Θέμα
Ακυρότητα απόλυτη, Υπεξαίρεση, Πολιτική αγωγή.
Περίληψη:
Αναίρεση καταδικαστικής αποφάσεως για υπεξαίρεση, με την επίκληση του λόγου της απόλυτης ακυρότητας (171 παρ. 1δ - 510 παρ. 1 στ.Α, του ΚΠΔ). Δεν επήλθε ακυρότητα από την δήλωση παράστασης, ως πολιτικώς ενάγοντος του ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, που εκπροσωπήθηκε από την πληρεξούσια δικηγόρου, κατόπιν εξουσιοδότησης του Διοικητού του Ι.Κ.Α. . Απορρίπτει αναίρεση.
ΑΡΙΘΜΟΣ 494/2008
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
ΣΤ' ΠΟΙΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Γεώργιο Σαραντινό, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Βασίλειο Λυκούδη, Ανδρέα Τσόλια, Ιωάννη Παπουτσή και Νικόλαο Ζαϊρη - Εισηγητή, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 8 Ιανουαρίου 2008, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Αθανασίου Κονταξή (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και του Γραμματέα Χρήστου Πήτα, για να δικάσει την αίτηση του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου x1, που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Βασίλειο Παναγιωτακόπουλο, περί αναιρέσεως της 64/2007 αποφάσεως του Πενταμελούς Εφετείου Λάρισας. Με πολιτικώς ενάγον το Ιδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (ΙΚΑ), που εδρεύει στην Αθήνα και εκπροσωπείται νόμιμα και που στο ακροατήριο εκπροσωπήθηκε από τον πάρεδρο του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, Σπύρο Μαυρογιάννη.
Το Πενταμελές Εφετείο Λάρισας, με την ως άνω απόφασή του διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στην από 22 Ιουνίου 2007 αίτησή του αναιρέσεως, η οποία καταχωρίστηκε στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1251/2007.
Αφού άκουσε Τους πληρεξούσιους δικηγόρους των πιο πάνω διαδίκων, που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να απορριφθεί η προκείμενη αίτηση αναίρεσης.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά τη διάταξη του άρθρου 171 αρ. 2 ΚΠΔ, απόλυτη ακυρότητα, που δημιουργεί λόγο αναιρέσεως της αποφάσεως κατά το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Α του ΚΠΔ, η οποία λαμβάνεται υπόψη αυτεπαγγέλτως σε κάθε στάδιο της διαδικασίας, ακόμη και στον Άρειο Πάγο, επιφέρει και η παρά το νόμο παράσταση του πολιτικώς ενάγοντος στη διαδικασία του ακροατηρίου. Τέτοια ακυρότητα υπάρχει όταν δεν συντρέχουν στο πρόσωπο του πολιτικώς ενάγοντος οι όροι της ενεργητικής και παθητικής νομιμοποιήσεως για την άσκηση της πολιτικής αγωγής, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 63 και 64 του ΚΠΔ και όταν παραβιάστηκε η διαδικασία που έπρεπε να τηρηθεί σχετικά με τον τρόπο και το χρόνο ασκήσεως της υποβολής αυτής κατά το άρθρο 68 του ΚΠΔ. Εξ'άλλου, όπως προκύπτει από τα άρθρα 63, 64, και 68 του ΚΠΔ, σε συνδυασμό με τα άρθρα 914 και 932 ΑΚ, στην άσκηση της πολιτικής αγωγής για την επιδίκαση αποζημιώσεως ή χρηματικής ικανοποιήσεως λόγω ηθικής βλάβης νομιμοποιούνται μόνο όσοι έχουν ζημιωθεί αμέσως από το διωκόμενο έγκλημα. Τέλος, κατά το άρθρο 7 του ν.δ 2698/1953 περί οργανώσεως της νομικής υπηρεσίας του Ι.ΚΑ, "συνιστάται παρά τω ΙΚΑ γραφείον νομικού συμβούλου. Εις τούτο ανήκουσι: α) η ενώπιον παντός είδους δικαστηρίων ή αρχών υπεράσπισις των συμφερόντων του ΙΚΑ, ενώ, κατά το άρθρο 8 του ίδιου νομοθετικού διατάγματος, ορίζεται επίσης, ότι " το προσωπικόν του παρά τω ΙΚΑ νομικού συμβούλου διαιρείται εις κύριον και βοηθητικόν. Το κύριον προσωπικόν αποτελείται: α) εκ του Νομικού Συμβούλου και β) εκ τεσσάρων παρέδρων. Επίσης, κατά το άρθρο 11 του αυτού ν.δ ορίζεται " δια την ενώπιον πάντων εν γένει πολιτικών, ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων και δικαστικών ή διοικητικών αρχών, παράστασιν και εκπροσώπησιν του Ι.