Θέμα
Ακυρότητα απόλυτη, Πολιτική αγωγή, Καθυστέρηση αποδοχών εργαζομένου.
Περίληψη:
Απόλυτη ακυρότης από την κακή παράσταση πολιτικής αγωγής. Παράβαση άρθρου μόνον ΑΝ 690/1945. Δεν νομιμοποιείται να παραστεί πολιτική αγωγή ο εργαζόμενος για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης. Δεν υπάρχει αδικοπραξία. Αναιρεί και παραπέμπει.
ΑΡΙΘΜΟΣ 950/2010
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ε' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Κωνσταντίνο Κούκλη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Χαράλαμπο Δημάδη, Βιολέττα Κυτέα-Εισηγήτρια, Γεώργιο Αδαμόπουλο και Αικατερίνη Βασιλακοπούλου-Κατσαβριά, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 16 Απριλίου 2010, με την παρουσία του Αντεισαγγελέως του Αρείου Πάγου Γεωργίου Κολιοκώστα (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου) και της Γραμματέως Ευδοκίας Φραγκίδη, για να δικάσει την αίτηση
του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου Χ, κατοίκου ..., που εκπροσωπήθηκε από την πληρεξουσία δικηγόρο του Σταματίνα Σκουλά, περί αναιρέσεως της 39/2009 αποφάσεως Τριμελούς Εφετείου Αιγαίου.
Με πολιτικώς ενάγουσες: 1) Ψ1, κάτοικο ..., 2) Ψ2, κάτοικο ..., 3) Ψ3, κάτοικο ... και 4) Ψ4, κάτοικο ..., που εκπροσωπήθηκαν από τον πληρεξούσιο δικηγόρο τους Δημήτριο Βερβεσό. Το Τριμελές Εφετείο Αιγαίου, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων -κατηγορούμενος ζητά την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 30 Νοεμβρίου 2009 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1717/09.
Αφού άκουσε Τους πληρεξουσίους δικηγόρους των διαδίκων, που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκειμένη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά τη διάταξη του άρθρου 171 ΚΠΔ "ακυρότητα που λαμβάνεται και αυτεπαγγέλτως υπ' όψη από το δικαστήριο σε κάθε στάδιο της διαδικασίας και στον Αρειο Πάγο ακόμη" ήτοι "απόλυτη ακυρότητα.... προκαλείται κατά τη παρ. 2 αυτού Αν ο πολιτικώς ενάγων παρέστη παράνομα στη διαδικασία του ακροατηρίου, κατά δε τη διάταξη του άρθρου 510 παρ. 1 ιδίου Κώδικος ως λόγος αναιρέσεως για την απόφαση μπορεί να προταθεί, υπό στοιχ. Α'αυτού η απόλυτη ακυρότης που συνέβη κατά τη διαδικασία στο ακροατήριο (άρθρο 171). Η παράσταση του πολιτικώς ενάγοντος είναι παράνομη όταν στο πρόσωπό του δεν συντρέχουν οι όροι της ενεργητικής και παθητικής νομιμοποιήσεως για την άσκηση πολιτικής αγωγής, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 63 και 64 ΚΠΔ και όταν παρεβιάσθη η διαδικασία που έπρεπε να τηρηθεί σχετικά με τον τρόπο και τον χρόνο ασκήσεως της πολιτικής αγωγής σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 68 ΚΠΔ. Ούτως όπως προκύπτει από τα άρθρα63, 64 και 68 ΚΠΔ σε συνδυασμό με τα άρθρα 914 και 932 ΑΚ, στην άσκηση της πολιτικής αγωγής για την επιδίκαση αποζημιώσεως ή χρηματικής ικανοποιήσεως, λόγω ηθικής βλάβης νομιμοποιούνται μόνον όσοι έχουν ζημιωθεί αμέσως από το διωκόμενο έγκλημα. Περαιτέρω οι διατάξεις του άρθρου μόνου του ΑΝ 690/1945, όπως αντικατεστάθη από το άρθρον 8 παρ. 1 Ν 2336/1995, επιβάλλουν κυρώσεις κατά των εργοδοτών, διευθυντών, εκπροσώπων