Θέμα
Αιτιολογίας επάρκεια, Ακυρότητα απόλυτη, Λαθρομεταναστών διευκόλυνση παραμονής.
Περίληψη:
Διευκόλυνση παράνομης παραμονής αλλοδαπών κατά συρροή (άρθρ. 54 § 6 Ν. 2910/2001). Απορριπτέος ο λόγος αναιρέσεως για απόλυτη ακυρότητα της διαδικασίας, από έλλειψη ακροάσεως του Εισαγγελέα της έδρας, ο οποίος δεν πρότεινε επί υποβληθέντος αιτήματος του κατηγορουμένου να μην συνεκτιμηθούν οι αναγνωσθείσες εκθέσεις αναγνωρίσεώς του από συγκατηγορούμενές του, διότι στην επί της κατηγορίας πρόταση του εισαγγελέα εμπεριέχεται και σιωπηρή πρόταση αυτού απορρίψεως του σχετικού αιτήματος του κατηγορουμένου. Απορριπτέος ως αβάσιμος ο 2ος λόγος αναιρέσεως για έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας και για παραβίαση του άρθρου 211 Α΄ ΚΠΔ, διότι το Δικαστήριο, προχώρησε στην καταδίκη του κατηγορουμένου, με το προεκτεθέν αιτιολογικό, στηριχθέν, όπως από αυτό προκύπτει, και στις παραπάνω εκθέσεις αναγνωρίσεως συγκατηγορουμένων του, όχι όμως αποκλειστικά, αλλά σε συνδυασμό και με τις καταθέσεις των μαρτύρων, μεταξύ των οποίων και του μάρτυρος κατηγορίας αστυνομικού.
Αριθμός 1242/2010
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ζ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Θεοδώρα Γκοΐνη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Κωνσταντίνο Φράγκο-Εισηγητή, Ιωάννη Παπαδόπουλο, Ιωάννη Γιαννακόπουλο και Ανδρέα Ξένο, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 12 Μαΐου 2010, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Νικολάου Τσάγγα (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και του Γραμματέως Χρήστου Πήτα, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου Χ1, κατοίκου ..., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Άγγελο Νεστορίδη, περί αναιρέσεως της 934/2009 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Θράκης. Με συγκατηγορούμενο τον Σ1.
Το Τριμελές Εφετείο Θράκης, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 29 Ιανουαρίου 2010 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 247/10.
Αφού άκουσε
Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά το άρθρο 54 παρ. 5 και 6 του Ν 2910/2001 όπως ίσχυε πριν αντικατασταθεί με το άρθρο 37 του Ν. 3153/2003, όποιος διευκολύνει την είσοδο στο ελληνικό έδαφος αλλοδαπού χωρίς να υποβληθεί στον έλεγχο που προβλέπεται στο άρθρο 4 (δηλαδή σε αστυνομικό έλεγχο), τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών και με χρηματική ποινή τουλάχιστον πεντακοσίων χιλιάδων δραχμών, (παρ. 5) και όποιος διευκολύνει την παράνομη παραμονή αλλοδαπού ή δυσχεραίνει τις έρευνες των αστυνομικών αρχών για τον εντοπισμό, σύλληψη και απέλασή του, τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών και με χρηματική ποινή τουλάχιστον πεντακοσίων χιλιάδων δραχμών( παρ. 6) Εξάλλου, η καταδικαστική απόφαση, έχει την απαιτούμενη κατά τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠοινΔ, ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, η έλλειψη της οποίας ιδρύει τον από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' του ίδιου Κώδικα λόγο αναιρέσεως, όταν αναφέρονται σ' αυτή με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά, τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από την αποδεικτική διαδικασία, στα οποία στηρίχτηκε η κρίση του δικαστηρίου για τη συνδρομή των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος, οι αποδείξεις που τα θεμελιώνουν και οι νομικές σκέψεις υπαγωγής των περιστατικών αυτών στην εφαρμοσθείσα ουσιαστική ποινική διάταξη. Για την ύπαρξη τέτοιας αιτιολογίας είναι παραδεκτή η αλληλοσυμπλήρωση του αιτιολογικού της αποφάσεως με το διατακτικό της, που αποτελούν ενιαίο σύνολο, τα δε αποδεικτικά μέσα αρκεί να αναφέρονται γενικώς κατά το είδος τους και δεν απαιτείται αναλυτική παράθεση τους και μνεία του τι προκύπτει χωριστά από το καθένα, ούτε είναι απαραίτητη η αξιολογική συσχέτιση και σύγκριση μεταξύ τους ή να προσδιορίζεται η αποδεικτική βαρύτητα εκάστου, ενώ το γεγονός ότι εξαίρονται ορισμένα αποδεικτικά μέσα, δεν υποδηλώνει ότι δε λήφθηκαν υπόψη τα άλλα.
