Θέμα
Αποδοχές μισθωτού, Σύμβαση εξαρτημένης εργασίας.
Περίληψη:
Πολιτική δικονομία. Έννομο συμφέρον προς άσκηση αναίρεσης εκ μέρους του νικήσαντος διαδίκου. Αξιώσεις από σύμβαση εξηρτημένης εργασίας. Απόρριψη της αγωγής ως κατ’ ουσίας αβάσιμης, διότι η μεταξύ των διαδίκων σύμβαση δεν ήταν αυτή της εξηρτημένης εργασίας. Δε δημιουργείται δεδικασμένο από την κρίση ότι η μεταξύ των διαδίκων σχέση ήταν σύμβαση ανεξαρτήτων υπηρεσιών και δεν θεμελιώνεται γι’ αυτό έννομο συμφέρον για άσκηση αναιρέσεως από τον νικήσαντα εναγόμενο(Απορρίπτει αναίρεση της 1223/2014 ΜονΕφΘεσσ)
Αριθμός 640/2015
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
Β2' Πολιτικό Τμήμα
ΣΥΓΚΡΟΤΗΘΗΚΕ από τους Δικαστές: Γεώργιο Γιαννούλη Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Χριστόφορο Κοσμίδη, Απόστολο Παπαγεωργίου, Παναγιώτη Κατσιρούμπα και Δήμητρα Κοκοτίνη Αρεοπαγίτες.
ΣΥΝΗΛΘΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, την 24η Φεβρουαρίου 2015, με την παρουσία και της γραμματέως Σπυριδούλας Τζαβίδη, για να δικάσει την εξής υπόθεση μεταξύ:
Της αναιρεσείουσας: ΑΕ με την επωνυμία " Βιομηχανικαί-Εμπορικαί Επιχειρήσεις Πλαστικών Πλαστικών Ειδών-Γ. ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ", που εδρεύει στη Θεσσαλονίκη και εκπροσωπείται νόμιμα, η οποία εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο της Ευάγγελο Σταμκόπουλο και κατέθεσε προτάσεις
Του αναιρεσίβλητου: Κ. Γ. του Σ., κατοίκου ..., ο οποίος εκπροσωπήθηκε από τον πληρεξούσιο δικηγόρο του Νικόλαο Νάκη και κατέθεσε προτάσεις.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 2-4-2009 αγωγή του αναιρεσίβλητου, που κατατέθηκε στο Μονομελές Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 8562/2010 οριστική του ίδιου Δικαστηρίου και 1223/2014 του Εφετείου Θεσσαλονίκης. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζητεί η αναιρεσείουσα με την από 7-10-2014 αίτησή του.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, οι διάδικοι παραστάθηκαν όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης Παναγιώτης Κατσιρούμπας διάβασε την από 13-2-2015 έκθεσή του με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη της κρινόμενης αίτησης αναιρέσεως. Ο πληρεξούσιος της αναιρεσείουσας ζήτησε την παραδοχή της αίτησης, ο πληρεξούσιος του αναιρεσίβλητου την απόρριψή της, καθένας δε την καταδίκη του αντιδίκου μέρους στη δικαστική δαπάνη.