Θέμα
Ακυρότητα απόλυτη, Νόμου εφαρμογή και ερμηνεία, Κατηγορίας μεταβολή, Παράβαση καθήκοντος.
Περίληψη:
Καταδικαστική απόφαση διοικητή νοσοκομείου για παράβαση καθήκοντος. Στοιχεία εγκλήματος. Οι θητεία των διοικητών που έληγε στις 28.2.2005 παρατάθηκε μέχρι τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως των υπουργικών αποφάσεων για το διορισμό των νέων και όχι μέχρι την ανάληψη από τους τελευταίους των καθηκόντων τους (άρθρο 42 παρ. 3 ν. 3329/2005 σε συνδ. με 2 παρ. 1 περ. η και 8 παρ. 1 εδ. α ν. 301/1976, που ίσχυε κατά το χρόνο τελέσεως της πράξεως). Το Τριμελές Εφετείο, που έκρινε αντιθέτως, εσφαλμένως ερμήνευσε τη διάταξη του άρθρου 259 ΠΚ και τις ανωτέρω που αποτελούν προϋπόθεση για την εφαρμογή αυτής. Πότε είναι επιτρεπτός ο καθορισμός από το εφετείο διαφορετικού χρόνου τελέσεως της πράξεως από αυτόν που δέχθηκε η πρωτόδικη απόφαση. Η μετάθεση του χρόνου τελέσεως σε χρονολογία που δεν είχε δημοσιευθεί, ακόμη, η υπουργική απόφαση περί διορισμού νέου διοικητή, οπότε ο αναιρεσείων διατηρούσε την ιδιότητα του υπαλλήλου, είναι ανεπίτρεπτη και επάγεται απόλυτη ακυρότητα. Αναίρεση και κήρυξη του αναιρεσείοντος αθώου, γιατί η πράξη που του αποδίδεται φέρεται ότι τελέστηκε σε χρόνο που είχε παύσει αυτός να έχει την ιδιότητα του υπαλλήλου.
Αριθμός 979/2013
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ζ' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Δήμητρα Παπαντωνοπούλου, Προεδρεύουσα Αρεοπαγίτη, ως αρχαιότερο μέλος της συνθέσεως, (κωλυομένης της Αντιπροέδρου Θεοδώρας Γκοΐνη), Ιωάννη Γιαννακόπουλο - Εισηγητή, Ανδρέα Ξένο, Βασίλειο Καπελούζο και Πάνο Πετρόπουλο, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 29 Μαΐου 2013, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Κωνσταντίνου Παρασκευαϊδη (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και του Γραμματέως Χρήστου Πήτα, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου Ι. Φ. του Β., κατοίκου ... που παρέστη με τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Φώτιο Λεπίδα, για αναίρεση της υπ'αριθ.1805/2012 και 188/2013 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Πατρών.
Το Τριμελές Εφετείο Πατρών με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων-κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 19 Μαρτίου 2013 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 361/2013.
Αφού άκουσε
Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά τη διάταξη του άρθρου 259 του ΠΚ, "υπάλληλος που με πρόθεση παραβαίνει τα καθήκοντα της υπηρεσίας του με σκοπό να προσπορίσει στον εαυτό του ή σε άλλον παράνομο όφελος ή για να βλάψει το κράτος ή κάποιον άλλο τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών, αν η πράξη αυτή δεν τιμωρείται με άλλη ποινική διάταξη". Από τη διάταξη αυτή προκύπτει ότι για να στοιχειοθετηθεί το έγκλημα της παραβάσεως καθήκοντος, δράστης του οποίου είναι υπάλληλος, κατά την έννοια του άρθρου 13α του ιδίου Κώδικα, απαιτούνται α) παράβαση υπηρεσιακού καθήκοντος, το οποίο καθορίζεται με νόμο ή με διοικητική πράξη ή με ιδιαίτερες οδηγίες της προϊσταμένης αρχής ή ενυπάρχει στη φύση της υπηρεσίας του υπαλλήλου, β) πρόθεση του δράστη, δηλαδή δόλος που περιέχει τη θέληση παραβάσεως του καθήκοντος της υπηρεσίας και γ) σκοπός να προσπορισθεί στον ίδιο το δράστη ή σε