επιχειρήσεων κλπ, οι οποίοι δεν καταβάλλουν εμπροθέσμως τις οφειλόμενες στους εργαζομένους αποδοχές πάσης φύσεως συνεπεία της συμβάσεως ή τις σχέσεως εργασίας. Εντεύθεν θεσπίζεται ποινικό αδίκημα μόνο για την καθυστέρηση καταβολής των οφειλομένων από τον εργοδότη μισθών που απορρέει από την σύμβαση ή την σχέση εργασίας, προκειμένου να διασφαλισθεί η έγκαιρη καταβολή αυτών στους δικαιούχους και δεν δημιουργείται πρωτογενής αξίωση των εργαζομένων για πληρωμή των αποδοχών τους. Όμως με την παράλειψη της πληρωμής αυτών ο εργαζόμενος δεν απόλλυσι τις καθυστερούμενες αποδοχές και συνεπώς δεν υπάρχει ισόποση ζημία που να έχει ως αιτία την, σε σχέση με τον ΑΝ 690/1945, παράνομη συμπεριφορά του εργοδότου, η δε μη εκπλήρωση της προς καταβολή του οφειλομένου μισθού υποχρεώσεως του εργοδότου και η παρακράτηση από αυτόν του μισθού, τον οποίον ενοχικώς οφείλει, δεν συνιστά αδικοπραξία δεν συνιστά αδικοπραξία, προϋπόθεση της οποίας είναι και η επιδίκαση χρηματικής ικανοποιήσεως για την ηθική βλάβη.
Συνεπώς ο εργαζόμενος δεν δύναται να διεκδικήσει από την καθυστέρηση (καταβολής) αυτή χρηματική ικανοποίηση για προκληθείσα εξ αυτής ηθική βλάβη. Διό και επέρχεται απόλυτη ακυρότης όταν η πολιτική αγωγή ασκηθεί στην περίπτωση της παραβιάσεως του ΑΝ 690/1945 και δεν αποβληθεί. Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλομένη υπ' 39/2009 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Αιγαίου (μεταβατική έδρα ...), το οποίον εδίκασε σε πρώτο βαθμό τον κατηγορούμενο Χ, λόγω της ιδιότητός του ως Δημάρχου τον κατεδίκασε για παράβαση του άρθρου μόνο του ΑΝ 690/1945, εις φυλάκιση δύο (2) μηνών, ανασταλείσαν επί τριετία κατά της οποίας (αποφάσεως) δεν επιτρέπεται έφεση (άρθρο 489 β στοιχ. στ ΚΠΔ) Τότε εδήλωσαν παράσταση πολιτικής αγωγής για χρηματική ικανοποίηση λόγω ηθικής βλάβης που υπέστησαν, οι (και νυν παριστάμεναι ως πολιτικώς ενάγουσες) εργαζόμενες Ψ2, Ψ1, Ψ2 και Ψ4 παραστάσαι δια των πληρεξουσίων των δικηγόρων και εζήτησαν να επιδικασθεί εις εκάστην αυτών ποσό 40 ευρώ, όπερ και υπεχρεώθη ο άνω καταδικασθείς να το καταβάλει. Ούτως όμως παρά τον νόμο παρέστησαν οι πολιτικώς ενάγουσες, χωρίς κατά τα ανωτέρω να υπάρχει αδικοπραξία, και εντεύθεν, επήλθεν απόλυτη ακυρότης της διαδικασίας στο ακροατήριο. Δι' ό και, κατά παραδοχή του σχετικού τρίτου λόγου της κρινομένης αιτήσεως αναιρέσεως, εκ του άρθρου 510 παρ. 1 στοιχ. Α ΚΠΔ, πρέπει να αναιρεθεί η προσβαλλομένη απόφαση, παρελκούσης, μετά ταύτα της ερεύνης των λοιπών λόγων αναιρέσεως, στην συνέχεια δε να παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο δικαστήριο, που θα συγκροτηθεί από άλλους δικαστάς, εκτός εκείνων που εδίκασαν προηγουμένως (άρθρ. 519 ΚΠΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την υπ' αριθ. 39/2009 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Αιγαίου. Και
Παραπέμπει την υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο δικαστήριο.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 30 Απριλίου 2010. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 7 Μαΐου 2010.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