Κ.Α, υπό του κατά το άρθρο 7-8 προσωπικού, ως και δια την υπογραφήν ή κατάθεσιν αγωγών και παντός είδους δικογράφων ή ενδίκων μέσων κέκτηνται εκ του νόμου πληρεξουσιότητα, αρκούσης της βεβαιώσεως της ταυτότητος των παρισταμένων δια δελτίου υπογεγραμμένου υπό του Διοικητού του Ιδρύματος. Δια την παράστασιν όμως και υπεράσπισιν των υποθέσεων ενώπιον παντός είδους δικαστηρίων απαιτείται ειδική έγγραφος πληρεξουσιότης, είτε υπό του Διοικητού του Ιδρύματος, είτε των προς τούτο δι' αποφάσεως του εντεταλμένων υπαλλήλων, είτε του Διευθυντού του Υποκαταστήματος επί δικών αυτού. Η διάταξις του άρθρου 31 του Α.Ν 427/1945 εφαρμόζεται και εν προκειμένω". Στην προκείμενη περίπτωση, από τα έγγραφα του φακέλου της δικογραφίας, τα οποία παραδεκτώς επισκοπούνται, κατά την έρευνα του αναιρετικού λόγου, προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την προσβαλλόμενη απόφαση με αριθμό 64/2007, που εξέδωσε σε δεύτερο βαθμό το Πενταμελές Εφετείο Λάρισας, ο αναιρεσείων καταδικάσθηκε σε ποινή φυλάκισης 2 ετών και 6 μηνών, την οποία μετέτρεψε σε χρηματική προς 4,40 ευρώ ημερησίως, για την πράξη της κακουργηματικής υπεξαίρεσης και επιδίκασε υπέρ του Ι.ΚΑ, που δήλωσε παράσταση πολιτικής αγωγής, δια της πληρεξούσιάς του Βασιλικής Σαϊτη, δικηγόρου, μέλους του Δ.Σ Λάρισας, χρηματική ικανοποίηση, λόγω ηθικής βλάβης το ποσό των 100,00 ευρώ, ποσό που είχε επιδικαστεί και πρωτοδίκως. Η ως άνω πληρεξούσια δικηγόρος, προκειμένου να παρασταθεί και εκπροσωπήσει το Ι.Κ.Α-ΕΤΑΜ, προσκόμισε την με αριθμό πρωτ. ...... εξουσιοδότηση, από το γραφείο του Νομικού Συμβούλου του Ιδρύματος, που την υπογράφει ο Διοικητής του Ιδρύματος. Σύμφωνα δε με το περιεχόμενο της εξουσιοδοτήσεως αυτής, παρασχέθηκε στην ως άνω πληρεξούσια δικηγόρο, η εντολή να παραστεί ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Λάρισας κατά τη δικάσιμο της 29-9-2004 για λογαριασμό του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, ως πολιτικώς ενάγοντος, στην κατά του κατηγορούμενου x1, ποινική δίκη και να ζητήσει χρηματική ικανοποίηση ποσού 100,00 ευρώ, λόγω ηθικής βλάβης. Ως εκ τούτου, το Ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων, προσηκόντως παραστάθηκε και εκπροσωπήθηκε από την ως άνω πληρεξούσια δικηγόρο, στην κατά του ήδη αναιρεσείοντος ποινική δίκη, ενώπιον του Τριμελούς Εφετείου Λάρισας, και δεν επήλθε οποιαδήποτε εκ του λόγου αυτού ακυρότητα, πέραν από το γεγονός ότι, εκ μέρους του κατηγορούμενου και ήδη αναιρεσείοντος, για την ως άνω εκπροσώπηση, δεν προβλήθηκε οποιαδήποτε αντίρρηση τόσον ενώπιον του πρωτοβαθμίου, όσο και ενώπιον του δευτεροβαθμίου Δικαστηρίου. Μετά από αυτά, ο προβαλλόμενος, από το άρθρο 510 παρ.1 παρ. Α'του Κ.Π.Δ, μοναδικός λόγος αναιρέσεως, με τον οποίο πλήττεται η προσβαλλόμενη απόφαση, είναι αβάσιμος και πρέπει να απορριφθεί. Απορριπτομένης της αιτήσεως αναιρέσεως, πρέπει ο αναιρεσείων να καταδικασθεί στα δικαστικά έξοδα (άρθρο 583 παρ.1 του Κ.Π.Δ) και στη δικαστική δαπάνη του πολιτικώς ενάγοντος (άρθρα 176,183 Κ,Πολ.Δ).
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την από 22 Ιουνίου 2007 αίτηση αναιρέσεως του x1, για αναίρεση της υπ' αριθμό 64/2007 αποφάσεως του Πενταμελούς Εφετείου Λάρισας και
Καταδικάζει τον αναιρεσείοντα στα δικαστικά έξοδα, τα οποία ανέρχονται σε διακόσια είκοσι(220) ευρώ και επιβάλλει τα δικαστικά έξοδα υπέρ του Ιδρύματος Κοινωνικών Ασφαλίσεων, τα οποία ορίζει σε διακόσια ενενήντα (290) ευρώ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 15 Ιανουαρίου 2008. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 28 Φεβρουαρίου 2008.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