Θέμα
Αιτιολογίας ανεπάρκεια, Έγκληση, Φθορά ξένης ιδιοκτησίας.
Περίληψη:
Φθορά ξένης ιδιοκτησίας. Στοιχεία. Αναιρείται η προσβαλλόμενη καταδικαστική απόφαση για έλλειψη αιτιολογίας και έλλειψη νόμιμης βάσεως, διότι δεν διευκρινίζεται αν το οικόπεδο, επί του οποίου είχαν εμπηχθεί οι αποτελούντες την καταστραφείσα περίφραξη σιδηροπάσσαλοι και είχαν φυτευτεί τα καταστραφέντα δένδρα, ανήκε κατά κυριότητα στον εγκαλούντα και από ποια στοιχεία το Δικαστήριο συνήγαγε τούτο ή αποτελούσε έκταση του Δημοσίου, όπως υποστήριξε ο κατηγορούμενος, στοιχείο αναγκαίο για την αντικειμενική υπόσταση του εγκλήματος, αλλά και για να διαγνωσθεί αν ο εγκαλών ήταν ο παθών από την πράξη και επομένως δικαιούμενος σε υποβολή εγκλήσεως για τη δίωξή της.
Αριθμός 838/2009
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ζ' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Γρηγόριο Μάμαλη, Προεδρεύοντα Αρεοπαγίτη (κωλυομένου του Αντιπροέδρου Αρείου Πάγου Μιχαήλ Δέτση), ως αρχαιότερο μέλος της συνθέσεως, Θεοδώρα Γκοΐνη - Εισηγήτρια, Αναστάσιο Λιανό (που ορίσθηκε με τη με αριθμό 44/2008 Πράξη του Προέδρου του Αρείου Πάγου), Ελένη Σπίτσα (που ορίσθηκε με τη με αριθμό 30/2008 Πράξη του Προέδρου του Αρείου Πάγου) και Ελευθέριο Μάλλιο, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 2 Απριλίου 2008, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα Αρείου Πάγου Αθανασίου Κονταξή (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου) και της Γραμματέως Χριστίνας Σταυροπούλου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου Χ1 κατοίκου Δημοτικού Διαμερίσματος ...... που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Θεόδωρο Κωνσταντίνου, για αναίρεση της με αριθμό 590/2007 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λάρισας. Με συγκατηγορούμενο τον .....
Με πολιτικώς ενάγοντα τον Ψ1 που δεν παραστάθηκε. Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Λάρισας με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητά την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 22 Μαρτίου 2007 αίτησή του, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 581/2007.
Α φ ο ύ ά κ ο υ σ ε
Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα Αρείου Πάγου, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναιρέσεως.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά τη διάταξη του άρθρου 381 παρ. 1 ΠΚ, όποιος με πρόθεση καταστρέφει ή βλάπτει ξένο (ολικά ή εν μέρει) πράγμα ή με άλλον τρόπο καθιστά ανέφικτη τη χρήση του τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών. Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι για τη στοιχειοθέτηση του εγκλήματος της φθοράς ξένης ιδιοκτησίας απαιτείται το μεν αλλοτριότητα του φθειρομένου πράγματος, η οποία κρίνεται κατά τις περί κυριότητας διατάξεις του Αστικού Κώδικα, το δε φθορά του ξένου πράγματος και δόλος του δράστη, που συνίσταται στη γνώση ότι το πράγμα είναι ξένο και στη βούληση ή αποδοχή της καταστροφής ή βλάβης του. Εξάλλου, από τις διατάξεις των άρθρων 953, 954 και 1057 ΑΚ, προκύπτει ότι τα πράγματα που έχουν συνδεθεί σταθερά με το έδαφος, όπως είναι και η περίφραξη ακινήτου από, στέρεα με το έδαφος συνδεδεμένους, σιδηροπασσάλους, καθώς και τα δένδρα, δεν μπορούν να είναι αντικείμενα ιδιαίτερης κυριότητας, αλλά ανήκουν στον κύριο του εδάφους. Περαιτέρω, έλλειψη της απαιτούμενης από τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 του ΚΠοινΔ ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας της καταδικαστικής αποφάσεως, που ιδρύει τον εκ του άρθρου 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' ΚΠοινΔ λόγο αναιρέσεως, υπάρχει όταν στην απόφαση δεν αναφέρονται, με πληρότητα και σαφήνεια, χωρίς λογικά κενά, τα πραγματικά περιστατικά που συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση του εγκλήματος, για το οποίο καταδικάσθηκε ο κατηγορούμενος, τα αποδεικτικά μέσα από τα οποία προέκυψαν αυτά και οι σκέψεις, με τις οποίες υπήχθησαν στην ουσιαστική ποινική διάταξη που εφαρμόσθηκε και το δικαστήριο πείσθηκε για την ενοχή του κατηγορουμένου. Τέλος, λόγο αναιρέσεως της αποφάσεως αποτελεί, κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Ε' ΚΠοινΔ, και η εσφαλμένη εφαρμογή ουσιαστικής ποινικής διατάξεως, η οποία υπάρχει τόσον όταν το δικαστήριο δεν κάνει σωστή υπαγωγή των περιστατικών που δέχθηκε στη διάταξη που εφήρμοσε, όσον και όταν η παραβίαση γίνεται εκ πλαγίου, πράγμα που συμβαίνει όταν στο πόρισμα της αποφάσεως, που περιλαμβάνεται στο συνδυασμό αιτιολογικού και διατακτικού της και ανάγεται στα στοιχεία και την ταυτότητα του εγκλήματος, για το οποίο πρόκειται, έχουν εμφιλοχωρήσει ασάφειες, αντιφάσεις ή λογικά κενά, με αποτέλεσμα να καθίσταται ανέφικτος ο αναιρετικός έλεγχος της ορθής εφαρμογής του νόμου, οπότε η απόφαση στερείται νόμιμης βάσεως. Στην προκειμένη περίπτωση, με την προσβαλλόμενη 590/2007 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λάρισας, που δίκασε ως Εφετείο, ο κατηγορούμενος, ήδη αναιρεσείων, κηρύχθηκε ένοχος φθοράς ξένης ιδιοκτησίας και του επιβλήθηκε ποινή φυλακίσεως πέντε μηνών, ανασταλείσα, διότι "στο .....την 23.2.2002, ενεργώντας από κοινού με τον .... με πρόθεση έβλαψαν ξένο ολικά πράγμα και ειδικότερα, αφού εισήλθαν παράνομα στο οικόπεδο του εγκαλούντος Ψ1 οδηγώντας γεωργικούς ελκυστήρες, γκρέμισαν και κατέστρεψαν περίφραξη με σιδηροπασσάλους, έκτασης 50 μέτρων, καθώς και 55 δενδρύλλια συνολικής αξίας 500.000 δρχ". Στο σκεπτικό της αποφάσεως δέχθηκε το Δικαστήριο, για τον αναιρεσείοντα, αναφέροντας και τα αποδεικτικά μέσα που έλαβε υπόψη του και συνεκτίμησε, ότι "αποδείχθηκε και πείστηκε ότι ο κατηγορούμενος Χ1 τέλεσε την αξιόποινη πράξη που αποδίδεται σε αυτόν με το κατηγορητήριο. Ειδικότερα αποδείχθηκε ότι στο ....., την 23.2.2002, ενεργώντες από κοινού με τον ... με πρόθεση έβλαψαν ξένο ολικά πράγμα και ειδικότερα, αφού εισήλθαν παράνομα στο οικόπεδο του εγκαλούντος Ψ1 οδηγώντας γεωργικούς ελκυστήρες, γκρέμισαν και