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Κατά τις διατάξεις των άρθ. 556 παρ.2 και 578 ΚΠολΔ αναίρεση μπορεί ν' ασκήσει και ο διάδικος που νίκησε, εφόσον έχει έννομο συμφέρον, η ύπαρξη του οποίου κρίνεται από την προσβαλλομένη απόφαση κατά την γενική διάταξη του άρθ. 68 ΚΠολΔ και απαιτείται όχι μόνο γενικά για το παραδεκτό της αίτησης αναίρεσης, αλλά και ειδικά για κάθε λόγο αυτής, η έλλειψη δε αυτού, που ερευνάται αυτεπάγγελτα σε κάθε στάση της δίκης, κατ' άρθ. 73 ΚΠολΔ, συνεπάγεται την απόρριψη της αίτησης αναίρεσης ως απαράδεκτης. Έννομο συμφέρον μπορεί να υφίσταται και στην περίπτωση, κατά την οποία ο διάδικος που νίκησε βλάπτεται από τις αιτιολογίες της απόφασης, από τις οποίες δημιουργείται δεδικασμένο σε βάρος του για άλλη δίκη, όταν δηλ. η αιτιολογία της απόφασης αναφέρεται σε στοιχείο του δικαιώματος που κρίθηκε στην δίκη και στηρίζει το διατακτικό της, στην περίπτωση δε αυτή ο νικήσας διάδικος δικαιούται να ζητήσει την αναίρεσή της μόνο κατά την μη ορθή αιτιολογία της (ΑΠ 382/2011, 539/2011, 653/2010, 525/2008). Δεν δημιουργείται όμως δεδικασμένο κατά τις διατάξεις των άρθρων 321 και επ. ΚΠολΔ, όταν το δικαστήριο που εξέδωσε την προσβαλλόμενη απόφαση περιέλαβε σ' αυτήν αιτιολογίες που δεν ήταν αναγκαίες για την κρίση της διαφοράς, δηλαδή αιτιολογίες που εκφέρθηκαν εκ περισσού, και ως εκ τούτου στην περίπτωση αυτή δεν υπάρχει έννομο συμφέρον να αποτραπεί δεδικασμένο με την αναίρεση της προσβαλλόμενης αποφάσεως ακόμη και ως προς την τυχόν εσφαλμένη σχετική αιτιολογία της και κατά συνέπεια δεν ιδρύεται λόγος αναιρέσεως (για να αποτραπεί δεδικασμένο), κατά το άρθρο 578 ΚΠολΔ (ΑΠ 77/2009, 525/2008). Στην ένδικη με αριθμό εκθέσεως καταθέσεως 14316/8.4.2009 αγωγή του ενώπιον του Μονομελούς Πρωτοδικείου Θεσσαλονίκης ο ενάγων και ήδη αναιρεσίβλητος ιστορούσε ότι με το υπ' αριθ. ...24.3.1981 συμβόλαιο του τέως συμβολαιογράφου Θεσσαλονίκης Βασιλείου Μουρατίδη που δημοσιεύθηκε νόμιμα συνεστήθη, με ιδρυτικά μέλη τον ίδιο και τα αδέρφια του Δ. και Α., η εναγομένη και ήδη αναιρεσείουσα ανώνυμη εταιρία με αντικείμενο την παραγωγή και εμπορία παντός είδους πλαστικών ειδών. Ότι κάτοχος κατά 49% του μετοχικού της κεφαλαίου ήταν αυτός ενώ ο αδερφός του Δ. του υπολοίπου 51%, μέχρι δε την 30.6.2007 ήταν ο ίδιος μέλος του Δ. Σ. της εναγομένης ενώ ο ανωτέρω αδελφός του Δ/νων Σύμβουλος. Ότι από της συστάσεως της, ήτοι την 17.4.1981, προσλήφθηκε από την εναγομένη με άτυπη σύμβαση εξαρτημένης εργασίας αορίστου χρόνου για να εργασθεί στην άνω επιχείρησή της, σε εκτέλεση δε της συμβάσεως αυτής προσέφερε συνεχώς τις υπηρεσίες του ως υπεύθυνος της παραγωγικής διαδικασίας του τμήματος πλαστικών σακουλών της, μέχρι την 13.2.2009 οπότε και καταγγέλθηκε η σύμβασή του. Ότι για την εργασία του αυτή οι τακτικές μηνιαίες αποδοχές του, ανέρχονταν κατά τη σύμβαση στο ποσό των 2.500 ευρώ πλέον των 550 ευρώ για τις εισφορές στον ασφαλιστικό του φορέα, που ήταν το Τ.