Θέμα
Νόμου εφαρμογή και ερμηνεία, Παραγραφή, Κλητήριο θέσπισμα.
Περίληψη:
Δεκτή αναίρεση Εισαγγελέα Πρωτοδικών κατ’ αποφάσεως του Tριμελούς Πλημμελειοδικείου, λόγω εσφαλμένης ερμηνείας και εφαρμογής ουσιαστικής ποινικής διάταξης και για υπέρβαση εξουσίας, διότι το δικαστήριο δέχθηκε ότι είχε συμπληρωθεί η πενταετής παραγραφή για πλημμεληματικής μορφής αδικήματα, μολονότι το κλητήριο θέσπισμα είχε κοινοποιηθεί στον κατηγορούμενο, πριν συμπληρωθούν τα πέντε έτη.
Αριθμός 309/2009
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
ΣΤ' Ποινικό Τμήμα ----
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Εμμανουήλ Καλούδη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Αιμιλία Λίτινα, Ανδρέα Τσόλια, Ιωάννη Παπουτσή - Εισηγητή και Ανδρέα Δουλγεράκη, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 18 Νοεμβρίου 2008, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα Αρείου Πάγου Δημητρίου - Πρίαμου Λεκκού (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου) και της Γραμματέως Πελαγίας Λόζιου, για να δικάσει την αίτηση του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Καστοριάς, περί αναιρέσεως της με αριθμό 196/2008 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Γρεβενών. Με κατηγορούμενη τη Χ, η οποία δεν παρέστη στο ακροατήριο.
Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Γρεβενών με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων Εισαγγελέας Πρωτοδικών Καστοριάς ζητά τώρα την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στη με αριθμό "1/2.6.08" έκθεση αναιρέσεως, η οποία συντάχθηκε ενώπιον του Γραμματέως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Γρεβενών .... και καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1.077/2008.
Α φ ο ύ ά κ ο υ σ ε Τον Αντεισαγγελέα Αρείου Πάγου, που ζήτησε να γίνει δεκτή η έκθεση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Ι. Όπως προκύπτει από το από 15 Ιουλίου 2008 αποδεικτικό επιδόσεως του ..., Επιμελητή της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Τρικάλων, η κατηγορουμένη Χ, κλητεύθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα για να παραστεί στη συζήτηση της παρούσας αναίρεσης του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Καστοριάς, αντίγραφο δε της κλήσης, κατ' επιταγή του άρθρου 155 παρ. 2 Κ.Π.Δ., επιδόθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα στον αντίκλητο δικηγόρο της Ιωάννη Απατσίδη, σύμφωνα με το από 10 Ιουλίου 2008 αποδεικτικό επιδόσεως του ...., Επιμελητή Εισαγγελίας Αρείου Πάγου, πλην, όμως, αυτή δεν παραστάθηκε. Πρέπει, επομένως, η συζήτηση να γίνει σαν να ήταν και αυτή παρούσα (άρθρ. 515 παρ. 2 Κ.Π.Δ.).
ΙΙ. Σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 111, 112 και 113 παρ. 2 του Π.Κ. το αξιόποινο της πράξεως εξαλείφεται με την παραγραφή, της οποίας ο χρόνος για τα πλημμελήματα είναι πέντε ετών και αρχίζει από την ημέρα που τελέστηκε η αξιόποινη πράξη, αναστέλλεται δε για όσο χρόνο διαρκεί η κύρια διαδικασία και μέχρι να γίνει αμετάκλητη η καταδικαστική απόφαση όχι όμως πέρα από τρία έτη. Η κύρια διαδικασία, όπως συνάγεται από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 307 επ., 314, 3320, 321, 340 και 343 Κ.Π.Δ., αρχίζει είτε με την έναρξη της προκαταρκτικής διαδικασίας, δηλαδή με την επίδοση στον κατηγορούμενο της κλήσης (αφού το παραπεμπτικό βούλευμα καταστεί αμετάκλητο) ή του κλητηρίου θεσπίσματος με το οποίο καλείται στο ακροατήριο, είτε με την εμφάνιση του κατηγορουμένου και τη μη εναντίωσή του στη συζήτηση της υποθέσεως. Περαιτέρω, κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Ε' του Κ.Π.Δ., λόγο αναίρεσης αποτελεί η εσφαλμένη ερμηνεία ουσιαστικής ποινικής διάταξης, όταν ο δικαστής αποδίδει α'αυτή διαφορετική έννοια από εκείνη που πραγματικά έχει, ενώ εσφαλμένη εφαρμογή ουσιαστικής ποινικής διάταξης, που αποτελεί επίσης λόγο αναίρεσης, υφίσταται όταν ο δικαστής δεν υπήγαγε σωστά τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία δέχτηκε, στη διάταξη που εφαρμόσθηκε. Τέλος, κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Η' του Κ.Π.Δ., λόγο αναίρεσης κατ' αποφάσεως ποινικού δικαστηρίου, συνιστά και η υπέρβαση εξουσίας. Τέτοια δε συντρέχει, εκτός των άλλων ενδεικτικώς απαριθμουμένων στο στοιχείο αυτό περιπτώσεων, και όταν το δικαστήριο είτε ασκεί δικαιοδοσία, την οποία από το νόμο δεν έχει, είτε αρνείται να την ασκήσει, παρόλο ότι συντρέχουν στη συγκεκριμένη περίπτωση, όλες οι από το νόμο προβλεπόμενες προϋποθέσεις. Στην προκειμένη περίπτωση, με την προσβαλλόμενη υπ'αρ. 196/13.5.2008 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Γρεβενών, έγινε δεκτή σχετική ένσταση παραγραφής της κατηγορουμένης Χ, η οποία κατηγορείτο για τις πλημμεληματικές πράξεις α) της ψευδούς καταμηνύσεως (αρ. 229 παρ. 1 Π.