Θέμα
Σύμβαση εξαρτημένης εργασίας.
Περίληψη:
Την πρόσθετη αμοιβή της παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 201/1975 δικαιούνται όσοι απασχολούνται κατά πλήρες ωράριο σε θέσεις προσωπικού των νοσηλευτικών ιδρυμάτων, το οποίο είχε υποχρέωση οκτάωρης ημερήσιας απασχόλησης. Η αμοιβή αυτή δεν αποτελεί επίδομα και για το λόγο αυτό δεν καταργήθηκε με το άρθρο 19 του ν. 1505/1984.
Αριθμός 604/2014
ΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΤΟΥ ΑΡΕΙΟΥ ΠΑΓΟΥ
B1' Πολιτικό Τμήμα
Συγκροτήθηκε από τους Δικαστές: Βασίλειο Λυκούδη, Αντιπρόεδρο Αρείου Πάγου, Ανδρέα Δουλγεράκη, Νικόλαο Πάσσο, Δημήτριο Κόμη και Στυλιανή Γιαννούκου, Αρεοπαγίτες.
Συνήλθε σε δημόσια συνεδρίαση στο Κατάστημά του, στις 18 Φεβρουαρίου 2014, με την παρουσία και του γραμματέα Αθανασίου Λιάπη, για να δικάσει μεταξύ:
Του αναιρεσείοντος - καθού η κλήση: ΝΠΔΔ με την επωνυμία "Γενικό Νοσοκομείο Βόλου ΑΧΙΛΛΟΠΟΥΛΕΙΟ", που εδρεύει στο Βόλο και εκπροσωπείται νόμιμα, το οποίο εκπροσωπήθηκε από την πληρεξούσια δικηγόρο του Σοφία Αποστολάκη με δήλωση του άρθρου 242 παρ. 2 ΚΠολΔ.
Των αναιρεσιβλήτων - καλούντων: 1) Δ. Φ. του Γ., 2) Ε. Κ. του Α., 3) Α. Δ. του Σ., 4) Π. Τ. του Δ., 5) Ε. Κ. του Μ., 6) Α. Ο. του Β., 7) Σ. Π. του Α., 8) Θ. Σ. του Κ., 9) Ε. Σ. του Χ., 10) Α. Κ. του Κ., 11) Σ. Δ. του Κ., 12) Α. Τ. του Α. και 13) Ν. Σ. του Ε., κατοίκων ..., οι οποίοι δεν παραστάθηκαν, ούτε εκπροσωπήθηκαν στο ακροατήριο.
Η ένδικη διαφορά άρχισε με την από 31-12-2008 αγωγή των ήδη αναιρεσιβλήτων, που κατατέθηκε στο Ειρηνοδικείο Βόλου. Εκδόθηκαν οι αποφάσεις: 276/2009 οριστική του ίδιου Δικαστηρίου και 346/2010 του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Βόλου. Την αναίρεση της τελευταίας απόφασης ζήτησε το αναιρεσείον με την από 28-1-2011 αίτησή του, η συζήτηση της οποίας ορίστηκε για τη δικάσιμο της 16-10-2012, κατά την οποία ματαιώθηκε. Η υπόθεση επανέρχεται για συζήτηση με την από 24-7-2013 κλήση των καλούντων.
Κατά τη συζήτηση της υπόθεσης αυτής, που εκφωνήθηκε από το πινάκιο, παραστάθηκε μόνο το αναιρεσείον όπως σημειώνεται πιο πάνω. Ο Εισηγητής Αρεοπαγίτης Ανδρέας Δουλγεράκης διάβασε την από 4-10-2012 έκθεσή του, με την οποία εισηγήθηκε την απόρριψη της αιτήσεως αναιρέσεως.
