Θέμα
Αιτιολογίας ανεπάρκεια, Καθυστέρηση αποδοχών εργαζομένου.
Περίληψη:
Μη έγκαιρη καταβολή αποδοχών σε εργαζόμενο (άρθρο μόνο ΑΝ 690/1945). Αναιρείται η προσβαλλόμενη καταδικαστική απόφαση για παράβαση του άρθρου 1 § 1 του ΑΝ 690/1945 λόγω ελλείψεως αιτιολογίας και νόμιμης βάσεως, διότι δημιουργείται ασάφεια και αντίφαση ως προς χρόνο που διήρκησε η σύμβαση εργασίας και το συνολικό ύψος των οφειλομένων αποδοχών, αλλά και διότι δεν διευκρινίζεται γιατί η ιδιότητα του διευθύνοντος συμβούλου της εργοδότιδας ΑΕ, υπό την οποία γίνεται δεκτό ότι ο αναιρεσείων δεν κατέβαλε τις αποδοχές του απασχοληθέντος από την ΑΕ μισθωτού, παρείχε στον αναιρεσείοντα την εξουσία εκπροσωπήσεως της εργοδότιδας, ενόψει της κατά νόμον εκπροσωπήσεως της ΑΕ από το ΔΣ αυτής, δρων συλλογικώς.
Αριθμός 1851/2008
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ζ' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Μιχαήλ Δέτση, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Γρηγόριο Μάμαλη, Θεοδώρα Γκοΐνη-Εισηγήτρια, Βασίλειο Κουρκάκη και Ελευθέριο Μάλλιο, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 21 Νοεμβρίου 2007, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Εμμανουήλ-Ρούσσου Παπαδάκη (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και της Γραμματέως Χριστίνας Σταυροπούλου, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος-κατηγορουμένου Χ1, που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Αθανάσιο Ζαχαριάδη, για αναίρεση της 3603/2007 αποφάσεως του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Θεσσαλονίκης. Το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης, με την ως άνω απόφασή του, διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή και ο αναιρεσείων-κατηγορούμενος, ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 10 Ιουλίου 2007 αίτησή του αναιρέσεως, ως και στο από 1 Νοεμβρίου 2007 δικόγραφο των προσθέτων λόγων, που καταχωρίστηκαν στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1382/2007.
Αφού άκουσε Τον πληρεξούσιο δικηγόρο του αναιρεσείοντος, που ζήτησε όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναίρεσης και οι πρόσθετοι λόγοι αυτής.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά την παραγ. 1 του άρθρου μόνου του α.ν. 690/1945, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 8 § 1 του Ν. 2336/1995, τιμωρείται με τις προβλεπόμενες στη διάταξη αυτή αθροιστικώς ποινές, κάθε εργοδότης ή διευθυντής ή επιτετραμμένος ή με οποιονδήποτε τίτλο εκπρόσωπος οποιασδήποτε επιχειρήσεως, εκμεταλλεύσεως ή εργασίας, ο οποίος δεν καταβάλλει εμπρόθεσμα στους απασχολούμενους σε αυτόν τις οφειλόμενες συνεπεία της συμβάσεως ή της σχέσεως εργασίας πάσης φύσεως αποδοχές, που καθορίζονται είτε από τη σύμβαση εργασίας, είτε από τις συλλογικές συμβάσεις εργασίας, είτε από αποφάσεις διαιτησίας, είτε από το νόμο ή έθιμο, είτε, σύμφωνα με το άρθρο 10 του Ν. 3198/1955, εξ αιτίας της θέσεως των εργαζομένων σε κατάσταση διαθεσιμότητας. Περαιτέρω, η καταδικαστική απόφαση στερείται της επιβαλλόμενης από τα άρθρα 93 § 3 του Συντάγματος και 139 του Κ.