπει να απορριφθεί ως αβάσιμος αφού όπως ήδη προαναφέρθηκε έχει προκύψει κατά την κρίση του δικαστηρίου σκοπός εξύβρισης της εγκαλούσας".
Με αυτά που δέχθηκε, το Τριμελές Εφετείο Θεσσαλονίκης δεν διέλαβε στην προσβαλλόμενη απόφαση την απαιτούμενη, κατά τις ανωτέρω διατάξεις του Συντάγματος και του ΚΠοινΔ, ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία για την απορριπτική του κρίση ως προς τον αυτοτελή ισχυρισμό του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου ότι προέβη στην πράξη που του αποδίδεται από δικαιολογημένο ενδιαφέρον, στέρησε δε την απόφασή του νόμιμης βάσης, καθιστώντας ανέφικτο τον αναιρετικό έλεγχο ως προς το αν ορθά εφήρμοσε την ουσιαστική ποινική διάταξη του άρθρου 367§§1 περ. γ και 2 περ. β ΠΚ, αφού ναι μεν δέχεται ότι από τις παραπάνω φράσεις, οι οποίες περιλαμβάνονται στο άρθρο "Η ΦΑΙΔΡΟΤΗΤΑ ΤΗΣ ΕΞΟΥΣΙΑΣ" που συνέταξε και δημοσίευσε ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος στην εφημερίδα "...", προκύπτει σκοπός εξυβρίσεως της εγκαλούσας, πλην δεν αναφέρει, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη μείζονα σκέψη, ούτε ότι οι φράσεις αυτές δεν ήταν αναγκαίες, στη συγκεκριμένη περίπτωση, για να εκφράσει το περιεχόμενο της βουλήσεώς του προς προστασία του δικαιολογημένου ενδιαφέροντος που επικαλέσθηκε, ούτε ποιες εκφράσεις μπορούσε να χρησιμοποιήσει αυτός, αντί γι` αυτές που χρησιμοποίησε, για να εκδηλώσει το δικαιολογημένο ενδιαφέρον του. Επομένως, ο, από το άρθρο 510§1 περ. Δ' και Ε' ΚΠΔ, λόγος αναιρέσεως του δικογράφου των προσθέτων λόγων, που κατατέθηκε εμπρόθεσμα (την 1.2.2010) και κατά τις νόμιμες διατυπώσεις (άρθρο 509 παρ. 2 του ΚΠΔ), είναι δε παραδεκτός ενόψει του ότι το κυρίως δικόγραφο της ένδικης αιτήσεως περιέχει ορισμένους λόγους αναιρέσεως (της ελλείψεως αιτιολογίας και της απόλυτης ακυρότητας), με τον οποίο υποστηρίζονται τα αυτά και δη ότι η προσβαλλόμενη απόφαση, ως προς την απόρριψη του ως άνω ισχυρισμού, στερείται ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας και νόμιμης βάσης, είναι βάσιμος και πρέπει να γίνει δεκτός. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω, πρέπει, κατά παραδοχήν του προσθέτου λόγου, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση και να παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, του οποίου η συγκρότηση από δικαστές άλλους, από εκείνους που τη δίκασαν προηγουμένως, είναι εφικτή (άρθρο 519 ΚΠοινΔ), παρέλκει δε η έρευνα της ουσιαστικής βασιμότητας των λόγων του δικογράφου της κυρίας αιτήσεως.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΑΝΑΙΡΕΙ την υπ` αριθ. 2830/2009 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης. Και
ΠΑΡΑΠΕΜΠΕΙ την υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, συντιθέμενο από δικαστές άλλους, από εκείνους που τη δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα 4 Μαρτίου 2010. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 5 Μαΐου 2010.
Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