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη 934/2009 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Θράκης, ο αναιρεσείων κηρύχθηκε ένοχος, σε δεύτερο βαθμό, διευκολύνσεως παράνομης παραμονής αλλοδαπών στη Χώρα, κατά συρροή και του επιβλήθηκε συνολική ποινή φυλακίσεως επτά μηνών και συνολική χρηματική ποινή 2-000 ευρώ. Στην αιτιολογία της αποφάσεως αυτής, δέχθηκε το Εφετείο ότι από τα μνημονευόμενα, κατά το είδος τους, αποδεικτικά μέσα αποδείχθηκαν, σε σχέση με τον αναιρεσείοντα και το συγκατηγορούμενό του, τα εξής: "Στις ... και ώρα 22.30 στο 23° χιλιόμετρο της Ε.Ο ..., σε έλεγχο διερχόμενων οχημάτων που διενεργούσαν συνοριακοί φύλακες του Τμήματος Συνοριακής Φύλαξης Διδυμοτείχου, διαπιστώθηκε ότι στο υπ' αριθμ κυκλοφορίας ... ταξί που οδηγούσε ο ..., με προορισμό τη Θεσσαλονίκη, επέβαιναν οι αλλοδαπές, υπήκοοι Μολδαβίας, ... και ..., οι οποίες κατείχαν αντίστοιχα τα υπ' αριθμ ... και ... διαβατήρια, από τα οποία είχαν αφαιρεθεί από το πρώτο δύο φύλλα με τις υπ' αριθμ 7,8 και 24,26 σελίδες και από το δεύτερο δύο φύλλα με τις υπ' αριθμ 3,4 και 29,30 σελίδες, από τα φύλλα δε αυτά, που ανευρέθηκαν στον έλεγχο που επακολούθησε προέκυπτε ότι είχαν εισέλθει στην Τουρκία στις ..... Επίσης αυτές κατείχαν τις υπ' αριθμ ... και ... βεβαιώσεις του Δήμου Θεσσαλονίκης, περί καταθέσεως αιτήσεων και νόμιμων δικαιολογητικών για την έκδοση αδείας παραμονής τους στη χώρα. Όπως περαιτέρω αποδείχθηκε από τη συνεκτίμηση όλων των παραπάνω αποδεικτικών στοιχείων, οι εν λόγω αλλοδαπές είχαν εισέλθει παράνομα στη χώρα, στερούμενες νομιμοποιητικών εγγράφων (θεωρημένα διαβατήρια, άδεια εισόδου VISA), την προηγούμενη ημέρα, ... και ώρα 23.00 περίπου, από την Τουρκία, από άγνωστο σημείο των ελληνοτουρκικών συνόρων, μέσω του ποταμού Έβρου, με τη βοήθεια δύο αγνώστων στοιχείων Τούρκων υπηκόων, οι οποίοι τις μετέφεραν με βάρκα και τις οδήγησαν σε σημείο κοντά στον ποταμό Έβρο, σε απόσταση ενός περίπου χιλιομέτρου από την Ε.