άλλον παράνομη υλική ή ηθική ωφέλεια ή να επέλθει βλάβη στο κράτος ή σε κρατικό οργανισμό ή σε κάποιον άλλον. Το έννομο αγαθό που προστατεύει η διάταξη του άρθρου 259 του ΠΚ και προσβάλλεται με την αξιόποινη πράξη που προβλέπεται από αυτή είναι η λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών και των κρατικών οργανισμών αποκλειστικά προς το συμφέρον της πολιτείας και της κοινωνίας, που έχουν ταχθεί να εξυπηρετούν οι υπάλληλοι με χρηστότητα και καθαρότητα. Έτσι, αξιόποινη είναι η ελεγχόμενη πράξη (ενέργεια ή παράλειψη) του υπαλλήλου μόνο αν συνιστά (θετικά ή αποθετικά) έκφραση πολιτειακής βουλήσεως και άσκηση κρατικής εξουσίας μέσα στον κύκλο των δημοσίων υποθέσεων και όχι απλώς η παράβαση υποχρεώσεων, που ανάγονται και εξυπηρετούν άλλα συμφέροντα των δημοσίων υπηρεσιών ή οργανισμών, όπως η εύρυθμη λειτουργία αυτών, η τήρηση της υπαλληλικής δεοντολογίας κλπ. Ως υπάλληλος κατά το άρθρο 13α του ΠΚ νοείται κάθε πρόσωπο στο οποίο έχει ανατεθεί, έστω και προσωρινά, η άσκηση υπηρεσίας δημοσίου δικαίου, τέτοιος δε είναι και ο διοικητής νοσοκομείου του ΕΣΥ (το οποίο αποτελεί νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου - άρθρο 7 ν. 3329/2005). Ο δόλος του δράστη συνίσταται είτε στη θέληση είτε στη γνώση και αποδοχή της παραβάσεως των υπηρεσιακών του καθηκόντων (άμεσος ή ενδεχόμενος δόλος). Σκοπός παράνομης ωφέλειας ή βλάβης συντρέχει όταν ο δράστης επιδιώκει με την παράβαση των υπηρεσιακών του καθηκόντων να επιφέρει παράνομη ωφέλεια ή βλάβη και, συγχρόνως, όταν η υπηρεσιακή παράβαση είναι αντικειμενικά πρόσφορη να οδηγήσει στην ωφέλεια ή τη βλάβη με τον συγκεκριμένο τρόπο που σχεδιάστηκε και τελέστηκε από το δράστη, ο οποίος πρέπει να γνωρίζει την εν λόγω προσφορότητα. Τέτοια προσφορότητα υπάρχει όταν η ωφέλεια ή η βλάβη που επιδιώκει ο δράστης μπορεί να πραγματωθεί μόνο με την παράβαση του συγκεκριμένου καθήκοντος ή και με την παράβαση αυτού. Για την ολοκλήρωση του εγκλήματος του άρθρου 259 του ΠΚ δεν απαιτείται να πραγματοποιηθεί η επιδιωκόμενη παράνομη ωφέλεια ή βλάβη. Ενώ αν η παράβαση καθήκοντος έγινε για άλλο σκοπό ή με κανένα σκοπό ή η ωφέλεια ή η βλάβη επέρχεται ως συμπτωματική συνέπεια της παραβάσεως, τότε το έγκλημα της παραβάσεως καθήκοντος δεν στοιχειοθετείται. Τέτοιο παράνομο όφελος, κατά την έννοια του άρθρου 259 του ΠΚ, είναι κάθε όφελος, το οποίο επιδιώκεται με την παράβαση του υπηρεσιακού καθήκοντος. Περαιτέρω, κατά τη διάταξη του άρθρου 42 παρ. 3 του ν. 3329/2005 "Περιφ. Σύστημα ΕΣΥ και Κοιν. Αλληλεγγύης ΔΥΠΕ - Νοσοκομεία, κ.λπ.", "η θητεία των Προέδρων Γενικών Διευθυντών των Πε.Σ.Υ.Π. και των Διοικητών και Αναπληρωτών Διοικητών των Νοσοκομείων, η οποία λήγει την 28η Φεβρουαρίου 2005, παρατείνεται αυτοδικαίως μέχρι την ημερομηνία έκδοσης των αποφάσεων του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης περί διορισμού των νέων Διοικητών των Δ.Υ.