Ποιν.Δ ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, η έλλειψη της οποίας ιδρύει τον εκ του άρθρου 510 § 1 στοιχ. Δ' Κ.Ποιν.Δ λόγο αναιρέσεως, όταν δεν εκτίθενται σ' αυτήν, με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά, τα πραγματικά περιστατικά που αποδείχθηκαν από την ακροαματική διαδικασία, στα οποία στηρίχθηκε η κρίση του δικαστηρίου για τη συνδρομή των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος, για το οποίο κηρύχθηκε ένοχος ο κατηγορούμενος, οι αποδείξεις που τα θεμελίωσαν και οι νομικοί συλλογισμοί, με βάση τους οποίους έγινε η υπαγωγή των πραγματικών περιστατικών που αποδείχθηκαν στην εφαρμοσθείσα ουσιαστική ποινική διάταξη. Εξάλλου, εσφαλμένη εφαρμογή ουσιαστικής ποινικής διατάξεως, που ιδρύει λόγο αναιρέσεως εκ του άρθρου 510 § 1 στοιχ. Ε' Κ.Ποιν.Δ, υπάρχει όχι μόνον όταν το δικαστήριο της ουσίας δεν υπήγαγε σωστά τα περιστατικά που δέχθηκε στην εφαρμοσθείσα διάταξη, αλλά και όταν η διάταξη αυτή παραβιάσθηκε εκ πλαγίου, όπως συμβαίνει όταν στο πόρισμα της αποφάσεως, που περιλαμβάνεται στο συνδυασμό του σκεπτικού προς το διατακτικό της και ανάγεται στα στοιχεία και την ταυτότητα του εγκλήματος έχουν εμφιλοχωρήσει ασάφειες, αντιφάσεις ή λογικά κενά, με αποτέλεσμα να καθίσταται ανέφικτος ο αναιρετικός έλεγχος περί της ορθής ή μη εφαρμογής του νόμου, οπότε η απόφαση στερείται νόμιμης βάσεως. Στην προκειμένη περίπτωση, με την προσβαλλόμενη 3603/2007 απόφασή του, το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης, που δίκασε ως Εφετείο και κήρυξε ένοχο τον αναιρεσείοντα για παράβαση του α.ν. 690/1945, δέχθηκε, κατά την αναιρετικώς ανέλεγκτη περί πραγμάτων κρίση του, ότι από τα αποδεικτικά μέσα που αναφέρει, αποδείχθηκαν τα εξής: "Ο κατηγορούμενος Χ1 υπήρξε διευθύνων σύμβουλος της εταιρίας με την επωνυμία "ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΠΙΕΡΙΑΣ Α.Ε" η εταιρία αυτή ανήκε στον όμιλο των εταιριών του ............Γ1, έχοντας όμως, αυτοτέλεια. Αποδείχθηκε ότι ο κατηγορούμενος Χ1, ασκούσε πράξεις διοίκησης της εταιρίας...........αφού ο ίδιος προσλάμβανε προσωπικό στην εταιρία, έδινε οδηγίες για την εκπλήρωση των καθηκόντων των εργαζομένων σε αυτήν και γενικότερα, με τη σύμφωνη γνώμη του Γ1, ασκούσε όλες τις σχετιζόμενες με τη θέση του διευθύνοντος συμβούλου αρμοδιότητες. Η εταιρία κατά το χρονικό διάστημα από 21-10-2002 έως 15-6-2005 είχε προσλάβει με μισθό, προκειμένου να εργαστεί σε αυτήν, τον Ζ1. Αν και ο τελευταίος εργάστηκε κατά το χρονικό διάστημα από 21-10-2002 έως 15-6-2005 ως δημοσιογράφος, δεν καταβλήθηκε σε αυτόν για δεδουλευμένα από 1/11/2002 έως 30/4/2003, το ποσό των 4.200 €, για κανονική άδεια έτους 2003 το ποσό των 700,00€, για επίδομα αδείας έτους 2003 το ποσό των 350,00€, για υπόλοιπο κανονικής άδειας 2004 το ποσό των 364,00 €, για υπόλοιπο επιδόματος αδείας 2004 το ποσό των 175,00 €, για δεδουλευμένα από 1-12-2004 έως 15-6-2005 το ποσό των 4.550,00€ και για δώρο Πάσχα 2005 το ποσό των 350,00 €, δηλαδή συνολικά δεν καταβλήθηκε σε αυτόν, που απασχολήθηκε.........