Ο ..., όπου τις ανέμενε ένας άνδρας, η ταυτότητα του οποίου δεν διακριβώθηκε και ο οποίος τις οδήγησε πεζές μέχρι την παραπάνω οδό, απ' όπου τις παρέλαβε ο πρώτος κατηγορούμενος, Σ1, την πρώτη πρωινή ώρα της ... και τις μετέφερε με αυτοκίνητο που οδηγούσε στο ξενοδοχείο "..." στο .... Σε δωμάτιο του ξενοδοχείου αυτού κατέλυσαν οι παραπάνω αλλοδαπές, από τις οποίες ο πρώτος κατηγορούμενος, επισκεπτόμενος αμέσως μετά την άφιξή τους το δωμάτιο τους, ζήτησε και παρέλαβε τα διαβατήρια τους και φωτογραφίες τους, που κατείχαν αυτές και ώρα 22.00 περίπου της ίδιας ημέρας, τις επισκέφθηκε ο δεύτερος κατηγορούμενος, Χ1, ο οποίος τους παρέδωσε τα διαβατήριά τους, από τα οποία κατά προτροπή του αφαίρεσαν τα προαναφερόμενα φύλλα τους, προκειμένου να μην προκύπτει η είσοδός τους στην Τουρκία στις ..., καθώς και τις προαναφερόμενες υπ' αριθμ ... και ... βεβαιώσεις του Δήμου Θεσσαλονίκης, περί καταθέσεως από αυτές, την ίδιο ημέρα και ενώ δεν είχαν απομακρυνθεί καθόλου από το ξενοδοχείο, αιτήσεων και νόμιμων δικαιολογητικών για την έκδοση αδείας παραμονής τους στη χώρα, με συρραμμένη αντίστοιχα φωτογραφία τους. Με τους προαναφερόμενους τρόπους, οι κατηγορούμενοι, οι οποίοι όπως αποδείχθηκε συνδέονται φιλικά μεταξύ τους, γνωρίζοντας ότι οι δύο αλλοδαπές εισήλθαν και παρέμεναν παράνομα στη χώρα, ο μεν πρώτος διευκόλυνε τόσο την παράνομη μεταφορά τους στο εσωτερικό της χώρας, όσο και την παράνομη παραμονή τους στη χώρα, ο δε δεύτερος την παράνομη παραμονή τους στη χώρα και πρέπει συνεπώς να κηρυχθούν ένοχοι για τις πράξεις αυτές για τις οποίες κατηγορούνται".
Με αυτά που δέχθηκε το δίκασαν Τριμελές Εφετείο όσον αφορά τον αναιρεσείοντα, διέλαβε στην προσβαλλόμενη απόφασή του, την από τα άρθρα 93 παρ.3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠοινΔ επιβαλλόμενη ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, αφού εκθέτει σ' αυτή, με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά, τα πραγματικά περιστατικά που αποδείχθηκαν από την αποδεικτική διαδικασία στο ακροατήριο και συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση του παραπάνω εγκλήματος, τα αποδεικτικά μέσα, από τα οποία συνήγαγε τα περιστατικά αυτά και τους νομικούς συλλογισμούς, με βάση τους οποίους έκανε την υπαγωγή τους στις εφαρμοσθείσες ουσιαστικές ποινικές διατάξεις των άρθρων 26 παρ.1 α, 27 , 94, 96 του ΠΚ και 54 παρ.6 του Ν. 2910/2001 τις οποίες ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε, και δεν παραβίασε, ευθέως ή εκ πλαγίου, με ασαφείς ή ελλιπείς ή αντιφατικές παραδοχές, ώστε να στερείται νόμιμης βάσεως.