Ε.Β.Ε. και 200 ευρώ για έξοδα μετακίνησής του (καύσιμα) με το Ι.Χ.Ε. αυτοκίνητο του, ήτοι συνολικά στο ποσό των 3.250 ευρώ. Ότι η εναγομένη κατά το χρόνο της απόλυσης του δεν κατέβαλε την εξ 91.000 ευρώ αποζημίωση απόλυσης που δικαιούτο ενώ ακόμη δεν του κατέβαλε. α) τις δεδουλευμένες αποδοχές του, του χρονικού διαστήματος από 13.1.2009 έως 13.2.2009 ύψους 3.250 ευρώ, β) την ως άνω τακτική παροχή των 550 ευρώ για το χρονικό διάστημα από Μάρτιο 2007 έως την 10.2.2009 ύψους 13.829,36 ευρώ συνολικά, γ) τα επιδόματα εορτών και αδείας των ετών 2004 έως 2009 συνολικού ύψους 36.345 ευρώ, όπως ειδικότερα αναλύονταν αυτά στην αγωγή κατ' έτος. Τέλος ιστορούσε, ότι η εναγομένη, παρά τις οχλήσεις του, δεν του χορήγησε πλήρη την άδεια αναψυχής για τα έτη 2004 έως 2008, με συνέπεια να δικαιούται για την αιτία αυτή τις αποδοχές των ημερών άδειας αναψυχής κατ' έτος, που δεν του είχαν χορηγηθεί, προσαυξημένες κατά 100% ήτοι συνολικά το ποσό των 19.500 ευρώ, όπως ειδικότερα το κονδύλιο αυτό αναλυόταν στην αγωγή, ενώ ακόμη κατά την ημέρα της απόλυσής του δεν του κατέβαλε την αναλογία των αποδοχών αδείας αναψυχής του έτους 2009, ύψους 780 ευρώ. Με βάση το ιστορικό αυτό ζήτησε να υποχρεωθεί η εναγομένη, για όλες τις ανωτέρω αιτίες, να του καταβάλει κυρίως από τη σύμβαση και επικουρικά εφόσον ήθελε κριθεί άκυρη η σύμβαση εξαρτημένης εργασίας του, κατά τις διατάξεις του αδικαιολογήτου πλουτισμού, το συνολικό ποσό των 164.704,36 ευρώ με το νόμιμο τόκο κατά τις αναφερόμενες στην αγωγή διακρίσεις άλλως από την επίδοση της αγωγής. Το πρωτοβάθμιο Δικαστήριο με την απόφασή του έκρινε ότι η μεταξύ των διαδίκων σύμβαση δεν ήταν αυτή της εξαρτημένης εργασίας αλλά της εταιρίας και απέρριψε την αγωγή ως αβάσιμη κατ' ουσίαν. Το Εφετείο, κατόπι εφέσεως που άσκησε ο αναιρεσίβλητος κατά της αποφάσεως του πρωτοβαθμίου δικαστηρίου, με την προσβαλλομένη απόφασή του έκρινε ότι η μεταξύ των διαδίκων σύμβαση δεν ήταν αυτή της εξαρτημένης εργασίας, αλλά της συμβάσεως ανεξαρτήτων υπηρεσιών και αφού αντικατέστησε εν μέρει τις αιτιολογίες της πρωτόδικης απόφασης απέρριψε κατ' ουσίαν την έφεση. Προδικαστικό ζήτημα για τις επιμέρους αγωγικές αξιώσεις του αναιρεσιβλήτου, είναι η σύμβαση εξαρτημένης εργασίας, άλλως η απλή σχέση εργασίας, για την ανυπαρξία της οποίας και παράγεται, σύμφωνα με το άρθρο 331 ΚΠολΔ, δεδικασμένο, από τη προσβαλλομένη απόφαση του Εφετείου, η κρίση του οποίου, ως προς το αβάσιμο κατ' ουσίαν της σχέσεως αυτής μεταξύ των διαδίκων και στηρίζει το διατακτικό της. Η περαιτέρω παραδοχή του Εφετείου, ότι η μεταξύ των διαδίκων σχέση έχει τη μορφή της συμβάσεως ανεξαρτήτων υπηρεσιών, η οποία έγινε χωρίς ανάγκη