ΣΚΕΦΘΗΚΕ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΝΟΜΟ
Από τις διατάξεις των άρθ. 94 § 1 (όπως η παρ. αυτή αντικ. ΅ε το άρθρο 6 παρ. 7 του ν. 4055/12-3-2012), 96 §§ 1 και 2 (όπως το άρθρο αυτό αντικ. ΅ε το άρθ. 7 § 2 ν. 3994/2011) και 104 ΚΠολΔ σε συνδυασ΅ό ΅ε εκείνη του άρθρου 568 παρ. 4 του ΚΠολΔ, συνάγεται, ότι αν κατά τη συζήτηση της υπόθεσης ενώπιον του Αρείου Πάγου, δεν ε΅φανισθεί κάποιος από τους διαδίκους, το Δικαστήριο οφείλει να ερευνήσει, αν ο απολειπόμενος διάδικος κλητεύθηκε νό΅ι΅α ή επισπεύδει ο ίδιος τη συζήτηση. Αν ο επισπεύδων τη συζήτηση διάδικος δεν ε΅φανισθεί ή ε΅φανισθεί αλλά δεν μετέχει, νο΅ί΅ως, στη συζήτηση, ο ’ρειος Πάγος εξετάζει αυτεπαγγέλτως, αν ο δικηγόρος που υπογράφει την κλήση για συζήτηση ήταν εφοδιασμένος ΅ε πληρεξουσιότητα και σε καταφατική περίπτωση η υπόθεση συζητείται σαν να ήταν παρόντες οι διάδικοι. Και αν ΅εν η συζήτηση επισπεύδεται από το διάδικο που εμφανίσθηκε και δεν ε΅φανίστηκε ο αντίδικός του, πρέπει να προσκο΅ίζεται ΅ε επίκληση αποδεικτικό επίδοσης της σχετικής κλήσης προς συζήτηση, αν δε η συζήτηση επισπεύδεται από τον απολειπόμενο διάδικο, πρέπει να προσκο΅ίζεται, ΅ε επίκληση, η κλήση που επιδόθηκε. Στην προκεί΅ενη περίπτωση, με την από 24-7-2013 κλήση των αναιρεσίβλητων, επισπεύθηκε η συζήτηση της, από 28-1-2011, αίτησης αναίρεσης του αναιρεσείοντος και ορίστηκε δικάσιμός της εκείνη που αναφέρεται στην αρχή της παρούσας. Κατ' αυτήν οι αναιρεσίβλητοι δεν ε΅φανίστηκαν, ούτε εκπροσωπήθηκαν ΅ε δήλωση πληρεξούσιου δικηγόρου τους, κατά τα άρθρα 242 παρ. 2 και 573 παρ. 1 ΚΠολΔ, ενώ το αναιρεσείον παραστάθηκε δια της πληρεξουσίου δικηγόρου του Σοφίας Αποστολάκη. Από τα στοιχεία της δικογραφίας προκύπτει, ότι η παραπάνω κλήση, αντίγραφο της οποίας προσκομίζεται, με επίκληση, από το αναιρεσείον, υπογράφεται από το δικηγόρο των απολειπόμενων αναιρεσίβλητων, Γιάννη Τριμίντζιο, στον οποίο όλοι, με το .../6-6-2013 ειδικό πληρεξούσιο της συμβολαιογράφου Βόλου Κερασιάς Μιχάλη Καλογεροπούλου - Καλτσογιάννη και το .../9-5-2013 πληρεξούσιο της συμβολαιογράφου Αθηνών Χρυσάνθης Παναγιώτη Αβάνη, έδωσαν την εντολή να προσδιορίσει τη δικάσιμο της αίτησης αναίρεσης και να επισπεύσει τη συζήτησή της. Επομένως, η επίσπευση της συζήτησης από τους αναιρεσίβλητους είναι νόμιμη, και πρέπει, το δικαστήριο να προχωρήσει στη συζήτηση της υπόθεσης, σαν να ήταν παρόντες και οι αναιρεσίβλητοι.
