Θέμα
Αιτιολογίας επάρκεια, Περιβάλλοντος προστασία.
Περίληψη:
Υποβάθμιση περιβάλλοντος. Σοβαρή ρύπανση θάλασσας. Λόγος αναιρέσεως ότι η προσβαλλόμενη απόφαση στερείται της κατά το Σύνταγμα και του ΚΠΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία - Απορρίπτει αίτηση.
Αριθμός 2381/2009
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Ζ' Ποινικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Γρηγόριο Μάμαλη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Νικόλαο Ζαΐρη, Νικόλαο Κωνσταντόπουλο - Εισηγητή, Παναγιώτη Ρουμπή και Κωνσταντίνο Φράγκο, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του στις 4 Φεβρουαρίου 2009, με την παρουσία του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Βασίλειου Μαρκή (γιατί κωλύεται ο Εισαγγελέας) και του Γραμματέως Χρήστου Πήτα, για να δικάσει τις αιτήσεις του αναιρεσείοντος - κατηγορουμένου Χ, κατοίκου ..., που εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Στυλιανός Παπαλόη, περί αναιρέσεως της 2.265Α, 2.391/2008 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών.
Με συγκατηγορούμενους τους: 1) Ζ1, 2) Ζ2, 3)Ζ3 και 4) Ζ4 και
με πολιτικώς ενάγοντες τους: 1) Ψ, κάτοικο ..., που παρέστη με τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Παναγιώτη Αθανασόπουλο, 2) Εξωραϊστικό και Πολιτιστικό Σύλλογο με την επωνυμία "ΕΝΩΣΗ ΣΥΛΛΟΓΩΝ ...", που εδρεύει στην...και εκπροσωπείται νόμιμα και που στο ακροατήριο παρέστη ο νόμιμος εκπρόσωπός της Ψ και διόρισε τον ίδιο ως άνω δικηγόρο, 3) Νομαρχία ..., που εδρεύει στην ... και εκπροσωπείται νόμιμα και που στο ακροατήριο εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Φώτη Χατζηφώτη και 4) Δήμο ... που εδρεύει στην ... και εκπροσωπείται νόμιμα και που στο ακροατήριο εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Νικόλαο Σταμολέκα. Το Τριμελές Εφετείο Αθηνών, με την ως άνω απόφασή του, διέταξε όσα λεπτομερώς αναφέρονται σ' αυτή, και ο αναιρεσείων - κατηγορούμενος ζητεί την αναίρεση αυτής, για τους λόγους που αναφέρονται στις από 22 Σεπτεμβρίου 2008: α) με αριθμ. πρωτ. 288/2008 ενώπιον του γραμματέα του Εφετείου Αθηνών και β) με αριθμ. πρωτ. 7.812/2008 ενώπιον του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου αιτήσεις του αναιρέσεως, οι οποίες καταχωρίστηκαν στο οικείο πινάκιο με τον αριθμό 1619/2008.
Αφού άκουσε
Τους πληρεξούσιους δικηγόρους του αναιρεσείοντος και των πολιτικώς εναγόντων, που ζήτησαν όσα αναφέρονται στα σχετικά πρακτικά και τον Αντεισαγγελέα, που πρότεινε να αναιρεθεί η προσβαλλόμενη απόφαση κατά το μέρος που αφορά τον αναιρεσείοντα.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Φέρονται προς συζήτηση οι από: α) 22-9-2008 και με αριθ. πρωτ. 288/08 ενώπιον του γραμματέα του Εφετείου Αθηνών και β) η με ίδια ημεροχρονολογία, με δήλωση στον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου (αριθμ. πρωτ. 7.812/23-9-09, αιτήσεις αναιρέσεως του Χ κατά της 2.391/2008 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου (Πλημ/των) Αθηνών, με την οποία ο αναιρεσείων καταδικάστηκε σε συνολική ποινή φυλακίσεως εννέα (9) μηνών και χρηματική ποινή δύο χιλιάδων (2.000) ΕΥΡΩ, για υποβάθμιση του περιβάλλοντος και σοβαρή ρύπανση της θάλασσας οι οποίες, ως συναφείς, πρέπει να συνεκδικαστούν.
'Όπως προκύπτει από την προσβαλλόμενη απόφαση, ο αναιρεσείων εκπροσωπήθηκε στο δικάσαν Δικαστήριο από πληρεξούσιο δικηγόρο. Επομένως, δικάστηκε ωσεί παρών (ΚΠΔ 340 § 2) και η προθεσμία για την άσκηση του ενδίκου μέσου είναι δέκα (10) ημέρες από την καταχώρηση στο ειδικό βιβλίο, η οποία (καταχώρηση) έγινε στις 4-9-08. Έτσι, η πρώτη αναίρεση (που ασκήθηκε στις 22-9-09), είναι απαράδεκτη γιατί δεν ασκήθηκε εμπρόθεσμα, δηλαδή, μέχρι τις 14-9-08. Αντίθετα, η δεύτερη αναίρεση ασκήθηκε νομότυπα και εμπρόθεσμα (ΚΠΔ 473 § 2) και πρέπει να εξεταστεί. Για την απόρριψη της πρώτης αναιρέσεως, ο αναιρεσείων πρέπει να καταδικαστεί στα δικαστικά έξοδα.