ΠΕ. και των νέων Διοικητών και Αναπληρωτών Διοικητών των Νοσοκομείων, σύμφωνα με τις διατάξεις αυτού του νόμου". Εξάλλου, κατά τη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 1 περ. η του ν. 301/1976 "περί της εις την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δημοσιευομένης ύλης ...", ο οποίος ίσχυε κατά το χρόνο τελέσεως της επίδικης πράξεως (πριν, δηλαδή, από την κατάργησή του με τον ν. 3469/2006), στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως δημοσιεύονται υποχρεωτικώς, μεταξύ άλλων, και οι πράξεις διορισμού δημοσίων υπαλλήλων και υπαλλήλων νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου. Κατά δε τη διάταξη του άρθρου 8 παρ. 1 εδ. α του ίδιου ν. 301/1976, "η εκτέλεσις των κατά νόμον δημοσιευτέων εις την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως πράξεων δεν δύναται να χωρήση προ της κατά το προηγούμενον άρθρον δημοσιεύσεως αυτών". Από το συνδυασμό των διατάξεων αυτών, συνάγεται ότι η θητεία των Διοικητών των Νοσοκομείων, η οποία έληγε την 28 Φεβρουαρίου του 2005, παρατείνεται μέχρι να δημοσιευθούν στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως οι υπουργικές αποφάσεις περί διορισμού των νέων, αφού η έκδοση των αποφάσεων αυτών δεν έχει καμιά έννομη συνέπεια αν δεν επακολουθήσει η δημοσίευση. Δεν μπορεί δε να παραταθεί και πέραν της δημοσιεύσεως και μέχρι την πραγματική ανάληψη από τους νέους Διοικητές των καθηκόντων τους, καθόσον, αν ο Νομοθέτης ήθελε κάτι τέτοιο, θα εκφραζόταν ρητά.
Περαιτέρω, από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 17 και 112 του ΠΚ προκύπτει ότι ο χρονικός προσδιορισμός της εκδηλώσεως της ενέργειας του υπαιτίου που συνέχεται με το εγκληματικό αποτέλεσμα, αποτελεί πραγματικό περιστατικό και υπόκειται στην ανέλεγκτη κρίση του δικαστηρίου της ουσίας, το οποίο μπορεί, εκτιμώντας τις αποδείξεις, να καθορίσει χρόνο τελέσεως της πράξεως διαφορετικό από τον αναφερόμενο στον κατηγορητήριο, ενώ και το εφετείο μπορεί με τις ίδιες προϋποθέσεις να καθορίσει χρόνο τελέσεως διαφορετικό από αυτόν που υπάρχει στο κατηγορητήριο ή που δέχτηκε η πρωτόδικη απόφαση, χωρίς ο ακριβέστερος αυτός καθορισμός να αποτελεί ανεπίτρεπτη μεταβολή κατηγορίας, εκτός αν ο προσδιορισμός αυτός ασκεί επιρροή στην ταυτότητα της πράξεως ή στην επελθούσα ήδη παραγραφή του αξιοποίνου αυτής. Ανεπίτρεπτη δε μεταβολή του χρόνου τελέσεως της πράξεως επάγεται απόλυτη ακυρότητα της διαδικασίας στο ακροατήριο, κατ` άρθρο 171 παρ. 1 περ. β του ΚΠοινΔ, η οποία ιδρύει τον από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α του ίδιου Κώδικα λόγο αναιρέσεως. Τέλος, κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Ε' του ΚΠοινΔ, λόγο αναιρέσεως της αποφάσεως αποτελεί και η εσφαλμένη ερμηνεία ουσιαστικής ποινικής διατάξεως, η οποία υπάρχει όταν το δικαστήριο αποδίδει σ` αυτήν διαφορετική έννοια από εκείνη που πραγματικά έχει. Η εσφαλμένη ερμηνεία μπορεί να αναφέρεται και σε άλλη διάταξη νόμου, η οποία αποτελεί προϋπόθεση για την εφαρμογή ουσιαστικής ποινικής διατάξεως (Ολ ΑΠ 3/1998). Στην προκειμένη περίπτωση, όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη 1805/2012 και 188/2013 απόφασή του, το Τριμελές Εφετείο Πατρών, που δίκασε σε δεύτερο βαθμό, κήρυξε ένοχο τον αναιρεσείοντα παραβάσεως καθήκοντος, με το ελαφρυντικό του προτέρου εντίμου βίου, και τον καταδίκασε σε ποινή φυλακίσεως οκτώ (8) μηνών, ανασταλείσα. Ειδικότερα, η πράξη, για την οποία καταδικάσθηκε ο αναιρεσείων, συνίσταται στο ότι αυτός: "Στο …την 13-5-2005 ενώ ήταν υπάλληλος κατά την έννοια του άρθρου 13εδ.