και ως εκ περισσού δεν δημιουργεί δεδικασμένο μεταξύ των διαδίκων σε άλλες δίκες μεταξύ αυτών και συνακόλουθα δεν θεμελιώνει έννομο συμφέρον της αναιρεσείουσας για απάλειψή της, αφού η αξίωση του ενάγοντος-αναιρεσιβλήτου θεμελιωνόταν στην ύπαρξη σύμβασης εξαρτημένης εργασίας, άλλως απλής σχέσεως εργασίας. Οι λόγοι αναιρέσεως πλήττουν την προσβαλλομένη απόφαση γι' αυτήν την αιτιολογία της. Ειδικότερα με τον πρώτο λόγο αναιρέσεως αποδίδεται στην προσβαλλομένη η από τον αριθ.1 του άρθρου 559 ΚΠολΔ πλημμέλεια ότι με το να δεχθεί ότι η μεταξύ των διαδίκων ένδικη σχέση ήταν αυτή της συμβάσεως ανεξαρτήτων υπηρεσιών και όχι της εταιρίας παραβίασε τις διατάξεις των άρθρων 741, 742 παρ.1, 361 και 648 του ΑΚ. Με τον δεύτερο λόγο αναιρέσεως αποδίδεται στην προσβαλλομένη η από τον αριθμό 20 του άρθρου 559 ΚΠολΔ πλημμέλεια ότι παραμόρφωσε το καταστατικό της και συγκεκριμένα το άρθρο 20 αυτού, στο οποίο στήριξε κυρίως την κρίση της περί υπάρξεως μεταξύ των διαδίκων συμβάσεως ανεξαρτήτων υπηρεσιών. Με τον τρίτο λόγο αποδίδεται στην προσβαλλομένη η από τον αριθμό 19 του άρθρου 559 ΚΠολΔ πλημμέλεια ότι με ελλιπείς και αντιφατικές αιτιολογίες δέχθηκε ότι η μεταξύ των διαδίκων σύμβαση ήταν σύμβαση ανεξαρτήτων υπηρεσιών. Όλοι αυτοί οι λόγοι της αναίρεσης είναι προεχόντως απαράδεκτοι, ο δεύτερος δε και ανεξαρτήτως της αοριστίας του, επειδή δεν εκτίθεται το περιεχόμενο του παραμορφωθέντος εγγράφου αυτολεξεί, ώστε από τη σχετική σύγκριση αυτού με αυτό που δέχθηκε το Εφετείο ως περιεχόμενό του να καθίσταται εμφανές το διαγνωστικό σφάλμα του, διότι προβάλλονται χωρίς έννομο συμφέρον. Για τον ίδιο λόγο είναι απαράδεκτη και η ίδια η αίτηση αναίρεσης. Κατ' ακολουθίαν των ανωτέρω πρέπει να απορριφθεί η αίτηση αναίρεσης στο σύνολό της και να καταδικασθεί η αναιρεσείoυσα ως ηττηθείσα, στα δικαστικά έξοδα του αναιρεσιβλήτου (άρθρο 176, 183 Κ.Πολ.Δ.)
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ την από 7.10.2014, με αριθ. εκθέσεως καταθέσεως 206/15.10.2014, αίτηση της ανώνυμης εταιρίας με την επωνυμία "Βιομηχανικαί-Εμπορικαί Επιχειρήσεις Πλαστικών Ειδών - Γ. ΑΝΩΝΥΜΟΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ" κατά του Κ. Γ., περί αναιρέσεως της υπ’ αριθ. 1223/2014αποφάσεως του Μονομελούς Εφετείου Θεσσαλονίκης.
ΚΑΤΑΔΙΚΑΖΕΙ την αναιρεσείουσα στα δικαστικά έξοδα του αναιρεσιβλήτου, τα οποία ορίζει στο ποσόν των χιλίων οκτακοσίων (1.800) ευρώ.
ΚΡΙΘΗΚΕ, αποφασίσθηκε στην Αθήνα, στις 24 Μαρτίου 2015.
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του, στην Αθήνα, στις 19 Μαΐου 2015.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Η ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