Κατά μεν την παρ. 1 εδ. α' καί β' του άρ. 28 του Ν. 1650/1988, με φυλάκιση τριών μηνών έως δυο έτη και με χρηματική ποινή τιμωρείται, όποιος προκαλεί ρύπανση ή υποβαθμίζει το περιβάλλον με πράξη ή παράλειψη, που αντιβαίνει στις διατάξεις του νόμου αυτού ή των κατ' εξουσιοδότηση του εκδιδομένων διαταγμάτων και υπουργικών ή νομαρχιακών αποφάσεων, ή ασκεί δραστηριότητα ή επιχείρηση χωρίς την απαιτούμενη, σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού ή των κατ' εξουσιοδότησή του εκδιδομένων διαταγμάτων και υπουργικών ή νομαρχιακών αποφάσεων, άδεια ή έγκριση ή υπερβαίνει τα όρια της άδειας ή έγκρισης που έχει χορηγηθεί και υποβαθμίζει το περιβάλλον, κατά δε την παρ. 2 του ανωτέρω άρθρου, σε περιπτώσεις τέλεσης των εγκλημάτων της παρ. 1 από αμέλεια, επιβάλλεται φυλάκιση μέχρι ενός έτος.
Περαιτέρω, κατά το άρθρο 13 § 1 στοιχ. α' όπως ο νόμος αυτός κωδικοποιήθηκε και μετ/κε με ΠΔ 55/98 (ΚΝοΒ 46.344, ορίζονται τα ακόλουθα: α) εκ προθέσεως προκαλώντας σοβαρή ρύπανση της θάλασσας, τιμωρείται δια φυλακίσεως τουλάχιστον τριών (3) μηνών. Εάν δύναται να προκύψει κίνδυνος ζημίας ή βλάβης σε πρόσωπα ή πράγματα, τουλάχιστον ένα (1) έτος. Η καταδικαστική απόφαση έχει την απαιτούμενη, κατά τα άρθρα 93 παρ. 3 του Συντάγματος και 139 ΚποινΔ, ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, η έλλειψη της οποίας ιδρύει τον από άρθρο 510 παρ.1 στοιχ. Δ' του ίδιου Κώδικα λόγο αναιρέσεως, όταν αναφέρονται σε αυτή με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις τα πραγματικά περιστατικά που προέκυψαν από την αποδεικτική διαδικασία, στα οποία στηρίχθηκε η κρίση του Δικαστηρίου για τη συνδρομή των αντικειμενικών και υποκειμενικών στοιχείων του εγκλήματος, οι αποδείξεις που τα θεμελιώνουν και οι νομικές σκέψεις υπαγωγής των περιστατικών αυτών στην ουσιαστική ποινική διάταξη που εφαρμόσθηκε. Για την ύπαρξη τέτοιας αιτιολογίας είναι παραδεκτή η αλληλοσυμπλήρωση του αιτιολογικού με το διατακτικό που αποτελούν ενιαίο σύνολο και σε σχέση με τα αποδεικτικά μέσα πρέπει να προκύπτει με βεβαιότητα ότι έχουν ληφθεί όλα στο σύνολό τους και όχι ορισμένα μόνο από αυτά. Για τη βεβαιότητα δε αυτή αρκεί να μνημονεύονται όλα, έστω κατά το είδος τους (μάρτυρες, έγγραφα, κλπ.), χωρίς ανάγκη ειδικότερης αναφοράς τους και μνείας του τι προέκυψε χωριστά από καθένα από αυτά, ενώ το γεγονός ότι εξαίρονται ορισμένα αποδεικτικά μέσα δεν υποδηλώνει ότι δεν λήφθηκαν υπόψη τα άλλα. Δεν αποτελούν όμως λόγους αναιρέσεως η εσφαλμένη εκτίμηση εγγράφων, η εσφαλμένη αξιολόγηση των καταθέσεων των μαρτύρων, η παράλειψη αναφοράς και αξιολογήσεως κάθε αποδεικτικού στοιχείου χωριστά και η παράλειψη της μεταξύ τους αξιολογικής συσχετίσεως των αποδεικτικών στοιχείων, καθόσον στις περιπτώσεις αυτές πλήττεται η αναιρετικώς ανέλεγκτη κρίση του Δικαστηρίου της ουσίας. Περαιτέρω, κατά το άρθρο 510 παρ.1 στοιχ. Ε' ΚΠοινΔ λόγο αναιρέσεως αποτελεί και η εσφαλμένη ερμηνεία ή εφαρμογή ουσιαστικής ποινικής διατάξεως. Εσφαλμένη ερμηνεία υπάρχει όταν ο Δικαστής αποδίδει στο νόμο διαφορετική έννοια από εκείνη που πραγματικά έχει, ενώ εσφαλμένη εφαρμογή