α' ΠΚ, με πρόθεση παρέβη τα καθήκοντα της υπηρεσίας του με σκοπό να προσπορίσει σε άλλον παράνομο όφελος και να βλάψει κάποιον άλλον. Συγκεκριμένα, στον προαναφερόμενο τόπο και χρόνο, με την ιδιότητά του ως διοικητή του Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας, κατά την πρόσληψη προσωπικού στο ανωτέρω νοσοκομείο με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου οκτώ (8) μηνών, για την κάλυψη επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών, που έλαβε χώρα ύστερα από την με αριθμό πρωτοκόλλου 515/28.3.2005 ανακοίνωση του Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας [περί πρόσληψης δέκα (10) υπαλλήλων με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (8) μηνών], σύμφωνα με την με αριθμό Υ10β/Γ.Π.οικ.9522/3-205/27-1-2005 απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και με τις προϋποθέσεις και την διαδικασία του άρθρου 21 του Ν.2190/1994, που καθόριζε την επιλογή των υποψηφίων υπαλλήλων σε Ν.Π.Δ.Δ., ενεργών κατά παράλειψη των υπηρεσιακών του καθηκόντων, μετέβαλε την σειρά πρόσληψης του εποχικού προσωπικού στον πίνακα προσόντων και βαθμολογίας υποψηφίων ΔΕ με ειδικότητα διοικητικού λογιστικού, που του είχε παραδοθεί από τους αρμόδιους υπαλλήλους του νοσοκομείου, τόσο σε έγγραφη, όσο και σε ηλεκτρονική μορφή (δισκέτα ηλεκτρονικού υπολογιστή), αλλοιώνοντας τα κριτήρια πρόσληψης (προσόντα) της Δ. Π. και την αντίστοιχη βαθμολογία, κατά τρόπο ώστε τελικά αυτή να φέρεται ότι διαθέτει 1678,80 μονάδες, αντί του κανονικού 248,80 και να λάβει έτσι την πρώτη θέση στον σχετικό πίνακα πρόσληψης. Ειδικότερα, στον ως άνω πίνακα (προσόντων και βαθμολογίας υποψηφίων ΔΕ με ειδικότητα διοικητικού λογιστικού) εμφάνισε την Δ. Π., ως έχουσα δεκατρείς (13) μήνες ανεργίας, ενώ αυτή δεν είχε δηλώσει χρόνο ανεργίας, αφήνοντας κενή την αντίστοιχη θέση, στην με αριθμό πρωτοκόλλου 1.554/18.4.2005 αίτηση - υπεύθυνη δήλωση της προς το Γενικό Νοσοκομείο Κεφαλληνίας για την πρόσληψη της με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου σε υπηρεσίες του δημοσίου ή νομικά πρόσωπα ή ΟΤΑ ή δημοτικές επιχειρήσεις σε ανταπόκριση της με αριθμό πρωτοκόλλου 515/28.3.2005 ανακοίνωσης και της πρόσθεσε έτσι τον ανώτερο προβλεπόμενο για το συγκεκριμένο κριτήριο πρόσληψης αριθμό των 1.400 μονάδων. Εξάλλου, εμφάνισε την ίδια ως άνω Δ. Π., ως έχουσα δυο (2) ανήλικα τέκνα, ενώ αυτή στην αντίστοιχη θέση της παραπάνω αίτησης είχε δηλώσει ότι έχει ένα (1) ανήλικο τέκνο και της πρόσθεσε έτσι τον προβλεπόμενο γι' αυτό το κριτήριο αριθμό των 30 μονάδων. Αποτέλεσμα αυτών ήταν να ωφεληθεί η Δ. Π., αφού, συγκεντρώνοντας πλέον 1.678,80 μονάδες και λαμβάνοντας έτσι την 1η (πρώτη) θέση στον σχετικό πίνακα προσόντων και βαθμολογίας υποψηφίων ΔΕ με ενότητα διοικητικού λογιστικού, αντί της 10-δέκατης (με 248,80 μονάδες), άφησε στην 2η (δεύτερη) θέση την Ε. Μ. του Σ., η οποία συγκέντρωσε 1.675,45 μονάδες. Την δε τελευταία, με την ως άνω πράξη του, έβλαψε αφενός μεν οικονομικά κατά το χρηματικό ποσό των 900 ευρώ περίπου, που έπρεπε να της καταβληθεί για το χρονικό διάστημα των 25 ημερών εργασίας, που απώλεσε μέχρι την αποκατάσταση της ορθής σειράς από τον νέο διοικητή του Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας, Σ. Χ. του Ν.". Πρωτοδίκως, όμως, όπως προκύπτει από την επισκόπηση της 711/2011 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Κεφαλληνίας, είχε κριθεί ότι ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος τέλεσε την αξιόποινη πράξη που του αποδίδεται στις 