Κατά το άρθρο 211Α του ΚΠοινΔ, που προστέθηκε με το άρθρο 2 παρ.8 του ν. 2408/1996, "μόνη η μαρτυρική κατάθεση ή απολογία προσώπου συγκατηγορουμένου για την ίδια πράξη δεν είναι αρκετή για την καταδίκη του κατηγορουμένου". Από τη διάταξη αυτή, η παραβίαση της οποίας επιφέρει απόλυτη ακυρότητα της διαδικασίας στο ακροατήριο, κατά το άρθρο 171 παρ. 1 εδαφ. δ' του ίδιου Κώδικα, προκύπτει ότι εισάγεται απαγόρευση της αποδεικτικής αξιοποιήσεως για την καταδίκη του κατηγορουμένου της μαρτυρικής καταθέσεως ή της απολογίας συγκατηγορουμένου, καθώς και των μαρτυρικών καταθέσεων άλλων προσώπων, τα οποία ως μοναδική πηγή της πληροφόρησής τους έχουν τον συγκατηγορούμενο. Δεν παραβιάζεται, όμως, η ανωτέρω διάταξη, όταν το δικαστήριο για το σχηματισμό της κρίσεώς του για την ενοχή του κατηγορουμένου δεν στηρίζεται αποκλειστικώς στη μαρτυρική κατάθεση ή στην ομολογία του συγκατηγορουμένου, αλλά συνδυαστικά, τόσο στη μαρτυρική κατάθεση ή στην απολογία του συγκατηγορουμένου, όσο και σε καταθέσεις των μαρτύρων και τα αναγνωσθέντα έγγραφα. Επίσης, κατά το άρθρο 32 παρ.1 ΚΠοινΔ, καμιά απόφαση του ποινικού δικαστηρίου σε δημόσια συνεδρίαση ή σε συμβούλιο δεν έχει κύρος, αν δεν ακουστεί προηγουμένως ο Εισαγγελέας. Εξάλλου, κατά το άρθρο 138 παρ.2 ΚΠοινΔ, πριν από κάθε απόφαση ή διάταξη που εκδίδεται κατά τη διαδικασία στο ακροατήριο, παίρνουν το λόγο ο Εισαγγελέας και οι παρόντες διάδικοι. Τέλος κατά την παράγραφο 3 του ίδιου άρθρου 138, η παράβαση της παραγράφου 2 αυτού συνεπάγεται την ακυρότητα της αποφάσεως. Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι αν στον Εισαγγελέα δεν δοθεί ο λόγος και ως εκ τούτου δεν διατυπώσει αυτός πρόταση πριν από την έκδοση της αποφάσεως του δικαστηρίου με την οποία απορρίπτεται υποβληθέν κατά τρόπο ορισμένο συγκεκριμένο και νόμιμο αίτημα του κατηγορουμένου, επέρχεται απόλυτη ακυρότητα, δημιουργούσα λόγο αναιρέσεως κατά το άρθρο 510 παρ. 1 εδ. Α' και 171 παρ.1 εδ. β' ΚΠοινΔ. Όμως, από τις ίδιες αυτές διατάξεις προκύπτει, ότι ο Εισαγγελέας της έδρας, όταν λαμβάνει το λόγο και αναπτύσσει την κατηγορία και προτείνει την ενοχή ή την αθώωση του κατηγορουμένου, σιωπηρώς, προτείνει και την απόρριψη των υποβληθέντων αυτοτελών ισχυρισμών και αιτημάτων του κατηγορουμένου, επί των οποίων είχε επιφυλαχθεί προηγουμένως και κατά συνέπεια δεν δημιουργείται καμιά απόλυτη ακυρότητα της διαδικασίας στο ακροατήριο.
Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη 934/2009 απόφαση, το δίκασαν σε δεύτερο βαθμό Τριμελές Εφετείο Θράκης, πριν χωρίσει στην έκδοση της καταδικαστικής για τον αναιρεσείοντα απόφασης, απέρριψε την αίτηση του κατηγορουμένου ήδη αναιρεσείοντος, που υποβλήθηκε μετά την έναρξη της αποδεικτικής διαδικασίας και την ανάγνωση των εγγράφων, για μη λήψη υπόψη αποδεικτικού μέσου και δη των από 8-11-2002 αναγνωσθεισών εκθέσεων αναγνωρίσεώς του από τις κατονομαζόμενες δύο αλλοδαπές, κατ' άρθρο 211 Α ΚΠοινΔ, για το λόγο ότι ήσαν συγκατηγορούμενές του στην ίδια δίκη, για παράνομη είσοδο στη Χώρα, και αυτές οι εκθέσεις ήσαν τα μοναδικά σε βάρος του αποδεικτικά στοιχεία, χωρίς να ακουστεί προηγουμένως ο Εισαγγελέας. Όπως προκύπτει από τα σχετικά πρακτικά της προσβαλλόμενης αποφάσεως, στον Εισαγγελέα της έδρας, όταν προβλήθηκε