με μισθό....το ποσό των 10.689,00 €, οφειλόμενο από τη σχέση εργασίας ως αποδοχές και χορηγίες που καθορίσθηκαν από τη μεταξύ τους σύμβαση εργασίας, το άρθρ. 5 § 7 Α.Ν. 539/45 περί αδείας, το άρθρ. 3 § 16 Ν.4504/66 περί επιδόματος αδείας, και την υπ' αριθμ. 19040/81 απόφαση Υπουργού Οικονομικών και Εργασίας "περί χορηγήσεως επιδόματος εορτών, Χριστουγέννων, Πάσχα". Κατόπιν αυτών το Δικαστήριο πείσθηκε ότι ο κατηγορούμενος στην .... την 1-8-2005 ως Διευθύνων Σύμβουλος εργοδότριας εταιρίας δεν κατέβαλε εμπρόθεσμα, δηλαδή μέχρι και της παραπάνω χρονολογίας στον παραπάνω Ζ1 που εργάστηκε στην ανωτέρω εταιρία από 21-10-2002 έως 1-8-2005, τις οφειλόμενες από τη σχέση εργασίας αποδοχές και χορηγίες που καθορίσθηκαν από τη μεταξύ τους σύμβαση εργασίας και για το λόγο αυτό πρέπει να κηρυχθεί αυτός ένοχος". Σύμφωνα δε με το διατακτικό της αποφάσεως, ο αναιρεσείων κηρύχθηκε ένοχος για το ότι: "Στην Πιερία την 1-8-2005 ως Δ/νων Σύμβουλος εργοδότριας εταιρίας με την επωνυμία "ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΠΙΕΡΙΑΣ Α.Ε" ασκώντας τη διοίκηση-διαχείριση και εκμετάλλευση της ως άνω ανωνύμου εταιρίας δεν κατέβαλε εμπρόθεσμα, δηλαδή μέχρι και της παραπάνω χρονολογίας, σ' αυτόν που απασχολήθηκε απ' αυτόν με μισθό, τις οφειλόμενες από τη σχέση εργασίας αποδοχές και χορηγίες που καθορίσθηκαν από τη μεταξύ τους σύμβαση εργασίας και συγκεκριμένα δεν κατέβαλε στον Ζ1 που εργάστηκε στην ανωτέρω εταιρία από 21-10-2002 έως 1-8-2005 τις αποδοχές του μηνός Ιουλίου 2005 που ανέρχονται στο ποσό των 700 Ευρώ και στη ...., κατά το χρονικό διάστημα από 21-10-2002 έως 15-6-2005 με περισσότερες από μία πράξεις που αποτελούν εξακολούθηση ενός και του ίδιου εγκλήματος, εργοδότης ων ως νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρίας "ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΠΙΕΡΙΑΣ Α.Ε- BEST NEWS", δεν κατέβαλε εμπρόθεσμα, δηλαδή μέχρι και της παραπάνω χρονολογίας, σ' αυτόν που απασχολήθηκε απ' αυτόν με μισθό, τις οφειλόμενες από τη σχέση εργασίας αποδοχές και χορηγίες που καθορίσθηκαν από τη μεταξύ τους σύμβαση εργασίας, το άρθρ. 5 § 7 Α.Ν 539/45 περί αδείας, το άρθρ. 3 § 16 Ν. 4504/66 περί επιδόματος αδείας, και την υπ' αριθμ. 19040/81 απόφαση Υπουργού Οικονομικών και Εργασίας "περί χορηγήσεως επιδόματος εορτών, Χριστουγέννων Πάσχα" αφετέρου και συγκεκριμένα δεν κατέβαλε στον Ζ1, που απασχόλησε από 21-10-2002 έως 15-6-2005 ως δημοσιογράφο, το ποσό των 10.689,00 € που προέρχεται από:
1)Δεδουλευμένα από 1/11/2002 έως 30/4/2003:6Χ700= 4.200€ 2)Κανονική άδεια έτους 2003 = 700,00€ 3)επίδομα αδείας έτους 2003 = 350,00€ 4)υπόλοιπο κανονικής άδειας 2004 = 364,00€ 5)υπόλοιπο επιδόματος αδείας 2004 = 175,00€ 6)δεδουλευμένα από 1/12/2004 έως 15/6/2005: = 4.550,00€ 7)Δώρο Πάσχα 2005: = 350,00€ Σύνολο 10.689.00 €". Με αυτές τις παραδοχές, η αιτιολογία της προσβαλλόμενης αποφάσεως δεν είναι η εκ των ανωτέρω διατάξεων του Συντάγματος και του ΚΠοινΔ επιβαλλόμενη, καθόσον, προσδιορίζεται μεν σ' αυτήν ότι ο εργαζόμενος Ζ1 είχε προσληφθεί με μηνιαίο μισθό, ο οποίος καθορίσθηκε από την μεταξύ των ενδιαφερομένων σύμβαση εργασίας, έτσι ώστε οι περί του αντιθέτου μερικώτερες αιτιάσεις του εκ του άρθρου 510 § 1 στοιχ. Δ' λόγου του δικογράφου των παραδεκτώς ασκηθέντων, πρόσθετων λόγων αναιρέσεως παρίστανται αβάσιμες, περαιτέρω, όμως, προκύπτει ασάφεια και αντίφαση α)ως προς το χρόνο κατά τον οποίο διήρκεσε η σύμβαση εργασίας του ανωτέρω με την εταιρία ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΠΙΕΡΙΑΣ ΑΕ, αφού, τόσον στο σκεπτικό όσον και στο διατακτικό ο χρόνος αυτός προσδιορίζεται άλλοτε από 21-10-2002 έως 15-6-2005 και άλλοτε από 21-10-2002 έως 1-8-2005, β)ενώ στο σκεπτικό γίνεται δεκτό ότι ο αναιρεσείων δεν κατέβαλε στον ανωτέρω εργαζόμενο αποδοχές και χορηγίες συνολικού ποσού 10.689 ευρώ, στο διατακτικό κηρύσσεται ένοχος ο αναιρεσείων για μη εμπρόθεσμη καταβολή στον εν λόγω εργαζόμενο των οφειλομένων αποδοχών της εργασίας του, ανερχομένων στο ως άνω συνολικό ποσόν, πλέον 700 ευρώ και γ)ενόψει του ότι πρόκειται για εργοδότιδα ΑΕ, η οποία κατά νόμον (άρθρο 18 ν.2190/1920) εκπροσωπείται από το διοικητικό της συμβούλιο που ενεργεί συλλογικώς, δεν διευκρινίζεται στην προσβαλλόμενη απόφαση αν ο αναιρεσείων κατά το καταστατικό της εταιρίας ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΠΙΕΡΙΑΣ ΑΕ ή με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της εκπροσωπούσε την εν λόγω εταιρία κατά τον ως άνω ενδιαφέροντα χρόνο, αφού μόνη η ιδιότητα του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρίας αυτής δεν του παρείχε άνευ άλλου εξουσία εκπροσωπήσεώς της. Επιπλέον η ασάφεια και αντίφαση αυτή καθιστά ανέφικτο τον αναιρετικό έλεγχο της ορθής ή μη εφαρμογής της ανωτέρω διατάξεως της παραγ. 1 του άρθρου μόνου του α.ν. 690/1945. Επομένως, είναι βάσιμοι οι σχετικοί με τις ανωτέρω πλημμέλειες λόγοι του δικογράφου των προσθέτων λόγων αναιρέσεως, εκ του άρθρου 510 § 1 στοιχ. Δ' και Ε' Κ.Ποιν.Δ και πρέπει, ενόψει του ότι η ένδικη αίτηση περιέχει παραδεκτό λόγο αναιρέσεως, αυτόν της απόλυτης ακυρότητας της διαδικασίας στο ακροατήριο λόγω παραβάσεως της διατάξεως του άρθρου 369 § 1,3 Κ.Ποιν.Δ, να γίνουν δεκτοί και να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση. Ακολούθως, η υπόθεση πρέπει να παραπεμφθεί για νέα συζήτηση στο ίδιο Δικαστήριο, δεδομένου ότι είναι δυνατή η συγκρότησή του από άλλους δικαστές, πλην εκείνων που δίκασαν προηγουμένως (άρθρο 519 Κ.Ποιν.Δ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Αναιρεί την 3603/2007 απόφαση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Θεσσαλονίκης. Και
Παραπέμπει την υπόθεση, για νέα συζήτηση, στο ίδιο Δικαστήριο, συγκροτούμενο από δικαστές άλλους, από εκείνους που δίκασαν προηγουμένως.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 19 Ιουνίου 2008.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 16 Ιουλίου 2008.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