19.5.2005, οπότε, κατά τις παραδοχές της αποφάσεως αυτής, είχε αυτός την ιδιότητα του Διοικητή του Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας. Δηλαδή, το δευτεροβάθμιο Δικαστήριο μετέθεσε το χρόνο τελέσεως της πράξεως κατά έξι ημέρες πριν από τη χρονολογία που ο αναιρεσείων κρίθηκε πρωτοδίκως ότι την τέλεσε. Στο σκεπτικό της προσβαλλόμενης αποφάσεως, το δικάσαν Εφετείο, μετά από εκτίμηση και αξιολόγηση όλων των μνημονευομένων, κατά το είδος τους, αποδεικτικών μέσων, δέχθηκε, ανελέγκτως, ως προς τη μετάθεση του χρόνου τελέσεως της ένδικης πράξεως, κατά λέξη, τα εξής: "... αποδείχθηκαν τα ακόλουθα πραγματικά περιστατικά: Ο κατηγορούμενος με την υπ' αριθμ. ΥΙΟ β/Γ. Π. ο ι κ. 882 2 5/6-9-2004 απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που δημοσιεύτηκε στο υπ' αριθμ. 214/14-9-2004 ΦΕΚ, διορίστηκε Διοικητής πλήρους και αποκλειστικής απασχόλησης του εδρεύοντος στο …Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας, το οποίο είναι νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου (άρθρο 7 του ν. 3329/2005 (ΦΕΚ Α' 81/4-4-2005), με θητεία μέχρι 28-2-2005, η οποία παρατάθηκε με το άρθρο 42 παρ. 3 του ν. 3329/2005 αυτοδικαίως μέχρι την ημερομηνία έκδοσης αποφάσεων του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης περί διορισμού των νέων Διοικητών Δ.Υ.ΠΕ. και νέων Διοικητών και Αναπληρωτών Διοικητών Νοσοκομείων και τελικά έληξε στις 23-5-2005. Με την υπ' αριθμ. Υ10β/Γ.Π.οικ.95225/3-2-2005 απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κατανεμήθηκε το προσωπικό, ..., με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, διάρκειας 8 μηνών, ... Στη συνέχεια δε στις 13-5-2005, ημέρα Παρασκευή, εκτύπωσαν το έγγραφο με τίτλο "ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΕΠΟΧΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΡΟΣΟΝΤΩΝ ΚΑΙ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑΣ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΔΕ". Σύμφωνα με το έγγραφο αυτό από τους 14 ονομαστικά αναφερόμενους εκεί υποψηφίους κατηγορίας ΔΕ τα περισσότερα μόρια, ήτοι 1675,45, συγκέντρωνε η Ε. Μ., η οποία κατατάχτηκε στην 1η θέση, ενώ η Δ. Π. κατατάχτηκε στη 10η θέση, συγκεντρώνοντας 248,80 μόρια. Επίσης εκτύπωσαν και το έγγραφο με τίτλο "ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΕΠΟΧΙΚΟΥ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΠΙΝΑΚΑΣ ΔΙΟΡΙΣΤΕΩΝ ΣΕ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΤΙΚΟΥ", στο οποίο αναγραφόταν ως διοριστέα η Ε. Μ. Την ίδια ημέρα (13-5-2005) η Ρ. Κ. άφησε τους πίνακες αυτούς στο γραφείο του κατηγορουμένου για να τους ελέγξει και να τους υπογράψει. Επίσης τους άφησε και σε ηλεκτρονική μορφή, ήτοι σε φορητή συσκευή αποθήκευσης δεδομένων (φλασάκι), όπως της ζήτησε ο κατηγορούμενος. Όμως ο κατηγορούμενος την ημέρα αυτή στο …υπό την ανωτέρω ιδιότητά του, ... , κατά παράβαση των υπηρεσιακών του καθηκόντων, όπως προβλέπονται από ..., εκτύπωσε νέο πίνακα προσόντων και βαθμολογίας υποψηφίων με την ίδια μορφή όπως και αυτός που του παραδόθηκε από τη Ρ. Κ., στον οποίο μετέβαλε τη σειρά κατάταξης των υποψηφίων κατηγορίας ΔΕ, αλλάζοντας τα κριτήρια πρόσληψης της Δ. Π. και τον αριθμό των μορίων που αυτή συγκέντρωνε, ώστε να φέρεται ότι συγκεντρώνει 1678,80 μόρια, λαμβάνοντας έτσι την 1η θέση. ... Στις 16-5-2005, ημέρα