ο σχετικός ισχυρισμός - αίτημα του αναιρεσείοντος και ενώ είχαν ήδη αναγνωσθεί οι παραπάνω εκθέσεις αναγνωρίσεως του αναιρεσείοντος, χωρίς καμία αντίρρηση αυτού, δόθηκε ο λόγος να κάνει τη σχετική πρότασή του, πλην αυτός επιφυλάχθηκε να προτείνει μετά το πέρας της αποδεικτικής διαδικασίας, δηλαδή μεταγενέστερα. Στη συνέχεια, μετά το πέρας της αποδεικτικής διαδικασίας, όταν δόθηκε ο λόγος στον Εισαγγελέα της έδρας να εκθέσει την επί της ουσίας πρότασή του, πρότεινε την αθώωση του αναιρεσείοντος κατηγορουμένου, χωρίς ρητά να προτείνει επί του παραπάνω αιτήματος του κατηγορουμένου και το Δικαστήριο στη συνέχεια, μετά την αγόρευση και των συνηγόρων υπερασπίσεως, με ειδικό αιτιολογικό (σελ. 12-13 πρακτικών), απέρριψε το εν λόγω αίτημα του αναιρεσείοντος κατηγορουμένου, ως αβάσιμο, με την αιτιολογία ότι οι αναγνωσθείσες εκθέσεις αναγνωρίσεως του κατηγορουμένου θα αξιολογηθούν σε συνδυασμό με τα λοιπά αποδεικτικά μέσα, πράγμα που δεν απαγορεύεται από το άρθρο 211Α του ΚΠοινΔ και στη συνέχεια το Δικαστήριο, προχώρησε στην καταδίκη του κατηγορουμένου, με το προεκτεθέν αιτιολογικό, στηριχθέν, όπως από αυτό προκύπτει, και στις παραπάνω εκθέσεις αναγνωρίσεως, όχι όμως αποκλειστικά, αλλά και στις καταθέσεις των μαρτύρων, μεταξύ των οποίων και του μάρτυρος κατηγορίας αστυνομικού .... Επομένως, σύμφωνα με τα προεκτεθέντα, αφού, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της δίκης ο Εισαγγελέας της έδρας, λαβών το λόγο, "ανέπτυξε την κατηγορία και πρότεινε την αθώωση των δύο κατηγορουμένων, λόγω αμφιβολιών" (σελ.12), η πρότασή του αυτή επί της κατηγορίας εμπεριέχει οπωσδήποτε και την πρότασή του για την απόρριψη του άνω αιτήματος του αναιρεσείοντος -κατηγορουμένου και κατά συνέπεια δεν δημιουργήθηκε εν προκειμένω καμιά απόλυτη ακυρότητα της διαδικασίας στο ακροατήριο, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 32 παρ. 1, 138 παρ. 2 και 3 και 171 παρ. 1 στοιχ. β' του ΚΠοινΔ, ούτε παραβιάστηκε το άρθρο 6 της ΕΣΔΑ για δίκαιη δίκη, όπως αβάσιμα υποστηρίζει ο αναιρεσείων, ενώ το Εφετείο, που συνεκτίμησε τις άνω εκθέσεις αναγνωρίσεως σε συνδυασμό και με τα λοιπά αποδεικτικά μέσα (μάρτυρα κατηγορίας και λοιπά έγγραφα), περιέχει πλήρη και ειδική αιτιολογία και δεν παραβίασε τη διάταξη του άρθρου 211 Α σε συνδ. με το άρθρο 520 παρ.1 στοιχ. Δ του ΚΠοινΔ και ως εκ τούτου οι σχετικοί λόγοι της κρινόμενης αιτήσεως, για απόλυτη ακυρότητα της διαδικασίας, για έλλειψη ακροάσεως του Εισαγγελέα της έδρας και για παραβίαση του άρθρου 211 Α ΚΠοινΔ, είναι αβάσιμοι και ως τέτοιοι απορριπτέοι.
Μετά ταύτα, ελλείψει άλλου λόγου αναιρέσεως προς έρευνα, η κρινόμενη αίτηση αναιρέσεως πρέπει να απορριφθεί και να καταδικασθεί ο αναιρεσείων στα δικαστικά έξοδα (άρθρο 583 παρ. 1 του ΚΠοινΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 29 Ιανουαρίου 2010 αίτηση - δήλωση του Χ1 περί αναιρέσεως της με αριθμό 934/2009 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου (Πλημμελημάτων) Θράκης. Και.
Καταδικάζει τον αναιρεσείοντα στα δικαστικά έξοδα εκ διακοσίων είκοσι (220) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 4 Ιουνίου 2010. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 17 Ιουνίου 2010.
Η ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