Θέμα
Ακυρότητα απόλυτη, Σωματική βλάβη απλή, Δικαστηρίου σύνθεση.
Περίληψη:
Καταδικαστική απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου για απλή σωματική βλάβη από πρόθεση. Αναιρείται η απόφαση, κατά παραδοχή του μοναδικού λόγου της αιτήσεως αναιρέσεως για απόλυτη ακυρότητα της διαδικασίας στο ακροατήριο - κακή σύνθεση του δικαστηρίου (άρθρα 171 § 1α και 510 §1 στοιχ. Α ΚΠΔ), διότι συμμετείχε ως Εισαγγελικός λειτουργός, Ειρηνοδίκης, αντί των κληρωθέντων Αντεισαγγελέων (τακτικού και αναπληρωματικού). Παραπέμπει για νέα συζήτηση.
Αριθμός 947/2010
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ε' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Κωνσταντίνο Κούκλη, Αντιπρόεδρο του Αρείου Πάγου, Χαράλαμπο Δημάδη, Βιολέττα Κυτέα, Γεώργιο Αδαμόπουλο και Αικατερίνη Βασιλακοπούλου - Κατσαβριά - Εισηγήτρια, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 19 Μαρτίου 2010, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Μιλτιάδη Ανδρειωτέλλη (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Ευδοκίας Φραγκίδη, για να δικάσει την αίτηση
της αναιρεσείουσας - κατηγορουμένης Χ, κατοίκου ..., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Νικόλαο Εμμανουηλίδη, περί αναιρέσεως της 188/2009 αποφάσεως του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Βόλου (μεταβατική έδρα ...). Το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Βόλου (μεταβατική έδρα ...), με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή και η αναιρεσείουσα - κατηγορούμενη ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 18 Μαϊου 2009 αίτησή της αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 28/10.
Αφού άκουσε Τον πληρεξούσιο δικηγόρο της αναιρεσείουσας, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά, καθώς και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να γίνει δεκτή η προκείμενη αίτηση αναιρέσεως.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 171 παρ. 1 περ. α του ΚΠΔ απόλυτη ακυρότητα, που ιδρύει λόγο αναιρέσεως από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α του ΚΠΔ, επιφέρει η μη τήρηση των διατάξεων που καθορίζουν τη σύνθεση του δικαστηρίου. Από τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ.1 στοιχ. β και παρ. 4 εδ. β του Κώδικα Οργανισμού Δικαστηρίων και Κατάστασης Δικαστικών Λειτουργών, που κυρώθηκε με τον Ν. 1756/1988, όπως αυτός ισχύει), προκύπτει ότι το Μονομελές Πλημμελειοδικείο συγκροτείται από Πρόεδρο Πρωτοδικών ή Πλημμελειοδίκη, παρίσταται δε και ο αρμόδιος Εισαγγελέας. Εξ άλλου με τις διατάξεις των παραγράφων 1, 4, 5 και 7 στοιχ. Β του άρθρου 17 του ίδιου ως άνω Κώδικα, όπως η παράγραφος 4 στοιχ. Β του άρθρου αυτού αντικαταστάθηκε στο σύνολο της με το άρθρο 4 παρ. 2 του Ν. 2172/1993, όπως τα δύο τελευταία εδάφια της ίδιας παραγράφου αντικαταστάθηκαν με το άρθρο 2 παρ. 1 του Ν. 3327/2005, και όπως η παρ. 7 στοιχ. Β του ίδιου άρθρου αντικαταστάθηκε με το άρθρο 2 παρ. 2 του Ν. 3327/2005, ορίζονται, αντιστοίχως , τα εξής: 1) Άρθρο 17 στοιχ Β', παρ.1 και 4: " Σε όσα Πρωτοδικεία και Εφετεία προβλέπεται οργανικός αριθμός δέκα πέντε (15) τουλάχιστον δικαστών και στις αντίστοιχες Εισαγγελίες, οι συνθέσεις των ποινικών δικαστηρίων καταρτίζονται με κλήρωση. Με βάση τους άνω πίνακες ενεργείται η κλήρωση έως ότου συγκροτηθούν όλα τα δικαστήρια του μηνός . Αν εξαντληθούν οι κλήροι πριν συμπληρωθούν όλες οι συνθέσεις, τοποθετούνται πάλι στην κληρωτίδα...Στο δικαστήριο που ενεργεί την κλήρωση μετέχουν δύο γραμματείς, οι οποίοι τηρούν τα πρόχειρα πρακτικά χωριστά με χρήση χημικού χάρτη σε δύο όμοια πρωτότυπα ο καθένας, τα οποία υπογράφονται στην έδρα από τα μέλη της σύνθεσης. Το ένα από αυτά αναρτάται αμέσως στον πίνακα ανακοινώσεων του δικαστηρίου". 2) Άρθρο 17 στοιχ.Β παρ. 5: " Με την ίδια διαδικασία ορίζονται οι αναπληρωματικοί δικαστές και εισαγγελείς και οι συμπάρεδροι δικαστές και δεύτεροι εισαγγελείς". Και 3) Άρθρο 17 στοιχ.Β παρ. 7 : " α) Αντικατάσταση δικαστή που έχει κληρωθεί ως μέλος της σύνθεσης του δικαστηρίου, καθώς και του Εισαγγελέα, δεν επιτρέπεται, παρά μόνον από τον αναπληρωματικό δικαστή που ορίζεται κατά τη διαδικασία των παρ. 4 και 5 για λόγους ασθενείας ή ανυπέρβλητης υπηρεσιακής ή προσωπικής ανάγκης του κληρωθέντος μέλους της σύνθεσης του δικαστηρίου. Ο λόγος της αναπλήρωσης αναγράφεται στα πρακτικά του δικαστηρίου, β) Όπου δεν διενεργείται κλήρωση, ο δικαστής ή ο εισαγγελέας, που διευθύνει το δικαστήριο ή την εισαγγελία, αν εμφανισθεί ανυπέρβλητη δυσχέρεια για την κατάρτιση της σύνθεσης του δικαστηρίου, με αιτιολογημένη πράξη του, αντικαθιστά ή ορίζει τους δικαστές ή τον εισαγγελέα , αντιστοίχως".
Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι σε όσα Πρωτοδικεία οι συνθέσεις των ποινικών δικαστηρίων καταρτίζονται με κλήρωση, προβλέπεται δηλαδή οργανικός αριθμός τουλάχιστον δέκα πέντε(15) δικαστών, αντικατάσταση δικαστή που έχει κληρωθεί ως μέλος της σύνθεσης του δικαστηρίου καθώς και του εισαγγελέα γίνεται μόνο από αναπληρωματικό δικαστή ή εισαγγελέα που έχει ορισθεί, σύμφωνα με τη διαδικασία των παρ. 4 και 5 του προαναφερόμενου άρθρου 17, για λόγους ασθενείας ή ανυπέρβλητης υπηρεσιακής ή προσωπικής ανάγκης του κληρωθέντος μέλους της συνθέσεως, αποκλειόμενης πλέον της αντικατάστασης του με πράξη του οικείου οργάνου.
Στην προκειμένη περίπτωση, το Μονομελές Πλημμελειοδικείο Βόλου( που δίκασε στην μεταβατική έδρα της ...) και με την προσβαλλόμενη υπ' αριθμ. 188/7/5/2009 απόφαση του κήρυξε ένοχο την αναιρεσείουσα και την καταδίκασε σε ποινή φυλάκισης ενός(1) μηνός για απλή σωματική βλάβη από πρόθεση, συγκροτήθηκε, όπως προκύπτει από τα πρακτικά της δίκης, κατά την οποία εκδόθηκε η προσβαλλόμενη απόφαση, από τον Πλημμελειοδίκη Γεώργιο Βερούση, ενώ καθήκοντα Εισαγγελέα της έδρας άσκησε ο Ειρηνοδίκης Αθανάσιος Μπλάντας, ορισθείς, σύμφωνα με την 126/2009 πράξη της Προέδρου Πρωτοδικών Βόλου, λόγω κωλύματος των Εισαγγελέων και Αντεισαγγελέων, όπως σχετικώς βεβαιώνεται στα εν λόγω πρακτικά. Η αναπλήρωση όμως αυτή δεν ήταν νόμιμη, αφού οι συνθέσεις των ποινικών δικαστηρίων του Πρωτοδικείου Βόλου καταρτίζονται με κλήρωση κάθε μήνα, δεδομένου ότι προβλέπεται οργανικός αριθμός τουλάχιστον δέκα πέντε(15) δικαστών ( άρθρο 17 στοιχ. Β παρ. 1 του Ν. 1756/1988, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 4 παρ. 2 του Ν. 2172/1993 ). Όπως δε προκύπτει από το οικείο πρακτικό κληρώσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Βόλου της /27/4/2009 με αριθμό 1409, για τις δικάσιμους του μηνός Μαϊου 2009 , για την συγκεκριμένη δικάσιμο της 7/5/2009 του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Βόλου στη μεταβατική έδρα του στη ..., είχε κληρωθεί, ως τακτικό μέλος, ο Πρωτοδίκης Γεώργιος Βερούσης( ο οποίος και συμμετείχε στη σύνθεση του δικαστηρίου), ως εισαγγελικός λειτουργός δε η Αντεισαγγελέας Πρωτοδικών Βόλου Μαρία Δημητριάδου, κληρωθείσα ως τακτικό μέλος, και αναπληρωτής της ο Αντεισαγγελέας Πρωτοδικών Βόλου Βασίλειος Αδάμπας . Έτσι όμως με την συμμετοχή, ως Εισαγγελέα της έδρας, του ως άνω Ειρηνοδίκη, αντί των ως άνω νομίμως κληρωθέντων εισαγγελικών λειτουργών, δημιουργήθηκε απόλυτη ακυρότητα, λόγω κακής συνθέσεως του δικαστηρίου, και πρέπει κατά παραδοχή, ως βάσιμου, του από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α του ΚΠΔ μοναδικού λόγου της κρινόμενης αιτήσεως αναιρέσεως, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση και να παραπεμφθεί η υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο δικαστήριο, αφού είναι δυνατή η συγκρότηση του από άλλους δικαστές , εκτός εκείνων που δίκασαν προηγουμένως ( άρθρο 519 του ΚΠΔ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την υπ' αριθμ. 188/2009 απόφαση του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Βόλου( μεταβατική έδρα Σκοπέλου). Και
Παραπέμπει την υπόθεση για νέα εκδίκαση στο ίδιο δικαστήριο, συγκροτούμενο από άλλους δικαστές, εκτός εκείνων που δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 23 Απριλίου 2010. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 7 Μαϊου 2010.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