Κ.) και β) της ψευδορκίας μάρτυρα (άρ. 224 παρ. 2-1, 227 παρ. 1 Π.Κ.) και, κατ' εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 111 παρ. 3 και 112 του Π.Κ., παύθηκε οριστικά η εναντίον της αναφερομένης ασκηθείσα ποινική δίωξη. Ειδικότερα, ως αιτιολογία για την παραδοχή της ένστασης αυτής, αναφέρονται τα ακόλουθα: "Πρέπει να παραγραφεί το αξιόποινο της πράξης, διότι δεν υπήρε νόμιμη επίδοση του κλητηρίου θεσπίσματος προ οκτώ ημερών, ως ορίζεται στην από 3.3.2008 πράξη συντμήσεως προθεσμίας κατ' άρθρο 169 παρ. 2 Κ.Ποιν.Δ. του Εισαγγελέα Γρεβενών. Συγκεκριμένα, ενώ ο χρόνος τελέσεως φέρεται 19.3.2003, το κλητήριο θέσπισμα επιδόθηκε στις 11.3.2008 (βλ. το από 11.3.2008 αποδεικτικό επίδοσης του Αρχιφύλακα ...), ήτοι σε διάστημα επτά ημερών και όχι οκτώ ημερών, όπως απαιτεί ο νόμος". Όμως από την επισκόπηση των εγγράφων της δικογραφίας και συγκεκριμένα από το αναφερόμενο στο σκεπτικό της προσβαλλόμενης απόφασης αποδεικτικό επιδόσεως που συνέταξε ο Αρχιφύλακας ...., προκύπτει ότι επιδόθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα το κλητήριο θέσπισμα στην κατηγορούμενη Χ στις 11.3.2008, για την αρχική δικάσιμο της 15ης Απριλίου 2008 του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Γρεβενών, χωρίς να παραβιασθεί η διάταξη του άρθρου 169 παρ. 1 Κ.Π.Δ., αφού από την επίδοση του κλητηρίου θεσπίσματος έως την παραπάνω δικάσιμο μεσολάβησε χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των οκτώ (8) ημερών που είχε ορίσει, με την από 3.3.2008 Πράξη του, ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών Γρεβενών, σύμφωνα με την παραπάνω διάταξη. Περαιτέρω, από την αναφερόμενη επιτρεπτή επισκόπηση, προκύπτει ότι η κατηγορούμενη Χ, στις 19.3.2003 κατέθεσε στον Εισαγγελέα Πρωτοδικών Γρεβενών μήνυση σε βάρος της ...., καταμηνύοντας ψευδώς την τελευταία για τα όσα διαλαμβάνονται στη μήνυση αυτή, συγχρόνως δε, την ίδια ημεροχρονολογία, βεβαίωσε ενόρκως, ως αληθινό, το ψευδές περιεχόμενο της μήνυσης που κατέθεσε. Με τα δεδομένα αυτά, η πενταετής παραγραφή των πλημμεληματικής μορφής αδικημάτων της ψευδούς καταμηνύσεως και της ψευδορκίας μάρτυρα, για τις οποίες κατηγορείται η ως άνω κατηγορουμένη, άρχισε να τρέχει (άρθ. 112 Π.Κ.) στις 19.3.2003 και συμπληρώνονταν στις 19.3.2008. Όμως, εφόσον το κλητήριο θέσπισμα, νομίμως και εμπροθέσμως κοινοποιήθηκε σ'αυτήν, στις 11.3.2008, πριν δηλαδή τη συμπλήρωση της πενταετούς παραγραφής και ως εκ τούτου νομίμως άρχισε η κύρια διαδικασία, η ως άνω παραγραφή ανεστάλη για τρία ακόμη χρόνια, δηλαδή μέχρι την 19.3.2011. Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Γρεβενών, σύμφωνα με την προαναφερθείσα αιτιολογία του, με το να δεχτεί ότι συμπληρώθηκε ο χρόνος της πενταετούς παραγραφής και στη συνέχεια να παύσει οριστικά την ασκηθείσα ποινική δίωξη συνεπεία αυτής, εσφαλμένως ερμήνευσε και εφάρμοσε τις διατάξεις των άρθρων 111, 112 και 113 παρ. 2 του Π.Κ. και συγχρόνως υπερέβη την εξουσία του, με τη μη εκδίκαση και κατ' ουσία έρευνα της υπόθεσης, με συνέπεια να υποπέσει στις πλημμέλειες που διαλαμβάνονται στο άρθρο 510 παρ.1 στοιχ. Ε' και Η' Κ.Π.Δ.
Συνεπώς, η ένδικη αίτηση αναίρεσης του Εισαγγελέα Πρωτοδικών Καστοριάς, με την οποία βασίμως αποδίδονται στην προσβαλλόμενη απόφαση οι πλημμέλειες της εσφαλμένης ερμηνείας και εφαρμογής ουσιαστικών ποινικών διατάξεων και υπέρβασης εξουσίας, πρέπει να γίνει δεκτή, να αναιρεθεί η απόφαση αυτή και να παραπεμφθεί η υπόθεση, για νέα συζήτηση και κρίση, στο ίδιο Δικαστήριο, το οποίο θα συγκροτηθεί από δικαστές άλλους, εκτός εκείνων που δίκασαν προηγουμένως (άρθ. 519 Κ.Π.Δ.).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την υπ' αριθ. 196/13.5.2008 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Γρεβενών.
Παραπέμπει την υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, το οποίο θα συγκροτηθεί από Δικαστές άλλους, εκτός εκείνων που δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 9 Δεκεμβρίου 2008. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση, στο ακροατήριό του, στις 3 Φεβρουαρίου 2009.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