υπάρχει όταν το Δικαστήριο της ουσίας δεν υπάγει σωστά τα πραγματικά περιστατικά που δέχτηκε ότι αποδείχθηκαν στη διάταξη που εφαρμόσθηκε. Περίπτωση δε εσφαλμένης εφαρμογής ουσιαστικής ποινικής διατάξεως συνιστά και η εκ πλαγίου παραβίαση της διατάξεως αυτής, η οποία υπάρχει, όταν στο πόρισμα της αποφάσεως, που περιλαμβάνεται στο συνδυασμό του αιτιολογικού με το διατακτικό και ανάγεται στα στοιχεία και την ταυτότητα του εγκλήματος, έχουν εμφιλοχωρήσει ασάφειες, αντιφάσεις ή λογικά κενά, με αποτέλεσμα να καθίσταται ανέφικτος ο αναιρετικός έλεγχος της ορθής ή μη εφαρμογής του νόμου, οπότε η απόφαση στερείται νόμιμης βάσεως. Στην προκειμένη περίπτωση με την προσβαλλόμενη 2.265ΑΑ 2391/2008 απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Αθηνών, που δίκασε σε δεύτερο βαθμό, ο αναιρεσείων κηρύχθηκε ένοχος υποβάθμισης του περιβάλλοντος και σοβαρής ρύπανσης θάλασσας και του επιβλήθηκε ποινή συνολική εννέα (9) μηνών και χρηματική ποινή δύο χιλιάδων (2.000) ΕΥΡΩ, η εκτέλεση της οποίας ανεστάλη για τρία (3) χρόνια. Όπως προκύπτει από το σκεπτικό, σε συνδυασμό με το διατακτικό της προσβαλλόμενης αποφάσεως, το δικάσαν Τριμελές Εφετείο, μετά από εκτίμηση και αξιολόγηση των αναφερομένων αποδεικτικών μέσων, δέχθηκα κατά την αναιρετικώς ανέλεγκτη περί πραγμάτων κρίση του, κατά λέξη τα εξής: "ενεργώντας με πρόθεση, στα ..., κατά τους παρακάτω ειδικότερα χρόνους ο πέμπτος Χ, στον πιο πάνω τόπο, Α. υποβάθμισε το περιβάλλον με πράξη που αντιβαίνει σης διατάξεις του N.1650/86, προκαλώντας ρύπανση στο περιβάλλον, η οποία είναι πιθανόν vα έχει αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική ισορροπία. Ειδικότερα, διέθεσε υγρά βιομηχανικά απόβλητα και λύματα στον χείμαρρο ..., χωρίς να έχει προβεί σε προηγούμενη πλήρη επεξεργασία αυτών, υπερβαίνοντας τα προσδιοριζόμενα στην υπ' αριθμ. 19640/79 Κοινή Νομαρχιακή απόφαση "περί διαθέσεως υγρών βιομηχανικών αποβλήτων και λυμάτων στον... Κόλπο" ανώτατα επιτρεπτά όρια εκπομπής υγρών αποβλήτων, καθώς σε δειγματοληψία που διενεργήθηκε στα υγρά απόβλητα της παρακάτω επιχείρησης δείγμα των οποίων ελήφθη από το τελικό φρεάτιο αυτών, που καταλήγει στην κοίτη του ποταμού, διαπιστώθηκε ότι στο εργοστάσιο της εταιρίας με την επωνυμία "..." ήδη ...εκπροσωπουμένης υπό του πέμπτου κατηγορουμένου με αντικείμενο δραστηριότητας βαφείο- φινιριστήριο, σε δειγματοληψία που διενεργήθηκε στις 7-10-2003 τα διαλυμένα στερεά ανήρχοντο σε 2852 mg/lt ενώ δεν έπρεπε να ξεπερνούν τα 1500 mg/lt το χρώμα των αποβλήτων σε διάλυση 1:20 και στιβάδα πάχους 10 cm ήταν ορατό ροδόχρουν ενώ δεν έπρεπε να ήταν ορατό. Με τον τρόπο αυτό ο ανωτέρω κατηγορούμενος υποβάθμισε το περιβάλλον, αφού η παρουσία των ως άνω ουσιών μπορεί να έχει αρνητική επίπτωση αφενός στην οικολογική ισορροπία, καθώς τα λιμνάζοντα κατά μήκος του ποταμού απόβλητα εμφανίζουν έντονο χρωματισμό [μέλανα], δημιουργούν επικίνδυνες εστίες μόλυνσης των υδροφόρων στρωμάτων, τα χημικά ξεραίνουν οιαδήποτε βλάστηση υπάρχει στις όχθες του, συχνά δε εκβράζονται νεκρά ψάρια και απειλούνται με εξαφάνιση σπάνια είδη πουλιών (βροχοπούλι, μικρογαλιάντρα, νυχτοκόρακας, κρυπτοτσικνιάς, θαλασσοσφυριχτής, καλαμοκανάς, χαλκόκοτα, λευκοτσικνιάς κ.