Δευτέρα και ενώ ο κατηγορούμενος δεν είχε επιστρέψει στην ..., η Ρ. Κ. όταν πήγε στο γραφείο του να παραλάβει τους πίνακες, διαπίστωσε την προαναφερόμενη αλλαγή στον πίνακα προσόντων και βαθμολογίας υποψηφίων. Αμέσως ενημέρωσε τη Μ. Κ. και αυτή τον προϊστάμενο διοικητικού του νοσοκομείου Ο. Γ.. ... Στη συνέχεια ο κατηγορούμενος επέστρεψε στην …και αφού υπέγραψε τον εκτυπωμένο απ` αυτόν πίνακα προσόντων και βαθμολογίας υποψηφίων, καθώς και τον πίνακα διοριστέων, στον οποίο εμφανιζόταν η Δ. Π. ως διοριστέα, στους οποίους πίνακες τέθηκε ως ημερομηνία σύνταξης η 19η-5-2005, προκειμένου να μην απέχει από την ημερομηνία διαβίβασής τους, διαβιβάστηκαν αυτοί με το υπ" αριθμ. πρωτ. 2111/19-5-2005 έγγραφο του Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας, που υπέγραψε ο ίδιος, στο Διοικητή της Δ.Υ.ΠΕ Ιονίων Νήσων και στη συνέχεια εστάλησαν από τον τελευταίο στο Α.Σ.Ε.Π. Βάσει των πινάκων αυτών η Δ. Π. προσλήφθηκε στις 30-5-2005 ... Εν τω μεταξύ με την υπ' αριθμ. ΥΙΟβ/Γ.Π.οικ.47321/9-5-2005 απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που δημοσιεύτηκε στο υπ' αριθμ. 109/16-5-2005 ΦΕΚ, ο κατηγορούμενος είχε διοριστεί Αναπληρωτής Διοικητής του Γενικού Νοσοκομείου "ΑΣΚΛΗΠΕΙΟ ΒΟΥΛΑΣ" και με την υπ' αριθμ. ΥΙΟβ/Γ.Π.οικ.47865/10-5-2005 απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που δημοσιεύτηκε στο υπ' αριθμ. 111/17-5-2005 ΦΕΚ, διορίστηκε Διοικητής του Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας, ο Σ. Χ., ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντά του στις 25-5-2005. ... Τέλος ο ισχυρισμός του κατηγορουμένου ότι κατά το χρόνο υπογραφής των πινάκων (19-5-2005) από τον ίδιο δεν είχε την ιδιότητα του Διοικητή του Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας, καθόσον από 17-5-2005 είχε ήδη δημοσιευτεί η απόφαση διορισμού του νέου Διοικητή του Νοσοκομείου, δεν είναι βάσιμος, καθόσον αποδείχτηκε ότι αυτός τέλεσε την παραπάνω πράξη στις 13-5-2005, είχε δε την ιδιότητα του Διοικητή του ως άνω Νοσοκομείου έως 23-5-2005, γι' αυτό εξάλλου υπόγραψε στις 19-5-2005 και το προαναφερόμενο διαβιβαστικό έγγραφο. Κατόπιν αυτών πρέπει να κηρυχθεί ένοχος ο κατηγορούμενος ...".
Κατά τις παραδοχές, λοιπόν, της προσβαλλόμενης αποφάσεως, η δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως του διορισμού του νέου Διοικητή Σ. Χ. έλαβε χώραν στις 17.5.2005. Από την ημέρα δε εκείνη, σύμφωνα με τα εκτιθέμενα στη μείζονα σκέψη, έληξε η θητεία του αναιρεσείοντος και αυτός είχε παύσει να έχει την ιδιότητα του υπαλλήλου ως Διοικητής του Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας και, επομένως, οποιαδήποτε πράξη που φέρεται ότι τέλεσε αυτός μετά τη χρονολογία αυτή δεν μπορεί να θεμελιώσει το έγκλημα της παραβάσεως καθήκοντος. Επομένως, το Τριμελές Εφετείο, το οποίο δέχθηκε ότι η θητεία του κατηγορουμένου - αναιρεσείοντος παρατάθηκε και μετά τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως του διορισμού του νέου Διοικητή Σ. Χ. (17.5.2005) και μέχρι την ανάληψη από τον τελευταίο των καθηκόντων του, ερμήνευσε εσφαλμένως τις προαναφερόμενες ουσιαστικές ποινικές διατάξεις. Κατά συνέπειαν, ο δεύτερος λόγος αναιρέσεως, τον οποίο ο αναιρεσείων στηρίζει στο άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ του ΚΠοινΔ, αλλά υποστηρίζει τα αυτά, είναι βάσιμος.