κατέστρεψαν περίφραξη με σιδηροπασσάλους, έκτασης 50 μέτρων καθώς και 55 δενδρύλλια συνολικής αξίας 500.000 δρχ.... Την καταστραφείσα περίφραξη είχε κατασκευάσει ο εγκαλών κατά το 1994 νομιμοποιούμενος να υποβάλει τη σχετική έγκληση, απορριπτομένου του σχετικού ισχυρισμού των κατηγορουμένων". Με τις παραδοχές αυτές σκεπτικού και διατακτικού της, η προσβαλλόμενη απόφαση δεν έχει την από το Σύνταγμα και τον ΚΠοινΔ απαιτούμενη ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, με την έννοια που προεκτέθηκε, στερείται δε και νόμιμης βάσεως. Τούτο καθόσον δεν διευκρινίζεται το ουσιώδες περιστατικό, αναγκαίο για τη συγκρότηση της αντικειμενικής υποστάσεως του εγκλήματος της φθοράς ξένης ιδιοκτησίας, αν το οικόπεδο επί του οποίου είχαν εμπηχθεί οι αποτελούντες την καταστραφείσα περίφραξη σιδηροπάσσαλοι και είχαν φυτευθεί τα δενδρύλλια, ανήκε κατά κυριότητα στον εγκαλούντα και από ποία στοιχεία το Δικαστήριο συνήγαγε τούτο ή αν, αντιθέτως, αποτελούσε τμήμα εκτάσεως που ανήκε κατά κυριότητα στο Δημόσιο, όπως υποστήριξε ο αναιρεσείων. Η έκφραση "οικόπεδο του εγκαλούντος", που αναφέρεται στην παραδοχή της αποφάσεως ότι ο αναιρεσείων και ο συγκατηγορούμενός του "εισήλθαν παράνομα στο οικόπεδο του εγκαλούντος οδηγώντας γεωργικούς ελκυστήρες", χωρίς να διευκρινίζεται πώς ο εγκαλών απέκτησε, κατά τις διατάξεις περί κυριότητας του Αστικού Κώδικα, το οικόπεδο για το οποίο πρόκειται, δεν αρκεί για να αιτιολογήσει ότι ο εγκαλών ήταν πράγματι κύριος τούτου. Η ειδική αιτιολόγηση σε σχέση με την κυριότητα αυτή ήταν ακόμη περισσότερο απαραίτητη στη συγκεκριμένη περίπτωση ενόψει του ανωτέρω ισχυρισμού του αναιρεσείοντος ότι το οικόπεδο ήταν τμήμα εκτάσεως της κυριότητας του Δημοσίου, αλλά και για να διαγνωσθεί αν ο εγκαλών ήταν ο αμέσως παθών από την καταστροφή της περιφράξεως και των δενδρυλλίων και εδικαιούτο, επομένως, να υποβάλει την αναγκαία για τη δίωξη της πράξεως έγκληση. Επομένως, κατά τους βάσιμους σχετικούς λόγους της αιτήσεως, εκ του άρθρου 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' και Ε' ΚΠοινΔ, πρέπει να αναιρεθεί ως προς τον αναιρεσείοντα η προσβαλλόμενη απόφαση, παρελκούσης μετά ταύτα της έρευνας των λοιπών λόγων της αιτήσεως. Ακολούθως, η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί, για νέα συζήτηση, στο ίδιο Δικαστήριο, αφού είναι δυνατή η συγκρότησή του από άλλους δικαστές, εκτός εκείνων που δίκασαν προηγουμένως (άρθρο 519 ΚΠοινΔ).
Για τους λόγους αυτούς
Αναιρεί την 590/2007 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λάρισας, κατά το μέρος της που αφορά στον αναιρεσείοντα Χ1. Και
Παραπέμπει την υπόθεση, κατά το αναιρούμενο μέρος της, για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, συντιθέμενο από δικαστές άλλους, από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 19 Μαρτίου 2009.
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση, στο ακροατήριό του στις 26 Μαρτίου 2009.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