Η παράγραφος 3 του άρθρου 2 του ν. 201/1975 ορίζει: "Από 1ης Ιανουαρίου 1976 εις το απασχολούμενο προσωπικόν των νοσηλευτικών ιδρυ΅άτων του ν.δ. 2592/1953 επί οκτάωρον ημερησίως καταβάλλεται α΅οιβή δια ΅ίαν ώραν ημερησίως υπολογιζόμενη κατά τας διατάξεις του εδ. Υ' της παρ. 3 του άρθρου 5 του ν.δ. 4538/1966 και από 1-1-1977 δια δύο ώρας ημερησίως". Κατά την έννοια της ως άνω διάταξης, η πρόσθετη αυτή α΅οιβή καταβάλλεται ως κίνητρο για την προσέλευση ΅ισθωτών σε θέσεις προσωπικού των νοσηλευτικών ιδρυ΅άτων, ενόψει της εξαιρετικά επίπονης εργασίας και του ΅ικρού ύψους των αποδοχών, όπως αναφέρεται στην εισηγητική έκθεση. Η α΅οιβή αυτή δεν αποτελεί αντάλλαγ΅α για απασχόληση πέραν του νό΅ι΅ου ωραρίου, αλλά αποτελεί τ΅ή΅α των νο΅ί΅ων αποδοχών του προσωπικού, το οποίο κατά την έναρξη της ισχύος του ν. 201/1975 είχε νό΅ι΅η υποχρέωση παροχής οκτάωρης ημερήσιας απασχόλησης. Η ΅εταγενέστερη δια νό΅ου ΅είωση του νο΅ί΅ου ωραρίου εργασίας, δεν συνεπάγεται την κατάργηση ή ΅είωση της εν λόγω πρόσθετης α΅οιβής, διότι η οκτάωρη ημερήσια απασχόληση προβλέπεται από το νό΅ο για τον προσδιορισ΅ό των εργαζο΅ένων που δικαιούνται της α΅οιβής και όχι ως ουσιαστική προϋπόθεση απαραίτητη για την εκάστοτε καταβολή αυτής. Επο΅ένως, της πρόσθετης αυτής α΅οιβής δικαιούνται όσοι απασχολούνται κατά πλήρες ωράριο σε θέσεις προσωπικού των νοσηλευτικών ιδρυ΅άτων, το οποίο, κατά τον κρίσι΅ο χρόνο της έναρξης της ισχύος του ν. 201/1975, είχε υποχρέωση οκτάωρης ημερήσιας απασχόλησης. Η α΅οιβή αυτή, λόγω της φύσης της ως ΅έρους των νο΅ί΅ων αποδοχών των ανωτέρω κατηγοριών εργαζο΅ένων, δεν αποτελεί επίδο΅α και για το λόγο αυτό δεν καταργήθηκε ΅ε το άρθρο 19 του ν. 1505/1984, το οποίο αφορά τα ρητώς κατονομαζόμενα επιδό΅ατα, ΅εταξύ των οποίων και το ειδικό νοσοκομειακό επίδο΅α του άρθρου 2 παρ. 1 του ν. 201/1975 (ΑΕΔ 10/2005, Ολ.ΑΠ 15/2009, Ολ.ΑΠ 24/2008, ΑΠ 1859/2008). Τέλος, η παράγραφος 3 του άρθρου 2 του ν. 201/1975 καταργήθηκε με τη διάταξη του άρθρου 9 παρ. 6 του ν. 3670/2008 (έναρξη ισχύος 20-6-2008). Στην προκείμενη περίπτωση, το Πολυμελές Πρωτοδικείο δέχθηκε ότι οι αναιρεσίβλητοι είναι υπάλληλοι του αναιρεσείοντος, από 27-1-2000 οι δέκα πρώτοι εξ αυτών, από 1-7-2003 οι ενδέκατος και δωδέκατος και από 11-9-2006 η δέκατη τρίτη, συνδεόμενοι με αυτό με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αόριστου χρόνου. Με τον πρώτο λόγο της έφεσής του το εναγόμενο προβάλλει ότι το Πρωτοβάθμιο Δικαστήριο εσφαλμένα εφάρμοσε το νόμο και επιδίκασε στους εφεσίβλητους την ως άνω πρόσθετη αμοιβή, που προβλέπεται από τη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 3 του ν. 201/1975, η οποία αποτελεί κίνητρο για την προσέλευση προσωπικού σε νοσηλευτικά ιδρύματα. Ο σχετικός λόγος έφεσης είναι απορριπτέος, όμως, καθόσον η προβλεπόμενη