Περαιτέρω, στις 19 Μαΐου 2005, που κρίθηκε, πρωτοδίκως, ότι ο αναιρεσείων τέλεσε την πράξη της παραβάσεως καθήκοντος που του αποδίδεται, όπως αναφέρθηκε, δεν είχε αυτός την ιδιότητα του υπαλλήλου. Επομένως, η, από το Τριμελές Εφετείο, μετάθεση του χρόνου τελέσεως της πράξεως στις 13.5.2005, σε χρόνο, δηλαδή, που δεν είχε δημοσιευθεί, ακόμη, στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ο διορισμός του νέου Διοικητή, οπότε εξακολουθούσε να παραμένει Διοικητής ο αναιρεσείων, ήταν ανεπίτρεπτη και επάγεται απόλυτη ακυρότητα της διαδικασίας στο ακροατήριο, κατ` άρθρο 171 παρ. 1 περ. β του ΚΠοινΔ, κατά παραδοχή του, από το άρθρο 510 παρ. στοιχ. Α του ΚΠοινΔ, πρώτου λόγου αναιρέσεως, αφού ο προσδιορισμός αυτός ασκεί επιρροή στην ταυτότητα της πράξεως, καθόσον, κατά τα προεκτεθέντα, ο αναιρεσείων στις 17.5.2005 είχε ήδη απολέσει την ιδιότητα του υπαλλήλου (Διοικητή του Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας), την οποία διατηρούσε στις 13.5.2005.
Κατά τη διάταξη του άρθρου 518 παρ. 1 εδ. α του ΚΠοινΔ, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 50 του ν. 3160/2003, "αν ασκηθεί αναίρεση επειδή έχει γίνει εσφαλμένη εφαρμογή ή ερμηνεία ουσιαστικής ποινικής διάταξης, ο Άρειος Πάγος δεν παραπέμπει την υπόθεση αλλά εφαρμόζει τη σωστή ποινική διάταξη και, αν δεν υπάρχει αξιόποινη πράξη, κηρύσσει αθώο τον κατηγορούμενο". Στην προκειμένη περίπτωση, όπως αναφέρθηκε, το Τριμελές Εφετείο, κάνοντας εσφαλμένη ερμηνεία της ουσιαστικής ποινικής διατάξεως του άρθρου 259 του ΠΚ και των διατάξεων των άρθρων 42 παρ. 3 του ν. 3329/2005 και 2 παρ. 1 περ. η και 8 παρ. 1 εδ. α του ν. 301/1976, οι οποίες αποτελούν προϋπόθεση για την εφαρμογή αυτής, καταδίκασε τον αναιρεσείοντα για παράβαση καθήκοντος που φέρεται ότι τελέστηκε σε χρόνο, κατά τον οποίο αυτός δεν είχε την ιδιότητα του υπαλλήλου, η μετάθεση δε του χρόνου τελέσεως, αφού επηρεάζει την ταυτότητα της πράξεως, δεν ασκεί καμιά επιρροή. Πρέπει, επομένως, να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση και ο αναιρεσείων να κηρυχθεί αθώος για την πράξη που του αποδίδεται.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΑΝΑΙΡΕΙ την υπ' αριθ. 1805/2012, 188/2013 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου (Πλημμελημάτων) Πατρών.