α) αφετέρου στην ποιότητα ζωής και στην υγεία των κατοίκων των παραποτάμιων οικισμών καθώς δημιουργούνται ανθυγιεινές καταστάσεις (έντονη δυσοσμία, ανάπτυξη εντόμων) και το νερό. του χειμάρρου είναι ακατάλληλο για κάθε είδους χρήση. Β. με πρόθεση προκάλεσε σοβαρή ρύπανση της θάλασσας και συγκεκριμένα διέθεσε τα υπό στοιχ. Α της παρούσας υγρά απόβλητα της ως άνω βιομηχανίας στο χείμαρρο ..., ο οποίος εκβάλλει στον ... Κόλπο, χωρίς προηγούμενη επεξεργασία αυτών, με αποτέλεσμα να αλλοιωθεί η φυσική κατάσταση του θαλασσινού νερού και να καταστεί επιβλαβές για την υγεία των μονίμων κατοίκων και παραθεριστών. Η κρίση αυτή στηρίζεται στις καταθέσεις των πολιτικώς εναγόντων και της μάρτυρος κατηγορίας Ω, ειδικότερα δε όπως καταθέτουν ί] ο Ψ "Ζώ στις εκβολές του ποταμού ..., το ποτάμι έχει μεταβληθεί σε αποδέκτη ανεπεξέργαστων αποβλήτων από τις βιομηχανίες ...Γ και τους κατηγορούμενους. Από μετρήσεις που έγιναν φαίνεται αυτό..., Η Ω έκανε δειγματοληψίες και βρέθηκαν οι τιμές υπερδιπλάσιες από αυτές που ορίζει η διανομαρχιακή απόφαση του 1979. Το ποτάμι έχει μεταβληθεί σε εφιάλτη και δεν μπορούμε να πιούμε νερό. Εγώ έχω πάθει άμεση ζημιά και δεν μπορώ να καθίσω στη βεράντα από τη βρωμιά και τη δυσοσμία. Έστειλε το μηχάνημα ο νομάρχης [να] καθαρίσει το ποτάμι και ο χειριστής λιποθύμησε. Οι κάτοικοι πωλούν τα σπίτια τους, να φύγουν γιατί δεν αντέχουν..., Η υγεία των κατοίκων του ... κινδυνεύει..., προκάλεσαν και στη θάλασσα ζημιά και στον ... και στο ..., Μιλάμε για έγκλημα οικολογικό..., Σε ό,τι αφορά για τον Ζ1 μένω σε ό,τι λέει η πραγματογνωμοσύνη της Ω..., Ο Ζ2 υπερέβαινε τα ανώτατα επιτρεπτά όρια ρύπων στο ποτάμι που προέβλεπε η διανομαρχιακή απόφαση. Το ίδιο και ο Ζ3. Το ίδιο και ο Χ. Το ίδιο και ο Ζ4 στην υπέρβαση ανωτάτων ορίων σε αιωρούμενα στερεά και ολικά διαλελυμένα...,
Νεκρώθηκε το ποτάμι και έχουμε συνέπειες στην υγεία των κατοίκων, πήγαμε ένα πρωινό στο ποτάμι όταν μας ενημέρωσαν από το ποτάμι, πήγαμε και βρήκαμε ψόφια ψάρια τα τραβήξαμε φωτογραφίες και τις στείλαμε στο Τριμελές στη Θήβα..., Το ποτάμι ήταν δηλητηριασμένο γι' αυτό ψόφησαν τα ψάρια. Ο υδροφόρος ορίζοντας έχει μολυνθεί και σφραγίστηκαν τα πηγάδια..., όφειλαν να ξέρουν οι κατηγορούμενοι και κάθε μήνα πρέπει να παίρνουν δείγματα και να ελέγχουν. Τα ψάρια και τα πουλάκια εξαφανίστηκαν..., Έγιναν υπερβάσεις από τους κατηγορούμενους, όταν λειτουργεί ο βιολογικός καθαρισμός έχει κόστος...,
Η ρύπανση οφείλεται μερικώς στους κατηγορούμενους στο μερίδιο που τους αναλογεί..., Η ... είναι φινιστήρια βαφής και έχει βιολογικό καθαρισμό, για να βρεθούν αυτές οι τιμές μπορεί να δουλεύουν πλημμελώς ή καθόλου οι βιολογικοί και προκύπτει από τα αποτελέσματα των δειγμάτων. Ο ..., ήταν χείμαρρος τώρα με τα απόβλητα που ρέουν και το καλοκαίρι έγινε ποταμός και έχει συνεχή ροή προς τη θάλασσα. Η περιοχή της θάλασσας του ... μέχρι το 1979 που μπήκαν οι φραγμοί ήταν κατάλληλη για μπάνιο και στο ποτάμι ψαρεύαμε, το 2003 κατέστη ακατάλληλη. Ο ... εκβάλλει στο ...", ii] ο ... "το ποτάμι περνάει από το δήμο ... και ρίχνει τα νερά του στη θάλασσα, ήταν ένα καθαρό ποτάμι και μετά από τις βιομηχανίες και ενώ είχαν πάρει άδεια να λειτουργήσουν τους βιολογικούς καθαρισμούς λόγω της πλημμελούς λειτουργίας τους το ποτάμι έχει μολυνθεί. Ο Ζ4 είναι βαφείο. Τα βαφεία μολύνουν πολύ. Τα διαλυμένα στερεά είναι άλατα μετάλλων..., Την στιγμή που ο συγκεκριμένος επιχειρηματίας βγάζει απόβλητα πάνω από τα επιτρεπτά όρια είναι ένοχος..., Ο ... εκβάλλει στον ... κόλπο. Η κατάσταση αυτή τη στιγμή είναι ότι δεν μπορείς να κάνεις μπάνιο στα 100 μέτρα δεξιά και αριστερά του ..., Οι κατηγορούμενοι φταίνε για την μη σωστή λειτουργία των βιολογικών καθαρισμών", iii] ο ... "Το πρόβλημα του βιολογικού καθαρισμού είναι διότι οι ιδιοκτήτες τους δεν τους λειτουργούν κανονικά για λόγους οικονομικούς. Οι παράμετροι του 1979 είναι πολύ ελαστικές σε σχέση με αυτές που θα έπρεπε να υπάρχουν σήμερα..., Στην περιοχή ... δεξιά και αριστερά του ποταμού ... δεν κάνουν μπάνιο..., Δεν μπορώ να πω αν έχουν αμέλεια ή πρόθεση, αν από τις επαναλαμβανόμενες μετρήσεις υπερβαίνουν τα όρια, δεν είναι από αμέλεια", ίν] η Ω, χημικός μηχανικός, υπάλληλος της Χημικής Υπηρεσίας ..., που διενήργησε την αναγνωσθείσα νομίμως, ως άνω, από 10-2-2004 πραγματογνωμοσύνη "Οι αποκλίσεις της κάθε βιομηχανίας έχουν την δική τους ευθύνη στην επιβάρυνση του περιβάλλοντος..., Τυπικά ό,τι υπερβαίνει τις τιμές επιβαρύνει το περιβάλλον..., Ορθώς έρχεται η κατηγορία για διαλυμένα στερεά στον κο Ζ4 στην απόφαση του τακτικού ελέγχου..., Στην δεύτερη σελίδα της [διανομαρχιακής] αποφάσεως στο στοιχείο 7 ολικά διαλυμένα στερεά 1500; αναφέρεται σε όλες τις βιομηχανίες..., Θα μπορούσαν να το κάνουν και σκόπιμα προκειμένου να εξοικονομήσουν κάποιο οικονομικό όφελος από το κόστος της λειτουργίας των βιολογικών καθαρισμών..., Για να μπορώ να πάρω μέσο εικοσιτετράωρο δείγμα θα έπρεπε να υπάρχει αυτόματος δειγματολήπτης στο φρεάτιο δειγματοληψίας, το οποίο θα δημιουργούσε ένα σύνθετο δείγμα αντιπροσωπευτικό καθ όλη την διάρκεια του 24ώρου, το οποίο θα σφραγιζόταν για να είναι αδιάβλητο και να στέλνεται σφραγισμένο για ανάλυση. Τέτοια δυνατότητα δεν υπάρχει..., Επιβεβαιώνω τις τιμές που βρέθηκαν στον Ζ4
..., δειγματοληψία είναι έκτακτη ενέργεια που εμπεριέχει το στοιχείο του αιφνιδιασμού της επιχείρησης..., Οι κάτοικοι του ... όσοι κατοικούν στο κάτω τμήμα του ..., δεν την γνωρίζω την περιοχή, έχω ακούσει ότι είναι άσχημη η κατάσταση εκεί". Οι καταθέσεις των ... καθώς και του μάρτυρος υπερασπίσεως ..., εκτιμώμενες και αντιπαρατιθέμενες προς αυτές των πολιτικώς εναγόντων και της ανωτέρω μάρτυρος κατηγορίας, δεν οδηγούν το Δικαστήριο σε διαφορετική κρίση. Τέλος, ο ισχυρισμός του δευτέρου κατηγορουμένου [Ζ2], ο οποίος δέχεται ότι "Έχω ρυπάνει πολύ λιγότερο απ' όλους αυτούς που ρίχνουν τα απόβλητά τους ανεξέλεγκτα" [βλ. σελ. 30 πρακτικών], περί μη σύννομου τρόπου δειγματοληψίας, αποκρούεται από την κατάθεση της μάρτυρος κατηγορίας Ω, η οποία λέγει σαφώς ότι δεν υπάρχει δυνατότητα λήψεως μέσου εικοσιτετραώρου δείγματος.