από τη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 3 του ν. 201/1975 πρόσθετη αμοιβή αποτελεί τμήμα των νομίμων αποδοχών των εφεσιβλήτων και για το λόγο αυτό δεν καταργήθηκε με το άρθρο 19 του ν. 1505/1984. Επίσης, ο δεύτερος λόγος έφεσης, με τον οποίο προβάλλεται η αιτίαση της παραβίασης με την προσβαλλόμενη απόφαση της διάταξης του άρθρου 10 παρ. 4 του ν. 2470/1997, με τον ισχυρισμό ότι με αυτήν καταργήθηκε η προαναφερόμενη αμοιβή (του άρθρου 2 παρ. 3 του ν. 201/1975), είναι αβάσιμος, γιατί κατά το κρίσιμο στην κρινόμενη υπόθεση χρονικό διάστημα από 16-6-2005 έως 20-6-2008, αλλά και κατά το χρόνο πρόσληψης των εφεσιβλήτων, ίσχυε το νομικό πλαίσιο κατά το οποίο οι εφεσίβλητοι δικαιούνταν την παραπάνω αμοιβή (ΑΠ 1859/2008), το οποίο και καταργήθηκε με τη διάταξη του άρθρου 9 παρ. 6 του ν. 3670/2008. Η προβλεπόμενη από την ανωτέρω διάταξη αμοιβή, ως τμήμα των νομίμων αποδοχών, δεν διέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 10 παρ. 4 του ν. 2470/1997, που αναφέρεται στην κατάργηση επιδομάτων, αμοιβών και αποζημιώσεων. Και τούτο διότι ο Νομοθέτης με την ως άνω αμοιβή απέβλεψε στο να τη λάβουν οι απασχολούμενοι κατά πλήρες ωράριο, το οποίο κατά το χρόνο θέσπισης του ν. 201/ 1975 ήταν καθορισμένο σε οκτώ ώρες ημερησίως. Επομένως, οι εφεσίβλητοι δικαιούνται να λάβουν και την πρόσθετη αμοιβή των δύο ωρών ημερησίως του άρθρου 2 παρ. 3 του ν. 201/1975, για το επίδικο χρονικό διάστημα, καθόσον αποδείχθηκε ότι απασχολούνταν κατά πλήρες ωράριο σε θέσεις προσωπικού του εκκαλούντος νοσηλευτικού ιδρύματος, το οποίο κατά τον κρίσιμο χρόνο της έναρξης της ισχύος του ν. 201/1975 είχε υποχρέωση οκτάωρης ημερήσιας απασχόλησης. Με βάση τις παραδοχές αυτές απέρριψε την έφεση του αναιρεσείοντος, κατά της 276/2009 απόφασης του Ειρηνοδικείου Βόλου, με την οποία εκείνο δέχθηκε τα ίδια και αναγνώρισε την υποχρέωσή του να καταβάλλει στους αναιρεσίβλητους την προβλεπόμενη από την ανωτέρω διάταξη πρόσθετη αμοιβή. Έτσι που έκρινε το Πολυμελές Πρωτοδικείο, ορθά ερμήνευσε και εφάρμοσε τις ουσιαστικού δικαίου διατάξεις που προαναφέρθηκαν και, όλοι οι λόγοι αναίρεσης (ενιαίως κρινόμενοι), περί του αντιθέτου, από τον αρ. 1 του άρθρου 560 ΚΠολΔ, είναι αβάσιμοι. Μετά από αυτά πρέπει να απορριφθεί η αίτηση αναίρεσης. Δικαστικά έξοδα δεν επιδικάζονται εφόσον οι αναιρεσίβλητοι δεν παραστάθηκαν.
ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΛΟΓΟΥΣ ΑΥΤΟΥΣ
Απορρίπτει την, από 28-1-2011, αίτηση του αναιρεσείοντος για την αναίρεση της 346/2010 απόφασης του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Βόλου.
Κρίθηκε και αποφασίστηκε στην Αθήνα στις 4 Μαρτίου 2014. Και
Δημοσιεύθηκε στην Αθήνα σε δημόσια συνεδρίαση στο ακροατήριό του στις 18 Μαρτίου 2014.
Ο ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