ΚΗΡΥΣΣΕΙ το κατηγορούμενο Ι. Φ. του Β. ΑΘΩΟ του ότι: Στο …την 19-5-2005, ενώ ήταν υπάλληλος κατά την έννοια του άρθρου 13 εδ.α' ΠΚ, με πρόθεση παρέβη τα καθήκοντα της υπηρεσίας του με σκοπό να προσπορίσει σε άλλον παράνομο όφελος και να βλάψει κάποιον άλλον. Συγκεκριμένα, στον προαναφερόμενο τόπο και χρόνο, με την ιδιότητά του ως διοικητή του Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας, κατά την πρόσληψη προσωπικού στο ανωτέρω νοσοκομείο με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου οκτώ (8) μηνών, για την κάλυψη επειγουσών υπηρεσιακών αναγκών, που έλαβε χώρα ύστερα από την με αριθμό πρωτοκόλλου 515/28.3.2005 ανακοίνωση του Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας [περί πρόσληψης δέκα (10) υπαλλήλων με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου (8) μηνών], σύμφωνα με την με αριθμό Υ10β/Γ.Π.οικ.9522/3-205/27-1-2005 απόφαση του Υπουργού Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και με τις προϋποθέσεις και την διαδικασία του άρθρου 21 του Ν.2190/1994, που καθόριζε την επιλογή των υποψηφίων υπαλλήλων σε Ν.Π.Δ.Δ., ενεργών κατά παράλειψη των υπηρεσιακών του καθηκόντων, μετέβαλε την σειρά πρόσληψης του εποχικού προσωπικού στον πίνακα προσόντων και βαθμολογίας υποψηφίων ΔΕ με ειδικότητα διοικητικού λογιστικού, που του είχε παραδοθεί από τους αρμόδιους υπαλλήλους του νοσοκομείου, τόσο σε έγγραφη, όσο και σε ηλεκτρονική μορφή (δισκέτα ηλεκτρονικού υπολογιστή), αλλοιώνοντας τα κριτήρια πρόσληψης (προσόντα) της Δ. Π. και την αντίστοιχη βαθμολογία, κατά τρόπο ώστε τελικά αυτή να φέρεται ότι διαθέτει 1678,80 μονάδες, αντί του κανονικού 248,80 και να λάβει έτσι την πρώτη θέση στον σχετικό πίνακα πρόσληψης. Ειδικότερα, στον ως άνω πίνακα (προσόντων και βαθμολογίας υποψηφίων ΔΕ με ειδικότητα διοικητικού λογιστικού) εμφάνισε την Δ. Π., ως έχουσα δεκατρείς (13) μήνες ανεργίας, ενώ αυτή δεν είχε δηλώσει χρόνο ανεργίας, αφήνοντας κενή την αντίστοιχη θέση, στην με αριθμό πρωτοκόλλου 1.554/18.4.2005 αίτηση - υπεύθυνη δήλωση της προς το Γενικό Νοσοκομείο Κεφαλληνίας για την πρόσληψη της με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου σε υπηρεσίες του δημοσίου ή νομικά πρόσωπα ή ΟΤΑ ή δημοτικές επιχειρήσεις σε ανταπόκριση της με αριθμό πρωτοκόλλου 515/28.3.2005 ανακοίνωσης και της πρόσθεσε έτσι τον ανώτερο προβλεπόμενο για το συγκεκριμένο κριτήριο πρόσληψης αριθμό των 1.400 μονάδων. Εξάλλου, εμφάνισε την ίδια ως άνω Δ. Π., ως έχουσα δυο (2) ανήλικα τέκνα, ενώ αυτή στην αντίστοιχη θέση της παραπάνω αίτησης είχε δηλώσει ότι έχει ένα (1) ανήλικο τέκνο και της πρόσθεσε έτσι τον προβλεπόμενο γι' αυτό το κριτήριο αριθμό των 30 μονάδων. Αποτέλεσμα αυτών ήταν να ωφεληθεί η Δ. Π., αφού, συγκεντρώνοντας πλέον 1.678,80 μονάδες και λαμβάνοντας έτσι την 1η (πρώτη) θέση στον σχετικό πίνακα προσόντων και βαθμολογίας υποψηφίων ΔΕ με ενότητα διοικητικού λογιστικού, αντί της 10-δέκατης (με 248,80 μονάδες), άφησε στην 2η (δεύτερη) θέση την Ε. Μ. του Σ., η οποία συγκέντρωσε 1.675,45 μονάδες. Την δε τελευταία, με την ως άνω πράξη του, έβλαψε αφενός μεν οικονομικά κατά το χρηματικό ποσό των 900 ευρώ περίπου, που έπρεπε να της καταβληθεί για το χρονικό διάστημα των 25 ημερών εργασίας, που απώλεσε μέχρι την αποκατάσταση της ορθής σειράς από τον νέο διοικητή του Γενικού Νοσοκομείου Κεφαλληνίας, Σ. Χ. του Ν..
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 5 Ιουνίου 2013.
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 3 Ιουλίου 2013.
Η ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