IV.Ενόψει αυτών, πρέπει οι κατηγορούμενοι να κηρυχθούν ένοχοι των ανωτέρω πράξεων, που προβλέπονται και τιμωρούνται από τα άρθρα 26 § 1α, 27 § 1 ΠΚ, 28 § 1 στοιχ. α' Ν. 1650/1986, 13 § 1 στοιχ. α' [ι] του Ν, 743/1977 [όπως κωδικοποιήθηκε σε ενιαίο κείμενο και μεταγλωττίσθηκε στη δημοτική με το π.δ/μα 55/1998], κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στο διατακτικό". Στη συνέχεια, ο άνω κατηγορούμενος και ήδη αναιρεσείων κηρύχθηκε ένοχος των παραπάνω αξιοποίνων πράξεων της υποβάθμισης περιβάλλοντος και της σοβαρής ρύπανσης θάλασσας, από πρόθεση και ειδικότερα του ότι: "στον πιοπάνω τόπο Α. υποβάθμισε το περιβάλλον με πράξη που αντιβαίνει στις διατάξεις του Ν.1650/86, προκαλώντας ρύπανση στο περιβάλλον, η οποία είναι πιθανόν να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην οικολογική ισορροπία. Ειδικότερα, διέθεσε υγρά βιομηχανικά απόβλητα και λύματα στον χείμαρρο ..., χωρίς να έχει προβεί σε προηγούμενη πλήρη επεξεργασία αυτών, υπερβαίνοντας τα προσδιοριζόμενα στην υπ' αριθμ. 19640/79 Κοινή Νομαρχιακή απόφαση "περί διαθέσεως υγρών βιομηχανικών αποβλήτων και λυμάτων στον ... Κόλπο" ανώτατα επιτρεπτά όρια εκπομπής υγρών αποβλήτων, καθώς σε δειγματοληψία που διενεργήθηκε στα υγρά απόβλητα της παρακάτω επιχείρησης δείγμα των οποίων ελήφθη από το τελικό φρεάτιο αυτών, που καταλήγει στην κοίτη του ποταμού, διαπιστώθηκε ότι στο εργοστάσιο της εταιρίας με την επωνυμία ... ήδη ...., εκπροσωπουμένης υπό του πέμπτου κατηγορουμένου με αντικείμενο δραστηριότητας βαφείο - φινιριστήριο, σε δειγματοληψία που διενεργήθηκε στις 7.10-2003 τα διαλυμένα στερεά ανήρχοντο σε 2352 mg/lt ενώ δεν έπρεπε να ξεπερνούν 1500 mg/lt το χρώμα των αποβλήτων σε διάλυση 1:20 και στιβάδα πάχους 10 cm ήταν ορατό ροδόχρουν ενώ δεν έπρεπε να ήταν ορατό. Με τον τρόπο αυτό ο ανωτέρω κατηγορούμενος υποβάθμισε το περιβάλλον, αφού η παρουσία των ως άνω ουσιών μπορεί να έχει αρνητική επίπτωση αφενός στην οικολογική ισορροπία, καθώς τα λιμνάζοντα κατά μήκος του ποταμού απόβλητα εμφανίζουν έντονο χρωματισμό [μέλανα], δημιουργούν επικίνδυνες εστίες μόλυνσης των υδροφόρων στρωμάτων, τα χημικά ξεραίνουν οιαδήποτε βλάστηση υπάρχει στις όχθες του, συχνά δε εκβράζονται νεκρά ψάρια και απειλούνται με εξαφάνιση σπάνια είδη πουλιών (βροχοπούλι, μικρογαλιάντρα, νυχτοκόρακας, κρυπτοτσικνιάς, θαλασσασφυριχτής, καλαμοκανάς, χαλκόκοτα, λευκοτσικνιάς κ.α.) αφετέρου στην ποιότητα ζωής και στην υγεία των κατοίκων των παραποτάμιων οικισμών καθώς δημιουργούνται ανθυγιεινές καταστάσεις (έντονη δυσοσμία, ανάπτυξη εντόμων) και το νερό του χειμάρρου είναι ακατάλληλο, για κάθε είδους χρήση. Β. με πρόθεση προκάλεσε σοβαρή ρύπανση της θάλασσας και συγκεκριμένα διέθεσε τα υπό στοιχ. Α της παρούσας υγρά απόβλητα της ως άνω βιομηχανίας στο χείμαρρο ..., ο οποίος εκβάλλει στον ... Κόλπο, χωρίς προηγούμενη επεξεργασία αυτών, με αποτέλεσμα να αλλοιωθεί η φυσική κατάσταση του θαλασσινού νερού και να καταστεί επιβλαβές για την υγεία των μονίμων κατοίκων και παραθεριστών". Με βάση τις παραπάνω παραδοχές το Δικαστήριο της ουσίας διέλαβε στην προσβαλλόμενη απόφασή του την απαιτούμενη από τις αναφερόμενες διατάξεις του Συντάγματος και του ΚΠοινΔ ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, αφού εκθέτει σ' αυτή με σαφήνεια, πληρότητα και χωρίς αντιφάσεις ή λογικά κενά τα πραγματικά περιστατικά, τα οποία αποδείχθηκαν από την ακροαματική διαδικασία και συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση των άνω εγκλημάτων, για τα οποία καταδικάστηκε ο αναιρεσείων, τις αποδείξεις από τις οποίες συνήγαγε τα περιστατικά αυτά και τους συλλογισμούς, με βάση τους οποίους έκανε την υπαγωγή τους στις ουσιαστικές ποινικές διατάξεις των άρθρων 18 εδ. β', 26 παρ. 1α, 27 παρ. 1, 28 § 1α' του Ν. 1650/1986 και 13 § 1 α' (i) του Ν. 743/1977, όπως κωδ/κε σε ενιαίο κείμενο και μετ/κε με το Π.Δ/μα 55/98, τις οποίες ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε, χωρίς να τις παραβιάσει ούτε ευθέως, ούτε εκ πλαγίου και χωρίς να στερήσει έτσι την απόφαση από νόμιμη βάση. Ειδικότερα, αναφέρονται στην αιτιολογία της αποφάσεως 2265Α, 2391/2008 του Τριμελούς Εφετείου (Πλημ/των Αθηνών, τα αποδεικτικά μέσα κατά το είδος τους (μάρτυρες, έγγραφα- εκπροσωπήθηκε ο κατηγορούμενος-), από τα οποία το Δικαστήριο συνήγαγε τα περιστατικά που εκτέθηκαν και οδηγήθηκε στην καταδικαστική του κρίση, ενώ δεν υπήρχε κατά νόμο, ανάγκη να τα παραθέσει αναλυτικά και να εκθέσει τι προκύπτει χωριστά από το καθένα από αυτά. Και συγκεκριμένα έλαβε υπόψη του το Δικαστήριο της ουσίας και συνεκτίμησε μαζί με τα υπόλοιπα αποδεικτικά μέσα και τις ένορκες καταθέσεις των μαρτύρων κατηγορίας, Ω , ..., καθώς και τις καταθέσεις των Ψ, ..., οι οποίοι, όπως προκύπτει από τα αυτά πρακτικά συνεδριάσεως του άνω Δικαστηρίου, ως πολιτικώς ενάγοντες, εξετάστηκαν ανωμοτί στο ίδιο ακροατήριο.
Σύμφωνα με τα άνω λεχθέντα, το Δικαστήριο της ουσίας προκειμένου να καταλήξει στην καταδικαστική κρίση του, οδηγήθηκε στις προαναφερόμενες παραδοχές, που αποτελούν την απαιτούμενη από τις πιο πάνω διατάξεις ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία. Συγκεκριμένα, κατά τρόπο σαφή και πλήρη, αναφέρονται όλα τα στοιχεία που συγκροτούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση των εγκλημάτων τα οποία αυτός καταδικάστηκε, οι αποδείξεις από τις οποίες προέκυψαν αυτά και οι σκέψεις με τις οποίες έγινε η υπαγωγή των περιστατικών που αποδείχθηκαν στην ουσιαστική διάταξη που εφαρμόστηκε, χωρίς να εμφιλοχωρήσουν ασάφειες, αντιφάσεις ή λογικά κενά. Για την πληρότητα δε της αιτιολογίας, είναι παραδεκτή η αλληλοσυμπλήρωση του αιτιολογικού και διατακτικού, που αποτελούν ενιαίο σύνολο. Είναι αβάσιμες και πρέπει να απορριφθούν, οι επιμέρους αντίθετες αιτιάσεις του αναιρεσείοντος και συγκεκριμένα, ότι στο αιτιολογικό της προσβαλλόμενης αποφάσεως, στο οποίο στηρίχθηκε η καταδίκη του για υποβάθμιση του περιβάλλοντος του χειμάρρου ... και ρύπανση της θάλασσας του ... από πρόθεση, δεν εκτίθενται καθόλου περιστατικά τα οποία να στηρίζουν την κρίση του Δικαστηρίου ότι τα παραπάνω εγκλήματα τέλεσε από πρόθεση και όχι από αμέλεια και μάλιστα, δεν εκτίθενται πραγματικά περιστατικά από τα οποία να διαπιστώνεται ότι υπό την ιδιότητά του ως εκπροσώπου της αναφερόμενης στην απόφαση εταιρίας και υπό την οποία καταδικάστηκε, γνώριζε αφενός ότι η εκπροσωπούμενη από αυτόν εταιρία υποβάθμιζε το περιβάλλον, αφετέρου ότι ασκούσε τη δραστηριότητά της καθ' υπέρβαση των ορίων της εγκρίσεως περιβαλλοντικών όρων, που είχαν ορισθεί με τη 19.640/70 κοινή Νομαρχιακή απόφαση, καθόσον, ρητά αναφέρονται, τόσο στο σκεπτικό όσο και το διατακτικό που αλληλοσυμπληρώνονται, της προσβαλλόμενης αποφάσεως, πραγματικά περιστατικά, τόσο αναλυτικά και με τόση πληρότητα, ώστε να καθίσταται περιττή η επανάληψή τους και στα οποία το δικάσαν Δικαστήριο στήριξε την κρίση του ότι ο κατηγορούμενος με την προεκτεθείσα ιδιότητά του, με πρόθεση ενεργώντας και με τις ενέργειές του αυτές, αφενός υποβάθμισε το περιβάλλον του άνω χείμαρου, αφετέρου ρύπανε το θαλάσσιο κόλπο του ..., γνωρίζοντας ότι η εταιρία του με τα βιομηχανικά της απόβλητα στον ....,υποβάθμιζε το περιβάλλον, γνωρίζοντας επίσης και τα ανώτατα επιτρεπτά από την άνω υπουργική απόφαση, όρια εκπομπής υγρών αποβλήτων, τα οποία, κατά τα προεκτεθέντα, υπερέβαινε.
Επομένως, ο από το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ' ΚΠΔ λόγος αναιρέσεως της κρινόμενης αιτήσεως, με τον οποίο αποδίδονται στην προσβαλλόμενη απόφαση οι πλημμέλειες της ελλείψεως ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, αλλά και ο, αυτεπαγγέλτως κατά την ΚΠΔ 511, εφόσον παρίσταται ο αναιρεσείων και κρίθηκε παραδεκτός ο άνω λόγος, εξεταζόμενος της περ. Ε' της αυτής διατάξεως του ΚΠΔ, λόγος της ελλείψεως νόμιμης βάσεως, πρέπει να απορριφθούν ως αβάσιμοι. Κατά τα λοιπά, με τους πιο πάνω λόγους αναιρέσεως, πλήττεται απαραδέκτως η άνω απόφαση για εσφαλμένη εκτίμηση των αποδείξεων και των πραγματικών περιστατικών. Κατόπιν αυτών, εφόσον δεν υπάρχει άλλος παραδεκτός λόγος αναιρέσεως για έρευνα, πρέπει να απορριφθεί η κρινόμενη αίτηση στο σύνολο της και να καταδικαστεί ο αναιρεσείων στα δικαστικά έξοδα (ΚΠΔ583 παρ. 1) καθώς και στη δικαστική δαπάνη καθενός από τους παραστάντες πολιτικώς ενάγοντες.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει τις από 22 Σεπτεμβρίου 2008:
α) με αριθμ. πρωτ. 288/2008 ενώπιον του γραμματέα του Εφετείου Αθηνών και
β) με αριθμ. πρωτ. 7.812/2008 ενώπιον του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου αιτήσεις του Χ, για αναίρεση της με αριθμό 2.265Α, 2.391/2008 αποφάσεως του Τριμελούς Εφετείου (Πλημ/των) Αθηνών. Και
Καταδικάζει τον αναιρεσείοντα στα δικαστικά έξοδα που ανέρχονται σε διακόσια είκοσι (220) ΕΥΡΩ, για κάθε αναίρεση, καθώς και στη δικαστική δαπάνη καθενός από τους παραστάντες πολιτικώς ενάγοντες την οποία ορίζει σε πεντακόσια (500) ΕΥΡΩ.
Κρίθηκε και αποφασίσθηκε στην Αθήνα στις 3 Ιουνίου 2009. Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα, σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στις 9 Δεκεμβρίου 2009.
Ο ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